Kính gửi Bà Võ Thị Ánh Xuân, Quyền Chủ tịch nước CHXHCNVN
Kính thưa Bà,
Tôi là Nguyễn Đình Cống, sinh năm 1937, nguyên là giáo sư tại Trường ĐH Xây dựng. Bà tuy danh vị cao quý, nhưng tuổi chưa cao và trình độ chưa thấy có gì nổi bật ở cấp toàn quốc. Hơn nữa tôi có cảm nhận rằng Bà có được sự khiêm tốn cần thiết, vì thế tôi viết thư này xin góp vời Bà vài ý kiến.
Thư đã được gửi một bản theo đường bưu điện đến số 2 Hùng Vương, Hà Nội. Tuy vậy, đề phòng thư bị chặn lại ở đâu đó, tôi xin gửi thêm thư ngỏ, hy vọng Bà sẽ biết đến. Tôi đã từng gửi thư cho Chủ tịch Nguyễn Xuân Phúc đến số 2 Hùng Vương, nhưng không nhận được hồi âm. Tôi đoán rằng nó bị chặn lại ở đâu đó từ cổng đến văn phòng nên ông Phúc không nhận đươc, chứ không có lẽ Chủ tịch nước bận bịu đến mức không thể nhờ thư ký trả lời đã nhận được thư, bằng email hoặc điện thoại. Hay là (tôi không dám nghĩ tới) văn hóa của lãnh đạo là không trả lời thư của người dân, và đó là một chủ trương thống nhất.
Ông Nguyễn Xuân Phúc, khi bắt đầu làm Chủ tịch nước có tuyên thệ và đọc diễn văn nhậm chức. Tôi đã từng gửi thư cho ông ấy, thách ông làm được những điều đã hứa trước toàn dân, trước Quốc hội. Không ngờ sự việc xảy ra quá trớ trêu.
Bà chỉ nhận chức Quyền Chủ tịch nên không phải thề và đọc diễn văn. Tuy vậy sau khi nhậm chức, bà có chủ động suy nghĩ gì không về những việc cần và có thể làm cho Dân, cho Nước. Liệu có ai trao đổi với Bà về những việc đó hay không. Tôi đoán là không và đó là nỗi rất buồn của Dân tộc.
Nghe rằng: “Con chim sắp chết cất tiếng hót hay, con người sắp chết thường nói ra được lời ngay thẳng, quý giá”. Ở tuổi gần 90, tôi ít quan tâm đến sống chết, nhưng với tuổi cao, có một chút tự tin, lại vì lòng mong mỏi làm được việc gì đó có lợi cho nước cho dân, tôi mạnh dạn viết những điều mà Bà rất nên biết.
Xin mạo muội hỏi một câu: Bà có thuộc nhiều sử VN không? Trong các triều đại Quân chủ, Phong kiến ở nước ta (đặc biệt các triều đại thịnh vượng của Nhà Lý, Nhà Trần), khi Vua mới lên nối ngôi, thường làm ngay những việc thể hiện lòng nhân ái của đấng Quân Vương đối với những người dân yếu thế nhất, những hoạt động kiến tạo phúc đức. Xin Bà tham khảo cách làm của họ. Bà hãy chọn ra vài việc làm nhân đạo mà theo Hiến Pháp, theo đạo đức nhân bản thì Chủ tịch nước có toàn quyền làm, không cần xin ý kiến của bất kỳ người nào.
Tôi không dám khuyên Bà làm những việc cụ thể mà chỉ xin bày tỏ nguyện vọng về ba lĩnh vực rất đáng để Chủ tịch nước quan tâm.
Một là, giải tội cho những người bị oan khuất dù đang sống hay đã chết (đặc xá). Bà có nhận thấy ở VN có nhiều Suối giải oan, Chùa giải oan. Hiện có khá nhiều án oan tử hình (Hồ Duy Hải, các con cụ Kình v.v…) cần được xóa bỏ, trả tự do cho họ.
Tiếp đến hãy đi thăm một số tù nhân lương tâm, bị kết án oan theo những “bản án bỏ túi”, quá nặng, quá bất công. Hãy hỏi họ bị kết án và giam giữ như vậy có tâm phục khẩu phục không. Nếu họ không nhận là có tội thì dù họ có yêu cầu hay không, cũng chủ động giảm án cho họ theo đúng công lý, tìm hiểu sự bất công đối với họ, phát hiện sự đối xử vô nhân đạo trong các nhà giam giữ những tù chính trị vì rằng tuy người bị tù có bất đồng chính kiến với Đảng thống trị, nhưng họ là những người có phẩm chất cao thượng, là những người yêu nước thương dân, là tinh hoa của dân tộc.
