Tác giả: Niall Ferguson
Đỗ Kim Thêm dịch
Số tháng 3 và tháng 4-2024
Tóm tắt: Tái tạo chiến lược Chiến tranh Lạnh cho việc cạnh tranh với Trung Quốc
Tác giả: Niall Ferguson
Đỗ Kim Thêm dịch
Số tháng 3 và tháng 4-2024
Tóm tắt: Tái tạo chiến lược Chiến tranh Lạnh cho việc cạnh tranh với Trung Quốc
Tác giả: Jason Douglas
Cù Tuấn biên dịch
3-3-2024
Tóm tắt: Trung Quốc sắp sửa cho hàng hóa giá rẻ tràn ngập thị trường nước ngoài. Nhưng lần này Trung Quốc không mua nhiều hàng hóa phương Tây nữa.
Tác giả: Joseph S. Nye, Jr.
Đỗ Kim Thêm dịch
5-3-2024
Bất chấp những lo ngại chính đáng về việc các cường quốc hạt nhân đầy tham vọng như Iran, điều đáng để ghi nhớ là vẫn chỉ có chín quốc gia có vũ khí hạt nhân, ít hơn nhiều so với hai chục quốc gia mà John F. Kennedy dự đoán là sẽ có vào thập niên 1970. Khi việc không phổ biến vũ khí hạt nhân được ưu tiên hoá, thì nó sẽ vận hành.
Nataliya Zhynkina, biên dịch
8-3-2024
Vào thời điểm Nga xâm lược, mọi người đều thấy tầm quan trọng của việc duy trì liên minh, tăng cường an ninh của chính chúng ta và quan tâm đến an ninh của các nước láng giềng – phát biểu của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 7/3:
Tác giả: Kevin Williams
Vũ Ngọc Chi chuyển ngữ
12-2-2024
Tiếp theo phần 1
Những điều mà Trần cáo buộc
Trong nhiều tháng, Trần đã đăng bài trên Facebook và các nền tảng khác, đặt ra câu hỏi về tài chính của VinFast, những tuyên bố với công chúng và phương pháp phát triển xe cộ. (Không phải tất cả các tuyên bố của Trần đều có thể được InsideEVs xác minh độc lập).
Đặc biệt, Trần đăng tải rằng, các tài liệu tài chính cho biết, công ty kỹ thuật Ấn Độ Tata Technologies (Công ty con của hãng sản xuất xe hơi Tata Motors, công ty sở hữu Jaguar Land Rover) đã tham gia nhiều hơn đáng kể vào việc phát triển xe, so với lối kể “đột nhiên” của VinFast chỉ ra. “Gần đây, hồ sơ IPO của Tata ở Ấn Độ tiết lộ rằng, họ là nhà phát triển chìa khóa trao tay các mẫu xe hơi VF6, 7, 8, 9 cho VinFast dựa trên nền tảng eVMP của Tata”, ông Trần viết.
Tuyên bố của ông Trần dựa trên các tài liệu tài chính phổ biến công khai. Trong giấy tờ IPO của VinFast, Tata Technologies được coi là đối tác chính. Thật vậy, tài liệu IPO hồi tháng 11 năm 2023 của Tata Technologies càng chứng minh thêm những tuyên bố này vì nó giải thích các dịch vụ mà nó cung cấp.
Tài liệu tài chính của Tata Technologies giải thích công việc họ thực hiện cho nhiều khách hàng khác nhau, bao gồm cả Vinfast.
Khi đề cập đến chủ đề phát triển kiến trúc xe và thiết kế điện, điện tử, Tata trích dẫn hợp tác với VinFast và cho rằng hãng xe Việt Nam là một trong những khách hàng lớn nhất của họ. (Cần lưu ý rằng, Tata có vẻ lạc quan về triển vọng của VinFast; Giám đốc điều hành của Tata Technologies, Warren Kevin Harris, nói với Thời báo Kinh tế Ấn Độ hồi tháng 12 [năm 2023]: “Cũng như nhiều công ty sản xuất xe sử dụng năng lượng mới, khi phát triển xe cộ, họ chuyển trọng tâm sang chế tạo xe cộ, và đạt được sự công nhận và sự quan tâm đến thương hiệu của họ. Với VinFast, chúng tôi dự kiến doanh thu sẽ giảm nhẹ trong 12-18 tháng tới. Nhưng công ty đó đã sẵn sàng để thành công và chúng tôi hoàn toàn kỳ vọng sẽ là một phần trong đó”).
Mặc dù nhận được sự giúp đỡ từ những người trong nghề có kinh nghiệm nhưng màn ra mắt quốc tế của VinFast không mấy suôn sẻ. Các phương tiện truyền thông ban đầu đưa tin về sự ra mắt của thương hiệu này thường đầy sự tò mò về đất nước này về cơ bản không có ngành công nghiệp xe hơi trong nước. Nó bắt đầu bằng việc sản xuất xe chạy xăng dầu dùng động cơ của BMW, sau đó nhanh chóng dừng những hoạt động đó để tập trung vào nỗ lực xe điện của riêng mình. Nhưng nhiều câu hỏi đã nảy sinh kể từ đó.
VF8 chậm tiến độ nhiều tháng và xuất hiện với loạt xe điện không gây ấn tượng cũng như chất lượng kém, dẫn đến việc bị đánh giá kém. Vào tháng 8 năm 2023, đợt chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng đã định giá thương hiệu này trước các nhà sản xuất xe hơi truyền thống như General Motors và Ford, nhưng giá cổ phiếu lại giảm 75% vào tháng 10, một phần vì có quá ít cổ phiếu để giao dịch, phần lớn trong số đó bị ràng buộc trong các công ty liên kết với người sáng lập Tập đoàn Vingroup của ông Vượng, là người sáng lập.
Trong khi đó, Barrons và Carolina Journal, tờ báo chuyên đưa tin về lĩnh vực mà VinFast có kế hoạch mở một nhà máy ở Mỹ, cho biết, phần lớn doanh thu của VinFast đến từ thương hiệu bán xe cho các đơn vị do Vượng kiểm soát. Các cơ quan này cho biết, 7.100 trong số 13.000 doanh số bán hàng toàn cầu của VinFast, thuộc về một hãng taxi Việt Nam có tên Green and Smart Mobility, do Tập đoàn VinFast điều hành. Theo tin tức tường thuật, cho đến nay, nhà sản xuất xe hơi này cũng đã phải đối mặt với tình trạng luân chuyển nhân viên ở mức độ cao.
