GS Nguyễn Đăng Hưng

11-8-2018

Tiếp theo phần I: Vài phản biện cụ thể

Phần II: Vài đề nghị xây dựng cụ thể

NÊN THẨM ĐỊNH, SỬA CHỮA VÀ LOẠI BỎ NHỮNG SƠ SÓT SAI LẦM.

Cộng đồng mạng đã chỉ rõ những sơ sót, sai lầm của sách “tiếng Việt lớp 1 tiểu học, CNGD” khó tránh né mà tôi chưa thấy một bản đính chính, chuẩn bị cho đợt xuất bản sắp ra. Sao đã hơn 40 năm mà chưa thấy Bộ Giáo dục và Đào tạo, hay chính nhóm chủ trương đứng ra tổ chức thẩm định một cách khoa học, khách quan vô tư?

Thời gian 40 năm đủ để có một mẫu thử với mục đích hoặc xác định giá trị của phương pháp, hoặc so sánh với phương pháp truyền thống. Sau 40 năm, số lượng mẫu thử 1000 học sinh là điều khả thi! Dĩ nhiên là khi so sánh phải xác định điều kiện tương đương: hoàn cảnh gia đình, trình độ các cô giáo, điều kiện vật chất các trường… Đọc trên mạng những ý kiến ủng hộ, cổ vũ cho CNGD một cách rời rạc, ví dụ như con tôi đã học có kết quả tốt, học sinh cũ lẻ tẻ đã rất thành đạt…, tôi thấy chưa đủ thuyết phục về tính ưu việt của CNGD.

Tôi nghĩ GS Đại sẽ khó chấp nhận cách bênh vực mình dùng trường hợp GS Ngô Bảo Châu. Thành tựu toán học của ông ấy có liên quan trực tiếp gì đến cách đánh vần của thầy Đại? Thành tựu đó xuất phát từ năng khiếu bẩm sinh, nhất là trường phái toán học Pháp, đặc biệt là giáo sư hướng dẫn luận án tiến sỹ (Gérard Laumon tại ĐH Paris XI) của GS Ngô Bảo Châu.

Tôi đề nghị trước khi mở rộng thử nghiệm, Bộ nên thành lập một ban thẩm định độc lập rà soát lại toàn bộ nội dung sách, nếu cần biên tập lại, loại bỏ các sơ sót.

KHÔNG ÁP ĐẶT CÁCH PHÁT ÂM MỘT VÙNG CHO CẢ NƯỚC

Bộ cũng nên lập một ban tu thư gạn lọc cách đọc chuẩn đến từ nhiều địa phương đất Việt, chọn các phát âm đúng. Dứt khoát không dựa vào cách phát âm tiếng Việt một vùng làm chuẩn rồi áp đặt cho cả nước.

BỘ NÊN TỪ BỎ ĐỘC QUYỀN XUẤT BẢN SÁCH GIÁO KHOA

Thực tế hơn, Bộ nên cho phép các nhà xuất bản thẩm định và sửa chữa rồi xuất bản thoải mái. Các sách chọn phương pháp CNGD hay phương pháp truyền thống sẽ được sử dụng song song. Các vùng miền, tỉnh thành, các trường lớp, các thầy cô có quyền chọn lựa sách mà dùng cho việc giảng dạy.

Bộ không áp đặt lựa chọn, bộ không độc quyền xuất bản sách…

Sau 10 năm thị trường sẽ đào thải những phương pháp không hiệu quả gây rối rắm, những sách có nhiều sơ sót mà không kịp thời điều chỉnh.

Gần đây, thứ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Hữu Độ đã xác định sẽ “Không mở rộng (thử nghiệm CNGD) để giữ ổn định cho đến khi thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông mới. Chương trình giáo dục phổ thông có chủ trương “một chương trình nhiều sách giáo khoa”, tất cả các tài liệu dạy học được đưa vào nhà trường với tư cách là sách giáo khoa đều phải được Hội đồng quốc gia thẩm định.

Như vậy nguyên tắc tự nguyện chọn lựa được bộ chấp nhận và khuyến khích, nhưng việc chấm dứt độc quyền xuất bản lại được Bộ duy trì.

Ở đây ta thấy đánh giá và bình luận của của GS Hồ Ngọc Đại gần đây về chương trình sách giáo khoa mới của Bộ Giáo dục và Đào tạo: “Tiêu chuẩn cơ bản của nó là chia tiền” là cơ sở.

Mong thay Bộ GD&ĐT thoát ra khỏi cơ chế lợi ích nhóm, đặt viên gạch mới minh bạch và thông thoáng cho dân nhờ. Sách cho tiểu học lớp 1 sẽ là viên gạch đầu tiên khẳng định quyết tâm cải cách chân thực, khai màu nền móng cho tương lai.