Xin Bà biết cho rằng, trên đất nước này có rất nhiều oan hồn không cách gì siêu thoát, có rất nhiều dân oan bị hành hạ trong tù và trong đời. Một trong những quan tâm hàng đầu ở cương vị Chủ tich nước là hạn chế mọi oan sai giáng lên đầu con người.
Hai là, vận động toàn dân triệt để xóa bỏ hận thù, chia rẽ vì ý thức hệ, đặc biệt là từ các cơ quan cao cấp của nhà nước. Đã có những chiến sĩ của VNCH hy sinh bảo vệ biển đảo của Tổ Quốc. Hãy tôn vinh họ cùng với những chiến sĩ đã hy sinh khi chống lại quân Trung Quốc xâm lược.
Ở nhiều nước, người đứng đầu Quốc gia là một gương sáng về hòa hợp dân tộc. Để hòa hợp sau một cuộc chiến tranh huynh đệ thì người chiến thắng cần cúi xuống nâng người bại trận lên và chân thật, ôm vào lòng chứ không phải đánh thêm người đã bị ngã. Người thắng cuộc phải thực hiện hòa hợp bằng tình yêu thương và lòng khiêm tốn chứ không phải bằng sự kiêu ngạo. Sự kết thúc chiến tranh Bắc – Nam ở Hoa Kỳ trong tình cảm huynh đệ là một tấm gương rất đáng để tham khảo.
Ba là về Đạo đức, Văn hóa, Giáo dục. Chủ tich nước cần đặc biệt quan tâm đến lĩnh vực này và trước hết hãy bằng thiện chí và nỗ lực của mình biết rõ gần hết sự thật chứ không phải chỉ một phần đã được tô màu, do tuyên truyền dựng nên. Bà có dám nhân danh Quyền Chủ tịch nước, triệu tập những trí thức phản biện dù còn được tự do hay đang bị tù, để nghe họ phản ảnh về văn hóa, giáo dục, đạo đức của dân tộc đang xuống cấp, đang thoái hóa trầm trọng hay không. Còn về kinh tế, mặc dầu hiện nay Đảng đang phạm sai lầm về dường lối, nhưng Chủ tịch nước chỉ nên theo dõi chứ không cần chỉ đạo. Việc kinh tế để cho tư nhân lo liệu.
Kính thưa Bà,
Xin Bà hãy lợi dụng thời cơ rất hiếm có để làm được những việc gì có ích cho dân tộc, để lại tiếng thơm cho hậu thế. Tôi xin cầu mong Các Đấng Bề Trên và Tổ tiên anh linh chứng giám cho thành tâm của Bà, phù trì, bảo hộ cho Bà có đủ sức khỏe, trí tuệ và nghị lực để làm được những việc phù hợp với mong ước của dân tộc, và như thế Bà sẽ vô cùng hạnh phúc.
Cùng với thư này, để tỏ lòng kính trọng tôi xin gửi tặng Bà hai cuốn sách tôi vừa xuất bản (sách “Cùng học làm người” – NXB Tri thức và sách “Cùng học để giáo dục con trẻ” – NXB Hồng Đức). Hai cuốn đó nhằm góp một chút nhỏ bé vào việc nâng cao dân trí và ngăn chặn phần nào sự xuống cấp đạo đức xã hội (sách được gửi riêng, cùng lúc với thư này). Đó là hai trong năm cuốn tôi đã dày công sáng tác trong khi đã đạt tuổi U90.
Còn ba cuốn là: Vui buồn cuộc sống, Học làm phản biện, Học suy nghĩ và giải câu đố để nâng cao trí tuệ. Các sách này nhằm vào việc giúp phát triển trí thông minh, mà thông minh quan trọng hơn kiến thức. Viết ra điều trên, tôi không dám nghĩ tới việc khoe khoang mà chỉ muốn chứng tỏ rằng một trí thức già (U90) vẫn còn có thể đóng góp một chút giá trị cho xã hội.
Trong thời gian nhiều năm qua tôi được tổ chức Đảng xếp vào loại trí thức phản biện vì tôi nghiên cứu Chủ nghĩa Mác – Lênin, không phải để ca ngợi mà để vạch ra những sai lầm từ gốc, những độc hại, trong đó và khuyên Đảng nên từ bỏ. Tôi có đề nghị với ông Trưởng ban Tuyên Giáo Võ Văn Thưởng tổ chức đối thoại về Mác – Lê, nhưng không được trả lời. Bộ Công an cử đại tá an ninh đặc trách giúp đỡ tôi (Nguyễn Trung, số ĐT: 0984 005 898).