Mặc dù vậy, thương hiệu này vẫn tiếp tục với kế hoạch mở rộng thị trường Mỹ. Nó được đa dạng hóa từ việc chỉ sử dụng mô hình bán hàng trực tiếp tới người tiêu dùng, tranh thủ dùng mạng lưới đại lý để bán xe của mình. Họ có kế hoạch mở rộng dòng sản phẩm của mình ra bên ngoài từ VF8 và VF9 đang thiếu hoạt động sang các phân khúc xe nhỏ gọn, xe cỡ nhỏ và xe siêu nhỏ với lần lượt là VF7, VF6 và VF3.
Tuy nhiên, VinFast vẫn cần những nguồn lực – chẳng hạn như các khoản vay và giảm thuế được chính phủ liên bang và tiểu bang hứa hẹn – để tiếp tục kế hoạch mở rộng của mình vào thời điểm mà nhiều nhà đầu tư và các nhà phân tích Wall Street lo ngại thị trường xe điện đang chậm lại, hoặc nghi ngờ về các công ty khởi nghiệp mới thành lập.
Tú Lê, Giám đốc điều hành của công ty tư vấn xe hơi Sino Auto Insights, cho biết: “Vượng có thể là người giàu nhất Việt Nam có mối quan hệ chặt chẽ với các lãnh đạo Việt Nam trước đây, nhưng giá trị tài sản ròng của ông chỉ khoảng 4,5 tỷ USD và phần lớn trong số đó gắn liền với bất động sản”. Công ty của Lê nghiên cứu về ngành xe hơi ở châu Á và bản thân anh là người gốc Việt. “Ngay cả khi [Vượng] có khả năng thanh khoản, toàn bộ tài khoản ngân hàng của ông ấy sẽ không thể tài trợ cho các chi phí của Vinfast và mở rộng mạnh mẽ trên toàn cầu”.
Lê cho biết, chiến lược của VinFast trong những ngày đầu là nhanh chóng đưa sản phẩm ra thị trường nước ngoài để thử và không chỉ đánh bại các nhà sản xuất xe hơi Trung Quốc, mà còn tận dụng làn sóng đầu tư điên cuồng vào xe điện – điều đã dẫn đến mức định giá khổng lồ cho các công ty như Rivian và NIO.
Lê nói: “Bây giờ, VinFast đang rơi vào tình trạng không chắc chắn. Trừ khi họ có thể huy động được thêm rất nhiều vốn, họ sẽ không có cơ hội khắc phục những vấn đề về chất lượng hoặc tung ra những chiếc xe khác mà họ đã nêu bật tại các cuộc triển lãm xe hơi, chứ chưa nói đến việc [chiếc xe mà họ sản xuất ở Mỹ đầu tiên] ra mắt từ một dây chuyền sản xuất ở North Carolina”.
Ở hầu hết mọi nơi, việc chỉ trích một công ty — ngay cả một công ty được coi là quan trọng đối với lợi ích quốc gia và có vị thế trên thế giới — trên mạng xã hội sẽ khiến bạn bị phớt lờ và bị chặn, hoặc cùng lắm là bị kiện vì tội phỉ báng. Nhưng VinFast không giống như hầu hết các công ty khác. Theo luật pháp nghiêm ngặt của Việt Nam về ngôn luận, các bài đăng của Trần có thể khiến anh và những người khác có thể phải đối mặt với án tù nghiêm trọng ở quê nhà.
‘Miễn bình luận’
Trọng tâm của những hạn chế của Việt Nam đối với quyền tự do ngôn luận là một điều luật được định nghĩa lỏng lẻo, có tên là Điều 331.
Điều 331 là một điều luật của luật pháp Việt Nam, cho phép chính phủ hình sự hóa bất kỳ ai và cho rằng họ “lợi dụng quyền tự do ngôn luận, xâm phạm lợi ích của nhà nước, tổ chức và cá nhân”. Trước đây, nó đã được sử dụng để hình sự hóa bất kỳ ai chỉ trích lợi ích của Việt Nam.
Tổ chức Ân xá Quốc tế đã lên tiếng về Điều 331, khi kết hợp với luật kiểm duyệt hà khắc trên mạng, có thể gây nguy hiểm cho các nhà phê bình trên mạng. Nhóm này cho biết, họ thừa nhận rằng “một tỷ lệ lớn và ngày càng gia tăng các tù nhân lương tâm ở Việt Nam bị bỏ tù vì sự lên tiếng trên mạng của họ, với 41% trong số đó được Tổ chức Ân xá Quốc tế công nhận là họ bị bỏ tù vì phát biểu ôn hòa trên mạng”.
Đây cũng không phải là lần đầu tiên các lời chỉ trích Tập đoàn VinGroup gây rắc rối cho những người trong nước. Tháng 4 năm 2021, YouTuber người Việt GogoTV phàn nàn về vấn đề chất lượng với chiếc VinFast Lux SA 2.0 chạy bằng động cơ xăng dầu của mình. Reuters sau đó viết rằng, thương hiệu này, [VinFast] đã báo cáo YouTuber này với cảnh sát “để bảo vệ danh tiếng của [mình] và khách hàng của [mình]”, lập luận rằng khiếu nại này “nặng nề hơn một khiếu nại thông thường” và những lời tuyên bố của GogoTV là sai sự thật.
Ngày 25/1/2022, luật sư của GogoTV cho biết, khiếu nại của VinFast và vụ kiện đã chính thức khép lại. Video gốc gây ra tranh cãi đã biến mất khỏi kênh của GogoTV, mặc dù được một tài khoản YouTube không liên quan tải lên lại.
Chính quyền Quận Chatham, ngôi nhà tiềm năng của nhà máy tương lai ở North Carolina, đã nói với InsideEVs trong một email rằng: “Các cáo buộc được đề cập nằm ngoài phạm vi quyền hạn của chúng tôi và do đó, chúng không thuộc thẩm quyền đưa ra bình luận của chúng tôi”.
