2-3-2019
Trong năm qua, chất lượng không khí ở Hà Nội và TP. HCM nhiều lần vượt ngưỡng, gây nguy hiểm cho sức khỏe cộng đồng. Đặc biệt, gánh nặng bệnh tật từ chất lượng không khí là rất lớn.
Những con số giật mình.
Bụi siêu siêu mịn
25-2-2019
“Lượng tro xỉ thải ra từ nhiệt điện Vĩnh Tân nếu chứa trong các container 40 feet với tải trọng 30 tấn, đặt trên các toa tàu thì phải cần đến gần 127.000 toa tàu. Đoàn tàu tro xỉ đó có chiều dài là 1.900 km, với đầu máy tại ga Sài Gòn và toa cuối ở ga Đồng Đăng. Đều đặn mỗi năm, điện lực Vĩnh Tân tạo ra một đoàn tàu tro xỉ dài như thế.
Quốc thể như rác
23-2-2019
Có hai thông tin trên báo mà độ quan tâm của cộng đồng rất ít. Phương án xử lý rác ở Côn Đảo là chở vào đất liền với giá 35 tỉ và một bãi rác lớn tại Tiền Giang có nguy cơ trôi xuống biển.
Tìm lại giá trị sống
18-2-2019
Tôi đi hết Việt Nam từ rất sớm. Cứ mỗi lần quay lại một nơi mình đã đến, thấy nó biến dạng nhanh hoặc chậm vì ô nhiễm, thấy đau lắm.
Tình hình ô nhiễm tại Việt Nam rất nghiêm trọng. Bằng kinh nghiệm của tôi việc không khống chế được các nguồn thải và xử lý chất thải tại nguồn đã khiến cho không khí, nước, đất bị ô nhiễm nghiêm trọng. Ô nhiễm sẽ dẫn tới việc hít thở, uống và ăn của người Việt không còn an toàn. Ung thư và nhiều bệnh không lây nhiễm khác đã và đang “phát triển tốt”.
Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của dự án Tam Đảo II đang ở đâu?
16-2-2019
Dự án khu du lich sinh thái Tam Đảo hay còn gọi là “Dự án tam Đảo II” với tổng diện tích lên tới 300 ha, tuy nhiên theo số liệu của Sun Group thì con số có thể lên đến hơn 500ha nằm ngay giữa vườn quốc Tam Đảo với tổng mức đầu tư nên tới 25 nghìn tỷ đồng, riêng giai đoạn một cho các hạng mục mở đường, cáp treo là gần 3 nghìn tỷ đồng (1).
Xóm chài Vĩnh Tân ngày cuối năm: Có một cơn gió rất buồn thổi qua
Bùi Kiều Trang
15-2-2019
Có lẽ ít người hiểu được đằng sau mỗi chuyến đi biển của những người ngư dân trong cái xóm chài nghèo có tên xóm 7 này là cơm áo, là nợ nần, là hình ảnh mẹ già ngồi ngóng, vợ trông chồng, con nhớ cha từ mái nhà các làng chài ven chân sóng ở xóm 7, thuộc xã Vĩnh Tân, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận.
Nhọc nhằn biển mùa gió Bắc, gió Nam
Bụi siêu mịn, mỗi ngày ta “tiêu thụ” bao nhiêu?
14-2-2019
Ngày 17/1/2019, báo Thanh Niên đăng lời cựu ngoại trưởng John Kerry: “Hà Nội ô nhiễm hơn Bắc Kinh, New Delhi”. Trang FB anh Nguyễn Hà Hùng nhắc: Gần đây, chỉ số chất lượng không khí (AQI) nhiều nơi ở Hà Nội được cảnh báo là cực kỳ nguy hại, đặc biệt với trẻ nhỏ.
10 ngày trước, ngày 3/2/2019, tôi viết trên trang cá nhân: “Tết này ai đi du lịch Bangkok” về tình hình thủ đô Thái Lan chìm trong bụi mịn, đã có một số bạn hỏi, thật không, mình vừa đi du lich Thái về, chẳng thấy gì…
Trả lại đất cho dân và trả rừng lại cho đất nước!