Những điều tôi viết cho Bà không dính một chút gì đến Mác – Lê, chỉ là những điều hợp Đạo Trời, thuận lòng người. Kính mong Bà bỏ chút thì giờ đọc thư này để có những suy nghĩ và việc làm xứng đáng với danh vị cao quý.
Hơn 1.000 năm trước, trong hai trận chiến khác nhau, quân Việt Nam đã sử dụng những chiếc cọc nhọn giấu dưới sông Bạch Đằng để đánh bại cuộc tấn công của hải quân Trung Quốc. Những sự biến động gần đây ở Việt Nam có thể khiến người ta nghĩ rằng, những cọc nhọn đó đang được tái sử dụng để loại bỏ các lãnh đạo chính trị.
Thử hình dung Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng trong thư phòng trước giờ đi ngủ – sau một ngày lễ lạc bận rộn kỷ niệm 93 năm thành lập Đảng CSVN. Trên bàn viết là hai tập sách ông ưng ý nhất: “Nguyễn Trãi Toàn tập” và “Kim Vân Kiều”. Ông thường mở hai cuốn đó đọc ít dòng trước khi tắt đèn đi nghỉ tối.
“Hòa bình ơi/ Tình yêu em như sông biển rộng/ Tình yêu em như lúa ngoài đồng/ Tình yêu em tát cạn biển Đông…” Lời bài hát này được nghe trên khắp các thành thị miền Nam Việt Nam, khi nó còn nằm dưới sự kiểm soát của chính phủ Việt Nam Cộng hòa 50 năm trước.
1. Bằng lá phiếu người dân được tự do và bình đẳng bầu chọn hiền tài trong dân, thay mặt dân quản trị đất nước và tổ chức, điều hành hoạt động xã hội. Đó là quyền làm chủ đất nước của người dân. Không những là quyền lớn nhất, thiêng liêng nhất của con người, của công dân, quyền làm chủ đất nước còn gắn bó máu thịt người dân với đất nước. Từ đó mà có khái niệm Mẹ Tổ Quốc. Quyền làm chủ đất nước đặt trên vai người dân bổn phận công dân với đất nước như đứa con có bổn phận hiếu thảo với cha mẹ.
Cả chục ngày nay tôi không theo dõi Facebook nhiều, vào thì thấy câu chuyện Xuân Bắc đang được bàn luận xôn xao trên mạng đôi ngày qua. Kể cả đài Á Châu Tự Do cũng có bản tin hay bài viết gì đó mà tôi không đọc.
Boris Bondarev là một nhà ngoại giao tại Bộ Ngoại giao Nga từ năm 2002-2022, sau đó là cố vấn tại Phái bộ Nga tại Văn phòng LHQ ở Geneva. Nguồn: Mail
Châu Âu đang có chiến tranh – bây giờ quan trọng nhất là phải làm tất cả những gì có thể làm để phe chính nghĩa phải chiến thắng – Cựu ngoại giao Nga Boris Bondarev nói.
Trung ương Đảng và Quốc hội cho ông Nguyễn Xuân Phúc thôi chức Chủ tịch nước là hoàn toàn đúng. Đất nước này không thiếu người có tài năng, uy tín và đạo đức để làm người đại diện cho quốc gia.
Chiều nay 18-1-2023, Quốc hội khoá 15 nhóm họp phiên bất thường theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, để giải quyết khủng hoảng nhân sự cấp cao. Cũng như Phạm Bình Minh và Vũ Đức Đam, ông Nguyễn Xuân Phúc phải chịu “xét xử” lần hai. Lần một, ông Phúc bị lột hết chức vụ trong đảng và lần hai, ông bị tước bỏ vị trí quyền lực nhà nước.
Đầu năm 2023, trên các phương tiện thông tin xuất hiện các bài viết bàn đến tương lai của đất nước và thế giới. Chắc là có nhiều bài hay, nhưng sức đọc có hạn, nên tôi chỉ có thể đọc kỹ một số bài. Tôi sẽ nêu ý kiến cá nhân về các bài đó và trình bày vài quan điểm về tương lai của Đất nước, cũng là tương lai của Đảng Cộng sản và Dân tộc Việt Nam.
Một cuối tuần trong những ngày cuối năm, tôi nhận lời sang chơi với vợ chồng người bạn, vai em bên Florida. Đêm đầu tiên trò chuyện, bắt sang chuyện mùa lễ cuối năm, anh chồng đưa điện thoại chụp vài tấm ảnh tặng quà cuối năm cho các nhân viên của mình. Anh bảo, họ rất cảm động khi mỗi người đều nhận được những món quà giá trị khác nhau, tùy theo thâm niên. Vợ chồng anh có hai tiệm nails với khoảng trên dưới hai chục nhân viên.