Việc nhận được bình luận chính thức từ VinFast về trường hợp của Trần hoàn toàn trái ngược với cách thức hoạt động của quy trình liên lạc thường diễn ra ở hầu hết các nhà sản xuất xe hơi có giao tiếp với các cơ quan truyền thông Mỹ. (Khi được hỏi, liệu có quan chức Mỹ nào của công ty biết về cáo buộc giam giữ những người chỉ trích ở Việt Nam hay không, một phát ngôn viên dường như tỏ ra lưỡng lự; nói: “Cam kết với sự minh bạch, chúng tôi cung cấp thông tin có được từ các phương tiện truyền thông đại chúng, cho phép nhân viên dễ dàng cập nhật thông tin”).
Tại CES (một sự kiện công nghệ toàn cầu), phóng viên InsideEVs trò chuyện với hai người tự nhận là thành viên nhóm truyền thông của VinFast. Khi được hỏi về vụ việc của Trần, một trong những người đại diện cho biết: “Thông thường, chúng tôi không có bất kỳ bình luận nào liên quan đến các bài đăng trên mạng xã hội [vì] chúng tôi không biết nguồn thông tin”.
Một người khác nói thêm: “Thật ra điều đó không liên quan gì đến chúng tôi. Bởi vì người đó có vẻ chống VinFast, nhưng anh ta cũng chống chính phủ Việt Nam. Và do luật an ninh mạng ở Việt Nam nên mọi chuyện xảy ra và không liên quan gì đến chúng tôi”.
Một cuộc trao đổi qua email với InsideEVs sau sự kiện CES, công ty [VinFast] sau đó giải thích thêm: “Theo luật pháp Việt Nam, các cá nhân, tổ chức có quyền kiện, chống lại các chủ thể lợi dụng quyền tự do ngôn luận để làm hoen ố danh dự, uy tín của người khác. Các cơ quan liên quan có trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết những vấn đề như thế. Sau đó, chúng tôi quyết định không theo đuổi vấn đề này nữa“, một quan chức của VinFast cho biết, đồng thời sau đó xác nhận rằng họ đang đề cập đến trường hợp của Trần.
Khi được hỏi, bằng cách nào để những khách hàng Mỹ đó có thể đọc được trải nghiệm của ông Sơn [Trần], một quan chức của công ty cho biết thêm: “Chúng tôi tiến hành mọi hoạt động của mình một cách công khai và minh bạch, tuân thủ luật pháp và các quyền theo luật định của chúng tôi. Chúng tôi khuyến khích giao tiếp cởi mở và niềm tin phản hồi mang tính xây dựng sẽ giúp chúng tôi phát triển và cải thiện. Chúng tôi hoan nghênh phản hồi từ khách hàng và công chúng”.
Các nguồn tin thân cận với Trần cho biết, anh chưa nhận được bất kỳ thông báo nào từ VinFast hay VinGroup, rằng họ không còn theo đuổi khiếu nại chống lại anh nữa. Máy tính và điện thoại bị tịch thu của anh vẫn chưa được trả lại.
Bài viết có sự đóng góp của Patrick George. Liên lạc với tác giả: kevin.williams@insideevs.com
InsideEVs là một trang web chuyên về xe điện (EV) và xe plug-in hybrid.
Tác giả: Kevin Williams
Vũ Ngọc Chi chuyển ngữ
12-2-2024
Ít nhất hai nhà phê bình khác nhau đã bị chính quyền Việt Nam thẩm vấn vì chỉ trích VinFast. Điều này có ý nghĩa gì đối với khát vọng ở Hoa Kỳ của thương hiệu này?
Những tin nhắn xuất hiện trên các nhóm Reddit và Facebook rất dữ dội và khẩn cấp.
Chúng bắt đầu xuất hiện ngay trước Giáng sinh, khoảng ngày 12/12. Ngày 18/1, trên nhiều bản tin trực tuyến dành riêng cho startup xe điện VinFast của Việt Nam. Những người đăng chúng đang gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự mất tích của một người đàn ông ở Thành phố Hồ Chí Minh, tên là Sonnie Tran, một giáo viên trở thành nhà phê bình, người nổi tiếng qua việc tố cáo nhà sản xuất xe hơi và công ty mẹ của nó, Tập đoàn VinGroup.
Cho đến thời điểm đó, Tran (Sơn) vẫn hoạt động tích cực trên Facebook và Facebook Messenger, đăng tin về hoạt động sản xuất và tài chính của công ty này, đồng thời liên lạc với bạn bè thân thiết và những người ủng hộ gần như hàng ngày. Đột nhiên, Trần ngừng trả lời tin nhắn của bất kỳ ai, khiến bạn bè của anh [lo lắng] phát điên. Anh ấy đã biến mất và họ lo sợ điều tồi tệ nhất đã xảy ra.
“Cần tìm người mất tích!”, một người dùng kêu lên trên Reddit, yêu cầu trợ giúp tìm kiếm Trần. Bản dịch của bài đăng có nội dung: “Sáng nay, chúng tôi hẹn nhau đi uống cà phê nhưng sau khi liên lạc lại thì [anh ấy] đã biến mất từ 7 giờ sáng và không ai biết ở đâu… Sự an toàn tính mạng của [Sonnie] hiện là vấn đề mong manh nhất hiện nay”.
Không lâu sau đó, họ đưa ra một tuyên bố đau lòng: Ba công an mặc thường phục được cho là đã bắt cóc Trần tại một quán cà phê giữa thanh thiên bạch nhật.
Theo các nguồn tin trực tiếp về tình hình — bao gồm cả các nguồn mà InsideEV giữ kín danh tính để bảo vệ họ khỏi bị trả thù — kết quả cuộc điều tra là, do Trần chỉ trích VinFast, vì anh ta có thể đã vi phạm luật pháp Việt Nam được định nghĩa rộng rãi. Các nhà phê bình cho rằng nó được thiết kế để bóp nghẹt phát biểu chống lại đất nước hoặc lợi ích của nó. Sau đó, điện thoại và máy tính của anh đã bị cảnh sát tịch thu trong quá trình bắt giữ. (Đài Tiếng nói Hoa Kỳ phiên bản tiếng Việt khởi xướng đưa tin về việc Trần bị bắt giữ).
