JB Nguyễn Hữu Vinh
30-9-2017
Câu chuyện về một tay đại úy an ninh Nghệ An cho em gái đánh người yêu vì cái tội… chán yêu, đang lan truyền chóng mặt trên mạng. Câu chuyện được Nạn nhân kể lại như sau:
Đối với người yêu phải đánh cho tan tác!
Về ông cục phó Nguyễn Xuân Quang bị mất trộm
30-9-2017
Đi với ma phải mặc áo giấy
Năm 2014, Nguyễn Xuân Quang cầm đầu một nhóm cán bộ vượt 2000km về Cà Mau hù doạ doanh nghiệp. Do thái độ hống hách và ăn quá dày, các hai lúa rừng U Minh dứt khoát không chung mà đồng loạt tố cáo. Thái độ của người dân quá quyết liệt, Bộ phải “giải cứu binh nhì” bằng cách đưa Thứ trưởng Bùi Cách Tuyến về Cà Mau hầu dân.
Ngày 2.6.2014, thứ trưởng Bùi Cách Tuyến có buổi làm việc với UBND tỉnh và Hội chế biến và xuất nhập khẩu thủy sản (CASEP) Cà Mau. Tại buổi làm việc, ông Ngô Văn Nga – Phó chủ tịch thường trực CASEP nói thẳng vào mặt Quang: “Tác phong làm việc của ông Quang là không thể chấp nhận. Những lần tiến hành kiểm tra, ông Quang có biểu hiện hù dọa doanh nghiệp khiến một số doanh nghiệp chế biến thủy sản mất ăn mất ngủ tìm tiền mà ‘chạy’.”
Khủng hoảng giáo dục toàn cầu (*)
Nguyễn Thị Lan Hương – NEWASIA GLOBAL LEARNING
30-9-2017
Kính gửi: Ngài Chủ Tịch Ngân hàng Thế giới (World Bank)
Ngài Chủ Tịch Liên Hợp Quốc – UNESCO
Ngài Tổng Giám đốc Diễn Đàn Kinh tế Thế giới
Quốc Hội Hoa Kỳ
Quốc Hội Việt Nam
Các Tổ Chức Nhân Quyền Quốc Tế
Và những bạn quan tâm đến giáo dục
Tôi là Nguyễn Thị Lan Hương, một luật sư Việt Nam. Tên ở Mỹ của tôi là Ann.
Tôi hiện đang ở Mỹ để theo đuổi nghiên cứu chuyên sâu về quản trị giáo dục đại học và quốc tế hóa, và cũng là đi học cùng với con gái tôi, An Quỳnh Châu, để cháu có thể thực hiện được ước mơ học tập tại Mỹ.
Yêu cầu ngừng chặt hạ cây cổ thụ, di sản vô giá và là Lá Phổi Xanh của Hà Nội
Thỉnh nguyện thư gửi ông Nguyễn Đức Chung và ông Eric Sidgwick Giám đốc ADB tại Việt Nam
29-9-2017
Hà Nội ngày 16 tháng 9 năm 2017
Thưa các ông:
– Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch UBND TP Hà Nội
– Eric Sidgwick, Giám đốc ngân hàng Phát triển châu Á/ADB tại Việt Nam
Chúng tôi, những công dân Việt Nam và yêu Hà Nội, đồng ký tên sau đây nghiêm túc và khẩn cấp yêu cầu ông Chung, với tư cách người đứng đầu chính quyền TP Hà Nội, ra lệnh ngừng ngay việc chặt phá và di chuyển cây xanh cổ thụ cho tuyến đường sắt Metro 3 để tìm phương án giải quyết những sai lầm nghiêm trọng của dự án mà nhóm công dân HN đã đề nghị & liên lạc qua lại suốt 1 năm nay với Ban quản lý (BQL) Dự án và ngân hàng ADB (nơi cho vay tiền dự án):
Những đề xuất cho cải cách thể chế trong ngắn hạn
Nguyễn Huy Vũ
27-9-2017
Lời cám ơn: Bài viết nhận được nhiều góp ý và cải thiện trong quá trình trao đổi với chị Phan Thanh Hà. Tác giả xin cám ơn những lời động viên và những trao đổi. Tác giả chịu trách nhiệm cho tất cả những đề xuất và sai sót, nếu có.
Các góp ý trong bài này là những hướng nhằm cải cách hoạt động của hệ thống chính trị Việt Nam trong giai đoạn trước mắt khi mà Đảng Cộng sản vẫn là một lực lượng cầm quyền. Những đề xuất sẽ hướng Việt Nam tiếp cận gần hơn với mô hình chính trị nghị viện – liên bang của Đức. Những cải cách nếu được thực hiện, sẽ giúp Việt Nam (VN) cải cách thể chế chính trị, giữ ổn định, và tăng trưởng kinh tế.
Vụ Trịnh Xuân Thanh: Đức nhất quyết đòi Việt Nam đáp ứng các yêu cầu
27-9-2017
Chính phủ Đức hiện vẫn còn rất bực tức về vụ một cựu quan chức Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, ông Trịnh Xuân Thanh bị bắt cóc tại Berlin để đưa về Việt Nam. Phía Đức dứt khoát đòi Việt Nam phải đáp ứng những yêu cầu của họ về vụ này, trong khi Hà Nội thì đang cố xoa dịu.
