23-1-2021
1. Tin hôm qua, ngày 22/1/2021, Ủy ban Thường vụ Quốc hội Trung Quốc thông qua luật hải cảnh mới – trao cho hải cảnh Trung Quốc quyền nổ súng trước – đã đưa khu vực Biển Đông Nam Á vào cận kề của các xung đột vũ trang cục bộ. Nhưng xung đột vũ trang cục bộ tuy gần mà còn xa. Điều cận kề bị nã đạn chính là ngư dân Việt Nam.
23-1-2021
Có một thời kỳ mà Việt Nam gọi Trung Quốc là bạn vàng, 4 tốt về mặt ngoại giao. Nhưng cũng có thời kỳ Hiến Pháp Việt Nam có ghi rõ Trung Quốc là kẻ thù. Nhìn suốt lịch sử, có giai đoạn hoà hiếu hai bên cũng có giai đoạn giương cung, bạt kiếm. Lại nhìn lại lịch sử, nếu hèn nhát trước Trung Quốc thì hoạ mất nước, hoạ bị đô hộ, bị làm nô lệ là không thể tránh khỏi.
23-1-2021
Hôm qua, giữa đêm, chừng 2 giờ sáng, trời bỗng đổ mưa ầm ầm. Tôi giật mình, chạy ra xem có đóng giếng trời chưa. Vô ngồi ở cái ghế quen thuộc của bàn nước nhỏ thì dường như nghe tiếng ông bạn cùng nhà: Chà, gần Tết quá rồi mà ông trời còn tặng cho trận mưa này, mấy thứ vạn thọ, cúc, huệ… người ta chuẩn bị bán tết hổng chừng nở toác hoác hết. Món quà này thiệt không đúng lúc nha…
Trương Nhân Tuấn
20-1-2021
Có câu hỏi trên RFA rằng “VN có vĩnh viễn mất Hoàng Sa vào tay Trung quốc?“. Sau 50 năm sẽ mất Hoàng Sa?
Theo tôi, LS Nguyễn Hoàng Duyên trả lời chính xác, là không có văn bản nào thuộc công pháp quốc tế nói về điều này.
Tuy nhiên nếu ta qui chiếu theo phán quyết (préliminaire) của Tòa Công lý quốc tế (CIJ) về vụ Nauru c. Australie, ngày 26 tháng Sáu 1992. Tòa phán rằng:
“La Cour reconnaît que (…) le retard d’un Etat demandeur peut rendre une requête irrecevable. Elle note cependant que le droit international n’impose pas à cet égard une limite de temps déterminée”.
Tạm dịch: Tòa nhìn nhận rằng… sự trễ nải của một quốc gia bên nguyên đơn có thể làm cho đơn thỉnh cầu của quốc gia này bị bác bỏ. Tuy nhiên Tòa cũng ghi nhận rằng, luật quốc tế không áp đặt một thời hạn cụ thể trong vấn đề này.
Tức là, mặc dầu luật quốc tế không đề cập gì đến thời hạn bao lâu thì một vụ tranh chấp (giữa hai quốc gia) sẽ “tàn”. Nhưng nếu một bên “ngâm tôm” quá lâu thì đơn khiếu nại của bên này có thể sẽ bị Tòa bác.
Ý kiến cá nhân của tôi, vấn đề “thời gian” sẽ không là một “trở ngại”, nếu VN liên tục lên tiếng phản đối bất kỳ một hành vi nào của TQ thể hiện ở Hoàng Sa.
Cái khó của VN là việc “mất tố quyền – forclusion – estopped”, tức VN không còn “quyền” nào nữa để kiện tụng TQ trong bất cứ vấn đề nào ở Hoàng Sa (và có thể ở Trường Sa). Công hàm 1958 của PVĐ có hiệu lực “ngăn chặn” mọi vận động pháp lý của VN liên quan đến HS và TS.
TQ luôn nói rằng trong cuộc chiến HS họ “phản công tự vệ” vì VNCH khai hỏa trước. TQ cho rằng mục đích cuộc chiến HS 17-19 tháng Giêng 1974 là “giải phóng một vùng lãnh thổ bị ngoại xâm chiếm đóng”.
Vụ đụng độ Gạc ma 1988 lập luận của TQ vẫn không thay đổi.
VN dễ dàng đi kiện TQ vụ Gạc Ma nhưng họ đã không đi kiện. Nhà cầm quyền CSVN cũng không hề có những phản đối đúng mức với những hành vi “bồi đắp đảo” của TQ (từ năm 2013) ở 7 bãi đá chiếm của VN.
Chuyện “dễ” họ không làm. Vì họ không muốn làm hay họ muốn làm nhưng không thể làm được?
Theo tôi là họ không thể làm được. VN đến nay không trả lời, không phản biện được nội dung công hàm ngày 17 tháng Tư năm 2020 của TQ gởi tổng thơ ký LHQ trong vụ “cuộc chiến công hàm” ở Ủy ban ranh giới thềm lục địa. Công hàm này TQ cho rằng VN đã bị “mất tố quyền – estopped” vì công hàm 1958 của Phạm Văn Đồng (và những tài liệu như sách giáo khoa, báo chí, bản đồ… của VN nhìn nhận HS và TS thuộc TQ).
Tức là cản trở khiến VN hôm nay không thể kiện tụng gì với TQ là sự hiện hữu công hàm 1958.
Các tuyên bố của TQ như “phản công tự vệ” hay “giải phóng một lãnh thổ bị ngoại bang chiếm đóng” đều đặt căn bản trên công hàm 1958 của Phạm Văn Đồng.
Do đó bất cứ động thái nào của VN về pháp lý ở HS hay TS, nếu VN chưa làm một “thủ tục hóa giải” công hàm 1958 hợp lý và thuyết phục, thì VN “kiện là để thua”. Tòa sẽ bác đơn VN từ bãi “gởi xe” (nói kiểu Đỗ Dzũng trên YouTube…).
_____
RFA: Việt Nam có vĩnh viễn mất Hoàng Sa vào tay Trung Quốc?