Bạn có thông tin gì về VinFast không?
Hãy liên lạc.
Nếu bạn có thông tin về trường hợp này hoặc bất kỳ thông tin chi tiết nào về tình hình VinFast, hãy liên hệ với chúng tôi bất kỳ lúc nào [qua địa chỉ email]: team@insideevs.com.
Hơn nữa, một tài liệu của tòa án Việt Nam mà InsideEVs xem được, đã xác nhận rằng, Trần — và một người khác thân cận với anh ta, một chi tiết chưa được tường thuật trước đó — đã được triệu tập để nói chuyện với Bộ Công an “để trả lời một số nội dung liên quan đến khiếu nại của Tập đoàn VinGroup”.
Trần đã phần nào thu hút được lượng người theo dõi trên Facebook và trong lĩnh vực viết blog ở Việt Nam với những lời chỉ trích của anh ấy đối với VinFast và VinGroup. (Theo các tin tức tường thuật, ngày càng có nhiều người chỉ trích gay gắt ở Việt Nam, những người cảm thấy khó chịu vì vấn đề chất lượng của xe hơi). Các bài đăng của Trần đã đưa ra những tuyên bố nhức nhối trên các trang truyền thông xã hội như Reddit, nơi anh điều tra một số tuyên bố và chỉ trích nhất định. Những lời phê bình dựa trên các thông tin ít được biết đến, nhưng công khai về sự phát triển và chất lượng sản phẩm của VinFast, cũng như hoạt động kinh doanh của Tập đoàn Vingroup.
Ví dụ, một trong những bài đăng phổ biến nhất của Trần khẳng định, rằng dòng mẫu xe phát triển nhanh chóng của VinFast có nhiều sự trợ giúp từ bên ngoài hơn những gì thương hiệu này thường miêu tả. Một bài đăng khác cáo buộc VinGroup có thể đang thổi phồng thu nhập của mình bằng cách chuyển nợ và các khoản vay xung quanh thông qua các công ty thuộc sở hữu của người sáng lập VinGroup và cũng là người giàu nhất đất nước, Phạm Nhật Vượng. (Trần không đơn độc trong một số tuyên bố này; một số bài đăng trực tuyến đã đặt ra những câu hỏi tương tự).
Không rõ liệu VinGroup có khởi kiện ông Trần hay chính phủ Việt Nam thay mặt tập đoàn làm như vậy. Khi được InsideEVs hỏi qua email, một quan chức của VinFast trả lời: “Đối với những vấn đề thuộc thẩm quyền của cơ quan chính quyền, Vingroup/ VinFast hoặc bất kỳ tổ chức, cá nhân nào khác không có quyền can thiệp”.
Tuy nhiên, khi được hỏi liệu VinFast hay VinFast đã làm như vậy trước đây hay chưa, quan chức này khẳng định họ đã làm như vậy.
Quan chức này nói với InsideEVs qua email: “Trước đây, VinFast đã từng khiếu nại một cá nhân vì chia sẻ thông tin sai sự thật về mẫu xe chạy xăng VinFast, gây tổn hại nghiêm trọng đến niềm tin của khách hàng và uy tín thương hiệu. Vì vậy, chúng tôi đã công khai khiếu nại theo đúng quy trình và thủ tục pháp lý. Chúng tôi cũng công bố minh bạch thông tin trên các kênh truyền thông chính thức của VinFast và các phương tiện thông tin đại chúng. Trong suốt quá trình chuẩn bị hồ sơ vụ án và nộp đơn khiếu nại, chúng tôi đã tuân thủ đầy đủ các hướng dẫn, quy định của pháp luật”.
Nguyễn Khắc Giang, nghiên cứu viên khách mời tại Viện ISEAS-Yusof Ishak ở Singapore, là người đã nghiên cứu chính trị Việt Nam và ảnh hưởng của nhà nước, nói với InsideEVs rằng, những kết quả này không phải là chưa từng có.
Ông Giang nói: “Đúng là [luật Việt Nam] đã được sử dụng trong nhiều trường hợp để truy tố các cá nhân vì ‘lợi dụng quyền tự do ngôn luận’ xâm phạm lợi ích của nhà nước. Hầu hết các vụ việc đều liên quan đến cá nhân chỉ trích nhà nước, nhưng một số vụ cũng liên quan đến doanh nghiệp. [Luật] này thực sự được định nghĩa một cách mơ hồ, dẫn đến khả năng lạm dụng đối với những người chỉ trích”.
Trong số tất cả các công ty khởi nghiệp xe điện vào năm 2024, VinFast là một trong những nhà máy có kế hoạch và tham vọng nhất ở Ấn Độ, North Carolina [Hoa Kỳ] và hơn thế nữa. Và nó cũng quan trọng không kém đối với niềm hy vọng của Việt Nam, như là một quốc gia, một nơi vẫn được Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ mô tả là một quốc gia độc đảng, độc tài nhưng đã đi theo chủ nghĩa tư bản trong những thập niên gần đây và hy vọng sẽ vươn lên trên thế giới với nền kinh tế đang phát triển nhanh chóng. VinGroup được nhiều người mô tả là chìa khóa cho sự phát triển của Việt Nam trên thế giới với tư cách là nhà cung cấp dược phẩm, thiết bị công nghệ cá nhân, giáo dục và giờ đây là xe hơi điện.
Nhưng dù Việt Nam hiện đại như ngày nay, việc thể hiện quyền tự do ngôn luận vẫn còn rất hạn chế, đặc biệt khi chúng có ý chỉ trích nhà nước—hoặc những điều quan trọng đối với nhà nước. Theo những nguồn tin am hiểu tình hình, đó có thể là điều mà Trần đã trực tiếp trải qua.
“Là công ty tư nhân lớn nhất Việt Nam, sẽ không ngạc nhiên nếu VinGroup có sức ảnh hưởng trong việc giảm thiểu báo chí tiêu cực trong nước và có thể yêu cầu chính quyền can thiệp trong những trường hợp như trường hợp của Sonnie Trần”, ông Giang nói.
