Hà Nội những ngày hậu chiến đầu tiên, ngày 1-5-1973

Vương Trí Nhàn

15-4-2024

Trích từ Nhật ký Chiến tranh Hà Nội – Quảng Trị – Hà Nội 1972 – 1975

Về ông Thích Minh Tuệ

Thái Hạo

14-4-2024

Thời gian vừa qua tôi vô tình thấy hình ảnh một vị tu sĩ được lan truyền trên mạng xã hội, tên là Thích Minh Tuệ. Tôi tò mò tìm xem thêm một số clip do nhiều người đưa lên; rồi lại thấy cả những bài bình luận của nhiều thành phần khác nhau: Khen – chê, tán dương – dè bỉu, thậm chí ác ý chụp mũ và vu khống, đủ cả. Xin có mấy suy nghĩ thế này.

Đổi tên làng, tên xã là xóa ký ức, xóa lịch sử, hủy hoại văn hóa?

Chu Mộng Long

13-4-2024

Thú thực, tôi chẳng hưởng ứng những cải cách đèn cù, nhập rồi tách, tách rồi nhập từ tỉnh, thành đến làng, xã. Mỗi lần khắc nhập, khắc xuất như vậy vừa tốn ngân sách, vừa tốn công sức của nhiều người, từ xây dựng bộ máy nhân sự đến khuôn dấu và các loại tờ khai. Đời sống thay đổi, việc tái cấu trúc từ làng, xã đến huyện, tỉnh thành là cần thiết, nhưng trong bối cảnh hiện tại, nhiều khi lợi bất cập hại.

Bàn về hai chữ “chuẩn mực”

Nguyễn Huy Cường

13-4-2024

Thời nay hai chữ “quy trình” đã biến thể đến kinh ngạc. Giá trị của nó cũng đảo điên đến nỗi những gì dù nghiêm trọng đến mấy, nhà chức trách chỉ cần nói “Đúng quy trình” là xong! Coi như huề cả làng!

Vua Tiếng Việt, từ sai chính tả đến lỗi văn hóa

Thái Hạo

8-4-2024

Chương trình truyền hình Vua Tiếng Việt của VTV trở nên ồn ào từ giữa năm 2023 khi mắc lỗi sai chính tả (và nhiều lỗi khác) ở mức khó mà tưởng tượng được ngay trên sóng truyền hình, kể từ thời điểm được ông Hoàng Tuấn Công chỉ ra. Tuy nhiên, nếu lỗi về chuyên môn làm người ta bất ngờ 1, thì lỗi về văn hóa ứng xử có thể khiến người ta ngạc nhiên tới 10.

Bình luận về việc thành phố Vinh, Nghệ An chuẩn bị đón bức tượng đồng Lenin nặng 4,5 tấn

6-4-2024

Lưu Trọng Văn: CÓ ĐI CÓ LẠI ẤY MÀ

Việc thành phố Vinh chuẩn bị đón bức tượng 4,5 tấn đồng cụ Nin do thành phố Ulianov, Nga tặng để đặt tại đại lộ Lenin đã gây ra nhiều luồng dư luận khác nhau trên mạng xã hội.

Chuyện Hàn Quốc, chuyện Việt Nam…

Blog VOA

Trân Văn

4-4-2024

Một triệu won để lại cùng bức thư viết tay của người từng trộm sách. (Nguồn: Kyobo Bookstore via mk.co.kr)

“…Để khách thoải mái với sách, kể cả khi họ ngồi chép nội dung vào vở. Chỉ dùng lời lẽ ôn nhu, tốt lành để ‘trói” những người trộm sách…”

Những trang câm của lịch sử

Tạ Duy Anh

1-4-2024

Tuy đoạt giải Nobel năm 2015 và viết bằng tiếng Nga, Svetlana Alexievich lại bị ghét bỏ cả ở Belarus, quê hương bà, cả ở Nga.

Troussier và bóng đá Việt Nam

Lâm Bình Duy Nhiên

27-3-2024

Ghê thật! Chỉ có trái bóng thôi mà lên đồng cả hội! Cúng gà, vái lạy và cầu khẩn chiến thắng.