Diễm Thi
19-1-2021
Sau 50 năm sẽ mất Hoàng Sa?
Ngày 19 tháng Một năm 1974, một trận hải chiến xảy ra ở vùng biển Quần đảo Hoàng Sa giữa Hải quân Trung Quốc và Hải quân VNCH. Ngày 20 tháng Một năm 1974, Trung Quốc đã dành được quyền kiểm soát tất cả các đảo từ phía VNCH. 74 thủy thủ VNCH tử trận, 16 thủy thủ bị thương và 48 thủy thủ bị bắt làm tù binh. Phía Trung Quốc có 18 thủy thủ tử trận, 67 thủy thủ bị thương.
Trong những năm đầu thế kỷ 20, quần đảo Hoàng Sa do người Pháp quản lý. Trong Đệ nhị thế chiến từ năm 1941 đến năm 1945, người Pháp phải rút quân khỏi Đông Dương, người Nhật quản lý quần đảo Hoàng Sa.
Tại Hiệp ước hòa bình San Francisco năm 1951, người Nhật tuyên bố từ bỏ chủ quyền với các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Năm 1956, chính quyền VNCH tuyên bố quản lý toàn bộ quần đảo Hoàng Sa. Năm 1958, Cộng hòa dân chủ nhân dân Trung Hoa tuyên bố quản lý toàn bộ quần đảo Hoàng Sa. Trên thực tế, VNCH chỉ kiểm soát nhóm đảo phía Tây là nhóm Trăng Khuyết với trung tâm là Đảo Hoàng Sa.
Khi Chính quyền VNCH trao quyền thăm dò, khai thác dầu khí cho các công ty nước ngoài ở nhóm đảo Trăng Khuyết vào giữa năm 1973, hải quân VNCH và Trung Quốc bắt đầu có những vụ đụng độ trên biển. Cao điểm là trận hải chiến đầu năm 1974.
Đến nay đã 47 năm trôi qua, nhiều người Việt Nam quan ngại rằng, chiếu theo luật quốc tế, nếu sau 50 năm mà Việt Nam không lấy lại được Hoàng Sa thì những đòi hỏi về chủ quyền lãnh thổ sẽ trở nên vô hiệu. Điều này có nghĩa Việt Nam sẽ mất vĩnh viễn Quần đảo Hoàng Sa về tay Trung Quốc.
Trả lời với truyền thông Nhà nước, ông Bùi Văn Tiếng, Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Đà Nẵng cho biết, theo luật quốc tế, nếu như một quốc gia giữ, trực tiếp quản lý một lãnh thổ suốt 50 năm không có tranh chấp thì lãnh thổ đó coi như thuộc về quốc gia đó. Nhưng quần đảo Hoàng Sa không nằm trong trường hợp này bởi Trung Quốc đã dùng vũ lực để cưỡng chiếm trái phép Hoàng Sa, chứ không phải giành được bằng biện pháp hòa bình.
Luật sư Nguyễn Hoàng Duyên, từng có 7 năm làm Phó khoa trưởng Lincoln Law School of San Jose, nói với RFA sáng 19 tháng Một năm 2021:
“Điều đó không thể hiện ở bất cứ văn bản nào trên công pháp quốc tế hết. Mà thực tế là khi có tranh chấp về lãnh thổ, lãnh hải hay những hòn đảo của hai cơ chế quyền lực, nước nào giữ càng lâu thì chắc chắn nước kia càng khó lấy lại. Nhất là vấn đề tương quan lực lượng giữa hai nước.
Nếu ngay bây giờ Việt Nam đưa vấn đề Hoàng Sa, Trường Sa ra tòa án quốc tế để lên tiếng về chủ quyền thì ít ra mình có cái mốc về pháp lý để nói chuyện. Nhưng nói rằng cái mốc đó nó có giá trị khẳng định mạnh tới cỡ nào thì phải nhìn nhận thực tế là kẻ mạnh luôn trấn áp kẻ yếu.
Ngoài ra, sau năm 1945 Liên Hiệp Quốc có một nguyên tắc chung, là không công nhận bất kỳ một lãnh thổ hay lãnh hải nào mà được chiếm bằng võ lực. Đó là một nguyên tắc căn bản.”
Ngày 14 tháng Mười năm 1970, Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc ra Nghị Quyết 2625 tuyên bố về những nguyên tắc của luật quốc tế điều chỉnh quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa các quốc gia phù hợp với hiến chương Liên Hiệp Quốc.
Nghị quyết 2625 quy định rõ, lãnh thổ quốc gia không thể bị chiếm đóng quân sự do việc sử dụng vũ lực trái với những điều khoản của Hiến chương Liên Hiệp Quốc. Lãnh thổ quốc gia không thể bị một quốc gia khác chiếm đoạt là kết quả của việc sử dụng hoặc đe dọa dùng vũ lực. Không một sự chiếm đóng lãnh thổ do việc sử dụng hoặc đe dọa dùng vũ lực nào được công nhận là hợp pháp.
Bên cạnh đó, Khoản 4 Điều 2 Hiến chương Liên Hiệp Quốc cũng quy định, các nước thành viên Liên Hiệp Quốc trong quan hệ quốc tế không được đe dọa dùng vũ lực hoặc dùng vũ lực chống lại sự toàn vẹn lãnh thổ hay nền độc lập chính trị của bất kỳ quốc gia nào, hoặc nhằm những mục đích khác không phù hợp với mục đích của Liên Hiệp Quốc.
Nhà nghiên cứu Biển Đông Đinh Kim Phúc bình luận:
“Một điểm nên nhớ là Trung Quốc đánh chiếm toàn bộ quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam khi họ là Ủy viên Thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc. Đáng lẽ họ phải làm gương trong việc không dùng vũ lực xâm chiếm lãnh thổ của một quốc gia có chủ quyền. Họ vi phạm Khoản 4 Điều 2 Hiến chương Liên Hiệp Quốc.”
Ông Đinh Kim Phúc nói thêm rằng, là một người nghiên cứu về lịch sử Biển Đông, ông chưa thấy điều khoản quốc tế nào liên quan đến vấn đề chủ quyền biển đảo có ghi thời lượng đấu tranh là 50 năm.
