6-8-2021
Đối với người làm báo tử tế, đúng nghĩa làm báo, thì con số không chỉ cần phải khách quan mà còn có ý nghĩa cho số đông.
6-8-2021
Đối với người làm báo tử tế, đúng nghĩa làm báo, thì con số không chỉ cần phải khách quan mà còn có ý nghĩa cho số đông.
4-8-2021
Ngày 01/4/2020, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ký Quyết định 447/QĐ-TTg công bố dịch COVID-19. Theo đó, đây là bệnh truyền nhiễm nhóm A.
31-7-2021
Tôi khuyên nhiều người bạn của tôi đi tiêm phòng Covid-19 ngay khi có thể. Trong số đó không ít người phản đối tiêm phòng, ngay cả những nhân viên y tế đã nghỉ hưu.
30-7-2021
Mỗi lần có các bạn phóng viên nước ngoài nhờ tôi xin ý kiến từ một quan chức của Việt Nam thì hầu như bao giờ cũng thất bại. Họ sẽ bảo theo quy định là phải có giấy của Bộ Ngoại Giao đưa sang, mà muốn có giấy của BNG thì toà báo phải gửi thư sang BNG trước. Việc ấy mà làm đầy đủ thì mất vài ngày. Trong khi ấy thì nhiều bài báo có tính thời sự lại cần ngay.
30-7-2021
Tối qua, VTV1 có một chương trình nói về tin giả rất đáng chú ý và rất cần thiết, nhất là trong bối cảnh phòng, chống Covid-19 đang căng thẳng hiện nay ở nước ta.
30-7-2021
Báo Lao động Nghệ An lần này được “quy hoạch”, sau 24 năm tồn tại. Tôi có hơn nửa thời gian trong số đó cộng tác với báo. Thực ra thì trước đó tôi thỉnh thoảng cũng có viết bài, nhưng chỉ từ năm 2007, tôi mới thường xuyên có bài cho báo, đặc biệt là giữ vài chuyên mục trên đó.
19-7-2021
Trang tingia.gov.vn (của Trung tâm Xử lý tin giả Việt Nam – VAFC, Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử – Bộ Thông tin và Truyền thông) cho biết hình ảnh xác chết này là ở Indonesia chứ không phải của Việt Nam (như nhiều người phát tán).
16-7-2021
Ở post này tôi sẽ không nhắc lại sự việc này nữa mà tôi muốn nói tới mức độ cẩu thả của tờ VietnamNet, tờ CAND khi nói tới sự việc này.
13-7-2021
Tìm trên mạng, thấy có vài báo Việt Nam, trong đó có VnExpress, Dân trí… nhanh chóng đưa tin về cuộc biểu tình rầm rộ của hàng chục nghìn người dân Cu Ba.
13-7-2021
Tôi vừa đọc lướt báo sáng nay, cũng là cách “ăn điểm tâm” trong cơn đại dịch. Mấy hôm trước họ đặt hàng rào dây thép gai chắn hết lối ra vào, nhà còn vài gói mì ăn liền nên dùng tạm. Hôm nay hết cảnh “dây thép gai đâm nát trời chiều” xách xe chạy một vòng, bị mấy chú dân phòng chặn lại hỏi đi đâu, mình bảo tao đi mua bánh mì, nó thấy lý do chính đáng nên cho đi. Tất cả những chỗ bán bánh mì đều đóng cửa, cả 5 lò bánh mì mà mình biết cũng đóng lò. Đành về không.
Việt Linh
12-7-2021
Trong thời đại công nghệ phát triển và thông tin nhanh chóng như hiện nay, các đảng phái chính trị đang sử dụng hệ thống mạng xã hội để thu hút thành viên, kêu gọi người ủng hộ đóng góp tiền, tấn công, gây chia rẽ, miệt thị, vu cáo, nói láo, làm mất phương hướng, và cuối cùng là làm mất tinh thần của những người ở phía bên kia bằng những loại tin giả không có thật, bằng những thuyết âm mưu độc hại.
