Trân Văn
13-4-2020
Suốt tuần vừa qua, song song với những thông tin, hình ảnh làm nhiều người ấm lòng vì được biết, được thấy người Việt hối hả sẻ chia, nâng đỡ nhau bằng đủ mọi kiểu để những người yếu thế có thể cầm cự, gượng dậy vượt qua đủ loại khó khăn, thiếu thốn do COVID-19 tạo ra. Cũng tuần vừa qua, cả mạng xã hội lẫn hệ thống truyền thông chính thức tranh luận với nhau về cách cho, cách nhận cũng như cách đánh giá các thông tin, hình ảnh này.
13-4-2020
Tờ Global Times (Thời Báo Hoàn Cầu) sáng nay vừa có một bài báo lí giải về việc “Việt Nam gây hấn ở Biển Đông”.
Bá Tân
9-4-2020
Hội Nhà báo vừa tỏ ra có trách nhiệm với hội viên bằng cách… đi xin. Giá như mọi thứ hội (Việt Nam hiện có cả rừng hội, số lượng hội đông như quân Nguyên), làm theo cách của Hội Nhà báo, thì đội ngũ đi xin tràn ngập ngoài đường, lệnh cách ly của chính phủ coi như vỡ trận.
9-4-2020
1. Cái này hôm trước mình nói rồi (xem link phía dưới*) mà hôm nay BBC Việt ngữ lại dùng tiếp nên càng khó hiểu. Đảo Song Tử Tây ở Trường Sa thì BBC lại dùng một cái tên theo cách gọi của Trung Quốc, là Nam Tử. Độc giả chính của BBC Việt ngữ là người Việt, nhẽ rất ít biết Nam Tử (Nam Tử Tiêu hay Nam Tử Đảo 南子礁/岛) là đảo nào.
8-4-2020
Hội Nhà báo Việt Nam vừa có công văn (số 73) gửi Thủ tướng về việc đề nghị Chính phủ xem xét hỗ trợ báo chí và người làm báo do ảnh hưởng dịch COVID-19.
8-4-2020
Nhân việc anh Thuận Hữu, chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam đã có công văn gửi Thủ tướng Chính phủ về việc đề nghị xem xét, hỗ trợ cơ quan báo chí và người làm báo do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, tôi có mấy ý sau:
8-4-2020
I. LIÊM SỈ
1. Đại dịch virus Vũ Hán Trung Quốc đang mang đại họa đến cho toàn thế giới.
7-4-2020
Mươi năm trở lại đây, trên mặt báo (cả báo in và báo điện tử), trên tivi, sóng phát thanh, và nhất là từ mồm và văn bản của công an, từ “đối tượng” xuất hiện với tần suất dày đặc.
Điều rất dễ thấy, với sự tung hứng của công an và phóng viên, từ “đối tượng” gần như chỉ dùng khi nói về những người xấu, kẻ xấu, chẳng hạn bọn cướp giật, đám buôn ma túy, những kẻ gây án giết người, bọn đua xe lạng lách, bọn buôn người, đám bị truy nã, v.v.. Dưới mắt và trong suy nghĩ của nhà báo và công an, cứ nói tới đối tượng thì cầm chắc đó là kẻ xấu.
5-4-2020
Đèn giao thông ở Singapore có chút khác biệt ở VN, bên đó, ngay cột đèn nào cũng có nút bấm xin sang đường, ai muốn sang thì bấm cái nút đó, vì thế mà người đi bộ đỡ phải chờ lâu. Cũng phải giải thích thêm, mình để ý, khi ai đó muốn qua đường, người dân bên đó họ không vội bấm liền mà chờ thêm 1 số người nữa đến rồi bấm để sang cùng nhau đỡ ảnh hưởng đến các phương tiện giao thông khác đang lưu thông.
Lần đầu sang đó, 2 thằng đứng chờ giữa trưa nắng nóng gần chục phút đèn vẫn không chuyển, đang loay hoay không biết nghĩ cách nào để sang, thì có ông đi tới bấm cái nút ngay cột đèn, thế là tụi mình mới hiểu. Nói chung là cũng ngại, thôi thì chấp nhận “kẻ quê lên tỉnh” để học thêm điều hay cái mới.
31-3-2020
Đài truyền hình quốc gia VN, trong bản tin 7g tối qua 30/3/2020, đã đưa tin GS Trần Văn Thọ gửi về tặng VN 2.000 máy trợ thở. Nghe tin, tôi đã thấy ngờ ngợ vì mỗi máy này trị giá cũng gần 1 tỷ đồng. 3 giờ khuya thức dậy, Facebook cũng còn nhiều bài cám ơn ông về nghĩa cử này. May mà cùng lúc tôi kịp đọc thông tin từ anh Hoàng Tư Giang đã xác minh trực tiếp từ GS Thọ.
Bá Tân
28-3-2020
Trong hai tuần liên tục, kể từ cuối tháng 3, mọi người không ra khỏi nhà. Cố gắng ở trong nhà, tránh tiếp xúc nơi đông người, ngăn chặn lây lan dịch bệnh, vừa bảo vệ mình, vừa giữ an toàn cho cộng đồng.
27-3-2020
Cái gọi là quy hoạch báo chí mà nhà nước (cụ thể là Ban Tuyên giáo và Bộ Thông tin – Truyền thông, còn gọi là bộ 4T) đang thực hiện, thực ra không phải mới mẻ gì. Nó đã được thai nghén, chuẩn bị từ những năm 2010 – 2012 và bản đề án cứ lằng nhằng thò thụt mãi trên bàn thủ tướng lúc bấy giờ là Nguyễn Tấn Dũng.
Những tai to mặt lớn có “công” khai sinh đề án tới thời điểm này hầu hết thân tàn ma dại, cụ thể nhất là Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn. Ngay cả Nguyễn Tấn Dũng, dù không phê duyệt đề án trong nhiệm kỳ của mình, có thể vì lý do nào đó mà sau này những bí mật hậu trường cần được bạch hóa, cũng là kẻ chịu trách nhiệm chính trong việc để cho tình hình báo chí nước nhà lộn xộn, lụn bại, ngột ngạt, mất tự do.
Còn nhớ, vào khoảng năm 2012, khi trả lời phỏng vấn của báo chí nước ngoài, Ba Dũng đã xưng xưng tuyên bố “Việt Nam không bao giờ chấp nhận báo chí tư nhân”, có thể hiểu là không chấp nhận quyền tự do báo chí kiểu ở nhiều nước trên thế giới, báo chí truyền thông đều phải do nhà nước nắm, điều khiển, chi phối, quyết định. Một tờ, một bài, một chữ cũng phải thông qua nhà nước. Đó là tự do báo chí ở Việt Nam.
Cũng dễ hiểu, lúc Nguyễn Tấn Dũng mạnh mồm như vậy, ông ta đang đắc chí, coi mình như trời, thậm chí lấn át cả trời. Lại được đám Giave an ninh phò tá, làm quân sư tham mưu, đương sự cứ tưởng mình vững như bàn thạch, “anh hùng làng này cóc thằng nào bằng ta”, nên trói báo chí, chứ trói cả trời cũng dám làm.
Chợt liên tưởng tới một “anh hùng làng” khác là Đinh Thế Huynh. Năm 2011, khi mới chỉ ủy viên trung ương, Tổng biên tập báo Nhân Dân, tức là cũng dạng làng nhàng, nhưng có lẽ biết mình đã được cơ cấu vào Bộ Chính trị nên Huynh rất mạnh mồm. Cũng giả nhời báo chí, Huynh tuyên bố (cái điều mà nhẽ ra phải chí ít là tổng bí thư, chủ tịch nước, thủ tướng mới được phát ngôn), rằng “Việt Nam chúng tôi không có nhu cầu đa nguyên đa đảng và dứt khoát không đa nguyên đa đảng”. Nghe rất khiếp, nhất lại từ miệng một anh hơi quèn quèn, chỉ đóng chức tổng biên tập một tờ báo.
Nhưng có nhẽ ai đó đã mớm cho Huynh, rồi Huynh gặp thời phất lên như diều, và thất thế… lặn một hơi mất tăm. Xin hãy nhớ cho, tới thời điểm này (tháng 3.2020) đương sự Huynh vẫn còn là ủy viên Bộ Chính trị, đại biểu Quốc hội, chưa hề có bất cứ quyết định phế truất, kỷ luật, sa thải nào. Hú ba hồn bảy vía Đinh Thế Huynh lang thang vất vưởng ở đâu thì về cho bàn dân thiên hạ biết là còn sống nhá.
Cả Dũng và Huynh, không biết giờ này có muốn đính chính những điều mình đã hùng hổ nói văng mạng không. Biết đâu lại tiếc, giá “hồi xưa” mình đừng cấm báo chí tư nhân, đừng cấm đa nguyên đa đảng thì bây giờ có cái mà dùng…
Lại nhớ khi người ta rập rình quy hoạch báo chí, năm 2013, khi ấy tôi còn đang tòng sự báo Thanh Niên, một trong 2 tờ báo “lớn” nhất nước (cùng với tờ Tuổi Trẻ), thấy các vị lãnh đạo họp hành căng lắm. Chả biết số phận tờ báo rồi thế nào. Nếu báo chí do bạn đọc quyết thì đã đi một nhẽ (phát hành hơn 300 nghìn bản/kỳ, quảng cáo đăng đầy), đằng này do cái tư tưởng thống soái quyết, chết đến nơi rồi.