Ngày 14-1-2023, giấy mời dự “hội nghị” khẩn cấp đóng dấu MẬT được gởi đến tất cả các Uỷ viên Trung ương khoá XII, thời gian làm việc gói gọn trong buổi chiều ngày 17-1-2023.
Tạm biệt người yêu để lên đường ra trận. Nguồn ảnh: Getty Images
Lời người dịch: Trong bài viết sau đây, Henry Kissinger cảnh báo về một thế chiến mới có thể xảy ra và phương cách tốt nhất là tìm cách tạo cho Nga một cơ hội đàm phán trong danh dự. Ý kiến của Kissinger còn nhiều điểm chưa thuyết phục, cần được thảo luận sâu xa hơn.
Một là, Kissinger đã đề cao vai trò tích cực của Nga trong việc đóng góp cho hòa bình thế giới mà không đề cập đến các chi tiết về tội ác Liên Xô cũ. Kissinger lập luận: “Nga đã có những đóng góp quyết định cho tình trạng quân bình trên toàn cầu và cán cân quyền lực trong hơn nửa thiên niên kỷ. Vai trò lịch sử của Nga không nên bị hạ thấp”.
Lịch sử của Liên Xô đã chứng minh ngược lại. Từ thế kỷ XV-XVII, các triều đại Iwan VI, Peter I hay Katherina II đã mở rộng lãnh thổ Liên Xô bằng quân sự, tiến chiếm Ba Lan, Baltic, Biển Đen, Biển Đông và nhiều vùng khác.
Ngay đến thời Stalin và Chruschtchow, tham vọng này vẫn còn được tiếp tục nuôi dưỡng. Trong thế kỷ XX, Liên Xô đã can thiệpquân sự trực tiếp ở Đông Đức (1953), Hungaria (1956), Tiệp Khắc (1968) và Afghanistan (1979). Không có viện trợ quân sự hùng hậu của Liên Xô, Bắc Việt không thể đạt được chiến thắng năm 1975.
Các can thiệp của Nga ở Ethiopia, Angola, Syria, Iraq và Iran, gây xáo trộn cho các khu vực, là một bằng chứng khác.
Có lẽ điểm son duy nhất của Liên Xô mà Kissinger đề cập là Breschnew và Gorbatschow tham gia các hội nghị về giới hạn vũ khí chiến lược (SALT I và II). Ngay trong năm 1978, 70% dân chúng Mỹ không tin tưởng thiện chí hoà đàm của Liên Xô và Thượng Viện Mỹ cũng nhiều lần tìm cách trì hoãn việc phê chuẩn.
Phủ nhận các bằng chứng này, Kissinger đã chối bỏ thực tế lịch sử hiếu chiến của Liên Xô để ca ngợi chủ trương xâm lược của Nga ngày nay.
Hai là, chiến trường Ukraine chưa định hình ưu thế chiến thắng cho Nga hay Ukraine. Trước hết là Nga. Dù các nguồn tin không thể kiểm chứng, nhưng số binh sĩ thương vong đáng cho Putin phải lo ngại, trong đó việc tăng cường 300.000 tân binh trừ bị là một bằng chứng.
Gần đây nhất, Putin bổ nhiệm tướng Valeri Guerassimov, Tổng tham mưu trưởng Quân đội Nga, làm Tổng Chỉ huy chiến trường Ukraine, thay cho Sergey Surovikin. Quyết định này cho thấy, quân đội Nga không hùng hậu và các tướng lãnh không tài ba như công luận thường đề cập trong các biện pháp cải cách. Dù với 100 ngàn quân và có hơn 4.000 xe tăng hỗ trợ, việc tấn công Ukraine mang về kết quả thảm hại. Lý do chính là binh pháp của Nga là tạm bợ và công nghệ quân sự còn tụt hậu.
Theo các thăm dò hiện nay, Nga đang chuẩn bị cho một đợt tấn công mới.Với binh pháp mới và việc tuyển dụng thêm 500.000 tân binh, Putin hy vọng sẽ mang lại tin vui trên chiến trường, nhưng không có gì bảo đảm cho sự lạc quan này.