Tiến sĩ Sử học Nguyễn Nhã tin rằng, Việt Nam một ngày nào đó sẽ đủ mạnh để lấy lại Hoàng Sa cho dù đã mất bao nhiêu năm chăng nữa. Ông giải thích:
“Tôi đã từng nói rằng nếu cần như thời kỳ Bắc thuộc, bị đô hộ một ngàn năm thì Việt Nam vẫn tiếp tục đấu tranh để giành độc lập. Thế thì Hoàng Sa cũng thế thôi. Tôi cho rằng một trong cái tốt nhất của người Việt Nam hiện nay là coi việc mất Hoàng Sa là ‘chất men yêu nước’. Khi có chất men này thì người Việt ở trong và ngoài nước sẽ cùng nhau thể hiện lòng yêu nước của mình.
Người ta nghĩ rằng theo luật quốc tế, khi mất Hoàng Sa mà mình không nói gì thì coi như công nhận đã mất. Thế còn Nhà nước Việt Nam hiện nay, trong bất cứ dịp nào cũng luôn luôn khẳng định chủ quyền của mình tại Hoàng Sa. Khi cả hai bên cùng khẳng định chỉ quyền tức là còn đang tranh chấp. Ngàn năm mình bị đô hộ mà mình còn lấy lại được, huống hồ chỉ mấy chục năm?”
Nhờ đồng chí giữ hộ
Trong một bài viết của Nhà báo Bùi Tín có tựa “40 năm trận Hoàng Sa Oanh Liệt” được VOA đăng hôm Chín tháng Một năm 2014, nhà báo này chia sẻ rằng, ông cảm thấy xấu hổ khi nhớ lại 40 năm trước ông từng phụ họa với sự giải thích của ông Lê Đức Thọ và Ban Tuyên giáo trung ương rằng: “Hãy yên tâm, Hoàng Sa trong tay các đồng chí Trung Quốc còn hơn là trong tay ngụy quyền tay sai của đế quốc Mỹ”.
Tiến sĩ Nguyễn Nhã nhận định:
“Theo tôi thì trước 1975 ở miền Nam có đồng minh, ở miền Bắc thì có đồng chí. Khi mà hai miền phân tranh đánh nhau như vậy thì nếu có đồng chí chiếm hộ Hoàng Sa hay Trường Sa thì miền Bắc họ nghĩ để các đồng chí giữ hộ. Tâm lý đó không phải chỉ có ở miền Bắc đâu.
Thế nhưng sau 1975 thì đồng chí có trả lại cho mình đâu. Cứ tưởng đồng minh, đồng chí sẽ giúp mình, nhưng thực tế thì họ chỉ vì quyền lợi của họ thôi chứ đâu phải họ vì Việt Nam Cộng Hòa hay Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa đâu.”
Hàng năm, mỗi khi tưởng niệm ngày mất Hoàng Sa, cư dân mạng xã hội vẫn nhắc lại câu nói của ông Lê Đức Thọ được ông Bùi Tín dẫn lại. Họ cho rằng, mất Hoàng Sa là cái giá phải trả cho thứ ngoại giao kiểu đồng chí của người cộng sản.
Ông Đinh Kim Phúc nhận xét:
“Một vấn đề cần phải đặt ra là cứ mỗi năm đến ngày 19 tháng Một, ngày 18 tháng Ba đều xuất hiện cái tin cho rằng ông Lê Đức Thọ từng nói Hoàng Sa, Trường Sa ở trong tay Việt Nam Cộng Hòa thì để người bạn Trung Quốc giữ. Sau ngày đất nước thống nhất sẽ tính sau.
Đây là chuyện mà tôi là một người nghiên cứu lịch sử và dạy lịch sử, tôi không thấy một cơ sở khoa học nào hết. Tôi chưa thấy bất cứ một văn bản nào hay một sự kiện nào bàn đến vấn đề này.”
Theo ông Phúc, cái tinh thần quốc tế cộng sản nó quá lớn trong thời kỳ chiến tranh lạnh. Các lãnh đạo Việt Nam lúc bấy giờ ảo tưởng, cả tin về người đồng chí cộng sản của mình để phải ngậm đắng nuốt cay ngày hôm nay, khi mà Trung Quốc tuyên bố cái gọi là Tây Sa, Tam Sa là của Trung Quốc. Họ đưa ra rất nhiều dẫn chứng là Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa đã đồng ý trước năm 1975.
Trần Gia Phụng
19-1-2021
Hoàng Sa (Paracel Archipelago) là một quần đảo gồm khoảng trên 100 đảo nhỏ, giữa kinh tuyến 111 và 113 độ Đông, và khoảng vĩ tuyến 15 đến 17 độ Bắc, tức phía nam vĩ tuyến 17 độ Bắc, trong biển Biển Đông, ngoài khơi Việt Nam Cộng Hòa. Quần đảo nầy gồm hai nhóm: nhóm phía tây là Nguyệt Thiềm (hay Trăng Khuyết, tiếng Anh là Crescent group) và nhóm phía đông bắc là An Vĩnh (Amphitrite group).
BTV Tiếng Dân
Đúng 47 năm trước, vào ngày 19/1/1974, là ngày mà 75 chiến sĩ Việt Nam Cộng Hòa đã gửi xác ở Biển Đông trong trận hải chiến Hoàng Sa, trong khi bảo vệ chủ quyền lãnh hải đất nước. Dịp kỷ niệm năm nay, báo chí “lề đảng” đưa tin khá cởi mở về những tử sĩ và cựu binh thuộc về lực lượng bị bộ máy tuyên truyền của chế độ xem là “ngụy quân, ngụy quyền”.
19-1-2021
Ngày này 47 năm trước Hoàng Sa của chúng ta bất ngờ bị Trung Quốc dùng vũ lực cưỡng chiếm. Chắc ít người biết rõ Trung Quốc sau đó đã làm gì và đã tuyên truyền với dân chúng của họ như thế nào.
