WELT

Tác giả: Maximilian Kalkhof

Vũ Ngọc Chi chuyển ngữ

20-7-2021

Ban đầu thì nói xấu, sau đó lại thèm muốn: Trung Quốc hiện đang xem xét việc phê duyệt vaccine Biontech. Tất cả mọi thứ đều chỉ ra rằng, nguyên nhân là do sự kém hiệu quả của vaccine Trung Quốc. Điều đó không chỉ gây ra hậu quả nghiêm trọng cho Trung Quốc.

Vào cuối năm ngoái, nhà dịch tễ học nổi tiếng nhất Trung Quốc đã làm mất uy tín vaccine của Biontech. Zhong Nanshan cho biết các nghiên cứu lâm sàng của Biontech, cũng như của Moderna, “rất là thiếu sót”. Mặt khác, vaccine của Trung Quốc được phát triển “một cách nghiêm ngặt”.

Zhong Nanshan là Christian Drosten (ND: Bác sĩ Đức) ở Trung Quốc (như Fauci ở Mỹ). Ông ấy giải thích về đại dịch cho người dân Trung Quốc. Tuy nhiên, có một điểm khác biệt quan trọng giữa Zhong và Drosten: Drosten không chỉ được ca ngợi mà còn bị công chúng Đức chỉ trích, còn Zhong được thần tượng hóa ở Trung Quốc. Vì những việc làm của ông ấy trong đại dịch Sars năm 2002 và đại dịch Sars-CoV-2 năm 2019, ông ấy được coi là một anh hùng dân tộc. Ông ta cũng có liên hệ mật thiết với Đảng và Nhà nước. Không phải là hiếm có, khi ông ấy nói thay mặt cho chính phủ.

Trong bối cảnh đó, nó tương ứng với một bước ngoặt 180 độ, được biết vào tuần trước: Các nhà chức trách Trung Quốc đã hoàn thành việc kiểm tra vaccine Biontech qua một hội đồng chuyên gia, công ty Fosun của Trung Quốc cho biết. Vắc xin này đang nằm trong giai đoạn phê duyệt. Trung Quốc sẽ bắt đầu sản xuất nó vào cuối tháng Tám. Nói cách khác, vaccine của Biontech sẽ được dùng tại Trung Quốc.

Công ty Mainz Biontech hợp tác với tập đoàn Fosun của Thượng Hải. Theo công bố của Biontech, hai công ty đang cùng nhau tiến hành các nghiên cứu lâm sàng. Fosun cũng chịu trách nhiệm tiếp thị ở Trung Quốc.

Đối với Biontech, thỏa thuận với Trung Quốc thật ra là rất khó khăn. Một mặt là mọi việc tiến triển chậm như rùa bò ở cái nước Cộng sản Trung Quốc này. Theo một tường thuật của giới truyền thông, đích thân ông chủ của Biontech Uğur Şahin đã đến Thượng Hải vào tháng 4 để đàm phán về việc phê duyệt vaccine. Theo đó, Şahin cũng đã nói chuyện với Li Qiang, người đứng đầu địa phương này của Đảng Cộng sản (ĐCSTQ), thông qua hội nghị truyền hình.

Không có thỏa thuận giữa Biontech và Đài Loan

Mặt khác, thỏa thuận của Biontech với Fosun đưa đến việc hủy bỏ cung cấp vaccine cho Đài Loan. Vào cuối tháng 5, Tổng thống Đài Loan, bà Thái Anh Văn đã cáo buộc Trung Quốc ngăn cản thỏa thuận giữa Biontech và Đài Loan. Bà viết trên Facebook: “Chúng tôi gần như đã ký được hợp đồng với nhà sản xuất Đức, nhưng không thể hoàn thành vì Trung Quốc đã can thiệp vào. Lý do là nước Cộng hòa Nhân dân Trung Quốc coi quốc gia độc lập trên thực tế là Đài Loan là một phần lãnh thổ của mình – và Fosun cũng đòi các quyền tiếp thị đối với Đài Loan“.

Tranh chấp chỉ kết thúc vào tháng 7 sau khi chính phủ Đài Loan cho phép Foxconn và TSMC mua 10 triệu liều vaccine trực tiếp từ Fosun. Chính phủ Đài Bắc, do đó đã tránh được vấn đề phải đàm phán với một công ty đòi quyền tiếp thị cho đảo quốc này.

Theo tường thuật của tạp chí kinh doanh Trung Quốc “Caixin”, trích dẫn từ những người trong cuộc, vaccine mRNA của Biontech sẽ được sử dụng ở Trung Quốc như là vaccine thứ ba. Cho đến nay, chỉ có vaccine virus bất hoạt (vaccine véc tơ vi rút) được sử dụng ở Trung Quốc. Các loại vaccine của các nhà sản xuất Trung Quốc là Sinopharm và Sinovac đều thuộc nhóm này.

Nếu Trung Quốc thật sự sử dụng vaccine của Biontech như một loại vaccine bổ sung từ tháng 8, điều đó sẽ tương đương với việc thừa nhận rằng, vaccine được sản xuất tại quốc gia của họ không hiệu quả cho lắm. Chiến binh chống dịch bệnh hàng đầu của Trung Quốc Gao Fu đã thừa nhận điều này lần đầu tiên hồi tháng Tư. Phát biểu tại một hội nghị ở thành phố nằm phía tây Trung Quốc, Thành Đô, Gao cho biết hiệu quả của vaccine Trung Quốc thấp và các nhà chức trách đang xem xét trộn chúng với các loại vaccine khác. Tuy nhiên, sau khi tuyên bố của Gao được báo chí quốc tế đăng tải, các cán bộ đã cố gắng miêu tả việc thừa nhận là một sự hiểu lầm.

Bởi vì đối với Trung Quốc việc này đe dọa nhiều thứ. Năm ngoái, Chủ tịch Tập Cận Bình đã tuyên bố đao to búa lớn rằng vaccine của Trung Quốc sẽ được cung cấp cho thế giới như một “hàng hóa công cộng toàn cầu”. Bắc Kinh bắt đầu một cuộc tấn công vaccine toàn cầu: Ngày nay hơn 90 quốc gia sử dụng vaccine Trung Quốc – có lẽ ít hơn vì lý do chính trị và nhiều hơn vì lý do thực dụng. Các phương tiện truyền thông đảng của Bắc Kinh cố gắng làm cho vaccine Trung Quốc xuất hiện một cách tốt đẹp.

Nhưng bức tranh này ngày càng có nhiều vết nứt. Vào tháng 6, các quốc gia như Chile, Bahrain và Mông Cổ, những quốc gia thật sự có tỷ lệ tiêm chủng cao, đã ghi nhận những đợt bùng phát dịch bệnh mới. Các nước này đều có chung điều gì: Họ đã đặt tin tưởng vào vaccine của Trung Quốc. Kết luận của các chuyên gia: Vaccine không đủ hiệu quả.

Đây là một bước lùi đối với các nỗ lực tuyên truyền của Bắc Kinh. Đất nước này có thể nổi bật như một nước mong muốn trở thành siêu cường mà đã khoe trương quá mức.  Theo tường thuật của “Caixin”, sự hợp tác giữa Biontech và Fosun sẽ cho phép sản xuất một tỷ liều hàng năm. Nhưng Trung Quốc có 1,4 tỷ dân. Với bối cảnh đó, khó có khả năng Bắc Kinh có thể cung cấp vaccine thứ ba cho hơn 90 quốc gia đã sử dụng vaccine của Trung Quốc.