Bên lề Hội nghị về phát triển bền vững vùng Đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu, diễn ra tại Cần Thơ, hôm qua, 26/09/2017, đã có một sự kiện đáng chú ý đó là phó thủ tướng Việt Nam Vương Đình Huệ đã tiếp Bí thư thứ nhất của sứ quán Đức tại Việt Nam. Tham gia tiếp bà Luisa Bergfeld, đặc trách hợp tác kinh tế và phát triển của sứ quán Đức, có cả bộ trưởng bộ Kế Hoạch và Đầu Tư Nguyễn Chí Dũng.
Bài thơ của Lại Văn Sâm tặng Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến
26-9-2017
Chị ơi chị ngủ cho ngon
Đừng lo mấy vụ cỏn con làm gì!
Dân đen mắt toét, chân chì
Chúng ngu không hiểu mới đi kêu trời
Chuyện buôn thuốc giả kiếm lời
Bở ăn như thế mấy người bỏ qua?
Vụ này xui xẻo lộ ra
Coi như kinh nghiệm lấy đà…vụ sau
Đức ngưng quan hệ đối tác chiến lược với Việt Nam: Tại bạn hay tại ta?
24-9-2017
Ngày hôm qua, 22/9, có một sự kiện ngoại giao quan trọng và chưa từng có tiền lệ đối với Vietnam mà không thấy báo chí hồ hởi đưa tin như mọi khi. Thế giới biết, khu vực biết, chỉ mỗi VTV cố tình không biết, làm cho số đông nhân dân hầu như không biết: CHLB Đức tuyên bố tạm đình chỉ quan hệ đối tác chiến lược với Việt Nam, vì nguyên nhân gì thì chắc không khó đoán. Và như định mệnh, ngày 23/9 cũng là ngày kỉ niệm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt – Đức.
Những điều trông thấy, ngàn đồng đau đớn, ngàn tỉ xót xa…
Đoàn Đạt
22-9-2017
Mấy ngày qua, câu chuyện về một bà mẹ ở Lào Cai chỉ vì 7.000đ mà dồn hai đứa con ruột của mình vào chỗ chết không khỏi khiến cho nhiều người đau lòng, ám ảnh. Một câu chuyện tưởng như không còn xuất hiện ở thời nay…
Đó là một câu chuyện tưởng như hư cấu: một bà mẹ khi đi mua sữa về cho con nhỏ còn dư 7.000đ, đem cất; khi phát hiện bị mất bà đã truy hai đứa con trai của mình và bắt chúng thắt cổ, nhảy xuống ao tự vẫn và cuối cùng là uống thuốc trừ sâu để chết.
Bộ Giao thông Vận tải!
24-9-2017
Vẫn biết Bộ trưởng Trương Quang Nghĩa tiếp nhận Bộ Giao thông Vận tải với nhiều vấn đề, nhiều “di sản BOT” mà ông có lẽ không được chia phần… thế nhưng, cái lý do “không có tiền mua lại nên sẽ tính giảm phí” mà Bộ Giao thông Vận tải đưa ra để thoái thác trách nhiệm về trạm thu phí BOT Cai Lậy (Tiền Giang) cho thấy sự bao che, bảo vệ cái sai của lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải (GTVT).
Karaoke Ruby và gia đình ông Võ Kim Cự
24-9-2017
Karaoke Ru By vừa khai trương vài bữa nay. Trên mạng, người ta nói nhiều đến toà nhà này là của con gái ông Võ Kim Cự, cựu bí thư, cựu chủ tịch tỉnh Hà Tĩnh.
Nói Ru By là của con gái ông Cự hoàn toàn không sai. Nhưng nói rằng người có tên là Võ Tú Hương, đại diện của công ty Đại Thành, đứng tên chủ sở hữu của Karaoke Ru By, là con gái ông Võ Kim Cự thì hoàn toàn sai.
Âm mưu “câu giờ”?
24-9-2017
“Không mua lại trạm BOT Cai Lậy!”- trả lời của Bộ Giao thông vận tải Tp.HCM đối với Hiệp hội Vận tải Tp.HCM. Lý do: Không có kinh phí! Điều này không chỉ có nghĩa là gánh nặng chi phí vận tải cho tuyến huyết mạch Tp.HCM – Miền Tây mà cả chi phí vận tải Miền Tây- Cả nước sẽ do dân chịu.
Không mua lại trạm Cai Lậy thì không mua cả những trạm BOT khác. Thông điệp rất rõ!
Cuốn sách bị kiểm duyệt: Mối Chúa của Đãng Khấu
NXB Nhã Nam giới thiệu sách Mối Chúa:
“Ngài có một hình thù rất kỳ quái. Mặt ngài trơn bóng như bôi mỡ, với những nốt mụn cá đã thành sẹo từ thời thanh niên. Tổng thể trông ngài như một con gà chọi già, lớp da cổ đủ sức làm áo giáp cho những cú vỉa trời giáng! Điều ấn tượng nhất mỗi khi gặp mặt Mối Chúa là mắt ngài rất ít khi chớp, vì thế nó hơi lồi và khô, giống mắt của loài thằn lằn sa mạc. Không thể đoán nổi ngài đang nghĩ gì, đến nỗi có cảm giác ngài không có cảm xúc. Và đừng có ai dại dột định trấn áp ngài bằng bất cứ loại cương vị và uy tín nào. Ngài sẽ nhanh chóng cho thấy đó là hành động nực cười và vô nghĩa nhất.”