Thời đại rực rỡ

Võ Xuân Sơn

26-3-2024

Đi mua đồ ở Coopmart. Trên đường bước vô cổng của siêu thị, hai cô cậu cỡ khoảng hơn 20 tuổi kè hai bên. Bạn nam: “Cô chú ghé vô gian hàng của con đi. Con cần cô chú ghé để con có lương”. Bạn nữ: “Cô chú vô đi. Tụi con cần có tiền để đi học”.

Nhìn về hội báo

Lê Huyền Ái Mỹ

16-3-2024

Tại phiên họp toàn thể của Hội báo toàn quốc, Bộ trưởng Bộ 4T Nguyễn Mạnh Hùng nêu rõ: “Không gian mạng bây giờ là trận địa chính, là trận chiến chính của báo chí. Thắng hay bại là ở đây“. Chí phải.

Tiếng Việt

Nguyễn Thông

15-3-2024

Trong cuộc họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hôm nay 15.3, các sếp (tinh quan to) bàn về quy định phạt người có nồng độ cồn nhưng vẫn lái xe. Lạ ở chỗ, các vị ấy, cũng như báo chí tường thuật, đều dùng cụm từ “xây dựng văn hóa đã uống rượu bia thì không lái xe”.

Khổ, họ cầm cân nẩy mực, tạo ra chính sách cho toàn dân nhưng không biết dùng tiếng Việt. Cái gì cũng văn hóa, văn hóa.

“Văn hóa”, hầu như ai cũng hiểu, để chỉ những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong cả quá trình tồn tại lịch sử lâu dài. Nói ngắn gọn, đã nói tới văn hóa là phải nói về những thứ, những điều tinh túy nhất, tốt đẹp nhất, có giá trị lâu bền, được gìn giữ bảo tồn đời này qua đời khác. Ví dụ: Văn hóa dân tộc, văn hóa cổ truyền, văn hóa thời dựng nước…

Phải biết phân biệt cái được tôn vinh là văn hóa với những cái chỉ là thói quen, cách sống, nếp sống bình thường. Trước khi đi ngủ phải rửa chân (hoặc chùi vào chổi) hoàn toàn không phải điều xấu, nhưng không phải văn hóa. Ăn cơm đừng nhai nhồm nhoàm, xỉa răng cần lấy tay che mồm, v.v… cũng rất cần thiết nhưng không ai gọi đó là văn hóa cả.

Cứ hiểu cụ thể thế này: Văn hóa giao thông là gì? Là khi chạy xe trên đường biết nhường nhịn, nhất là cho xe cấp cứu, bị va quệt thì cùng nhau giải quyết nhỏ nhẹ có lý có tình, không lạng lách đánh võng tạt đầu… Đó là văn hóa. Còn gặp đèn đỏ đương nhiên phải dừng, bởi không dừng thì hoặc bị phạt, hoặc xe khác nó đâm cho một nhát toi đời. Đương nhiên phải chấp hành, không phải là văn hóa.

Đã uống rượu bia thì đừng lái xe. Đó là điều dĩ nhiên, bởi say rượu có thể gây tai nạn cho mình và cho người khác. Đó là nếp sống bình thường, là thói quen sinh hoạt cần thiết, là điều bắt buộc ai cũng phải thực hiện. Trong đời đầy những thứ bình thường như vậy, không phải là văn hóa, mà là đời thường.

Cái gì cũng tôn làm văn hóa, rồi có ngày văn hóa bị coi thường, rẻ rúng.

Thầy và trò đoàn tụ sau 72 năm

Nguyễn Tuấn Khoa

10-3-2024

Bác Tâm năm nay đã 88 tuổi, nói với tôi rằng, bác về nước lần này với mục đích duy nhất là muốn được ghé thăm người thầy cũ đã từng dạy bác 72 năm về trước, thầy Nguyễn Xuân Đào, năm nay đã 94 tuổi rồi.

Vì sao một xàm tăng như Thích Chân Quang vẫn có thể thu hút hàng trăm ngàn người nghe?

Vũ Thế Dũng

9-3-2024

Một số bạn cho rằng vì ông ta nói cũng có nhiều cái đúng, cái hay. Đúng thế, một kẻ cướp giựt giữa ban ngày thì dễ đối phó, nhưng một kẻ lừa đảo đội lốt người lương thiện, nói đạo lý, thì không dễ nhận diện.