Không vì Nga suy yếu mà Ukraine chiếm được nhiều ưu thế hơn trên chiến trường. Dù tinh thần anh dũng, nhưng Ukraine cần được trang bị nhiều xe tăng, xe thiết giáp bộ binh để tiếp tục chiến đấu. Các nước Pháp, Mỹ, Anh và Đức sẽ cung cấp các loại vũ khí hiện đại cho Ukraine, nhưng tốc độ còn quá chậm so với nhu cầu khẩn cấp của chiến trường. Cho đến nay, NATO vẫn rất thận trọng vì lo ngại Nga xem mọi hình thức gián tiếp can thiệp là hành động leo thang và trực tiếp tham chiến.
Nói chung, cuộc chiến còn kéo dài. Do khả năng cung cấp hạn chế, nên các nước phương Tây cũng sẽ giảm mức yểm trợ. Các nước châu Âu đều muốn cuộc chiến kết thúc nhanh chóng vì tình trạng giá năng lượng tăng cao và lạm phát leo thang làm cho dân chúng bất bình. Dư luận ở Mỹ, những thay đổi gần đây cũng cho thấy ít ủng hộ Ukrainehơn so với ban đầu. Hậu quả chung cho Ukraine là phải chịu nhiều thất thế trong khi cần nhiều viện trợ vũ khí để có thể chiến thắng.
Lo ngại chung trong công luận vẫn là vấn đề, nếu phương Tây tiếp tục cung cấp thì sẽ có nguy cơ leo thang thành xung đột trực tiếp giữa Nga và NATO. Nhưng điểm chính là tinh thần hiếu chiến của Putin khó thay đổi nhanh chóng,bất cứ thỏa thuận nào, nếu có trong tạm thời, cũng giúp Nga có thêm thời gian chỉnh đốn và chuẩn bị cho các đợt tấn công tiếp theo.
Trong lúc này, các biến chuyển nghịch lý sẽ còn tiếp tục diễn ra và khó phân biệt ai thắng ai bại. Diễn biến chiến trường càng khó lường thì Nga có mất mặt hay thiện chí hoà đàm không, đó không phải là yếu tố liên quan như Kissinger đề cập.
Ba là triển vọng hoà hội.Kissinger có nói đến quyền dân tộc tự quyết của Ukraine, nhưng trên cơ sở nào là vấn đề nan giải. Cụ thể, đó là các chủ đề thương thuyết mà Nga cần phải chấp nhận: trao trả các vùng đã chiếm đóng, rút quân và bồi thường cho việc tái thiết hậu chiến. Liệu Liên Hiệp Quốc có thể triệu tập một hội nghị quốc tế không, là một vấn đề chưa rõ.
Đang hưởng lợi trong việc mua năng lượng với giá rẻ của Nga, Trung Quốc và Ấn Độ sẽ không hỗ trợ cho một giải pháp nào bất lợi cho Nga. Nga là một đồng minh cung cấp vũ khí cho Việt Nam, nên Việt Nam không quan tâm đến việc Nga tái lập hoà bình ở Ukraine. Việt Nam đã bốn lần bỏ phiếu trắng và một lần bỏ phiếu chống đối với các nghị quyết của Liên Hiệp Quốc về vấn đề Nga xâm lăng Ukraine.
Nhiều giải pháp ngoại giao cực đoan đã được thảo luận, thí dụ như trục xuất Nga ra khỏi Hội đồng Bảo an LHQ hay truất quyền phủ quyết tại Hội đồng. Giới tình báo quân sự cũng nghĩ đến các biện pháp thay thế Putin bằng cách đảo chính hay đưa đi an trú. Nhưng vì nhiều lý do khác nhau, tất cả giải pháp này đều không thể thực hiện được.
Tóm lại, đề xuất của Kissinger trong việc tái lập hoà bình cho Ukraine qua phương thức ngoại giao là thiếu dẫn chứng lịch sử và không khả thi.
Tuy nhiên, cảnh báo của Kissinger có một giá trị thực tế mà chúng ta cần quan tâm. Khi diễn tiến chiến cuộcvượt ra ngoài tầm kiểm soát của chính giới quốc tế, việc định hình cho các chiến lược trong tương lai đều do các máy móc được trang bị bằng công nghệ tiên tiến và thông tin nhân tạo đảm trách, nó có đủ khả năng tự quy định và thực hiện,đó là tình trạng nguy hiểm nhất.