Để cấp dưới tham nhũng, vẫn được phụ trách Cục Hải quan TPHCM
23-9-2017
Theo thông tin, sáng thứ 2 ngày 25.9 Tổng Cục Hải quan sẽ làm lễ công bố quyết định cho ông Hoàng Việt Cường Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan thôi nhiệm vụ trực tiếp phụ trách Cục Hải quan TP.HCM và giao cho ông Đinh Ngọc Thắng, Phó Cục trưởng Cục Hải quan TP.HCM phụ trách. Đáng nói, ông Thắng đang bị TAND TP.HCM triệu tập.
Theo đó, ngày 20/9, TAND TPHCM đưa ra xét xử bị cáo Nguyễn Trường Duy (công chức Đội Kiểm soát hải quan – Cục Hải quan THCM) về tội nhận hối lộ. Ngay phần thủ tục, các luật sư đề nghị hoãn phiên tòa để triệu tập thêm những người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan như đại diện phía hải quan, tập đoàn viễn thông để xác định các số điện thoại liên lạc với bị cáo… Một trong những người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan là ông Đinh Ngọc Thắng, Phó cục trưởng Cục Hải quan TP HCM đã được tòa án triệu tập nhưng vắng mặt trong khi ông Thắng vẫn dự cuộc họp về công tác nhân sự tại đơn vị, một công việc không đến mức cấp bách phải vắng mặt.
Nhị Đại Công Tử: Tuấn Anh và Tiến Thắng
23-9-2017
Đều là dân chơi có tiếng, tiền đông như quân Nguyên thời xâm lăng Đại Việt. Người sinh trong gia đình thế phiệt, kẻ cũng cự phú âm thầm. Tuy nhiên, người trước nổi danh hơn người sau theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. Cuộc chơi gần nhất của hai công tử cũng diễn ra theo cách rất khác nhau.
Người đầu tiên là “cậu ấm” Tuấn Anh. Cái “danh” này chết theo tên ông Tuấn Anh từ hồi ông ta ưu ái cho em vợ là Vũ Tôn triển khai dự án thép. Tốc độ giấy phép dự án như tên bắn khiến nhiều doanh nghiệp sản xuất nhìn vào ao ước và… ai oán. Dự án Thủ tướng dừng rồi và ông ấy mất điểm khá nhiều.
Bài báo đã bị gỡ: Giá than quốc tế 50 – 54 USD/tấn, Việt Nam nhập từ Trung Quốc 71 USD/tấn!
LTS: Bài báo của tác giả Nguyễn Tuyển, đăng trên báo Dân Trí lúc 06:30 sáng ngày 23/09/2016, nhưng hiện link này không còn truy cập được. Tiếng Dân xin được đăng lại để phục vụ quý độc giả.
_______
Dân Trí
23-9-2017
Như Dân Trí đã đưa tin, 8 tháng đầu năm 2016, Việt Nam đã nhập khẩu hơn 9,7 triệu tấn than, vượt 3 lần so với dự kiến và vỡ kế hoạch nhập khẩu mặt hàng trong năm 2016 mà Bộ Công Thương đưa ra. Điều đáng nói là trong 3 thị trường cung cấp than cho Việt Nam là Nga, Trung Quốc và Indonesia, giá nhập than Trung Quốc lại đắt gấp gần 1- 2 lần so với hai đối tác trên.
Uốn như thế nào cho đỡ cong?
Trân Văn
23-9-2017
Thiếu tá Đào Văn Út, Đội trưởng Đội Cảnh sát giao thông (CSGT) Phú Lâm của Phòng Cảnh sát giao thông Đường bộ – Đường sắt (Phòng CSGT ĐB-ĐS), thuộc Công an TP.HCM vừa khẳng định với tờ Thanh Niên là thuộc cấp của ông chỉ chặn các phương tiện giao thông qua lại ở đoạn đường cong dưới dạ cầu vượt quốc lộ 1 – hương lộ 2, tọa lạc ở quận Bình Tân để… nhắc nhở chứ chẳng phạt ai! (1)
Trung tá Vương Văn Nhựt, Đội phó Đội CSGT Rạch Chiếc của Phòng CSGT ĐB-ĐS thuộc Công an TP.HCM, cũng mới đưa ra khẳng định tương tự. CSGT của đội này chặn các phương tiện giao thông qua lại ở đoạn đường cong dưới dạ cầu vượt Trạm 2, tọa lạc ở quận 9 cũng chỉ nhằm… nhắc nhở chứ chưa lập biên bản vi phạm nào! (2)
Thông báo của Bộ Ngoại giao Đức ngày 22 tháng 9 năm 2017
Dịch giả: Phan Ba
22-9-2017
Ngay sau khi biết được hành động phạm pháp này, chúng tôi đã nói rõ rằng việc bắt cóc người trên lãnh thổ Đức là hoàn toàn không thể chấp nhận được. Có những bằng chứng rõ ràng cho vụ bắt cóc này, những cái mà sẽ được đưa ra công chúng vào thời điểm thích hợp. Tổng Công Tố Liên bang đã tiếp nhận công việc điều tra vào ngày 10 tháng 8. Việc này còn chưa kết thúc.