Kiếp trước, kiếp sau

Dương Quốc Chính

9-3-2024

Kiếp trước phá nhà, kiếp này phục chế là đúng chuẩn đảng ta với điện Kiến Trung. Năm 1947 Việt Minh tiêu thổ kháng chiến, bây giờ xây dựng to đẹp hơn 10 ngày xưa!

Buổi thiền trà đặc biệt trên đỉnh núi Bàn Cờ với tỷ phú Bill Gates và bà Paula Hurd

Hoàng Anh Sướng

8-3-2024

Vào hồi 5h chiều ngày 6/3/2024, trên đỉnh núi Bàn Cờ ở bán đảo Sơn Trà (tp Đà Nẵng), tôi rất vui và hạnh phúc được tổ chức buổi thiền trà cho tỷ phú Bill Gates và bạn gái của ông, bà Paula Hurd.

Nghệ sĩ Nhân dân liệu có nằm trong lòng nhân dân không?

Lê Thiếu Nhơn

6-3-2023

Nghệ sĩ Nhân dân được mặc định cao hơn Nghệ sĩ Ưu tú. Danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân được trao tặng lần đầu tiên vào năm 1984. Sáng nay, 6/3 tại Hà Nội, đã diễn ra lễ trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân lần thứ 10, với nhắn nhủ đặc biệt của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng: “Tôn trọng đặc trưng sáng tạo nghệ thuật, tự do sáng tạo của người nghệ sĩ, thúc đẩy một đời sống dân chủ lành mạnh”.

Nhà văn hóa và nhà tù

Thọ Nguyễn

5-3-2024

Một nhà văn hóa phát biểu: “Nếu tiết kiệm tiền chi cho văn hóa thì con cháu chúng ta sẽ phải bỏ tiền xây nhà tù”.

Tại ai?

Nguyễn Thông

4-3-2024

Thỉnh thoảng trên tivi mậu dịch, nhất là sau Tết, trong tháng giêng (tháng giêng chứ không phải tháng 1, mà tháng 1 cũng không phải tháng giêng như rất nhiều người nhầm) – tháng được người miền Bắc mặc nhiên coi là thời gian của lễ hội, ăn chơi, đi chùa viếng đền, nhà đài quốc doanh lại có những phóng sự về đền chùa, cúng bái, xin xăm dâng sớ, với chủ ý phê phán tập tục cổ hủ, mê tín dị đoan…

Ngôn ngữ và thực tế sử dụng

Thái Hạo

1-3-2024

“Ga” đổi lại thành “bến” thì đúng rồi, nhưng liệu ghi thành “Bến tàu Bạch Đằng” đã hợp lý chưa? Vì nhiều lý do, cần phải bỏ chữ “tàu” đi, chỉ ghi “Bến Bạch Đằng” là đủ. Tôi cũng cho là như thế và kiên quyết bảo vệ quan điểm của mình: Thêm chữ “tàu” vào là vừa thừa, vừa phá hỏng một tên gọi lịch sử.

“Ga Tàu Thủy Bạch Đằng”: Ai là tác giả?

Blog RFA

Gió Bấc

29-2-2024

Mấy ngày qua mạng xã hội sôi sùng sục vì hình ảnh biển hiệu trái tai gai mắt “Ga Tàu Thủy Bạch Đằng”. Người Việt xưa nay quá quen với từ “bến”, gắn với nơi ghe tàu neo đậu đón khách, tiếp nhận bốc dỡ hàng hóa như bến sông, bến tàu, bến cảng.

Chuyện đời sống Hà Nội 1980 (Kỳ 3)

Vương Trí Nhàn

28-2-2024

Tiếp theo kỳ 1 và kỳ 2

Hai cán bộ công đoàn Đức sang Việt Nam, vào TP.HCM, quay ra tới sân bay Nội Bài. Xe đi đón hỏng, nằm ở Gia Lâm chữa, bắt họ phải ngồi sân bay chờ mấy tiếng. Về Hà Nội họ chỉ kêu: Cho chúng tôi uống nước. Uống xong họ bỏ về khách sạn, không dự chiêu đãi.

Ngày thơ Việt Nam… từ đâu đến?