Tuy nhiên, các tài khoản ngoài Việt Nam đặt ra câu hỏi về một nhà sản xuất xe hơi có kế hoạch mở rộng quốc tế lớn, bao gồm cả tiền tư nhân và công cộng ở Hoa Kỳ. Chúng bao gồm khoản ưu đãi 1,2 tỷ USD từ North Carolina cho nhà máy xe điện ở Quận Chatham, gần thủ phủ Raleigh và khoản vay liên bang tiềm năng trị giá 1,4 tỷ USD từ Bộ Năng lượng Hoa Kỳ. Hơn nữa, nó đang thu hút sự chú ý từ khu vực tư nhân, vì gần đây họ đã đăng ký với nhóm đại lý ở Hoa Kỳ cho các cửa hàng ở Texas, New York, North Carolina và Kansas.
(Còn tiếp)
Trần Huê chuyển ngữ
23-2-2024
Người dân Ðức, cũng như nhiều người Âu châu vẫn chưa thực sự hiểu những gì đang xảy ra trong hai năm qua. Phải chi các nhà lãnh đạo giải thích với họ rõ ràng hơn.
Nataliya Zhynkina, dịch
20-2-2024
Sự đoàn kết phải được thể hiện không chỉ trong suy nghĩ, lời nói mà còn bằng hành động vì mục tiêu chung của đất nước chúng ta – Phát biểu của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 19/2:
Tác giả: Catherine Belton
Cù Tuấn, biên dịch
16-2-2024
Khi tin tức lần đầu tiên xuất hiện vào tháng trước, rằng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đang chuẩn bị sa thải chỉ huy quân sự hàng đầu của mình là Tướng Valery Zaluzhny, các quan chức ở Matxcơva có vẻ rất vui mừng. Các tài liệu cho thấy, họ đã cố gắng tạo ra sự chia rẽ như vậy trong nhiều tháng liền.
Cù Tuấn, biên dịch
12-2-2024
Tiếp theo phần 1 — phần 2 — phần 3 và phần 4
BBT Tiếng Dân: Toàn bộ “cuộc phỏng vấn” này cho thấy, động cơ thật sự của Putin trong cuộc chiến tranh ở Ukraine, đó là: Nga muốn chiếm hữu Ukraine và Putin cố chứng minh với mọi người rằng Ukraine không phải là một đất nước độc lập mà là … của Nga!
Cù Tuấn, biên dịch
11-2-2024
Tiếp theo phần 1
Tucker Carlson: Tất nhiên, điều đó đã trở thành sự thật và ông đã nhắc đến nó nhiều lần. Tôi nghĩ đó là một điểm công bằng. Và nhiều người ở Mỹ nghĩ rằng, về cốt lõi, mối quan hệ giữa Nga và Mỹ sẽ ổn định sau sự sụp đổ của Liên Xô. Nhưng điều ngược lại đã xảy ra. Nhưng chưa bao giờ giải thích tại sao ông nghĩ điều đó xảy ra, ngoại trừ việc nói rằng phương Tây lo sợ trước một nước Nga hùng mạnh. Nhưng chúng ta có một Trung Quốc hùng mạnh mà phương Tây dường như không lo sợ lắm. Còn Nga thì sao, ông nghĩ điều gì sẽ thuyết phục các nhà hoạch định chính sách Mỹ loại bỏ tư duy này?
11-2-2024
Lời giới thiệu của Tiếng Dân: Ngày 6-2-2024, Tucker Carlson có một buổi phỏng vấn khá lâu với Tổng thống Nga Putin; hai ngày sau đó, Carlson đăng tải nội dung cuộc phỏng vấn dài hơn hai tiếng đồng hồ này. Đây là cuộc phỏng vấn đầu tiên của Putin dành cho một người Mỹ kể từ khi ông ta đưa quân xâm lược Ukraine hai năm trước, qua cái gọi là “Chiến dịch quân sự đặc biệt”.
Nataliya Zhynkina, biên dịch
8-2-2024
Tôi đã ký sắc lệnh khởi xướng việc thành lập một nhánh lực lượng riêng – Lực lượng Hệ thống không người lái – phát biểu của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 6/2:
Tác giả: Derek Grossman
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng/ NCQT
7-2-2024
Ba năm qua, chính sách của Biden ở Đông Nam Á đã có nhiều điểm sáng, nhưng vẫn thiếu một chiến lược rõ ràng cho khu vực.
Tác giả: Joseph S. Nye, Jr.
Đỗ Kim Thêm, biên dịch
1-2-2024
Nếu Donald Trump giành lại được Nhà Trắng vào tháng 11, năm nay có thể đánh dấu một bước ngoặt đối với quyền lực của Mỹ. Cuối cùng, nỗi sợ hãi về tình trạng suy tàn đã khiến cho người Mỹ bận tâm kể từ thời thuộc địa sẽ được biện minh.
Hầu hết người Mỹ tin rằng, Hoa Kỳ trong tình trạng suy tàn, Donald Trump tuyên bố rằng ông có thể “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại”. Nhưng tiền đề của Trump đơn giản là sai, và các biện pháp trị liệu được ông đề xuất đặt ra mối đe dọa lớn nhất đối với nước Mỹ.
Người Mỹ có một lịch sử lâu dài lo lắng về sự suy tàn. Ngay sau khi thành lập thuộc địa tại vịnh Massachusetts vào thế kỷ 17, một số người theo Thanh giáo than van về việc mất đi đức tính ban sơ. Vào thế kỷ 18, các bậc quốc phụ đã nghiên cứu về lịch sử La Mã khi xem làm thế nào để duy trì một nước cộng hòa mới của Mỹ.
Hồi thế kỷ 19, Charles Dickens nhận thấy rằng, nếu người Mỹ đáng tin cậy thì đất nước của họ “luôn bị suy thoái, luôn bị trì trệ và luôn ở trong tình trạng khủng hoảng đáng báo động, và chưa bao giờ ở trong trường hợp ngược lại”. Trên bìa tạp chí năm 1979 nói về sự suy tàn của quốc gia, Tượng Nữ thần Tự do có một giọt nước mắt lăn dài trên má.
