Tác giả: Jonathan Tepperman
Dịch giả: Huỳnh Hoa
15-10-2018
Trong nhiều thập niên, quốc gia này đã xoay xở tránh được phần lớn những vấn đề mà các chế độ độc tài phải chịu đựng. Giờ đây, trò chơi quyền lực cá nhân của Tập Cận Bình có nguy cơ phá hủy mọi thứ đã làm cho Trung Quốc trở nên khác biệt.
11-10-2018
Simon Denyer và David Nakamura
Hiếu Chân dịch
Việt Nam đã hứa hẹn nhiều quyền lợi hơn cho người lao động. Thay vì vậy, không có TPP (Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương), họ đã mạnh tay tiến hành trấn áp.
Hà Nội – Một trong những hành động đầu tiên nhất của Tổng thống Trump: rút ra khỏi hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương – một hiệp định thương mại có ảnh hưởng sâu rộng giữa 12 nền kinh tế từng được coi là trọng tâm trong chiến lược “tái cân bằng” sang châu Á của Tổng thống Barack Obama.
Tác giả: Jeffrey Frankel
Dịch giả: Đỗ Kim Thêm
9-10-2018
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gọi Hiệp định Hoa Kỳ – Mexico – Canada (USMCA), mà nó nối tiếp Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA), là một “thỏa thuận vĩ đại độc đáo nhất từng được ký kết”. Thật ra, hiệp định này không tốt bằng Quan hệ Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP), mà ông Trump cho Mỹ rút lui ngay sau khi ông nhậm chức, Hiệp định USMCA cũng không phải là tốt hơn một cách quá đặc biệt so với Hiệp định NAFTA mà nó thay thế.
Tác giả: Robert Kaplan
Dịch giả: Song Phan
9-10-2018
Trong nhiều năm qua, Trung Quốc (Trung Quốc) đã chống phá Hoa Kỳ ở biển Đông – ngoại trừ cho tới khi tiến trình này diễn ra thật rõ thì Washington mới nhận thấy. Cách Trung Quốc đánh phá – dựa theo binh pháp của Tôn Tử, triết gia thời xưa – là bất chiến tự nhiên thành (không đánh mà thắng). Do đó Trung Quốc đã tiến hành với các bước đi thật nhỏ: bồi đắp đảo ở chỗ này, xây đường băng ở chỗ kia, lắp đặt pháo tên lửa ở chỗ khác, triển khai giàn khoan thăm dò dầu tạm thời ở vùng biển tranh chấp, lập khu cai quản v.v… Mỗi bước được trù tính để chỉ tạo ra một sự kiện nhỏ mà không châm mồi cho một phản ứng quân sự từ phía bên kia, vì Trung Quốc biết rằng họ có thể còn cách cả một thế hệ mới đọ được với Hải quân và Không quân Hoa Kỳ về khả năng chiến đấu.
Tác giả: N. Gregory Mankiw
5-10-2018
Tổng thống Trump đặt chính sách thương mại trở thành nhiệm vụ trọng tâm trong nhiệm kỳ của mình. Sự kiện đáng chú ý ở đây là thỏa thuận thương mại mới chỉnh sửa giữa Mỹ với Mexico và Canada, được công bố vào thứ hai vừa rồi. Thật khó để lạc quan trước thành công của thỏa thuận lần này, một phần vì những thay đổi vẫn còn khiêm tốn và chủ yếu vì đường lối trong thương mại quốc tế của tổng thống vẫn còn nhiều mơ hồ.
Nhóm công tác chuyên gia Biển Đông
Dịch giả: Song Phan
25-7-2018
Cạnh tranh về các nguồn tài nguyên dầu khí đã nhiều lần châm ngòi cho các vụ bế tắc giữa các bên tranh chấp ở Biển Đông trong những năm gần đây, đặc biệt là giữa Trung Quốc, Philippines và Việt Nam. Nỗ lực nghiêm túc cuối cùng trong việc hợp tác trên mặt trận này là hoạt động tiến hành thăm dò địa chấn biển chung (JMSU) ba bên từ năm 2005 đến năm 2008, đã được để cho hết hạn trong bối cảnh tranh cãi chính trị và các câu hỏi về tính hợp hiến của nó ở Philippines.
Tác giả: Joseph S. Nye
Dịch giả: Đỗ Kim Thêm
4-10-2018
Nỗi lo của Nhật Bản về các chính sách theo định hướng và bảo vệ cho “nước Mỹ trên hết” của Donald Trump là không ngạc nhiên. Khi hai năng lực phòng thủ của hai đồng minh không đối xứng, thì phe phụ thuộc nhiều hơn sẽ phải lo nhiều hơn về mối quan hệ đối tác.