12-7-2021
Khi dịch bệnh căng thẳng, nhà cầm quyền nào cũng vậy đều phải thực thi những biện pháp chống dịch chặn dịch (chứ không phải tấn công, tấn thế quái nào được kẻ thù vô hình có “mặt” ở khắp mọi nơi). Một trong những cách ấy là tiến hành phong tỏa, cấm đoán sự đi lại, hạn chế tối đa những hoạt động bị coi là không bức thiết.
3-7-2021
Nhiều lúc ngẫm nghĩ (đang dịch, bị cấm túc tại gia, rảnh rỗi sinh nông nỗi – nỗi chứ không phải nổi, nên càng nghĩ tợn), cái gọi là quy hoạch báo chí của tuyên giáo-truyền thông chỉ sặc mùi trấn áp, cải lương, thậm chí mùi tiền.
BTV Tiếng Dân
2-7-2021
Tối nay, truyền thông trong nước đưa tin, nhà báo Mai Phan bị khởi tố và bị bắt vì tội “trốn thuế”, một tội danh được nhà cầm quyền sử dụng để bịt miệng và tống các nhà báo vào tù, dù là nhà báo “lề đảng” hay “lề dân”.
Nhã Duy
29-6-2021
Ngày 30 tháng 6 này là ngày Truyền Thông Mạng Xã Hội Thế Giới (World Social Media Day) hàng năm. Từ những ngày truyền thông thế giới còn sử dụng những phương tiện truyền thống để truyền tải và cung cấp tin tức, mạng xã hội ra đời là một cuộc cách mạng to lớn trong ngành truyền thông nói riêng. Các mạng xã hội ra đời trong mục đích nối kết người thân, bạn bè ban đầu đã nhanh chóng trở thành một nền tảng kỹ thuật và phương tiện truyền thông quyền năng và hữu hiệu hiện nay.
25-6-2021
Tiếp theo Phần 1
Dịch vi rút Vũ Hán, ở khía cạnh nào đó có tác dụng làm cho người ta quên. Quên nhiều thứ ở trên đời khi chỉ chăm chăm vào nó. Ngày lễ trọng của nhà báo quốc doanh chẳng hạn, vừa mới tíu ta tíu tít, hớn ha hớn hở, nhắc nhau “mắt sáng bút sắc lòng trong”, chưa trôi được 4 hôm đã quên tiệt, chẳng ai nhắc tới nữa. Có nhẽ chỉ còn mình tôi, cũng chả phải duyên nợ gì, mà chỉ bởi đã hứa sẽ có phần tiếp theo.
Nguyễn Quang Dy
21-6-2021
Đợt bùng phát thứ tư của Coronavirus chủng mới không chỉ buộc người dân phải dãn cách mà còn làm thay đổi tư duy và văn hóa ứng xử. Coronavirus không chỉ đẩy lùi các chỉ tiêu kinh tế lạc quan đưa ra đầu năm, mà còn làm xã hội phân hóa khó lường. Sau bài Thánh chửi, thần y, danh hài, và các ngôi sao đang lặn (27/5/2021), bài này đề cập không chỉ thực trạng về dân trí, mà còn về các nhân tố mới làm thay đổi cuộc chơi (game changers).
21-6-2021
Nhân ngày báo chí cách mạng Việt Nam, tôi muốn viết thêm về nghề nghiệp báo chí nói chung và giải thích tại sao báo chí ở Việt Nam không thực sự đúng nghĩa báo chí.
21-6-2021
1- Tờ báo quốc ngữ đầu tiên:
Khai sinh sớm nhất trong làng báo Quốc ngữ Việt Nam là Gia Định báo. Tờ báo tổng hợp này có khuôn khổ 25 x 32 cm, ra hàng tuần tại Sài Gòn và tồn tại suốt 44 năm sau khi phát hành số đầu vào ngày 15 tháng 4 năm 1865.