Nhưng trong khi người Mỹ từ lâu đã bị thu hút bởi điều mà tôi gọi là “ánh sáng vàng son của quá khứ”, Hoa Kỳ chưa bao giờ có được sức mạnh như nhiều người tưởng. Ngay cả với các nguồn lực vượt trội, Mỹ thường không đạt được những gì họ muốn. Những người nghĩ rằng thế giới ngày nay phức tạp và hỗn loạn hơn so với trước đây, nên nhớ một năm như 1956, khi Hoa Kỳ không thể ngăn chặn sự đàn áp của Liên Xô đối với một cuộc nổi dậy ở Hungary; và khi các đồng minh của chúng ta là Anh, Pháp và Israel xâm chiếm kênh đào Suez. Diễn giải lời của danh hài Will Rogers, “quyền bá chủ không giống như trước đây và chưa bao giờ có”. Thời kỳ của “trào lưu suy thoái” cho chúng ta biết nhiều hơn về tâm lý phổ biến hơn là về địa chính trị.
Tuy nhiên, ý tưởng về tình trạng suy tàn rõ ràng chạm đến một dây thần kinh thô trong nền chính trị Mỹ, khiến nó trở thành thức ăn đáng tin cậy cho nền chính trị theo đảng phái. Đôi khi nỗi lo về sự suy tàn dẫn đến các chính sách bảo hộ gây hại nhiều hơn lợi. Và đôi khi, những giai đoạn kiêu ngạo dẫn đến các chính sách vượt quá giới hạn, thí dụ như chiến tranh Iraq. Không có đức tính nào trong việc đánh giá thấp hoặc cao về sức mạnh của Mỹ.
Khi nói đến địa chính trị, điều quan trọng là phân biệt giữa tình trạng suy tàn tuyệt đối và tương đối. Theo nghĩa tương đối, nước Mỹ đã suy tàn kể từ khi kết thúc Thế chiến II. Không bao giờ Mỹ chiếm được một nửa nền kinh tế thế giới và giữ độc quyền về vũ khí hạt nhân (mà Liên Xô tạo được vào năm 1949). Cuộc chiến đã củng cố nền kinh tế Mỹ và làm suy yếu nền kinh tế của tất cả các nước khác. Nhưng khi các nơi khác trên thế giới phục hồi, GDP của Mỹ so với toàn cầu đã giảm xuống còn 1/3 vào năm 1970 (gần bằng tỷ lệ của Mỹ trước Thế chiến II).
Tổng thống Richard Nixon coi đó là dấu hiệu của sự suy tàn và đưa đồng đô la ra khỏi chế độ kim bản vị. Nhưng đồng đô la xanh vẫn vượt trội trong nửa thế kỷ sau và GDP của Mỹ so với toàn cầu còn khoảng 1/4. Sự “suy tàn” của Mỹ cũng không ngăn cản nước này chiếm ưu thế trong Chiến tranh Lạnh.
Ngày nay, sự trỗi dậy của Trung Quốc thường được trích dẫn như là bằng chứng về sự suy tàn của Mỹ. Nhìn một cách nghiêm túc về mối quan hệ quyền lực Mỹ. – Trung, thực sự đã có một sự thay đổi có lợi cho Trung Quốc, có thể được miêu tả là sự suy tàn của Mỹ, theo nghĩa tương đối. Nhưng về mặt tuyệt đối, Mỹ vẫn mạnh hơn và có khả năng duy trì như vậy. Trung Quốc là một đối thủ ngang hàng đầy ấn tượng, nhưng có những điểm yếu đáng kể. Khi nói đến cán cân quyền lực trong tổng thể, Mỹ có ít nhất sáu lợi thế trong dài hạn.
Thứ nhất là về mặt địa lý. Hoa Kỳ được bao quanh bởi hai đại dương và hai nước láng giềng thân thiện, trong khi Trung Quốc có chung biên giới với 14 quốc gia và đang có tranh chấp về lãnh thổ với một số quốc gia, gồm có Ấn Độ.
Thứ hai là tình trạng độc lập tương đối về năng lượng, trong khi Trung Quốc phụ thuộc vào nhập khẩu.
Thứ ba, Mỹ có được sức mạnh từ các định chế tài chính xuyên quốc gia quan trọng và vai trò quốc tế của đồng đô la. Một loại tiền tệ dự trữ đáng tin cậy phải được tự do chuyển đổi và tạo gốc rễ trong các thị trường vốn vững chắc và tinh thần trọng pháp – tất cả những gì mà Trung Quốc còn thiếu.
Thứ tư, Hoa Kỳ có lợi thế tương đối về dân số là quốc gia phát triển chủ yếu duy nhất mà hiện nay nó được dự đoán là sẽ giữ vị trí (thứ ba) trong bảng xếp hạng về dân số trên toàn cầu. Bảy trong số 15 nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ có lực lượng lao động đang thu hẹp trong thập niên tới; nhưng lực lượng lao động Mỹ dự kiến sẽ gia tăng, trong khi lực lượng lao động của Trung Quốc đạt đỉnh vào năm 2014.
Thứ năm, Mỹ từ lâu đã đi đầu trong các nền công nghệ then chốt (sinh học, nano, thông tin). Trung Quốc đang đầu tư dồi dào vào trong các công trình nghiên cứu và phát triển, hiện nay đạt đến cao điểm về bằng sáng chế, nhưng theo số liệu riêng của họ, các trường đại học nghiên cứu vẫn xếp đứng sau Mỹ. Cuối cùng, các cuộc thăm dò quốc tế cho thấy, Mỹ vượt qua Trung Quốc về sức thu hút quyền lực mềm.
Tất cả các điều trên cho thấy, Hoa Kỳ đang nắm thế thượng phong trong cuộc cạnh tranh giữa các đại cường của thế kỷ 21. Nhưng nếu người Mỹ không chống cự nổi sự cuồng loạn về sự trỗi dậy của Trung Quốc hoặc sự tự mãn về “đỉnh cao” của nó, Mỹ có thể chơi lá bài kém thế. Loại bỏ các cây bài cao giá – bao gồm các liên minh mạnh mẽ và ảnh hưởng trong các định chế quốc tế – sẽ là một sai lầm nghiêm trọng. Khác xa với việc làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại, nó có thể làm suy yếu nước Mỹ rất nhiều.