BTV Tiếng Dân
Trung Quốc sẽ là một đối tác trung thành với trật tự quốc tế tự do hay là cường quốc theo chủ nghĩa xét lại? Chúng tôi xin giới thiệu bản dịch bài viết của Stacie E. Goddard, đăng trên báo Washington Post ngày 3/10/2018, phân tích câu hỏi trên.
***
Tuần này, các tàu chiến của Trung Quốc và Mỹ đã chơi trò chơi nguy hiểm “Ai là gà” (game of chicken) ở Biển Đông, càng làm tăng thêm những căng thẳng vốn đã gia tăng giữa Mỹ và Trung Quốc về các vấn đề thương mại và những cáo buộc Trung Quốc đã can thiệp vào bầu cử ở Hoa Kỳ. Mối quan hệ Mỹ – Trung đang rung chuyển, nhưng câu hỏi đặt ra là, những căng thẳng này sẽ diễn ra theo chiều hướng nào?
LTS: Việt Nam xây dựng thương hiệu xe ô tô đầu tiên của mình với kỹ thuật hoàn toàn dựa vào công nghệ Đức với dây chuyền sản xuất gần như 100% của Đức. Hàng tỷ USD từ của các đơn đặt hàng chảy vào các công ty Đức để sản xuất xe. Đó là nội dung bài viết của Frederic Spohr ngày 30.9.2018, đăng trên báo Handelsblatt, một tờ báo Đức chuyên về thương mại và có uy tín quốc tế. Chúng tôi xin giới thiệu bản dịch cùng quý độc giả:
Tác giả: Erik Berglöf
Dịch giả: Đỗ Kim Thêm
21-9-2018
Vào khoảng cuối thế kỷ vừa qua, các nhà phê bình về tự do hóa thương mại và thị trường tư bản có lý do chính đáng để lo ngại rằng các nền kinh tế đang phát triển và mới nổi sẽ tụt hậu hơn sau thế giới phát triển. Nhưng trường hợp ngược lại đã xảy ra và hiện nay thế giới phải lo lắng về quỹ đạo của các nền kinh tế đã tiên tiến và sự căng thẳng của các thỏa ước đa phương.
Viện NC Chính sách Đối Ngoại HK
Tác giả: Felix K. Chang
Dịch giả: Nhật Minh
20-9-2018
Ngày 31 tháng 8, tàu tấn công đổ bộ Albion của Hải quân Hoàng gia [Anh] thực hiện quyền tự do hải hành bằng cách đi qua quần đảo Hoàng Sa mà Trung Quốc đang chiếm đóng. Đã thành thông lệ, Bắc Kinh chỉ đạo các tàu chiến Anh rời khỏi và Bộ Ngoại giao Trung Quốc ban hành tuyên bố, yêu cầu Vương quốc Anh kết thúc những “hành động khiêu khích” như vậy.
21-9-2018
Tác giả: David Hutt
Dịch giả: Lê Quốc Tuấn
Cái chết của chủ tịch Trần Đại Quang sẽ mở rộng sự cạnh tranh giữa các phe đối lập bên trong Đảng Cộng sản cầm quyền trước một quá trình chuyển đổi lãnh đạo ngày càng không chắc chắn.
Tác giả: David Satter
Dịch giả: Lê Minh Nguyên
20-9-2018
Vi phạm trắng trợn hiến pháp mà ông tuyên thệ bảo vệ, Tổng thống Boris Yeltsin đã ký một sắc lệnh bãi bỏ Quốc hội Nga có tên Liên Xô Tối Cao (Supreme Soviet) ngày 21/9/1993. Điều này là tiền đề cho cuộc nội chiến kéo dài hai ngày vào tháng 10, làm chết ít nhất 123 mạng nguời, và dẫn đến sự nổi lên của chế độ độc tài. Đến tháng 12, một hiến pháp mới được áp dụng với việc hình thành tổng thống siêu quyền lực và một Quốc hội bỏ túi có tên State Duma, không có năng lực cân bằng quyền hành pháp.
18-9-2018
LTS: Đây là bản dịch bài viết của một học giả có uy tín người Philippines, GS Renato Cruz De Castro, đánh giá hiệu quả chính sách Trung Quốc của Tổng thống Philippines Duterte từ góc nhìn của một giáo sư trong lãnh vực nghiên cứu quốc tế và quan điểm của công chúng Philippines. Đây sẽ là một tài liệu tham khảo hữu ích cho các học giả Việt Nam trong cuộc tranh luận, liệu ông Duterte có thật sự đang có một chính sách khôn khéo khi ứng xử với Trung Quốc.
Tác giả: Nguỵ Kinh Sinh
Dịch giả: Lê Minh Nguyên
8-9-2018
Các công nhân ở Thâm Quyến đã đình công, tình đoàn kết và hỗ trợ trên khắp đất nước tiếp tục được thể hiện, với cả hai bên tả và hữu đều đến nơi này để bày tỏ sự ủng hộ, dù họ không liên quan đến cuộc tranh chấp. Điều này cho thấy rằng những người hiểu biết từ mọi tầng lớp xã hội ở Trung Quốc đã có một bước tiến quan trọng trong việc hiểu biết quyền của người lao động. Đây là dấu hiệu quan trọng về sự thức tỉnh liên tục của xã hội TQ.
Tác giả: Kai Strittmatter, Bắc Kinh
Dịch giả: Nguyễn Văn Vui
10-4-2018
Công ty Sensetime ở Bắc Kinh thu vào được cả thảy 600 triệu đô la Mỹ để phát triển công nghệ trí thông minh nhân tạo. Ngành này đóng một vai trò trung tâm trong chiến lược của nhà nước.
“Chúng tôi đã lấy tất cả những thứ gì chúng tôi tìm được để lót ra ngủ, rất nhiều người phải ngủ thẳng trên mặt đất. Nhưng hầu hết chúng tôi không ngủ được. Chúng tôi chỉ nằm đó mà khóc thôi. Nhà cửa chúng tôi đã mất sạch, những người thân yêu của chúng tôi đã mất biến không còn dấu tích, chúng tôi biết là chúng tôi đã mất tất cả. Toàn cơ thể tôi mệt rã rời, đầu óc tôi hoang mang. Ai sẽ chịu trách nhiệm cho tất cả những khổ đau này đây?“
Trên các mạng xã hội đầy rẫy những thông tin như khúc video hồi tháng 4 năm 2017, chiếu thảm nạn sạt lở kinh hoàng với một loạt 14 ngôi nhà đã bị nhào xuống sông Vàm Nao chỉ trong vòng một phút. Cũng trên Facebook, các hành vi phá hoại môi trường ngày càng bị lên án gay gắt.
Nhưng bên cạnh các tiến bộ này trong ý thức của dân chúng, thì cũng vào tháng Tư năm đó, một tòa phúc thẩm đã tuyên bố y án 14 năm tù cho blogger Hoàng Ðức Bình, chỉ vì ông Bình đã quay phim một cuộc biểu tình phản đối của ngư dân đối với các hành động ô nhiễm môi trường của Formosa. Theo phán quyết của tòa án này thì ông Bình đã “lạm dụng quyền tự do dân chủ để phá hoại lợi ích công cộng”.
____
Phóng sự của đài truyền hình Arte
Tác giả: Laure Siegel, Luke Duggleby và Hugo Leenhardt
Dịch giả: Nguyễn Văn Vui
1-9-2018
Tiếp theo Phần 1
Phần 2: Việt Nam giữa tăng trưởng kinh tế và bảo vệ môi sinh
Cả châu Âu đang rên rỉ dưới cái nóng của mùa hè này, còn California thì phải chống chọi với những vụ cháy rừng lớn nhất trong lịch sử của nó: Biến đổi khí hậu đang là đề tài bàn luận khắp nơi.
Phóng sự của đài truyền hình Arte
Tác giả: Laure Siegel, Luke Duggleby và Hugo Leenhardt
Dịch giả: Nguyễn Văn Vui
1-9-2018
Sau những kinh hoàng của chiến tranh, Việt Nam ngày nay phải đối mặt với thử thách lớn nhất của thế kỷ 21: thích nghi với biến đổi khí hậu. Dải đất hình chữ S kéo dài từ Bắc chí Nam này đang phải vật lộn với các đợt hạn hán, mưa bão và lũ lụt ngày càng khắc nghiệt, cũng như với những thay đổi dài hạn như ngập mặn vùng ĐBSCL, xói lở bờ biển và mực nước biển dâng lên. Nhịp tăng trưởng kinh tế nhanh, đô thị hoá và công nghiệp hóa thiếu kiểm soát, mà chẳng lưu tâm gì đến môi trường, tất cả đều là những gánh nặng rất lớn cho các hệ sinh thái.
Các tác giả: John McCain (1936- 2018), John Kerry & Bob Kerrey
Dịch giả: Đỗ Kim Thêm
27-8-2018
Lời người dịch: Thượng Nghị Sĩ John McCain vừa nằm xuống và để lại bao luyến tiếc và kính trọng cho mọi người khắp nơi. Nhân dịp này, người dịch xin giới thiệu lại bài viết “Tiến về hướng Việt Nam, nhưng nhớ đến các bài học của Việt Nam” của người quá cố và hai tác giả khác là John Kerry và Bob Kerry trên nhật báo New York Times đăng trước đây nhân dịp Tổng thống Obama sang thăm Việt Nam.