13-2-2019
Từ khi thoát khỏi thời kỳ hái lượm, con người cần có đất để trồng trọt và chăn nuôi, một bộ phận thoát ly nông nghiệp nhưng cũng làm sản phẩm công nghiệp và dịch vụ để trao đổi với những người có đất mà cùng sinh sống. Ở nước ta, khi 70% dân số vẫn là nông dân thì sở hữu đất đai là quyền thiêng liêng của người dân mà bất kỳ chinh quyền nào cũng phải tôn trọng. Yêu nước trước hết là yêu mảnh đất mà mình đang sinh sống, đánh giặc ngoại xâm trước hết là để bảo vệ mảnh đất mà tổ tiên để lại cho mình.
“Ăn” rác mà giàu
10-2-2019
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường Trần Hồng Hà tuyên bố “rác là tài nguyên, không phải chất gây ô nhiễm.” Ông Hà đã phát ngôn rác là tài nguyên trong ngữ cảnh chung khi nhắc đến khái niệm “kinh tế tuần hoàn” của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc.
Lý thuyết về rác là: “chất thải của quy trình này là nguyên liệu của quy trình khác”; nhưng nói rác là tài nguyên vốn thuộc về tự nhiên thì thật là…
Hãy nhìn vào sự thật
7-2-2019
Nhà nghiên cứu Wolfgang Junkermann từ Viện nghiên cứu khí tượng và khí hậu Karlsruhe (IMK) nước Đức đã công bố các tác hại của bụi siêu mịn, hay còn gọi là bụi siêu nano. Thứ bụi vô hình với mắt thường, đi vào phổi qua mũi và miệng, nhưng cũng xâm nhập vào não và thúc đẩy bệnh tim mạch, ung thư hoặc tiểu đường.
Vì sao phải bảo vệ cho được vườn quốc gia Tam Đảo?
3-2-2019
Dự án Tam Đảo II đã từng một lần được đề xuất và phải dừng lại trước khi nó khởi công (2007), Điều đó chứng tỏ rằng có quá nhiều bất lợi và nguy cơ khi tiến hành dự án này. Nếu không bảo vệ được vườn Quốc gia Tam Đảo chúng ta không chỉ mất đi một cánh rừng nguyên sinh vô giá, mà chúng ta còn phải đối mặt với thảm cảnh của biến đổi khí hậu, đối mặt với thiên tai, sạt lở và hạn hán.
Nỗi buồn “viên mãn”…
2-2-2019
Tứ, em họ tôi vừa nhập viện do tràn dịch phổi. Em bị K. Hôm qua nó về sau đợt trị bệnh, cả xóm ăn mừng vì cái thằng dễ thương ấy khoẻ mạnh. Vừa về hôm qua thì chiều nay vào viện…
Hôm trước qua bệnh viện ung bướu TP.HCM thăm nó. Ba bãi xe chật kín, từ chối nhận thêm xe. Quay về mà lòng nặng nề bởi cái sự chật kín bãi xe ấy nói lên một thứ chật kín khác kinh khủng hơn nhiều…
Không phải như vậy, thưa Bộ trưởng!
2-2-2019
Thật sự làm phiền Bộ trưởng Chủ nhiệm văn phòng chính phủ Mai Tiến Dũng trong những giờ phút cuối năm như thế này khi nhắc đến ông. Nhưng không thể không lên tiếng về câu chuyện nhập khẩu phế liệu.
Thực trạng “ê hề” rác của đất nước diễn ra lâu nay nên chắc chắn không hề thiếu nguyên liệu tái chế. Có chăng là trách nhiệm phân loại rác từ nguồn đã không được làm tốt. Đặc biệt tình trạng độc quyền xử lý rác bằng công nghệ chôn lấp lạc hậu gây ô nhiễm bị thao túng lâu nay.
Sun Group lại muốn biến Tam Đảo thành đặc khu như đã làm với Bà Nà?
29-1-2019
Với tổng vốn đầu tư giai đoạn 1 lên tới 2.900 tỷ đồng, Khu du lịch sinh thái Tam Đảo được xem là dự án tầm cỡ đầu tiên của Tập đoàn Sun Group tại Vĩnh Phúc. Lễ khởi công xây dựng khu du lịch này có sự tham dự của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Thông tin tìm được về dự án này khá ít ỏi trên website của tập đoàn.