19-1-2021
Báo Thanh Niên hôm 23-12-2020 đăng một tin mới đọc tưởng là câu nói của diễn viên hài Trần Thành nhưng báo viết sai họ: “Chủ tịch Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) Dương Quang Thành cho biết, EVN đã cung cấp điện tới 11/12 huyện đảo của cả nước. Chỉ còn huyện đảo Hoàng Sa (Đà Nẵng) là chưa được EVN cấp điện.”
19-1-2021
Không thể đặt vào lịch sử những chữ “Nếu”. Người Pháp có câu “Với những chữ “nếu” có thể bỏ cả Paris vào trong chiếc lọ”.
Cũng như thế, bây giờ không thể nói “Nếu” vào tháng 1-1974, cuộc không kích của 5 phi đoàn tiêm kích F.5 của không lực VNCH với hơn 100 máy bay nhằm tái chiếm Hoàng Sa thành công thì cục diện biển Đông bây giờ đã khác! Tất nhiên là không có “nếu”! Nhưng cũng không vì chữ “nếu” ấy mà không nhắc lại những câu chuyện bi tráng mà vì nhiều lý do, đã bị chìm lấp giữa chồng chất tháng năm.
Ngày 19-1-1974, Hoàng Sa thất thủ, rơi vào tay Trung Quốc. (toàn bộ cuộc hải chiến đó các bạn có thể Google với từ khóa “Hải chiến Hoàng Sa” để đọc).
Ngày 19-1-1974 nhằm vào ngày 27 tháng Chạp năm Quý Sửu, còn ba ngày nữa là Tết Giáp Dần. Đất nước buổi loạn ly với những gương mặt buồn nhưng ngày Tết không thể thiếu tiếng pháo.
Tiếng pháo đì đùng mừng xuân với muôn mảnh xác hồng trước sân nhà lẫn trong tiếng pháo chiến tranh cũng ì ầm vọng về từ phía núi. Đã là ngày 27 Tết. Tin thất thủ Hoàng Sa dội về đã khiến Nam Việt Nam như sốc hơn.
Tiếng súng của Quân Giải phóng lúc này đã áp sát vào nhiều khu vực suốt từ sông Mỹ Chánh đến núi rừng cao nguyên và dội về tận Bình Long, Phước Long, đến tít tắp Cà Mau. Nay lại thêm Hoàng Sa thất thủ!
Nhiều chiến hạm của VNCH nhận lệnh huy động tổng lực tái chiếm Hoàng Sa. Từ các quân cảng, tàu nào cũng sẵn sàng trực chỉ Hoàng Sa, bất chấp tiếng pháo cúng tất niên đang vọng về làm nao lòng người lính. Nao lòng hơn khi trên radio vẫn vang lên giọng ca của Duy Khánh “Con biết bây giờ mẹ chờ tin con/Khi thấy mai đào nở tràn trên nương…”
Tin tình báo đưa về: Nếu tung hết chiến hạm sống mái với hải quân Trung Quốc trận này chưa chắc đã thắng được. Hàng trăm chiến hạm của Trung Quốc cũng phục sẵn, với lực lượng đông gấp bội sẵn sàng nghênh chiến, và không chừng chúng sẽ kéo về chiếm luôn Trường Sa. Hải chiến xảy ra sẽ là một trận gió tanh mưa máu nhưng kết quả chưa thể nói trước.
Chỉ còn phương án sử dụng lực lượng không quân tái chiếm. Không quân VNCH khi đó có số lượng máy bay chiến đấu đông vào bậc nhất châu Á.
Chỉ riêng phi cơ tiêm kích F.5 đã có 6 phi đoàn, mỗi phi đoàn từ 20-25 chiếc. Máy bay cường kích A.37 có hơn 300 chiếc. Chưa kể các máy bay trinh sát và trực thăng lên đến hàng ngàn chiếc. Kế hoạch tái chiếm Hoàng Sa bằng các phi đoàn khu trục F.5 là phương án khả thi và gần như chắc thắng vì không quân Trung Quốc lúc đó chưa mạnh, nếu không nói là còn yếu.
Ngày 21-1-1974 chỉ huy các phi đoàn F5 được lệnh tập kết về Đà Nẵng.
Bầu trời Đà Nẵng cả ngày 29 Tết náo động bởi tiếng gầm rú hạ cánh của các máy bay thuộc Không đoàn chiến thuật 63 (thuộc sư đoàn 3 không quân VNCH) dưới sự chỉ huy của đại tá Vũ Văn Sĩ, không đoàn trưởng.
Bộ đàm vang lên những tiếng chào nhau rộn rã: “Thần Ưng” gọi “Thiên Ưng”, “Hắc Ưng” gọi “Hải Ưng”…
Chỉ có Kim Ưng (phi đoàn khu trục 542) được cử lại ở nhà giữ Sài Gòn, và phi đoàn F.5 Hồng Tiễn (538) vốn túc trực sẵn tại Đà Nẵng, còn các phi đoàn F5 Thần Ưng (522) F5 Thiên Ưng (536) F5 Hắc Ưng (540) và F5 Hải Ưng (544)… đều tập kết đông đủ dù Tết Giáp Dần đang ở ngay trước mặt…
(Còn tiếp)
17-1-2021
0g đêm 16 rạng 17-1-1974, 25 tháng Chạp, còn vài ngày nữa là Tết. Khu Ông Tạ đang tràn ngập không khí đón Tết Giáp Dần 1974 thì một người Ông Tạ lặng lẽ cùng chiến hữu mình lướt sóng Biển Đông tiến ra Hoàng Sa: Hạm trưởng HQ-4 Trần Khánh Dư, Vũ Hữu San.
16-1-2021
Mình thấy thông tin về hội nghị này trên web tiếng Việt nói chung là không đầy đủ, kể cả Wikipedia cũng chỉ viết dưới dạng sơ khai, có thể làm cho nhiều người hiểu chưa rõ. Vừa rồi có chuyện Myanmar phủ nhận phán quyết của PCA, có thể cũng có nguyên nhân sâu xa từ hội nghị này.
16-1-2021
Bạn hãy “gúc” đi, ngày 18-1-1950 là ngày thiết lập Quan hệ ngoại giao của TQ và VN. Chọn ngày để xâm lược, “nó” cũng tính mở champagne để ta vừa cụng ly vừa bầm tím ruột nên nó luôn lấy cớ này để tổ chức hát hò liên hoan trên xứ chúng ta vào đúng dịp này!
Phạm Đình Trọng
30-12-2020
Phản hồi một bài viết gay gắt phê phán tư cách con người Tổng thống thứ 45 nước Mỹ, Donald Trump, đăng trên nhiều trang mạng, người phản hồi lí giải tình cảm quí trọng, biết ơn mà ông dành cho Trump như sau:
29-12-2020
1. Trung Quốc tập trận xuyên năm ở Biển Đông
Ngày 28.12, Cục Hải sự tỉnh Hải Nam liên tiếp công bố 4 cảnh báo hàng hải cho biết nước này sẽ tiến hành huấn luyện quân sự tại 4 khu vực ở Biển Đông trong thời gian từ ngày 29.12 đến ngày 7.1.2021.
Trong thời gian diễn ra huấn luyện tàu bè bị cấm đi vào 4 khu vực nằm ở xung quanh đảo Hải Nam này.
Các cuộc tập trận được tiến hành sau khi tàu sân bay Sơn Đông đến căn cứ Tam Á ở đảo Hải Nam vào hạ tuần tháng 12.
Trong ngày hôm qua 28.12, ít nhất 7 tàu chiến các loại được nhìn thấy di chuyển xuống khu vực huấn luyện ở phía nam Hải Nam, theo ảnh vệ tinh. Các tàu này bao gồm tàu khu trục Type 055, Type 052D; tàu hộ vệ Type 054A và tàu tiếp tế Type 903.
Chưa rõ tàu sân bay Sơn Đông có tham gia cuộc huấn luyện trong thời gian tới hay không, nhưng cùng thời điểm, tàu này vẫn neo tại cảng cùng với tàu đổ bộ tấn công Type 075 đã đến Tam Á trong thời gian trước đó.
Tại căn cứ Tam Á hiện có mặt đầy đủ những chiến hạm mới và hiện đại nhất của Trung Quốc như tàu sân bay nội địa Sơn Đông, tàu đổ bộ tấn công Type 075 và tàu khu trục Type 055.
2. Oanh tạc cơ B-1B tiếp tục áp sát Hoàng Sa, Tam Á
Ngày 28.12, hai oanh tạc cơ B-1B của Mỹ đã bay đến Biển Đông từ căn cứ Andersen ở đảo Guam.
Đây là lần thứ hai B-1B bay đến Biển Đông trong 5 ngày. Đường bay mới nhất của chúng cũng gần giống như đường bay ngày 23.12, tức từ eo Ba Sỹ xuống Bãi Macclesfield trước khi vòng lên quần đảo Hoàng Sa và lượn xuống quần đảo Trường Sa.
Thông tin từ nguồn này cũng khớp với hình ảnh vệ tinh của Planet Labs ngày 28.12, cho thấy hai chiến đấu cơ Trung Quốc xuất hiện trên bãi đỗ của sân bay ở đảo Phú Lâm, sẵn sàng cất cánh thực hiện nhiệm vụ.
Cũng trong hôm qua, một máy bay không người lái MQ-4C Triton của Mỹ cũng tiến hành chuyến bay trinh sát tại gần căn cứ Tam Á.
3. Nước đi mới của Trung Quốc
Trong vài ngày qua, Trung Quốc dường như có dấu hiệu bành trướng phạm vi quản lý của cái gọi là “Trung tâm điều phối cứu nạn (RCC) Tam Sa” trên danh nghĩa cứu hộ cứu nạn và cảnh báo hàng hải ở Biển Đông.
Cụ thể, trong vụ tàu hàng Dong Yang gặp nạn ở phía nam Biển Đông vào ngày 21.12, các cơ quan hữu quan của Việt Nam đã nỗ lực điều phối tàu ứng cứu và rốt cuộc tàu hàng JPO PISCES đã cứu thành công 10 thuyền viên của tàu Dong Yang.
Không rõ tình huống cứu nạn của tàu JPO PISCES diễn ra như thế nào. Tuy nhiên, Trung Quốc sau đó đã ra sức quảng bá việc cứu nạn này như là một thành công riêng của công tác cứu hộ cứu nạn ở Biển Đông của Bắc Kinh.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên đã phát biểu về vụ cứu nạn này trong cuộc họp báo ngày 23.12 và không quên nhấn mạnh vụ tai nạn xảy ra ở gần bãi Tư Chính một cách có ý đồ. Truyền thông Trung Quốc sau đó cũng đưa tin dày đặc về vụ giải cứu này.
Không những thế, ngày 26.12, Cục Hải sự Hải Nam đưa ra thông báo về tàu trôi dạt tại hai vị trí 6-32.0N/110-51.0E và 7-20.0N/110-37.0E.
Điều nực cười là hai vị trí này ở phía nam quần đảo Trường Sa này không liên quan gì đến Cục Hải sự tỉnh Hải Nam hoặc cái gọi là “Trung tâm điều phối cứu nạn Tam Sa” cả.
Theo những gì tôi quan sát lâu nay, đây dường như là lần đầu tiên Trung Quốc đưa ra các cảnh báo về những sự vụ xảy ra ở khu vực phía nam Biển Đông. Điều này gợi ý Bắc Kinh có thể đang muốn bành trướng phạm vi hoạt động của Cục Hải sự Hải Nam và trung tâm điều phối cứu nạn xuống phía nam.
Động thái này không nằm ngoài mục đích nhập nhèm vấn đề chủ quyền biển ở khu vực này, thể hiện mức độ “quản lý” nhất định ở Biển Đông.
10-12-2020
Hôm 1/12, Sở giao thông tỉnh Hải Nam, Trung Quốc thông báo sẽ lập lại các tour du lịch đến Hoàng Sa, vì đã hết dịch.
27-11-2020
Ngày 24.11, tài khoản weibo chính thức của hải quân Trung Quốc đăng hình ảnh một cuộc tập trận đổ bộ diễn ra vài ngày trước đó.