Người Mỹ có nhiều điều để lo sợ từ sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân tộc mang màu sắc dân túy ở trong nước hơn là từ sự trỗi dậy của Trung Quốc. Các chính sách nhuốn màu dân túy, chẳng hạn như từ chối hỗ trợ cho Ukraine hoặc rút ra khỏi khối NATO, sẽ gây thiệt hại nghiêm trọng cho quyền lực mềm của Mỹ. Nếu ông Trump đắc cử tổng thống vào tháng 11 tới, năm nay có thể là một bước ngoặt đối với sức mạnh Mỹ. Cuối cùng, cảm giác về việc suy tàn có thể được biện minh.
Ngay cả khi quyền lực ngoại tại của nó vẫn còn chiếm ưu thế, một quốc gia có thể mất đi đức tính nội tại và sự hấp dẫn đối với các quốc gia khác. Đế chế La Mã tồn tại rất lâu sau khi mất hình thức chính phủ cộng hòa. Như Benjamin Franklin đã nhận xét về hình thức chính phủ Mỹ được tạo ra bởi các bậc quốc phụ: “Một nền cộng hòa nếu bạn có thể giữ gìn nó”. Trong chừng mực mà nền dân chủ Mỹ đang trở nên phân hoá và mong manh hơn, chính sự phát triển đó có thể gây ra sự suy tàn của nước Mỹ.
______
Tác giả: Joseph S. Nye, Jr. là giáo sư hồi hưu trường Harvard Kennedy và là cựu Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ. Ông là tác giả của sách “Do Morals Matter? Presidents and Foreign Policy from FDR to Trump” (NXB Oxford University Press ấn hành năm 2020) và Hồi ký vừa ra mắt “A Life in the American Century” (NXB Polity Press, tháng 1-2024).
Bài liên quan: Trump vẫn còn có thể thắng trong nhiệm kỳ thứ hai cho dù mọi chuyện xảy ra — Liệu Trump có trở lại Nhà Trắng?
Nataliya Zhynkina, biên dịch
23-1-2024
Nga phải cảm nhận và nhớ rằng, kẻ xâm lược sẽ thiệt hại nhiều nhất từ cuộc xâm lược – phát biểu của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 21/1:
Tác giả: Nancy Pelosi
Nguyễn Bình Phương, biên dịch
7-1-2024
Ngày 6 tháng 1 là ngày được luật pháp Hoa Kỳ quy định để Quốc hội kiểm phiếu đại cử tri trong cuộc bầu cử tổng thống. Đây là một dịp đầy kịch tính với những yêu cầu cụ thể: Sự an toàn của những chiếc hộp gỗ chứa chứng chỉ Cử tri đoàn của các tiểu bang; thời điểm diễn ra phiên họp lưỡng viện Quốc hội, được triệu tập lúc 1 giờ chiều; các quy tắc chính xác quy định rằng cuộc tranh luận về sự phản đối việc kiểm phiếu nếu có, sẽ diễn ra “rõ ràng và chính xác”.
Tác giả: Ben
Thục Quyên, lược dịch
7-1-2024
Lời giới thiệu: Quỹ Paul K. Feyerabend, thành lập ở Thụy Sĩ hồi tháng 3 năm 2006, khuyến khích và thúc đẩy việc trao quyền và phúc lợi cho các cộng đồng còn yếu kém. Bằng cách tăng cường tình đoàn kết nội bộ và giữa các cộng đồng, Quỹ nỗ lực nâng cao năng lực địa phương, thúc đẩy sự tôn trọng nhân quyền và duy trì đa dạng văn hóa và sinh học.
Nataliya Zhynkina, biên dịch
3-1-2024
Chính tại Ukraine, chúng ta phải chứng minh rằng các nền dân chủ có khả năng bảo vệ cuộc sống khỏi mọi hình thức khủng bố – phát biểu của Tổng thống Volodymyr Zelenskyy ngày 2/1:
Tác giả: Lizzie Johnson và Kamila Hrabchuk
Cù Tuấn biên dịch
26-12-2023
DONETSK OBLAST, Ukraine – “Có một niềm vui mới chưa từng xảy ra trước đây”.
Tác giả: Marci Shore
Trần Gia Huấn, dịch
26-12-2023
Lời người dịch: Marci Shore, sinh 1972, người Mỹ gốc Do Thái, là giáo sư sử Đại học Yale, Mỹ, chuyên về văn học, lịch sử và chính trị của chủ nghĩa Mác. Bà là tác giả của nhiều tác phẩm nổi tiếng như “Caviar and Ashes” (Trứng cá muối và Tro tàn) mô tả hàng triệu thân phận trí thức Đông Âu bị cuốn vào chủ nghĩa Cộng Sản, hay “The Taste of Ashes” (Hương vị của Tro tàn) nói về thế giới bên kia của chủ nghĩa toàn trị.
Nataliya Zhynkina, dịch
19-12-2023
Điều quan trọng là về mặt lịch sử, chúng ta đã đi đến quyết định: Ukraine sẽ luôn là một phần của ngôi nhà chung châu Âu – phát biểu của Tổng thống Volodymyr Zelensky ngày 17/12:
Tôi chúc các bạn sức khỏe, đồng bào Ukraine!
Chúng ta sắp kết thúc tuần làm việc hiệu quả cao này, một tuần lịch sử.
Chúng ta đã đạt được quyết định của Hội đồng châu Âu, cơ quan mà chúng ta đã làm việc cả năm, về việc mở các cuộc đàm phán gia nhập. Trong những ngày tới, chúng ta sẽ chính thức bắt đầu với Ủy ban châu Âu quá trình đánh giá luật pháp Ukraine về việc tuân thủ các thỏa thuận của EU – quá trình sàng lọc.
Chúng ta cũng đang chuẩn bị xây dựng khuôn khổ đàm phán cho Ukraine – chúng tôi mong đợi điều đó xảy ra vào mùa xuân. Quá trình đàm phán sẽ không dễ dàng, nhưng điều quan trọng là về mặt lịch sử, chúng ta đã đi đến quyết định: Ukraine sẽ luôn là một phần của ngôi nhà chung châu Âu của chúng ta!
Và tôi cảm ơn tất cả những người góp phần thúc đẩy các quyết định cần thiết của châu Âu – tất cả những người đã tham gia: Các chính trị gia, các nhà lãnh đạo quần chúng và người dân của nhiều quốc gia khác nhau, những người đều tin tưởng vào chúng ta, ở Ukraine và ở châu Âu.