Đức trục xuất thêm một nhà ngoại giao VN
Một người Việt Nam biến mất khỏi Bá-linh: Chính quyền trục xuất một nhà ngoại giao
Hùng Hà chuyển ngữ
22-9-2017
Đại sứ quán Việt Nam bị nghi ngờ liên quan đến việc biến mất của một người đàn ông. Vì vậy, chính quyền Liên bang trục xuất một nhà ngoại giao.
BERLIN taz | Trong vụ việc thương gia người Việt Nam Trịnh Xuân Thanh biến mất khỏi Bá-linh, chính quyền Liên bang đã trục xuất thêm một nhà ngoại giao nữa. Theo thông tin của Bộ Ngoại giao, người nhân viên của Đại sứ quán Việt Nam bị nghi ngờ „rằng người này có liên quan đến vụ việc“. Phát ngôn viên chính phủ Steffen Seibert nói, nhà ngoại giao này cùng với gia đình có bốn tuần để rời khỏi đất nước này.
Tại sao phải làm cho cách xa?
20-9-2017
Ngày 19/9/2017 bà con tiểu thương chợ An Đông bãi thị, biểu tình trước cổng chợ để đòi quyền lợi chính đáng, đòi minh bạch, yêu cầu câu trả lời thỏa đáng từ ban quản lý chợ và UBND quận 5 về việc: Số tiền họ đóng góp sửa chợ sau bốn năm mà BQL chợ không thực hiện thi công. Bắt tiểu thương ký hợp đồng thuê sạp trong khi họ đã mua hẳn sạp trước đó nhiều năm.
Từ vụ buôn lậu thuốc ung thư giả: Từ chức – Vấn đề thể chế – Nguyên lý và thực tế
TS Nguyễn Sỹ Phương, CHLB Đức
19-9-2017
Vụ án xử công ty VN Pharma tội danh buôn lậu thuốc ung thư “giả“ liên quan đến tính mạng đông đảo người bệnh đã tạo nên một làn sóng bất bình nóng bỏng truyền thông, tranh cãi liên quan tới phần trách nhiệm hành pháp và hành chính của Bộ Y tế, đặc biệt chức vụ Bộ trưởng xoay quanh vấn đề từ chức đã được đặt ra chính thức từ cách 2 năm trước. Để có thể giải toả và làm căn cứ khoa học cho cách giải quyết trong tương lai, trước hết cần làm rõ khái niệm Từ chức bằng luận thuyết khoa học và kiểm nghiệm qua thực tiễn ta và thế giới.
EU-VN: Thương mại, nhân quyền và Trịnh Xuân Thanh
18-9-2017
Quan chức hàng đầu về thương mại của châu Âu cảnh báo rằng hiệp định tự do thương mại giữa EU và Việt Nam (EVFTA) có thể bị ‘xôi hỏng bỏng không’ nếu Hà Nội không nghiêm túc cải thiện nhân quyền.
Cùng lúc, báo chí chính thống tại Việt Nam mô tả vị đại diện EU tỏ ra “rất lạc quan” về sự phát triển của các mối quan hệ giữa Việt Nam và EU, gồm cả thương mại.
Chủ tịch Ủy ban Thương mại quốc tế (INTA) thuộc Nghị viện Châu Âu, ông Bernd Lange nói nhân quyền là chủ đề tâm điểm các cuộc thảo luận hiện thời, hãng tin AFP từ Hà Nội trích lời ông nói.
Những con số chỉ mới nghe qua đã thấy… rụng rời!
Bùi Hoàng Tám
16-9-2017
Đó là những con số được nêu ra trong phiên xét xử vụ “đại án” OceanBank. Dù mới đang ở bước tranh tụng và mới là “bước dạo đầu” của chuyên án nhưng trong danh sách, đã có đến 51 người bị Viện Kiểm sát khép tội. Trong đó, một bị đề nghị tử hình, một chung thân và nhiều đối tượng khác bị đề nghị mức án từ cao đến rất cao.
Song, nó lại hoàn toàn hợp lý với những con số cũng rất khủng khác, đó là hơn 1.500 tỉ đồng bị chiếm dụng, thất thoát.
Vụ triệt phá mạng lưới rút ruột dầu máy bay ở TP.HCM: Khởi tố thêm 11 bị can
16-9-2017
Sau khi người đứng đầu của Ban Tuyên giáo Trung ương có bút phê vào công văn của DN chỉ đạo ngưng phát sóng vệt điều tra này, nhiều người bạn bức xúc và nghi ngờ vụ án sẽ bị chìm xuồng. Tôi đã phải viết một STT nói rõ quan điểm chuyên án vẫn tiếp tục được điều tra mở rộng và bất kể cá nhân nào cũng không thể can thiệp được việc này, bởi Ban Chuyên án, Thủ tướng rất quyết liệt điều tra xử lý từng đối tượng và trách nhiệm của người đứng đầu để xảy ra vụ việc này.