Nguyễn Lệ Uyên

28-2-2024

Gõ cửa anh “Gồ” để hỏi “ngày thơ Việt Nam” thì có đến 5,4 triệu kết quả. Các báo quốc doanh lẫn báo địa phương đều giật những cái tít rất kêu, nào là “Bản hòa âm đất nước”; “Ngày thơ Việt Nam năm 2024 ‘lấy đà’ cho liên hoan thơ quốc tế” (Thanh Niên); “Ngày thơ Việt Nam, tôn vinh dân tộc thiểu số, phủ định trí tuệ nhân tạo” (Tiền Phong); còn Tuổi Trẻ thì “Nhân dân có cần thơ không?

Các nhà ngôn ngữ học ơi ời, bận ngủ hở (Kỳ 1)

Nguyễn Thông

27-2-2024

Đành rằng ngôn ngữ (trong đó có tiếng Việt) luôn vận động, phát triển, đổi thay, mỗi thời mỗi khác (như ông hàng xóm nhà tôi bảo, chế độ còn thay đổi được, huống chi ngôn ngữ) nhưng không phải cứ đổi lung tung xòe, loạn cào cào như xứ ta thời nay rồi biện bạch là phát triển.

Đáng và không đáng!

Lê Huyền Ái Mỹ

26-2-2024

Trong ngày, trên Tuổi Trẻ đăng tải hai thông tin liên quan đến nghệ sĩ. Một là từ cái còm của diễn viên – đạo diễn Trấn Thành về bộ phim Mai đã giải thích ý nghĩa tên nhân vật Trùng Dương là “ánh dương trùng xuống”. Báo này lập tức dẫn lại và mời luôn chuyên gia ngôn ngữ. Dân thường còi cọc như tui với vốn liếng biết đọc hết bảng chữ cái, biết đếm 1 tới 10 cũng tự hiểu “trùng xuống” như Thành nói là không đúng nghĩa “chùng xuống”, trừ phi nói… đớt mà viết không đớt vậy!

Chuyện đời sống Hà Nội 1980 (Kỳ 2)

Vương Trí Nhàn

26-2-2024

Tiếp theo kỳ 1

Nhật ký hậu chiến

Lời dẫn

Mấy năm 1979-1982 quả là đặc biệt trong đời sống xã hội, nên mặc dù chỉ quen ghi chép về các sinh hoạt trong giới văn học, trong năm ấy, đôi lúc – nghĩa là tùy hứng – tôi cũng thường “vào sổ” các sự kiện hàng ngày được nghe được biết trong sổ tay.

Chuyện đời sống Hà Nội 1980 (Kỳ 1)

Vương Trí Nhàn

24-2-2024

Tiếp theo kỳ 1

8/1

Trứng 1 đồng một quả. Thịt 2,6 đồng/kg. Tất cả các thứ đều lên giá. Giá vàng tăng từ 23,5 lên 30. Xe pơgiô khoảng 5,6 ngàn. Từ 1/1 nhà nước chỉ bán cho mỗi người trong gia đình một kg gạo một tháng. Đầu năm chưa có phiếu, vợ Bằng Việt đẻ, con chưa được cấp phát gì hết.

Chuyện đời sống Hà Nội 1979

Vương Trí Nhàn

19-2-2024

Lời dẫn

Mấy năm 1979-1982 quả là đặc biệt trong đời sống xã hội, nên mặc dù chỉ quen ghi chép về các sinh hoạt trong giới văn học, trong năm ấy, đôi lúc – nghĩa là tùy hứng – tôi cũng thường “vào sổ” các sự kiện hàng ngày được nghe được biết trong sổ tay.

Những ai đi chùa? (Kỳ 2)

Nguyễn Huy Cường

20-2-2024

Tiếp theo kỳ 1

Hôm qua, sau khi đăng bài ‘Những ai đi chùa” với 5 dấu nhấn xác đáng được nhiều bạn đồng tình, chia sẻ.

Những ai đi chùa? (Kỳ 1)

Nguyễn Huy Cường

19-2-2024

Nhiều người ngạc nhiên khi thấy ngày mùng 8 tháng giêng vừa rồi, dòng người đông như kiến cỏ đổ về chùa Ba Vàng, mặc dù trước đó, câu chuyện “Ba Vàng” đã bộc lộ đủ các chiều kích trên mạng xã hội, báo chí, cả truyền hình quốc gia.