Do đó, Kissinger hợp lý khi cho rằng, để tránh hai phía khỏi phải tiếp tục chịu thương tổn, các loại vũ khí hạt nhân và quy ước hiện đại không thể được phép tiếp tục sử dụng, một tình trạng lý tưởng. Sau đây là bản dịch:
***
Thế chiến thứ nhất là một kiểu tự sát văn hóa, làm hủy hoại thanh danh của châu Âu. Theo như cách nói của nhà sử học Christopher Clark, giới lãnh đạo châu Âu đã mộng du trong một cuộc xung đột, trong số tham chiến không ai có thể tiên đoán được thế giới lúc kết thúc cuộc chiến vào năm 1918. Trong những thập niên trước đó, họ thể hiện sự cạnh tranh bằng cách tạo ra hai tập hợp liên minh mà các chiến lược đã trở nên liên kết nhau bởi lịch trình động viên riêng biệt. Do đó, vụ một người theo chủ nghĩa dân tộc Serb sát hại Hoàng tử Áo ở Sarajevo tại Bosnia năm 1914 đã leo thang thành một cuộc chiến tranh toàn diện, nó bắt đầu khi Đức thực hiện kế hoạch cho nhiều mục tiêu của mình để đánh bại Pháp bằng cách tấn công Bỉ, một nước trung lập ở phía bên kia châu Âu.
Các nước châu Âu chưa quen thuộc với cách thức công nghệ tăng cường lực lượng quân sự của họ, nên họ đã gây ra sự tàn phá lẫn nhau chưa từng có. Vào tháng 8 năm 1916, sau hai năm chiến tranh với hàng triệu người thương vong, các nước tham chiến, chủ yếu phương Tây (Anh, Pháp và Đức) bắt đầu khám phá triển vọng để chấm dứt cảnh chém giết. Ở phía Đông, các đối thủ Áo và Nga đã cũng có những cảm nhận tương tự. Bởi vì không có sự thỏa hiệp nào có thể tưởng tượng ra được để biện minh cho những hy sinh đã gây ra và vì không ai muốn mang đến ấn tượng về sự yếu đuối của mình, các giới lãnh đạo khác nhau đã ngần ngại khởi xướng một tiến trình hòa bình chính thức. Do đó, họ tìm kiếm sự hòa giải của Mỹ.
Đại tá Edward House, sứ giả riêng của Tổng thống Woodrow Wilson, đã thăm dò và tiết lộ rằng, một nền hòa bình dựa trên hiện trạng được tu chỉnh là trong tầm tay. Tuy nhiên, trong khi sẵn sàng và cuối cùng mong muốn tiến hành hòa giải, Wilson đã trì hoãn cho đến sau cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11. Đến lúc đó, cuộc tấn công tại Somme của Anh và cuộc tấn công tại Verdun của Đức đã gây thêm hai triệu người thương vong.
Theo lời kể trong cuốn sách về chủ đề này của Philip Zelikow, ngoại giao đã trở thành giải pháp mà ít người theo đuổi hơn. Đại chiến tiếp tục trong hai năm nữa và cướp đi hàng triệu nạn nhân khác, gây tổn hại không thể cứu vãn cho trạng thái quân bình của châu Âu đã được thiết lập. Đức và Nga bị cách mạng làm tan nát; nhà nước Áo-Hung biến mất khỏi bản đồ. Nước Pháp đã đổ máu đến khô cạn. Nước Anh đã hy sinh một phần đáng kể của thế hệ trẻ và năng lực kinh tế cho các yêu cầu chiến thắng. Hiệp ước Versailles mang tính trừng phạt đã kết thúc chiến tranh, nó tỏ ra mong manh hơn nhiều khi so với cấu trúc mà nó thay thế.
Liệu thế giới ngày nay có thấy mình đang ở trong một bước ngoặt tương đương như tại Ukraine không, khi mùa đông áp đặt một việc tạm đình hoãn các cuộc hành quân quy mô? Tôi đã nhiều lần bày tỏ sự ủng hộ đối với việc nỗ lực quân sự của đồng minh, nhằm ngăn chặn Nga xâm lược ở Ukraine. Nhưng thời điểm đã đến để xây dựng dựa trên những thay đổi chiến lược mà nó đã được thực hiện và kết hợp chúng vào trong một cấu trúc mới, hướng tới việc đạt được một nền hòa bình thông qua phương cách đàm phán.
Lần đầu tiên trong lịch sử hiện đại, Ukraine đã trở thành một quốc gia quan trọng ở Trung Âu. Được hỗ trợ bởi các đồng minh và được truyền cảm hứng từ Tổng thống Volodymyr Zelensky, Ukraine đã ngăn cản các lực lượng thông thường của Nga tràn ngập châu Âu kể từ thế chiến thứ hai. Và hệ thống quốc tế, bao gồm cả Trung Quốc, đang phản đối mối đe dọa của Nga hoặc việc sử dụng vũ khí hạt nhân.
Tiến trình này đã đưa ra các vấn đề nguồn gốc liên quan đến tư cách thành viên của Ukraine trong khối NATO. Ukraine đã có được một trong những đội quân bộ binh lớn nhất và hiệu năng nhất ở châu Âu, được trang bị bởi Mỹ và các đồng minh. Tuy nhiên, một tiến trình hòa bình liên kết Ukraine với khối NATO phải được thể hiện. Một giải pháp thay thế của tính cách trung lập không còn ý nghĩa nữa, đặc biệt là sau khi Phần Lan và Thụy Điển gia nhập khối NATO. Đây là lý do tại sao hồi tháng 5 năm ngoái, tôi đã đề nghị thiết lập một đường ngừng bắn dọc theo biên giới hiện có, nơi mà chiến tranh bắt đầu vào ngày 24 tháng 2 [năm 2022]. Từ đó, Nga sẽ từ bỏ các cuộc chinh phục, nhưng không phải là lãnh thổ mà họ chiếm đóng gần một thập niên trước, bao gồm cả Crimea. Lãnh thổ đó có thể là chủ đề của một cuộc đàm phán sau lệnh ngừng bắn.
Nếu đường ranh giới phân chia trước chiến tranh giữa Ukraine và Nga không thể đạt được bằng chiến đấu hoặc bằng đàm phán, việc dựa vào nguyên tắc tự quyết có thể được đề ra. Các cuộc trưng cầu dân ý có giám sát quốc tế liên quan đến quyền tự quyết có thể được áp dụng cho các vùng lãnh thổ đặc biệt bị phân chia mà nó đã đổi chủ nhiều lần qua nhiều thế kỷ.
Mục tiêu của một tiến trình hòa bình sẽ có hai mặt: xác nhận quyền tự do của Ukraine và định nghĩa một cấu trúc quốc tế mới, đặc biệt là đối với Trung và Đông Âu. Cuối cùng, Nga nên tìm một vị thế trong một trật tự như vậy.
Kết quả mà một số người ưa chuộng hơn là một nước Nga trở thành bất lực do chiến tranh. Tôi không đồng ý. Với tất cả xu hướng thiên về bạo lực, Nga đã có những đóng góp quyết định cho tình trạng quân bình trên toàn cầu và cán cân quyền lực trong hơn nửa thiên niên kỷ. Vai trò lịch sử của Nga không nên bị hạ thấp. Những thất bại về quân sự của Nga đã không loại bỏ phạm vi hoạt động về hạt nhân trên toàn cầu của Nga, cho phép Nga đe dọa leo thang ở Ukraine. Ngay cả khi khả năng này giảm sút, sự tan rã của Nga hoặc phá hủy khả năng chính sách chiến lược của Nga có thể biến lãnh thổ bao gồm 11 múi giờ thành một khoảng trống gây tranh chấp. Các xã hội đang cạnh tranh nhau của Nga có thể quyết định cách giải quyết tranh chấp bằng bạo lực. Các quốc gia khác có thể tìm cách mở rộng yêu sách bằng vũ lực. Tất cả những nguy hiểm này sẽ trở nên phức tạp hơn bởi sự hiện diện của hàng ngàn vũ khí hạt nhân, làm cho Nga thành một trong hai cường quốc hạt nhân lớn nhất thế giới.
Khi giới lãnh đạo thế giới cố gắng chấm dứt cuộc chiến mà trong đó hai cường quốc hạt nhân cạnh tranh với một quốc gia được vũ trang thông thường, họ cũng phải suy nghĩ về tác động đối với cuộc xung đột này và về chiến lược trong trường kỳ của công nghệ cao và trí tuệ nhân tạo. Vũ khí tự động vốn dĩ đã có sẵn, nó có khả năng định nghĩa, đánh giá và nhắm mục tiêu vào các mối đe dọa theo nhận thức của riêng mình và do đó, ở vị trí để bắt đầu cuộc chiến riêng biệt cho mình.
Một khi ranh giới trong lĩnh vực này bị vượt qua và công nghệ cao trở thành vũ khí tiêu chuẩn và máy tính trở thành người thực hiện chủ yếu cho chiến lược, thế giới sẽ thấy tự mình đang ở trong tình trạng mà chưa có khái niệm nào được định hình. Làm thế nào giới lãnh đạo có thể thực hiện việc kiểm soát khi các máy tính quy định các hướng dẫn chiến lược dựa trên quy mô và theo cách vốn đã hạn chế và đe dọa việc can thiệp của con người? Làm thế nào nền văn minh có thể được bảo tồn giữa một mớ hỗn độn thông tin, các nhận thức và các khả năng phá hoại như vậy?