16-10-2020
1. Tàu Thực Nghiệm 1 (Shi Yan 1) xuống Trường Sa
Tàu khảo sát Thực Nghiệm 1 xuất phát từ cảng Hải Khẩu xuống Biển Đông từ ngày 13.10 và nay chiếc tàu này đang neo ở Đá Chữ Thập.
Trương Nhân Tuấn
19-9-2020
Vụ Tòa Đại sứ Mỹ ở Hà Nội hôm 9 tháng chín đăng bài báo kỷ niệm 25 năm ngày quan hệ ngoại giao Mỹ-Việt trong đó đính kèm bản đồ Việt Nam có hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Chưa đến tuần lễ sau thì bài viết và bản đồ vẫn còn nhưng hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa đã bị gỡ xuống. Báo chí Việt Nam bàn luận sôi nổi chung quanh sự việc này.
Trương Nhân Tuấn
18-9-2020
Mục đích của ba nước Anh, Đức, Pháp qua công hàm 16 tháng 9 năm 2020 gởi Ủy ban ranh giới thềm lục địa thuộc Liên Hiệp quốc là nhằm “cắt cỏ dưới chân” Trung Quốc, thứ nhứt phản bác ý định thành lập vùng “nhận diện phòng không – ADIZ” ở biển Đông. Thứ hai khẳng định quyền “tự do hàng hải và hàng không” và quyền qua lại vô hại theo qui định của UNCLOS áp dụng cho Biển Đông và Biển Đông không phải là “nội hải” của Trung Quốc. Thứ ba, UNCLOS là bộ luật nền tảng cho mọi yêu sách của tất cả các quốc gia ven biển về các quyền trên biển.
Tác giả: Richard Javad Heydarian
Dịch giả: Dương Lệ Chi
2-9-2020
Hoa Kỳ một mình thực hiện việc trừng phạt các công ty và quan chức Trung Quốc, liên quan đến quân sự hóa ở khu vực Biển Đông đang tranh chấp.
1-9-2020
Trong vụ Trung Quốc phóng tên lửa ra Biển Đông vào tuần trước, báo Tuổi Trẻ có vẽ một đồ họa cho bài viết “Biển Đông dậy sóng: tên lửa và trừng phạt” vào ngày 28.8.
19-8-2020
Tin tức khắp các trang tin quốc tế sáng nay: Nước sông Dương Tử của Trung Quốc và các phụ lưu dâng lên mức nguy hiểm sau nhiều ngày mưa lớn đã dẫn tới kích hoạt cảnh báo động ứng phó khẩn cấp chưa từng có.
5-8-2020
Hôm nay, facebook xôn xao về tấm hình dưới đây, được cho là hình chụp lại một comment của Duy Mạnh, nói về vấn đề chủ quyền biển đảo của chúng ta.
4-8-2020
Đối mặt với Trung Quốc trên biển, khó khăn nhất không phải hải quân. Vì hải quân chỉ có tính răn đe để khỏi xẩy ra chiến tranh.
26-7-2020
Trong buổi họp báo tại Rose Garden nhân chuyến viếng thăm Hoa Kỳ ngày 25 tháng 9, 2015, Chủ tịch Trung Cộng Tập Cận Bình phát biểu “Hoạt động xây dựng liên hệ mà Trung Quốc đang tiến hành ở quần đảo Nam Sa [Trường Sa] không nhắm mục tiêu hay tác động đến bất kỳ quốc gia nào và không có ý định quân sự hóa.”
Dương Tự Lập
25-7-2020
Khi thế hệ tôi ra đời, cũng là lúc ông cố thủ tướng Phạm Văn Đồng của Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã vừa dâng Công Hàm ngày 14 tháng 9 năm 1958 cho Trung Cộng.
Song Phan
25-7-2020
Tiếp theo, tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 13/7/2020, là công hàm của Australia gởi Tổng Thư ký Liên Hiệp quốc ngày 23/7/2020, cũng là tiếp tục cuộc chiến công hàm liên quan đến việc hồ sơ của Malaysia HA 59/19 ngày 12 tháng 12 năm 2019 gửi Ủy ban Ranh giới Thềm lục địa (CLCS) LHQ.
14-7-2020
Giới chức Trung Quốc thông báo quân đội nước này sẽ tiến hành cuộc tập trận bắn đạn thật lớn kéo dài 9 ngày ở vịnh Bắc Bộ, phía tây bán đảo Lôi Châu.
Cụ thể, trong hai ngày 23 và 24.7, Cục Hải sự Quảng Tây liên tiếp phát 3 cảnh báo hàng hải về việc phong tỏa các khu vực biển ở vịnh Bắc Bộ để tiến hành tập trận.
Cụ thể, thông báo số GX0039 cho biết tập trận sẽ diễn ra tại khu vực nối liền bởi 6 điểm có tọa độ:
21 29.38N/109 32.53E
21 24.10N/109 45.13E
20 40.87N/109 33.02E
20 16.77N 109 21.28E
20 27.75N/108 55.02E
20 52.07N/109 06.12E
Thời gian diễn ra tập trận là từ 23 giờ ngày 24.7 đến 23 giờ ngày 26.7 (giờ Việt Nam – 25 đến 27.7, giờ Trung Quốc).
Thông báo số GX0040 cho biết khu vực tập trận diễn ra tại khu vực nối liền 4 điểm có tọa độ:
21 04.75N/108-47.85E
21 12.20N/109 09.55E
21 02.03N/109 13.48E
20 54.58N/108 51.80E
Thời gian tập trận là từ 23 giờ ngày 25.7 đến 23 giờ ngày 27.7 (giờ Việt Nam, 26 đến 28.7, giờ Trung Quốc).
Thông báo GX0041 cho biết khu vực tập trận diễn ra tại khu vực nối liền 4 điểm có tọa độ:
21 00.83N/109 02.25E
20 59.25N/109 03.67E
21 01.00N/109 05.10E
21 04.25N/109 05.70E
Thời gian tập trận là từ 6 giờ đến 15 giờ ngày 28.7 (giờ Việt Nam).