Hãy PHÓNG SINH bằng cách NHẶT RÁC
29-1-2019
Phóng sinh là một việc làm tốt nhưng khi trở thành một tục lệ thì nó đã biến thành một trò mê tín đội lốt tôn giáo vô cùng tàn ác dã man, gây ra cái chết hay đau đớn cho cả triệu sinh vật mỗi năm.
Thực sự đau lòng, thưa Thủ tướng!
28-1-2019
Tôi đã có trong tay kết quả kiểm định đồng vị phóng xạ, kết quả thôi nhiễm từ mẫu tro xỉ Vĩnh Tân đem đi làm gạch không nung. Kết quả là có đồng vị phóng xạ nhưng trong mức an toàn, thôi nhiễm cũng ở mức an toàn. Các mẫu này căn cứ vào tiêu chuẩn của Úc.
Thật là một tin vui? Đúng mà cũng không đúng! Vui là vì vượt qua nghĩa là có cơ sở để làm gạch từ tro xỉ để xuất khẩu. Còn buồn, là công thức vượt qua kiểm định ấy chỉ có 30% tro xỉ và bắt buộc phải kèm các phụ gia khác. Nó khác hẳn cách làm gạch 90% tro xỉ ở một số nơi từ thập niên 60 thế kỷ trước đến nay và khác hẳn việc đem tro xỉ đi san lấp 100%.
Ông Trần Văn Pha & Dự án lấn biển The Sea Eyes
27-1-2019
Ông Trần Văn Pha là giám đốc Công ty cổ phần phát triển Lý Sơn. Công ty cổ phần phát triển Lý Sơn là công ty con của Công ty Cổ phần đầu tư phát triển Hợp Nghĩa và được công ty này trình giới thiệu UBND tỉnh Quảng Ngãi để làm dự án The Sea Eyes.
Không còn hy vọng
24-1-2019
Mới đây, lại có thêm một vị lãnh đạo tòa soạn trong nước rủ tôi vào làm nhưng tôi đã từ chối, dù rằng theo họ sẽ an toàn, mau giàu, có nhiều tiếng nói hơn. Nhưng… lương thiện cần hơn sự nổi tiếng, nếu cho tôi vào nhà ông Trọng tác nghiệp thì tôi làm.
Chấm dứt nhiệt điện than – Phải bắt đầu từ Bộ trưởng trở lên
23-1-2019
Báo Dân trí hôm nay đưa tin: “Trung Quốc đổ hàng tỷ đô vào nhiệt điện than Việt Nam”. Trung Quốc chi 35,9 tỷ đô la đầu tư nhiệt điện than vào 27 nước. Toàn là nước nghèo. Việt Nam là quốc gia đứng thứ nhì. Bangladesh chiếm vị trí thứ nhất với 7 tỷ USD (Dân trí, 23/01/2019).
6 TAI VẠ LỚN TỪ NHIỆT ĐIỆN THAN TRUNG QUỐC
Câu trả lời dành cho Thủ tướng: Đánh giá báo cáo tác động môi trường: Có mà… như không
16-1-2019
Đây là phần 3 trong loạt bài trả lời Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc của nhà báo Mai Quốc Ấn. Mời đọc lại phần 1 và phần 2
Thực chất Đánh giá tác động môi trường (ĐTM) là phương án giải quyết về vấn đề môi trường của một dự án trước khi dự án này đi vào đầu tư. Đầu tiên người ta liệt kê 1 loạt các chất thải mà dự án đầu tư nếu được thực hiện sẽ thải ra môi trường bao gồm chất thải dạng rắn, lỏng, khí, âm thanh, phóng xạ nếu có… Sau đó lập phương án giải quyết từng vấn đề một.
Họ đang làm gì với Cái Lớn – Cái Bé?
Trân Văn
14-1-2019
Bộ Nông nghiệp – Phát triển nông thôn (Bộ NN – PTNT) vừa phê duyệt “Dự án Hệ thống thủy lợi Cái Lớn – Cái Bé giai đoạn 1” (1). Động tác này chẳng khác gì việc định nghĩa lại cống hiến theo hướng: Vận động trí thức hiến hết tâm lực, trí lực để giới hữu trách vứt xuống… cống!
Hợp sức cứu Đồng bằng Sông Cửu Long
LTS: Đồng bằng Sông Cửu Long, vựa lúa và ao tôm cá của cả nước đang chìm dần dưới nước, khi đối mặt với nhiều nguy cơ dồn vào cùng lúc: Từ ô nhiễm môi trường, hủy hoại nguồn nước sinh hoạt; hạn hán gây ra thiếu nước vào mùa khô; vào mùa lũ thì bị lụt lội do triều cường dù mưa ít; thu hoạch ngư nghiệp bị giảm mạnh; đất lún dần do nước ngầm được bơm lên sử dụng; những dự án thuỷ lợi ngăn mặn hoá ngọt thất bại…
Chung tay chống bụi nano cho trẻ em vùng ô nhiễm
2-1-2019
Bụi PM2.5, bụi PM1.0 (hay bụi nano) rất mịn, chỉ bằng 1/28-1/40 đường kính sợi tóc nên các loại khẩu trang thường bị chúng “vô hiệu”. Độ mịn ấy sẽ đi đến tận đáy phổi, ngấm vào các mao mạch máu và tích tụ để chờ phát thành bệnh khi đủ lượng.
Biến số
31-12-2018
Mai là 1/1/2019. Có người sẽ lo về việc Luật An ninh mạng được áp dụng tại Việt Nam. Tôi lại nhìn thấy mấy thứ đáng lo hơn nhiều.
Tại sao tôi hay nói đến cái chết?
27-12-2018
Trong một lần xây mộ cho người bà của mình, tôi có hỏi nhỏ cậu em rể đang làm việc ở tỉnh Quảng Ninh là mấy nhà máy ở đó có ô nhiễm không? Không chỉ cậu em đó, mà cả một cậu em rể khác đang là thư ký tòa án (có ông bố là chánh án tòa án tỉnh mới phát hiện bị ung thư) nói với tôi rằng ở đâu chẳng ô nhiễm, anh nói ra được gì? Và tôi cũng chỉ biết thở dài rồi im lặng.
Phá hoại
26-12-2018
Bộ Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) số 12249:2018 vừa ban hành có thể coi là hành vi thao túng chính sách, phá hoại quốc gia vô cùng nghiêm trọng. Sự thật chấn động này được phát hiện bởi ông Nguyễn Đăng Anh Thi- Thạc sỹ, chuyên gia tư vấn sử dụng hiệu quả tài nguyên của Tổ chức Tài chính Quốc tế – IFC.
Cụ thể, TCVN 12249:2018 chỉ lấy 19 chỉ tiêu về thành phần nguy hại vô cơ, bỏ qua đến 206 chỉ tiêu về thành phần nguy hại hữu cơ – là những thành phần đã được chứng minh tồn tại trong than và tro, xỉ gồm các chất hữu cơ gây ô nhiễm bền vững như PCB, dioxin/furan, phenol… Nó cũng chỉ lấy 20 chỉ tiêu vô cơ, bỏ qua 13 chỉ tiêu (trong đó bao gồm PCB) và lại áp dụng cột B ít nghiêm ngặt hơn nhiều so với cột A (nguồn tiếp nhận là nguồn cấp nước sinh hoạt).
Bảo vệ môi trường
21-12-2018
(Hy vọng những câu từ này được các bạn đọc thật kỹ nếu đã đọc)
Sáu tháng nay tôi sống trong stress. Có khoảng hơn 100 cá nhân mắc K (ung thư) tôi biết được. Xin nhấn mạnh là hơn 100 bệnh nhân chứ lượt thông tin thì cao hơn nhiều vì có thể nhiều người quen nói về 1 người quen chung mắc bệnh.
Lần đầu tiên
18-12-2018
Có nhiều điều lần đầu tiên diễn ra tại xã Vĩnh Tân, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận. Tiêu cực có mà tích cực cũng có.