Chúng tôi tiếp tục công việc tích cực của mình, để bảo đảm rằng năm tới cũng sẽ có đủ các chương trình hỗ trợ tài chính cho Ukraine. Điều này bao gồm các chương trình song phương với các nước đối tác, các chương trình ở cấp EU, cũng như quá trình sử dụng và tịch thu tài sản của Nga bị phong tỏa ở nhiều khu vực pháp lý khác nhau.
Và vấn đề này – vấn đề tài sản bị phong tỏa – là một trong những quyết định rất quan trọng được thảo luận trong các cuộc đàm phán tuần này. Đặc biệt, ở Hoa Kỳ. Cụ thể, các nước G7 có thể thể hiện sự lãnh đạo của mình – tài sản của nhà nước khủng bố và tổ chức liên quan nên được sử dụng để hỗ trợ Ukraine, bảo vệ tính mạng và người dân khỏi sự khủng bố của Nga. Điều này sẽ là công bằng. Chúng tôi đã chuẩn bị những phác thảo cần thiết cho những quyết định này.
Chúng ta duy trì mối quan hệ hoàn toàn tích cực và có ý nghĩa với các nước Bắc Âu – chuyến thăm Na Uy và Hội nghị thượng đỉnh Bắc Âu – Ukraine đã một lần nữa chứng minh điều này. Tôi cảm ơn vì mong muốn kiên định đưa chiến thắng của Ukraine, người dân và các giá trị của chúng ta đến gần nhau hơn. Na Uy, Thụy Điển, Đan Mạch, Phần Lan, Iceland – mỗi quốc gia đều giúp đỡ chúng ta, mỗi quốc gia đối xử với chúng ta bằng sự chân thành tuyệt đối. Xin cảm ơn!
Tôi cũng muốn cảm ơn tất cả các nhà lãnh đạo đã cống hiến trong tuần này cũng như hỗ trợ lực lượng phòng không, các chiến binh và triển vọng quốc phòng của chúng ta.
Tuần này cũng đã khôi phục sự chú ý đến Ukraine ở châu Mỹ Latin. Chuyến thăm Argentina vào Chủ Nhật tuần trước thực sự rất thân mật và tích cực. Nói chuyện với tân Tổng thống Argentina – chúng tôi chúc tân tổng thống, đất nước của ông và toàn thể người dân Argentina thành công.
Gặp gỡ lãnh đạo các nước trong khu vực – Paraguay, Uruguay, Ecuador… Đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Ukraine, một mục tiêu chiến lược – mở rộng chính sách đối ngoại của chúng ta ra ngoài các định hướng truyền thống.
Nhà nước của chúng ta, lợi ích của chúng ta, văn hóa Ukraine và việc bảo vệ luật pháp quốc tế của chúng ta phải được trình bày và hiểu rõ ở mọi nơi trên thế giới, và đây là nhiệm vụ của tất cả những người làm việc thay mặt cho [đất nước] Ukraine và người [dân] Ukraine.
Và một điều nữa.
Hôm nay tôi muốn vinh danh các chiến binh Vệ binh Quốc gia của chúng ta, những người cùng với mọi người đang chiến đấu, cùng với mọi người đang giúp cứu sống sau các cuộc tấn công của Nga, cùng với mọi người đang mang lại cho Ukraine an ninh hơn.
Lữ đoàn tác chiến 3 của Lực lượng Vệ binh Quốc gia – Binh sĩ Maksym Osipov và Hạ sĩ Vladyslav Moroz. Tôi cảm ơn các bạn vì màn trình diễn của các bạn!
Lữ đoàn tác chiến 14 – Hạ sĩ Serhiy Tykhenko và Đại úy Hryhoriy Tokar. Xin cảm ơn!
Trung đoàn Sloviansk 15 của Lực lượng Vệ binh quốc gia – Thiếu úy Oleksandr Rohovskyi và Trung úy Bohdan Shulika. Làm tốt lắm, các chiến binh!
Thế giới giúp ích khi thấy rằng chính nhà nước và người dân đang làm mọi cách để tự vệ, khi họ thấy rằng đất nước thực sự có tiềm năng để tự vệ.
Và tôi cảm ơn tất cả mọi người ở Ukraine, tất cả người dân chúng ta, những người hàng tuần đã chứng minh cho thế giới thấy, bằng chính sức mạnh của mình – Ukraine sẽ trường tồn, duy trì nền độc lập và chiến thắng.
Và đặc biệt gửi lời cảm ơn tới Tổng cục Tình báo, Cơ quan An ninh Ukraine, Không quân và Cơ quan Tình báo đối ngoại. Đây là trường hợp không có thông tin cụ thể nào được đưa ra. Tóm lại, rất mạnh mẽ.
Vinh quang cho nhân dân ta! Vinh quang cho Ukraine!
Cù Tuấn, biên dịch
4-12-2023
Vào ngày 15 tháng 6, trong phòng họp tại trụ sở NATO ở Brussels, Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin, cùng với các chỉ huy hàng đầu của Mỹ, ngồi quanh bàn với người đồng cấp Ukraine, cùng với các trợ lý từ Kyiv. Căn phòng nặng trĩu một bầu không khí chán nản.
Tác giả: Mike Ives
Cù Tuấn, chuyển ngữ
30-11-2023
Tóm tắt: Quyết định của ông Kissinger cho phép ném bom Campuchia, những nỗ lực rút Mỹ khỏi chiến tranh Việt Nam và vai trò của ông trong việc nối lại quan hệ với Trung Quốc tiếp tục được thể hiện ở Đông Nam Á.
Tác giả: Fredrick Kunkle và Kostiantyn Khudov
Cù Tuấn, biên dịch
25-11-2023
Hình: Các nhân viên dọn dẹp các mảnh vỡ bên trong một trường mẫu giáo bị hư hại trong cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Nga vào Kiev hôm thứ Bảy 25/11. Nguồn: Valentyn Ogirenko/ Reuters
Nataliya Zhynkina, dịch
22-11-2023
Bài phát biểu của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nhân Ngày Nhân phẩm và Tự do 21/11: