GS Lê Hữu Khóa
9-11-2018
Ý tưởng đẹp làm nên ý định hay, ý muốn tốt tạo ra ý chí bền, tất cả chế tác ra ý lực để đấu tranh.
Kiến thức đúng xây tri thức vững, ý thức cao dựng tâm thức sâu, tất cả sáng tạo ra trí lực để đề cao nhân trí.
Sống-nhận-biết-hiểu-thức đó là quá trình của trí, khi được đạo lý hay, đẹp, tốt, lành của nhân mở cửa để tiếp-lọc-chọn-tuyển-giữ; vì thế nhân trí có thể đi từ cá thể tới tập thể, nhưng nhân trí sẽ có nội công vững, bản lĩnh mạnh, có tầm vóc chắc khi nó đi từ tập thể để trở lại với cá thể. Nhân trí dân chủ cũng theo quy trình này, khi một cá thể có hiểu biết đúng để biến thành lập luận đúng, thì tập thể sẽ thấy cái đúng đó không những là kiến thức mà còn là ý thức, và ý thức này sẽ lan toả tới các cá nhân khác chưa có kiến thức và ý thức này. Và khi tất cả (hoặc đa số) có kiến thức và ý thức, thì tập thể và các cá thể đã có cùng một nhận thức. Nhân trí dân chủ có trước thể chế dân chủ, vì nhận thức về dân chủ được cộng đồng, dân tộc hiểu biết và ủng hộ để trở hành tâm thức, nó sẽ được nuôi và dưỡng để biến hoài bão thành thực tiễn qua đấu tranh.