Trong thời gian các cuộc tập trận này diễn ra, mọi tàu bè bị cấm đi vào khu vực.
Trong khi đó, truyền thông Trung Quốc ngày 23.7 cũng đưa tin Đơn vị 95180 của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc phát đi thông báo cho biết sẽ tiến hành tập trận bắn đạn thật ở vịnh Bắc Bộ trong 9 ngày từ ngày 25.7 đến 2.8.
Các cuộc tập trận này diễn ra ở hai khu vực. Trong đó, có một khu vực trùng với thông báo số GX0039 của Cục Hải sự Quảng Tây. Theo thông báo này, cuộc tập trận diễn ra từ 25 đến 27.7 (giờ Trung Quốc).
Cuộc tập trận thứ hai có phạm vi nhỏ hơn, ở khu vực có bán kính 8 km tính từ vị trí có tọa độ 21 14 14N/109 32 48E, nhưng lại kéo dài từ ngày 28.7 đến 2.8.
Đặc biệt, thông báo nhấn mạnh khu vực tập bắn có phạm vi lớn, đạn dược uy lực lớn, nên có nguy cơ cao bị trúng đạn nếu tự tiện đi vào khu vực này.
Hiện chưa rõ các lực lượng nào của Trung Quốc sẽ tham gia cuộc tập trận quy mô lớn này.
Cũng không rõ các cuộc tập trận này có liên hệ gì với việc Trung Quốc thiết lập vùng cấm bay trong vùng biển Việt Nam vào ngày 25.7 như tin tôi đã đưa trước đó hay không.
Tuy nhiên, kinh nghiệm của tôi cho thấy cuộc tập trận với phạm vi lớn ở vịnh Bắc Bộ như thế là khá bất thường.
23-7-2020
I. BƯỚC ĐI KHÍCH LỆ
1. Ngày 22/7/2020, Cục Phòng chống Ma tuý và Thực thi Pháp luật Quốc tế (INL) thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ và Tổng cục Thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam đã ký kết Biên bản ghi nhớ tăng cường năng lực thực thi pháp luật thuỷ sản và quản lý nghề cá. Phát biểu tại lễ ký kết, Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Daniel J. Kritenbrink cho biết: “Mỹ có bề dày kinh nghiệm trong việc quản lý và thực thi pháp luật thủy sản và sẵn sàng chia sẻ. Chúng tôi mong muốn hợp tác cùng Việt Nam nhằm phát triển nghề cá một cách bền vững và hỗ trợ ngư dân Việt Nam trước những đe doạ phi pháp trên biển”.
2. Đây là một bước đi đúng hướng đầy khích lệ.
Với sự hợp tác này, Hoa Kỳ sẽ chia sẻ thông tin, kinh nghiệm thực tiễn, cũng như thực hiện các dự án và chương trình hỗ trợ kỹ thuật phù hợp giúp cho Tổng cục Thủy sản và Cục Kiểm ngư Việt Nam. Hơn thế nữa, sẽ thúc đẩy sự hợp tác giữa Việt Nam, Mỹ và các cơ quan thực thi pháp luật quốc tế nhằm đảm bảo duy trì bền vững nguồn lợi sinh vật biển và đấu tranh phòng chống đánh bắt cá bất hợp pháp, không có báo cáo và không theo quy định.
Một trong những bước đi cụ thể của chương trình hợp tác này là vào tháng 2 năm 2021, Cục Phòng chống Ma tuý và Thực thi Pháp luật Quốc tế của Hoa Kỳ sẽ bàn giao cho Cục Kiểm ngư Việt Nam một trung tâm huấn luyện tại Chi cục Kiểm ngư vùng 5, Phú Quốc – giúp nâng cao năng lực cho Cục Kiểm ngư và lực lượng kiểm ngư địa phương của 28 tỉnh duyên hải Việt Nam.
Nhưng lợi ích lớn nhất của sự hợp tác này, như ngài Đại sứ Hoa Kỳ đã cho biết, là “hỗ trợ ngư dân Việt Nam trước những đe doạ phi pháp trên biển”.
3. Chủ quyền biển phải đi đôi với sở hữu thực địa. Hải quân, Hải cảnh, ngư dân là những lực lượng quan trọng thực thi chủ quyền biển. Sở hữu ngư trường chính là sở hữu biển. Mất ngư trường chính là mất biển. Cho nên phải bảo vệ bằng được ngư trường. Nghĩa là phải bảo vệ bằng được ngư dân. Thế nhưng, dù đã rất cố gắng, nhưng ngư dân Việt Nam trên thực địa chưa được bảo vệ tương ứng với chủ quyền pháp lý.
Trung Quốc ngang ngược cấm đánh bắt cá trong ngư trường Việt Nam. Hàng vạn tàu đánh cá của Trung Quốc tràn ngập ngư trường Việt Nam. Trung Quốc hỗ trợ tiền bạc, phương tiện, thưởng, và cưỡng ép ngư dân Trung Quốc đến đánh bắt cá ở ngư trường Việt Nam – Cách xa Hải Nam Trung Quốc hơn cả 1000 hải lý. Hàng vạn tàu đánh cá của Trung Quốc tràn ngập ngư trường Việt Nam, có khi chỉ cách bờ biển Việt Nam chỉ vài chục km.
Không chỉ bị xua đuổi khỏi ngư trường truyền thống, thậm tệ và nguy hiểm hơn cho tính mạng, ngư dân Việt Nam bị lực lượng Hải cảnh và dân quân trá hình của Trung Quốc đâm chìm thuyền, đánh đập, cướp bóc phương tiện và thu giữ thuỷ sản. Tình cảnh của ngư dân Việt Nam đánh bắt xa bờ thường trực mối nguy hiểm về tính mạng và mối đe doạ mất mát tài sản.
Cho nên, “Hỗ trợ ngư dân Việt Nam trước những đe doạ phi pháp trên biển” là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng.