Hiện tượng Nguyễn Đức Kiên
Trân Văn
15-9-2017
Câu chuyện liên quan đến việc khai thác các công trình giao thông được đầu tư theo hình thức BOT vẫn còn nóng. Giao thông trên một số tuyến đường như quốc lộ 1 (xuyên Việt), quốc lộ 5 (nối Hà Nội với Hải Phòng) liên tục bị nghẽn ở đoạn chạy ngang huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên vì giới cầm lái xe bốn bánh (bao gồm cả những người chọn lái xe làm sinh kế lẫn chủ các xe bốn chỗ, bảy chỗ) nhất loạt dùng tiền lẻ trả phí cho chủ đầu tư. Tuần qua, hết trạm thu phí cho tuyến tránh Biên Hòa, tới trạm thu phí Văn Lâm cho quốc lộ 5 tự nguyện tạm ngưng hoạt động để vãn hồi trật tự giao thông…
Chuyện tưởng như đùa: 16 năm kêu oan, trời cao không thấu!
Cao Thanh
14-9-2017
Năm 2001, Đào Trọng Thu là Đội trưởng Đội Quản lý thị trường Quận 11, chỉ huy 13 nhân viên dưới quyền. Nhận được sự phản ảnh của bà Võ Thị Mỹ, Chủ tịch UBND Q11, Cảnh sát kinh tế Q11, cán bộ phụ trách Quản lý thị trường UBND Phường 05, Q11 và các cơ sở sản xuất về gã Nguyễn Thanh Cần, kiểm soát viên Đội QLTT-11B nhận tiền riêng từ hai cơ sở nhuộm vải ở Phường 05, Q11, mỗi cơ sở là 3.000.000đ/ tháng, rất nhiều lần và nhiều cơ sở khác cũng bị như vậy. Đương nhiên hành vi này được xem là nhận hối lộ. Ông Phạm Hùng, phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra QU11 và Thanh tra Chi cục QLTTTP là ông Nguyễn Công Ngôn đã tiến hành điều tra và kết luận có chứng cứ, vì thế Đào Trọng Thu không thể để cho Cần làm tổ trưởng nữa.
Trao đổi với Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập đô thị đại học đẳng cấp quốc tế ở Việt Nam
Hương Nguyễn
13-9-2017
Thưa Thủ tướng,
Tôi vừa đọc được tin về việc Thủ tướng Chính phủ quyết định sẽ thành lập đô thị đại học đẳng cấp quốc tế ở Hà Nội, Hồ Chí Minh và Đà Nẵng.
RFA đưa tin: “Chủ trương hình thành những đại học có tầm cỡ quốc tế chính là mong muốn của các thế hệ lãnh đạo Chính phủ trước đây. Do đó, ông nhấn mạnh đây là lúc quyết định bắt tay vào thực hiện và không thảo luận thêm nữa”.
Vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh: Báo Văn Nghệ TP. HCM gỡ bỏ trọn số báo vì bài nhục mạ Bộ Ngoại giao Đức
Linh Quang
12-9-2017
Sau khi trang Thời Báo đăng bài viết đánh động dư luận và đăng bản dịch tiếng Đức, tờ tuần báo Văn Nghệ thành phố Hồ Chí Minh đã phải xóa bỏ trọn số báo 462 ra ngày 10.08.2017 vì trong đó đăng một bài báo nhục mạ Chính phủ Đức với tựa đề “Vụ Trịnh Xuân Thanh về nước đầu thú: Bộ Ngoại giao Đức hồ đồ hay mua phiếu?” của tác giả Vũ Hương.
Lại mang ảnh cũ của ông Trần Đại Quang ra đánh lừa dân
LTS: Trưa nay, một số tờ báo trong nước đồng loạt đưa tin: Chủ tịch nước dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh, như VietNamNet, Lao Động, Zing… bằng những hình ảnh và thông tin cũ, để chứng minh Chủ tịch nước Trần Đại Quang vẫn còn đang ở Việt Nam!
Những hình ảnh và tin tức mà báo chí đăng tải hôm nay, đã được lấy từ bài viết ngày 5/9/2017, trên trang Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Chủ tịch nước Trần Đại Quang dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Khu Di tích Phủ Chủ tịch“.
Mục đích của chúng tôi là thấy được một tâm hồn Việt ở từng tế bào xã hội
Nhà giáo Phạm Toàn
11-9-2017
(GDVN) – Các nhà giáo dục chúng ta hãy nghĩ đến mục tiêu bất biến này: làm sao tạo dựng được một tâm hồn Việt Nam cho đến tận mỗi tế bào của xã hội.
LTS: Hiện nay đang có cuộc “tháo chạy” khỏi chương trình VNEN ở nhiều địa phương (cũng tương đương với cuộc tháo chạy khỏi việc “nhập” chương trình Giáo dục phổ thông cho vùng núi xa xôi nước Columbia để làm “nhà trường mới Việt Nam”).
Chính điều đó đã thúc giục nhà giáo Phạm Toàn viết bài báo này với hi vọng đưa đến các nhà chuyên môn, nhà quản lý những gợi ý để tháo gỡ khỏi tư duy “nhập ngoại” như vậy.
Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc bài viết của nhà giáo Phạm Toàn.