Hình như đã có những cuộc lobby, vận động hành lang, chạy này chạy nọ. Lọ mọ một thời gian, một hôm họp, sếp thở phào thông báo xong rồi, ngon rồi, cứ yên tâm mà thẳng tiến. Tôi chợt hiểu, quy hoạch thì quy hoạch nhưng vẫn có những ngóc ngách, con đường, lối thoát nằm ngoài mà chỉ người trong cuộc mới biết.
Vừa rồi hồi tháng 2, theo bước 1 (giai đoạn 1) tính tới năm 2020, người ta xoa tay thông báo đã làm xong chặng này, đã gộp hoặc chuyển thành tạp chí 19 tờ báo. Chẳng hạn gộp tờ Thời Trang Trẻ vào báo Thanh Niên, nhập tờ Hoa Học Trò vào báo Tiền Phong, chuyển những tờ báo điện tử của đoàn thể, tổ chức hội này nọ như Năng Lượng Mới, Đời Sống Pháp Luật, Một Thế Giới… thành tạp chí.
Thực ra, phần lớn sự đổi thay ấy họ (nhà nước) chỉ làm cho có, đánh bùn sang ao, rốt cục cũng chỉ như cuộc cách mạng ở làng Mùi bên Tàu. Tôi cam đoan, cứ kiểu cách rình rang này, rồi vẫn thế thôi. Nếu đã muốn thực sự làm cuộc cách mạng với báo chí nước nhà, đâu cần phải ra rả “cuộc kháng chiến của ta có 3 giai đoạn, giai đoạn phòng ngự, giai đoạn cầm cự, giai đoạn tổng phản công”.
Cái quyết định 362/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025 do ông thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ký đã vẽ ra bức tranh rất rườm rà, cải lương, chẳng hạn “Riêng Trung ương Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh đến hết năm 2020 sắp xếp còn tối đa 3 cơ quan báo; đến năm 2025 hoàn thành việc sắp xếp còn 1 cơ quan báo”.
Rồi các vị chống mắt lên mà xem, có nhập tờ Tiền Phong và Thanh Niên làm một được, tôi cứ đi bằng đầu. Dẹp được tờ Tuổi Trẻ (do cấp địa phương quản lý), có mà tới mục thất…
Vì sao? Nói thẳng ra, nếu họ quy hoạch để nhằm mục đích triệt bớt những tờ báo ăn bám, tiêu tốn ngân sách, những báo lá cải, vô bổ làm băng hoại xã hội, những báo địa phương (cơ quan của đảng bộ…) chỉ vài trăm người đọc, những báo chống lại đất nước, dân tộc, nhân dân… thì việc dẹp, quy hoạch thắt chặt là phải. Chả cần tồn tại những thứ ấy, lại càng không cần chi tiền thuế của dân nuôi những thứ ấy.
Quy hoạch vậy rất đáng hoan nghênh, ủng hộ. Nhưng không, căn vào bản quy hoạch và từng bước thực hiện quy hoạch thì chỉ thấy họ làm cải lương, nửa vời, làm để chứng tỏ quyền lực, ra vẻ ta đây. Mà quy hoạch làm gì, khi gần 900 tờ báo, tạp chí, cơ quan báo đài, truyền thông chỉ răm rắp làm theo cái gậy đe nẹt của trung ương tập quyền. Đã buộc và chấp nhận định hướng, đã tuân chỉ thì đừng nói tới tự do.
Có quy hoạch giời cũng vẫn thừa. Chỉ cần 1 tờ đã là nhiều. Còn đối với nhu cầu, khao khát thông tin đa chiều của dân chúng thì vạn tờ vẫn thiếu. Một khi còn độc quyền thông tin, cấm cản tự do báo chí, có tổ chức quy hoạch trăm lần cũng chả giải quyết được gì. Thừa vẫn thừa, mà thiếu vẫn thiếu.
Không cần quy hoạch. Chỉ cần quản lý báo chí bằng pháp luật. Ai muốn ra báo cứ ra, báo in hoặc báo điện tử đều được. Muốn báo cho báo, muốn tạp chí cho tạp chí, tùy vào khả năng và ý nguyện. Thông tin không hạn chế. Báo của hội nuôi ong nhưng muốn phản ánh tình hình chiến sự Syria hoặc chuyện cách ly ngăn dịch Cô Vít, cứ tha hồ, miễn là tôn trọng sự thật khách quan.
Lấy pháp luật mà điều chỉnh mọi hoạt động của báo chí. Vi phạm thì phạt, đình bản, tước giấy phép. Xây dựng một nền báo chí đa dạng, sinh động, tự do khoe sắc, không có vòng kim cô, chỉ thượng tôn pháp luật. Lẽ dĩ nhiên phải là thứ pháp luật đàng hoàng, tử tế, văn minh, chứ không phải kiểu “mày nói xấu đảng thì tao phạt mày”.
Và điều quan trong là mỗi cơ quan báo chí truyền thông phải tự nuôi sống mình, kể cả báo lẫn đài phát thanh, đài truyền hình. Tuyệt đối không dùng ngân sách nuôi những tờ giấy gói xôi.
Thế thì cần chi quy hoạch. Rởm.
24-3-2020
Cho đến thời điểm này, tôi hoàn toàn ủng hộ chủ trương, đường lối chống dịch của nhà nước Việt nam. Tôi không biết có ai trong các lãnh đạo đọc các stt của tôi hay không, nhưng thấy có một số điều tôi viết, vài ngày sau thì có lãnh đạo nói đến. Dù họ có nghe tôi nói hay không, nhưng họ hành động cùng cách nghĩ của tôi là tốt đối với tôi rồi.
14-3-2020
Từ một tờ Giấy giới thiệu tưởng vô thưởng vô phạt, “nhà báo Lê Hải” đã khiến cộng đồng doanh nghiệp và dư luận xã hội ngã ngửa về hoạt động của website “Pháp luật Môi trường Điện tử”.
Đầu tiên, tờ giấy giới thiệu và các chức danh ghi trên đó có dấu hiệu sai quy định về quản lý báo chí, thậm chí một số có thể coi là sai sự thật, giả mạo.
Trung Nguyễn
11-3-2020
Thời gian gần đây, một tờ báo trong nước là VnExpress đã đăng tải hai bài khá “nhạy cảm” khi công khai cho biết sự thật ở Trung Quốc là dân rất phẫn nộ với đảng cộng sản Trung Quốc trong việc xử lý dịch bệnh Covid-19. Bài thứ nhất có đựa đề: “Người Vũ Hán la hét khi Phó Thủ tướng tới thăm” và bài thứ hai là: “Bí thư Vũ Hán hứng chỉ trích“.
8-3-2020
ĐƠN XIN RA KHỎI HỘI NHÀ BÁO
Kính gửi: HỘI NHÀ BÁO TỈNH TRÀ VINH
Tôi tên LÊ THÚY BẢO LIÊN, Phóng viên, đang công tác tại Phòng chuyên mục, Đài PT&TH tỉnh Trà Vinh.
Nay tôi làm đơn này xin ra khỏi Hội Nhà Báo tỉnh Trà Vinh. Lý do như sau:
Hội Nhà Báo VN đã công bố quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo Việt Nam. Bộ quy tắc này có hiệu lực từ ngày 1-1-2019.
6-3-2020
Tiếp theo Phần 1
Chiều 4.3, Bộ 4T và Ban Tuyên giáo tổ chức buổi lễ long trọng trao giấy phép mới cho đại diện của 18 tờ báo bị cưỡng bức thành tạp chí. Tham dự “lễ” có các quan chức của hai cơ quan “đầu não” về thông tin truyền thông, lý luận và tư tưởng này, và tất nhiên không thể thiếu người cầm đầu những hội đoàn chủ quản, các tổng biên tập của những tờ báo vừa bị lột xác đau đớn thành tạp chí.
5-3-2020
Xin các bạn hãy nhìn kỹ, thật kỹ… tấm ảnh TBT Nguyễn Tiến Thanh đang phát biểu trong buổi nhận các quyết định từ báo xuống Tạp chí.
4-3-2020
Tối nay, đọc bản tin này của Người đưa tin – nay đã là tạp chí, nghe phát biểu của anh Tiến Thanh, không khỏi thấy ngậm ngùi.
Anh Tiến Thanh nói rằng: “Cuộc chuyển giao nào cũng đầy khó khăn, gian khổ…”. Thì cũng đúng thôi. Nhưng cá nhân tôi thấy câu đó vẫn có tí ngoại giao, sách vở. Không, với báo chí, nó không chỉ là khó khăn, gian khổ mà là đau khổ, khốn khổ khốn nạn chứ báo thì lúc nào chẳng có khó khăn. Dịch cúm đến, không có quy hoạch báo chí (QHBC) thì báo chí vẫn sẽ rất khó khăn vì doanh nghiệp khó, họ cắt giảm, không làm quảng cáo nữa…
4-3-2020
Ban Tuyên giáo và Bộ 4T (Thông tin – truyền thông) vừa công bố đã làm xong bước 1 của cái gọi là quy hoạch báo chí. Theo đó, có gần 2 chục tờ báo in hoặc báo điện tử đang hoạt động dưới danh nghĩa “báo” bị chuyển thành tạp chí. Số bị xử lý đợt này đều thuộc các hội đoàn, tức các hội chuyên ngành, đoàn thể, tổ chức dạng tầm tầm, dễ bị “đưa ra xét xử” mà không ai dám đứng ra bảo vệ. Bản thân cơ quan chủ quản cũng chỉ dạng làng nhàng, đố dám cãi lại mấy anh siêu quyền lực.
28-2-2020
Hôm qua mình đã mạo muội thử phỏng vấn vài đồng nghiệp. Các nhân vật của mình nói rất nhiều, nhưng xin được tổng hợp qua mấy mục sau:
25-2-2020
Trong khi Trung Quốc đang tơi tả do dịch bệnh phát khởi từ Vũ Hán, bên trong tòa soạn tờ Wall Street Journal cũng xảy ra một cuộc nội chiến không tiền khoáng hậu. Mới đây, 53 phóng viên và biên tập viên của tờ báo đã yêu cầu các lãnh đạo sửa tít một bài báo và đưa ra lời xin lỗi chính thức.
Bài báo đang được nói đến có nhan đề: “China Is the Real Sick Man of Asia” (tạm dịch: Trung Quốc đích thị là con bệnh châu Á, người Trung Quốc bèn dịch bài báo này: 中国是真正的亚洲病夫 – Trung Quốc thị chân chính đích Á châu bệnh phu).
LTS: Sáng nay, báo Tuổi Trẻ có đăng bản tin, dẫn nguồn từ trang Giác Ngộ Online, nói về sự qua đời của Hòa thượng Thích Quảng Độ, với tựa đề: “Trưởng lão Hòa thượng Thích Quảng Độ viên tịch, trụ thế 93 năm“, nhưng chẳng bao lâu sau thì bài báo này đã bị gỡ. Có vẻ như nhà cầm quyền vẫn còn sợ Hòa thượng Thích Quảng Độ ngay cả sau khi ngài viên tịch. Chúng tôi xin được đăng lại bài báo đã bị gỡ tại đây.
BTV Tiếng Dân
21-2-2020
Suốt chín ngày qua, Việt Nam không có ca nhiễm COVID-19 nào mới. Mặc dù có rất nhiều người Trung Quốc xuất hiện khắp nơi trên lãnh thổ Việt Nam, nhưng đến nay, cả nước chỉ có 16 ca nhiễm virus corona. Có vẻ như Việt Nam là vùng đất thiêng, virus corona tới thì chỉ có chết!
21-2-2020
Trong khi đảng và Chính phủ đã và đang nỗ lực dập dịch rất hiệu quả, hôm nay cơ bản là đã dập xong, 16/16 bệnh nhân đã được cứu chữa thành công. Toàn đảng, toàn quân, toàn dân ta đang hoan hỉ. Một không khí phấn khởi, tin tưởng đang lan tỏa trong xã hội, trong nhân dân (như lời TBT Nguyễn Phú Trọng đã nói). Điều đó được thể hiện rõ trong bài thơ của cô giáo Thanh, có lượt tương tác rất cao, còn được Thủ tướng khen ngợi.
BTV Tiếng Dân
20-2-2020
Cô giáo Chu Ngọc Thanh, giáo viên Trường THCS Hùng Vương ở tỉnh Gia Lai, có làm bài thơ ca ngợi, nhất là đề cao vai trò của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, trong cuộc chiến chống dịch Covid-19, đăng trên báo Thanh Niên ngày 18/2/2020.
Jackhammer Nguyễn
20-2-2020
Bắc Kinh ra lệnh trục xuất ba nhà báo, hai người quốc tịch Mỹ, một người Úc. Cả ba người này đều là người gốc Hoa, làm việc cho báo Wall Street Journal (WSJ) ở Trung Quốc.
19-2-2020
Tờ báo đi tuyến đầu trong số hơn 800 tờ báo của Nhà nước dưới sự quản lý của bộ Thông tin và Truyền thông có loạt bài viết về dự án ‘Du lịch sinh thái’ giữa VQG Tam Đảo của tập đoàn Sun Group sắp bị cơ quan quản lý xử lý.