Tuy nhiên, hiện nay không có lý thuyết nào áp dụng cho thế giới đang rộng mở này và các nỗ lực tham khảo ý kiến về chủ đề này cần phải triển khai, có lẽ bởi vì các cuộc đàm phán có ý nghĩa có thể tiết lộ những khám phá mới và tự việc tiết lộ này tạo thành một rủi ro cho tương lai. Vượt qua sự khác biệt giữa công nghệ tiên tiến và khái niệm chiến lược kiểm soát nó, hoặc thậm chí có những am hiểu về ý nghĩa đầy đủ của nó, ngày nay đó là một vấn đề quan trọng như biến đổi khí hậu, và nó đòi hỏi giới lãnh đạo có quyền chỉ huy cả công nghệ và lịch sử.
Việc tìm kiếm hòa bình và trật tự có hai thành phần, đôi khi được coi là mâu thuẫn: Theo đuổi các yếu tố an ninh và yêu cầu đối với các hành vi hòa giải. Nếu chúng ta không thể đạt được cả hai, thì chúng ta cũng sẽ không thể đạt được một trong hai mục tiêu này. Con đường ngoại giao có vẻ phức tạp và gây nản lòng. Nhưng tiến bộ để đạt đến trong cuộc hành trình đó đòi hỏi chúng ta cả tầm nhìn và sự can đảm để thực hiện.
Báo chí quốc doanh là công cụ của đảng, nên hoặc không dám điều tra, hoặc không dám đăng những tư liệu thâm cung. Vì vậy, dân chúng cũng không nắm thông tin đã, đang và sắp xảy ra trong chốn cung đình.
Đại tướng Sergei Shoigu là Bộ trưởng Bộ quốc phòng Nga. Nhưng ông không phải là nhà quân sự. Bộ mặt quân sự Nga là Tổng tham mưu trưởng đại tướng Valery Gerasimov.
Tôi đi theo một người bạn đến dự buổi tiệc tất niên âm lịch Nhâm Dần do Tổng lãnh sự Việt Nam tại San Francisco tổ chức. Tiệc được tổ chức tại một nhà hàng nằm bên bờ Vịnh San Francisco. Nếu thời tiết hôm đó bình thường thì ắt hẳn phong cảnh nhìn ra từ các khung cửa kính lớn rất đẹp, nhưng hôm đó một trận bão lớn đang quần thảo trên miền Bắc California, cây cối oằn lại trong cơn mưa như trút, xa xa lắp lánh ánh đèn hai thành phố lớn San Francisco và Oakland.
Ngày 6-12-2022, báo chí và mạng xã hội phẫn nộ, đồng loạt lên án hành vi côn đồ của ông Nguyễn Viết Dũng, khi ông ta hành hung cô Nguyễn Ánh Lan, sinh năm 2002, nhân viên sân golf tại TP Đà Nẵng. Nguyễn Viết Dũng sinh năm 1978, là Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Tập đoàn Đất Quảng và là đại biểu HĐND tỉnh Quảng Nam.
Vụ việc kéo dài đến nay chưa kết thúc, dù cô caddie Lan đã có đơn bãi nại, cũng như cho rằng báo chí thông tin chưa chính xác lắm.
Các chế độ độc tài, nhất là độc tài cộng sản đều là nguyên nhân lớn nhất đưa đến bất công và nghèo khổ. Một nền dân chủ chân chính là yếu tố ắt có để dân tộc có thể phát huy sáng kiến, tiềm năng và tạo ra một xã hội phồn vinh.
Quốc hội Hoa Kỳ khóa 118 đã bắt đầu với sự trì hoãn hoạt động qua việc khối đa số thuộc đảng Cộng Hòa bất đồng trong việc bầu chọn Dân biểu Kevin McCarthy vào chức vụ Chủ Tịch Hạ Viện.
Thật bất ngờ cho nước Mỹ khi cảnh sát tuyên bố bắt được Bryan Kohberger, kẻ tình nghi giết hại bốn sinh viên trường University of Idaho. Bryan Kohberger đang là sinh viên bậc tiến sĩ về ngành Tư pháp hình sự và Tội phạm học (Criminal Justice and Criminology) ở trường Washington State University, cách nơi xảy ra án mạng chỉ độ khoảng 15 km.
Sau khi công bố bài “Một số nhận thức nhầm về đảng và Mác Lênin“, tôi nhận được nhiều sự đồng tình, đánh giá tích cực, nhưng đồng thời có một số phản hồi tiêu cực hướng vào công kích cá nhân với những lời thô tục, không nêu được một ý kiến phản biện nào.