Khi các bạn ở nhóm Cánh Buồm – cả những bạn non tuổi và những bạn già lão – đặt cho tôi câu hỏi:
“Suy cho đến kiệt cùng, mục đích và mục tiêu hành động của nhóm Giáo dục này là gì?”.
Tôi đã trả lời rất nhanh một điều mình đã ngẫm nghĩ không biết đã bao lâu rồi:
“Mục đích và mục tiêu của chúng ta là được thấy một tâm hồn Việt Nam ở từng tế bào xã hội“.
Một người bạn cùng họ, anh Phạm Ch. có lần cũng nói với tôi:
“Đọc bộ sách giáo khoa của nhóm Cánh Buồm anh, tôi có cảm giác anh đang lo sợ ta bị mất nước. Có đúng vậy không?”
Tôi đã không ngần ngại trả lời ngay: “Ông đoán đúng!?”.
Và tôi diễn giải thêm “Không đưa được một tâm hồn Việt Nam vào từng tế bào xã hội thì cải cách giáo dục bao nhiêu cũng uổng công”.
Thực vậy, Việt Nam ta đã nhập chương trình Giáo dục nước ngoài từ bao giờ nhỉ?
Rõ ràng, chúng ta đã nhập ít ra là từ thời các “bạn” hai chữ vàng đô hộ có tên Tích Quang, Nhâm Diên và Sĩ Nhiếp sang làm thái thú đất Việt ngon lành và ngoan ngoãn này chứ còn gì nữa!
Việc nước ta có một thời đại gọi là Nhà Triệu hay không, chuyện đó đang còn tranh cãi, không bàn ở đây.
Nhưng giả sử như nước ta từng có giai đoạn Nhà Triệu, thì ở giai đoạn đó các bạn thượng thư bộ Học vẫn chỉ cho dân ta “ăn chữ Nho, ngủ chữ Nho, thở chữ Nho” mà thôi.
Giữa chừng công cuộc đô hộ nghìn năm, cụ Lý Nam Đế xưng vương, thì ngay từ cái tên nhà vua cũng theo từ pháp Hán.
Chữ Nho được phát âm theo tiếng bản địa Việt càng dễ len lỏi vào từng gia đình, tạo thành một nền văn hóa Nho… một nền văn hóa giáo điều, khước từ mọi dấu hiệu toàn cầu hóa…
Đến độ các nhà ngôn ngữ học người ta làm cho bộ chữ Quốc ngữ thuận lợi bao nhiêu cho sự phát triển và hiện đại hóa dân tộc này, vậy mà vẫn bị chối đây đẩy.
Giá mà sang đầu thế kỷ thứ 20 người Pháp không ra lệnh cho dùng chữ Quốc ngữ, thì có lẽ đến tận hôm nay “chữ Thánh Hiền” vẫn đang nằm gọn trong ba lô các em học sinh đang cưỡi xe điện đến trường!
Cá nhân ông Khổng Tử là một nhân vật đáng kính. Ông thực lòng muốn khai hóa. Ông ăn đói nhịn khát để đi “phổ cập giáo dục” khắp vùng Trung Nguyên.
Ảnh hưởng của “Chương trình Giáo dục Khổng Tử” hoàn toàn không nhỏ.
Nhưng việc du nhập chương trình học của nước ngoài đầu tiên trong lịch sử giáo dục nước ta cũng cho thấy điều này: nguy cơ mất gốc văn hóa Việt Nam.
Để có một sự so sánh, hãy nhìn công trình của vua Thế Tông (Sejong) nước Hàn Quốc.
Từ cách đây năm trăm năm, Vua Thế Tông xứ Hàn đã nghiên cứu ngữ âm tiếng Hàn và soạn ra bộ chữ ghi âm tiếng Hàn ngày nay đang hiện diện trên khắp thế giới từ gói kẹo, đến lọ thuốc và củ sâm, cho tới những “con” iphone, smartphone gọn xinh và đầy quyền lực… [1]
Người Hàn quật cường nhờ có bộ Huấn dân chính âm của Vua Thế Tông, hay công trình ngữ âm thực hành của Ngài đã khiến người Hàn quật cường, nhờ từ rất sớm đã thoát khỏi vành đai Hán Ngữ?
Thử tưởng tượng nếu người Hàn vẫn bám khư khư chương trình giáo dục nhập từ Trung Hoa xưa, thì ngày nay họ sẽ ra sao?
Trăm năm Pháp thuộc, Việt Nam lại đã nhập chương trình giáo dục từ đâu?
Một cách tình cờ của Lịch sử, chương trình Giáo dục phổ thông thời thuộc Pháp chính là chương trình nhập từ nước Pháp.
Đầu thế kỷ 20, thế hệ cụ Trần Tế Xương còn cố đi thi vét vài bốn khoa khi Nhà nước ba năm mở một khoa / Trường Nam thi lẫn với trường Hà … để tàn lụi dần…
Thoắt cái, đến năm 1930, đã hình thành hệ thống trường phổ thông do người Pháp thiết lập:
“Với tổng số 390.076 học sinh phân bố trong 7852 trường các loại, trong đó có:
42 trường theo chương trình thuần Pháp (trong đó có 3 trường Phổ thông cấp 2 cho dân Tây hoặc dân Việt đã “vào làng Tây” và 6 trường Cao đẳng tiểu học cho người bản xứ),
7.810 trường Pháp-Việt (2 trường Tây, 21 trường Cao đẳng tiểu học theo chương trình bản xứ, 397 trường Tiểu học Pháp Việt, 2.835 trường Sơ học, 13 trường học nghề, 11 trường cao đẳng).
Các trường này có đội ngũ giáo viên gồm 688 người Pháp (trong đó có 28 giáo sư thạc sĩ, 160 giáo sư có bằng cử nhân hoặc có chứng chỉ tương đương), 12.014 giáo viên bản xứ …” [2].
Ngay từ thời thuộc Pháp, nhìn ra sự thiếu thốn tâm hồn Việt Nam trong chương trình và sách học, đã có nhiều tiếng nói đòi thay đổi hoặc cải tiến chương trình giáo dục phổ thông do người Pháp nhập vào Việt Nam.
Phạm Quỳnh rõ ràng muốn “lên lớp” cho dân Pháp về nền văn hóa Việt! Ông còn muốn đưa tiếng Việt vào các bậc học [3].
Còn Hoàng Xuân Hãn thì công phu chuẩn bị một chương trình Giáo dục phổ thông mới cho Việt Nam độc lập không dùng tiếng Tây nữa, chỉ có tiếng Việt là chuyển ngữ [4].
Vào cái thời mới được độc lập, những năm 1950 thế kỷ trước, những lời phê phán hệ thống chương trình “ngu dân”, “đô hộ”, “đào tạo tay sai” đó thật đầy rẫy vào những kỳ chỉnh huấn hoặc học tập chính trị.
Cái chương trình nhập từ Pháp qua Việt Nam ấy nhiều “tội” lắm! Toán Số học ư?
Cái vòi chảy vào cái vòi chảy ra học để làm gì?
Tây nó nấu rượu nó mới cần chứ ta có nấu rượu đâu mà cần học cái thứ đó?
Tổ tiên chúng ta là người Việt, đâu có là người Gaulois, sao phải học theo sách Lịch sử của họ như thế?
Lại nữa, chương trình của Pháp (dùng ở Đông Dương) dạy theo lối đồng tâm – đúng là một “âm mưu” chia rẽ người học thành hai loại, loại chỉ cần có trình độ tiểu học rồi dừng lại, và loại có điều kiện học lên cao, tham gia vào tầng lớp thống trị!
Tiếc thay, vừa mới phê phán cách người Pháp bắt ta nhập chương trình và sách giáo dục phổ thông xong, thì đã kịp xảy ra việc ta tự nguyện nhập chương trình và sách Liên Xô!
Có thể nói mà không sợ sai, việc chuyển đổi chương trình Giáo dục phổ thông 12 năm thời Pháp sang hệ 9 năm, sau đó là hệ 10 năm, thực chất là “nhập” hệ thống giáo dục theo mô hình Liên Xô.
Dĩ nhiên, việc nhập khi đó mang động cơ tốt, không có chuyện lợi ích nhóm gì sất.
Các thày cô ngồi chật ngôi nhà số 6 phố Lê Thánh Tông ở Hà Nội, vừa cùng nhau tự học tiếng Nga (bỗng dưng được tuyên gọi thành “tiếng của Lê Nin”) vừa dịch sách môn Toán và các môn khoa học tự nhiên Lý., Hóa, Sinh vật,… và cả nhiều chương của môn Địa Lý nữa!
May mà chưa dịch sách Lịch Sử! Nhưng cái tinh thần của Pi-ốt Đại đế, của Lomonosov, … dường như đã được kéo dài sang thời sau trong những bài học “có tính lịch sử”.
Ngay sách Ngữ văn tiếng Việt cũng “vinh dự” được học cách soạn kiểu Liên Xô.
Ông Nguyễn Kỳ, trước khi lên làm thứ trưởng Giáo dục, trong cuộc giới thiệu sách mới tại trường Chu Văn An cuối những năm 1950, đã hào hứng giới thiệu cách dạy Ngữ văn theo kiểu chuyện kể với minh họa là chuyện con dơi đi dự cả Đại hội loài chim và Đại hội loài chuột.
Và các nhà giáo Việt Nam thông minh đã kịp hưởng ứng và lục tìm ngay được trong kho tàng dân tộc về cách đặt tên các loài rau.
Giời gọi các loài rau lại và đặt cho mỗi cây một tên, đến cây cuối cùng Giời còn mải nghĩ chưa ra, “mày thì lên là … thì là … à thì là mà … thì là …” thế là có cái tên rau thì là!
Đó là những năm 1950 chuyển sang những năm 1960 của thế kỷ trước.
Đó là những năm mối quan tâm chiến tranh được đặt lên cao hơn mọi điều.
Đó là những năm mối quan tâm thiếu đói cũng được đặt lên cao hơn mọi điều.
Đó là những năm không chỉ đói lương thực mà đói cả thông tin là cái đói nguy hiểm vô cùng.
Người viết bài này còn nhớ, trong một cuộc nghe phổ biến nghị quyết, một vị có chức vụ cao ở Ủy Ban Khoa Học Nhà Nước đã nói đến tia la de kèm theo lời bình ngắn gọn và khinh miệt cái tia la de ba gie gì đó.
(“Ba gie” là một từ miền Trung người ta không bao giờ dùng để khen nhau hết).
Ấy vậy mà, đó cũng chính là thời điểm máy bay Mỹ vượt tọa độ lửa dùng tia la de điều khiển bom trúng cái vòm chính của Ga Hàng Cỏ Hà Nội.
Nhưng, đó cũng là thời điểm, tuy người ta chưa một ai dám nghi ngờ sức mạnh của Liên Xô – càng tuyệt nhiên chưa ai dám nghĩ Liên Xô có ngày tan vỡ song trong lĩnh vực giáo dục, đã có những “sáng kiến” nhìn sang Cu Ba, rồi nhìn sang Đức, và cuối cùng là nhìn cả sang Nhật nữa.
Cũng là một thứ đầu óc vọng ngoại, mà về sau này, nếu có thêm những Dự án này nọ, thì chẳng qua chỉ là những biến dị không trông đợi trên một cơ thể đang có những cơ hội hữu cơ cho sự ra đời những biến dị.
Điều quan trọng ta cần phân tích với nhau là ở câu hỏi này: làm sao nên nỗi?
Và câu hỏi này được đặt ra chỉ cho các nhà nghiên cứu giáo dục mà thôi, người khác ai quan tâm thì quan, không thì thôi.
Các nhà giáo dục chúng ta hãy nghĩ đến mục tiêu bất biến này: làm sao tạo dựng được một tâm hồn Việt Nam cho đến tận mỗi tế bào của xã hội.
Mục tiêu bất biến đó đòi hỏi nhà giáo dục quan tâm đến chỉ một đối tượng phục vụ bất biến là những em bé Việt Nam.
Tạo ra những em bé Việt Nam khác hẳn sẽ thay đổi dần dần cả cái gia đình hiện thời của các em và những tế bào xã hội do chính các em nhân bản sau này mà thành.
Với một phương tiện chỉ nhà trường mới có là chương trình học, sách giáo khoa và phương pháp học thì xin các nhà giáo dục hãy nghiên cứu cách trao vào tay các em những điều bất biến thay vì những kiến thức xổi.
Tóm lại, bài viết này muốn những nhà khoa học giáo dục Việt Nam hãy tự hào đảm đương trách nhiệm cho dân tộc.
Điều chúng ta làm đúng hay gần đúng là vì chúng ta làm chính công việc đó trên mảnh đất văn hóa Việt chứ không vì cái đúng ấy phù hợp với Columbia hoặc Liên Minh châu Âu hoặc Phần Lan hoặc Singapore. Nó đúng cho văn hóa Việt vì nó là Việt Nam, đơn giản vậy thôi.
Các nhà giáo dục hãy tiếp tục công việc mình đang làm dở. Ai làm VNEN cứ làm tiếp VNEN [5].
Nơi nào bỏ, cho bỏ, còn lại cứ củng cố cho đẹp. Ai Công nghệ Giáo dục cứ Công nghệ Giáo dục.
Dĩ nhiên Cánh Buồm cứ là Cánh Buồm! Ở nơi chúng tôi có điều kiện thực hành, vào bữa ăn trưa tập thể của học sinh, chúng tôi cũng dạy các em mời nhau bằng câu ca dao Ai ơi bưng bát cơm đầy, dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần, để dạy các em sống Việt Nam, sống tiết kiệm.
Nói ví von cho vui, ngày xưa anh Phạm Tuân lên vũ trụ với súp bắp cải Nga.
Ngày nay nếu anh trở lại chuyến đi, đó sẽ là típ súp từ cây rau má lá rau muống cuộng rau đay…
Sao lại không thể?
Có thể kiên nhẫn chờ một trăm năm nữa cái mầm văn hóa non nớt được gieo hôm nay sẽ đi vào từng tế bào của xã hội, và ta cứ hy vọng…
Mỗi nhóm tác giả hãy thể hiện sứ mệnh Tự do đóng góp cho Dân tộc. Nhưng đừng nghĩ đến thành công chóng vánh. Chính vì thế mới là chuyện trăm năm trồng người!
Tài liệu tham khảo:
[1] Xin coi Nguyễn Thị Minh Chung về bộ chữ Hangul của người Hàn quốc trong sách Tiếng Việt 6 Cánh Buồm, được cung cấp miễn phí trên mục Sách Mở trang Canhbuom.edu.vn
[2] L’Instruction publique en Indochine en 1930 (Giáo dục quốc dân ở Đông Dương năm 1930, tiếng Pháp) Đại học Hoa Sen: http://gas.hoasen.edu.vn/fr/gas-page/linstruction-publique-en-indochine-en-1930
[3] Tiểu luận viết bằng tiếng Pháp 1932-1942 bản dịch do Phạm Toàn chọn, hiệu đính, giới thiệu, Trung tâm Đông Tây và Nhà xuất bản Tri thức, Hà Nội 2004.
[4] “Hoàng Xuân Hãn người khai sinh nền Trung học Việt Nam”, (tr. 105-109) cuốn “Suy nghĩ về văn hóa giáo dục Việt Nam”, Nxb Trẻ và Giáo sư Hoàng Xuân Hãn người khai sinh nền trung học Việt Nam.