Vĩnh Tân là nơi xảy ra vụ chặn quốc lộ đầu tiên (2015) để phản đối ô nhiễm. Tro xỉ nhiệt điện khiến không khí nơi đây đầy bụi, nguồn nước và hệ động thực vật biến dạng, đời sống người dân đảo lộn và bệnh tật. Ô nhiễm nhiệt do nước xả làm mát nhiệt điện khiến mặt nước biển vẫn xanh rì nhưng cá tầng đáy gần bờ biến mất vì san hô đã chết. Cá bè và khu nuôi tôm giống bị ảnh hưởng nghiêm trọng.v.v..
Vĩnh Tân cũng là nơi đầu tiên tại Việt Nam người dân công khai yêu cầu công bố kết quả quan trắc môi trường và được chính quyền đáp ứng. Đó là một nhu cầu chính đáng và đúng luật! Đó là kết quả quá trình người dân tự đi tìm hiểu ô nhiễm là gì, bụi PM (còn gọi là bụi nano) các loại là gì, ô nhiễm đất, nước, không khí ảnh hưởng đến môi trường và con người ra sao.v.v..
Thật đáng kinh ngạc khi một phũ nữ nông dân lam lũ nói rằng bà sẵn sàng hiến miếng đất của gia đình cho ai xử lý được môi trường. Người phụ nữ ấy biết rõ giếng nước, vườn cây và đàn bò nhà bà đã “không còn là nó”. Vì ô nhiễm!
Người phụ nữ ấy không muốn ai phải uống thứ nước đến bò uống còn chết, không muốn ai mua phải những rau củ quả đã “không biết diễn tả sao nhưng khác hồi xưa lắm!”.
Hôm nay, lần đầu tiên người dân Vĩnh Tân đến nhiệt điện trong một tâm thế khác. Họ đến cùng đại diện chính quyền cấp tỉnh, đơn vị kiểm định độc lập, nhà khoa học để làm một việc trước nay chưa có tiền lệ: Tạo một cơ sở khoa học và pháp lý để dân xử lý môi trường.
Cụ thể, dân lập công ty, gửi văn bản đến UBND tỉnh Bình Thuận đề nghị cùng với tỉnh, đại diện nhiệt điện, các đơn vị liên quan lấy mẫu tro xỉ về làm gạch không nung xem có đúng hợp chuẩn, hợp quy nhà nước hay không. Đây là một bước chuyển về ý thức đáng mừng vì rõ ràng nó tốt cho các bên hơn là việc dân phải ra chặn Quốc lộ “để được lắng nghe”. (Dân Vĩnh Tân nói với tôi họ phẫn uất vì thông tin “con nghiện xúi giục”. Nhiều người biết câu “không nghe cave kể chuyện, không nghe con nghiện trình bày” thì đừng áp thứ lý do ngu xuẩn ấy vào dân.)
Tôi có những trận ho rũ người như dân Vĩnh Tân nên tôi hiểu họ. Tôi đã ăn uống, ngủ nghỉ cùng bà con trên vùng đất xơ xác ấy nên tôi thương họ và họ cũng đối xử với tôi chân tình. Nên hôm nay thực sự là rất vui!
Có lẽ sẽ còn nhiều khó khăn nữa trong tương lai. Nhưng có “chặng đường nào trải bước trên hoa hồng”? Thì bước tiếp thôi nếu mình còn gượng nổi.
Chú thích: Một góc Vĩnh Tân sáng nay và khuya qua cùng hoạt động lấy mẫu vào trưa nay.
Rác là đồ phế thải, nhưng xử lý rác phải là người có tâm, có tài!
Mạc Văn Trang
10-12-2018
1. Hè 2017, tôi sang TP Wien, nước Áo, anh bạn dẫn đi chơi. Vào gần trung tâm TP anh chỉ vào công trình kiến trúc độc đáo, màu sắc hấp dẫn, bảo: Đố anh biết công trình gì đây?
Thành Chương và “Việt phủ”
10-12-2018
Ông Thành Chương là một họa sĩ vào loại Việt tài, nhân một nghìn lần thì thành Nhân tài, một triệu lần thì thành Thiên tài. Ông xây cái “Việt phủ” mang tên mình như một nồi lẩu khổng lồ, chứa đựng những dấu vết của văn hóa Việt và chứa cả những lời trầm trồ. Sẵn tiền nhiều như quân Nguyên, ông sử dụng cái tài 3 trong một của mình để làm nên điều đó: họa sĩ, cổ học và… con buôn.