II. LÀM THẾ NÀO ĐỂ HỖ TRỢ TỐI ĐA CHO NGƯ DÂN VIỆT NAM TRƯỚC NHỮNG ĐE DOẠ PHI PHÁP TRÊN BIỂN?
1. HẢI QUÂN MẠNH LÀ ƯU TIÊN SỐ 1 TRONG HIỆN ĐẠI HOÁ QUÂN ĐỘI
Không khó để nhìn thấy, mặt trận quân sự chính của Việt Nam hiện nay là ở Biển Đông Nam Á.
Đó là điều cần tâm niệm để có sách lược thích nghi, gấp rút xây dựng bằng được một lực lượng Hải quân Việt Nam hùng mạnh. Muốn bảo vệ được chủ quyền biển, bảo vệ được ngư dân thì Hải quân phải hùng mạnh.
Hải quân Việt Nam hiện nay ở Biển Đông Nam Á, theo mức độ trang bị vũ khí, chỉ đứng sau Trung Quốc. Nhân tố cho Hải Quân Việt Nam vị thế đó, có đóng góp của 6 tàu ngầm lớp Kilo 636 mua của Nga – được đánh giá thuộc nhóm tiên tiến hiện nay.
Tiếc thay, Trung Quốc cũng có tất thảy 12 tàu ngầm lớp Kilo 636 của Nga – trong số hạm đội gồm 70 tàu ngầm, có số lượng đếm chiếc chỉ sau Mỹ.
Trang bị tàu ngầm rất tốn kém, lại cần thời gian. Điều trước mắt, là Việt Nam tìm cách sở hữu công nghệ săn ngầm mà Trung Quốc không thể có. Việt Nam cần có các vũ khí tìm diệt chính xác khác với công nghệ mà Trung Quốc sở hữu. Chỉ như vậy mới tăng thêm an toàn và tăng thêm ưu thế trước các tàu Kilo với số đông đến từ Trung Quốc. Làm sao có được các vũ khí này? Đường đi không quá khó.
Song hành khẩn trương là trang bị thêm lực lượng mới. Có điều, trong cơ chế hiện nay, với những tham nhũng đã bị phát giác, không ai an tâm rằng các vũ khí và trang thiết bị mới mua sắm – được đảm bảo 100 % về chất lượng. Đòi hỏi hoa hồng trong mua sắm vũ khí là tai hoạ to lớn cho nền quốc phòng của Tổ Quốc.
2. LỰC LƯỢNG HẢI CẢNH MẠNH
Lực lượng Hải cảnh mạnh mới là nhân tố thực tế để bảo vệ ngư dân và ngư trường. Hải quân mạnh là để ngăn chặn chiến tranh. Hải cảnh mạnh là để cản ngăn tranh chấp thực địa.
Việt Nam trong vài năm gần đây đã rất gấp rút trong bước đi này. Trong đó, ngoài đóng tàu mới, quan trọng là hợp tác với Mỹ và Nhật Bản để có thêm các tàu tuần duyên có sức răn đe mới. Đây là hướng đi đúng. Điều cần là phải tham vọng và mạnh mẽ hơn. Vì tình hình bị xâm phạm chủ quyền biển mỗi ngày một leo thang nóng bỏng.
Có lực lượng Hải cảnh mạnh, không chỉ thay đổi chiến lược mà còn phải thay đổi cả cơ chế quản lý. Tránh tình trạng lên lịch tuần tra để nhận chi phí, mà không triển khai trên thực tế như đã xẩy ra nhiều lần trước đây.
3. NGƯ THUYỀN MẠNH
Ngư thuyền là lực lượng tranh dành thực địa chính. Tài chính yếu làm cho ngư dân Việt Nam không có thuyền lớn cùng các phương tiện hiện đại, nên bị Trung Quốc chèn ép xua đuổi khắp mọi nơi.
Cách đây vài năm, Chính Phủ đã có chính sách hỗ trợ đóng thuyền sắt lớn cho ngư dân, nhưng chương trình đã thất bại vì bớt xén. Chính Phủ nhất thiết phải có chính sách mới để hỗ trợ tối đa cho ngư dân bám biển. Đây là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong bảo vệ chủ quyền biển.
4. LỰC LƯỢNG QUỐC TẾ
Biết rằng, dựa vào sức mình là chính. Nhưng hợp tác với hải quân và hải cảnh quốc tế là một nhân tố quan trọng để hỗ trợ ngư dân tránh bớt sự đe doạ phi pháp trên biển. Đây là điều không tranh cãi.
Quan trọng hơn nữa, để đảm bảo cho hoà bình ở Biển Đông Nam Á, thì sự hiển diện của lực lượng hải quân, hải cảnh quốc tế, là nhân tố vô cùng cần thiết. Sự hiển diện của Hải quân Hoa Kỳ ở ngoài khơi Biển Đông Nam Á là nhân tố góp phần ngăn cản xung đột ở Biển Đông Nam Á.
Muốn ngăn cản chiến tranh thì phải đủ mạnh để bắt ai muốn gây chiến phải sợ. Đó là chân lý giản đơn. Mọi kẻ cho rằng sự hiển diện của Hải quân Hoa Kỳ ở Biển Đông Nam Á gây căng thẳng cho khu vực, dẫn đến nguy cơ chiến tranh – đều là phục vụ lợi ích của Trung Quốc.
Không phải ủng hộ tự do hàng hải ở Biển Đông Nam Á là theo Mỹ chống lại Trung Quốc. Sự hiển điện của Hải quân Hoa Kỳ ở Biển Đông Nam Á là tự do hàng hải. Việt Nam không theo nước nào cả. Không ai có thể bảo vệ lãnh thổ Việt Nam ngoài người Việt Nam. Ngàn đời nay người Việt Nam đã làm điều đó mà không ngọi chờ vào ai. Nhưng sự ủng hộ quốc tế làm cho kẻ thù của Việt Nam phải sợ sức mạnh nhân ba của Việt Nam.
Bởi thế, nhiệt liệt hoan nghênh hợp tác giữa Việt Nam và Hoa Kỳ trong “Hỗ trợ ngư dân Việt Nam trước những đe doạ phi pháp trên biển”.