Dịch giả: Trần Ngọc Cư
27-8-2018
John McCain, với nụ cười có vẻ cáu kỉnh và tính can trường của một phi công chiến đấu, đã tạo cho mình tên tuổi riêng của một chính khách ăn nói thẳng thắn. Đôi khi ông khôi hài chua chát, tự chế nhạo mình không thương tiếc, và bày tỏ lòng yêu nước một cách hùng hồn.
Tác giả: David Fickling
Dịch giả: Lê Văn
12-8-2018
Điều gì khiến cho đế quốc sụp đổ?
Theo một quan điểm có ảnh hưởng, câu hỏi cuối cùng vẫn là về đầu tư. Các cường quốc lớn là các quốc gia khai thác tốt nhất tiềm năng kinh tế của họ để xây dựng sức mạnh quân sự. Khi nó trở nên quá mức thì việc chia nhỏ các chi tiêu để duy trì lợi thế chiến lược sẽ khiến nguồn vốn cho các lảnh vực sản xuất năng động của nền kinh tế bị cắt giảm nó sẽ dẫn đến sự suy vong không thể tránh khỏi.
Hiếu Bá Linh, biên dịch
24-8-2018
Tin nóng về vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh: Tòa án Đức cho biết Slovakia ngỏ ý cung cấp một chiếc chuyên cơ bay thẳng đến Hà Nội, nhưng phía Việt Nam không muốn.
Bộ trưởng Tô Lâm không muốn là vì “cách này cũng bao gồm việc vận chuyển về Việt Nam, nhưng nó sẽ phải được chuẩn bị nhiều hơn, cần khoảng 2 ngày để có được tất cả hộ chiếu giấy tờ cho việc quá cảnh một nước thứ ba”, các nhà điều tra Đức viết trong báo cáo đầu năm nay.
Tác giả: Renato Cruz De Castro
Biên dịch: Nhật Minh
17-8-2018
Trung Quốc sử dụng cả hai cách tiếp cận trực tiếp và gián tiếp để theo đuổi mục tiêu chiến lược bành trướng Biển Đông.
Cách tiếp cận trực tiếp liên quan đến việc xây dựng một “hải quân biển xanh”, tạo ra các hòn đảo nhân tạo và quân sự hóa các đảo này bằng cách triển khai các máy bay ném bom và hệ thống tên lửa.
Thomas Kretschmer phỏng vấn Yascha Mounk
Dịch giả: Đỗ Kim Thêm
25-3-2018
Tương lai của nền dân chủ tự do đang lâm nguy? Đa số người dân Anh đồng ý rời khỏi cơ quan liên Âu, chuyện hầu như bất khả, nhưng họ đã làm được. Donald Trump là Tổng thống Mỹ? Không, chuyện không ngờ xảy ra, nhưng đã đến.
LTS: Trong chương trình phát thanh ngày 9/8/2018 của Đài Phát thanh Praha, Cộng hoà Séc, có một bài tường thuật về việc Bộ Ngoại giao Cộng hòa Séc quyết định ngừng cấp visa (thị thực/ chiếu khán) lao động cho người Việt Nam. Sau đây là bài lược dịch những phần chính yếu của bài tường thuật trên và bổ sung những tin tức khác về đề tài này.
____
Hiếu Bá Linh, lược dịch
15-8-2018
Tác giả: Mike Ives
Dịch giả: Trúc Lam
13-8-2018
Bùi Tín, một đại tá Bắc Việt, là người đóng vai trò nổi bật trong những giờ phút cuối cùng của Chiến tranh Việt Nam, nhưng sau đó bỏ chạy khỏi đất nước và trở thành một nhà phê bình không ai nghĩ đến về Đảng Cộng sản cầm quyền, đã qua đời hôm thứ Bảy tại Pháp. Ông ấy hưởng thọ 90 tuổi.
LTS: Mới đây, học giả Richard Heydarian của Philippines có bài viết trên The Philippine Daily Inquirer, bình luận về khả năng chiến tranh với Trung Quốc ở Biển Đông. Nguy cơ Trung Quốc có thể leo thang đến bước chiến tranh nếu chọc giận Trung Quốc, cũng là nỗi lo sợ tồn tại trong nhiều người Việt, thể hiện trong nhiều tranh luận hẹp về lựa chọn giải pháp cho Việt Nam trong việc giải quyết tranh chấp Biển Đông.
Tác giả: Mirel Bran
Dịch giả: Phạm Toàn
11-8-2018
Ở thủ đô Bucarest, người ta dùng gas làm chảy nước mắt và súng bắn nước để giải tán một cuộc biểu tình của người Rumani sinh sống ở nước ngoài.
Nhiều chục ngàn người Rumani sinh sống ở nước ngoài đã tập hợp nhau hồi chiều ngày thứ Sáu trước trụ sở chính phủ để lên án nạn tham nhũng tại quê hương bản quán mình.