2- Tờ báo quốc ngữ tư nhân đầu tiên:
Nguyệt san Thông loại khóa trình (báo kiểu sách đọc thêm, giải trí mang mục đích giáo dục) do Trương Vĩnh Ký chủ trì, khuôn khổ 16 x 23,5 cm, phát hành hàng tháng tại Nam Kỳ trong những năm 1888-1889, là tờ báo quốc ngữ tư nhân đầu tiên. Số báo số 1 ra vào tháng 5, 1888.
3- Tờ báo phụ nữ đầu tiên:
Báo Nữ giới chung (tiếng chuông của nữ giới) xuất bản vào Thứ Sáu hàng tuần tại Sài Gòn bắt đầu năm 1918 là tờ báo đầu tiên chuyên về phụ nữ. Số báo đầu tiên ra mắt ngày 1 tháng 2, 1918. Lê Ðức làm chủ nhiệm và Sương Nguyệt Anh, con gái của Nguyễn Ðình Chiểu làm chủ bút.
4- Tờ báo kinh tế đầu tiên:
Báo Nông cổ mín đàm (ngồi uống trà bàn chuyện làm ruộng và đi buôn) khuôn khổ 20 x 30 cm, phát hành vào Thứ Năm hàng tuần tại Sài Gòn, là tờ báo kinh tế đầu tiên với số 1 ra ngày 1 tháng 8 năm 1901.
5- Nhà báo Việt Nam đầu tiên:
Nhà báo Việt Nam đầu tiên là Trương Vĩnh Ký (1837-1898), tên tự là Sĩ Tải thường gọi là Pétrus Ký, quê ở Tân Minh-Vĩnh Long (nay thuộc Bến Tre). Ông là một học giả lớn, thạo 26 ngoại ngữ, là tác giả của hơn 100 bộ sách, hàng nghìn bài viết, có chân trong nhiều hội khoa học quốc tế, cống hiến xuất sắc cho các chuyên ngành: văn hóa, ngôn ngữ, địa lý, nhân chủng học. Ông thành lập, làm tổng biên tập những tờ báo Quốc ngữ đầu tiên, đồng thời là cây bút chủ chốt của rất nhiều báo khác và được coi là người đặt nền móng cho báo chí quốc ngữ Việt Nam.
6- Nữ tổng biên tập đầu tiên:
Danh hiệu này thuộc về Nguyễn Xuân Khuê (1864-1921), thường được biết qua bút danh là Sương Nguyệt Anh, người con gái thứ tư của nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu, quê ở Ba Tri-Bến Tre. Nhận lời mời của các đồng nghiệp, đầu năm 1918 bà lên Sài Gòn làm Tổng Biên tập tờ Nữ giới chung và phụ trách tờ báo này trong suốt thời gian tồn tại của nó.
Ngoài ra thời kỳ phát triển mạnh nhất, đa dạng nhất của báo chí VN là thời kỳ 1954 đến 30.4.1975 tại Sài Gòn.
***
Nhìn các cột mốc này, ta thấy ngày 21.6.1925, tại Quảng Châu (Trung Quốc), khi Nguyễn Ái Quốc ra tờ Thanh Niên và sau này ngày 5.2.1985, Hội nhà báo Việt Nam quyết định lấy ngày này làm Ngày Báo chí Việt Nam. Rồi đến ngày 21.6.2000 mới gọi Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam đều muộn hơn, ít đa dạng hơn vì thiếu hẳn mảng báo chí tư nhân. Báo chí trong chế độ này được quy định rõ ràng là dùng để tuyên truyền cho các chính sách của nhà cầm quyền. Nhà báo trong hệ thống này chỉ là loại công chức phục vụ chế độ.
Do đó, gọi 21.6 là ngày Nhà báo VN là sai. Tên chính thức trong văn bản là: Ngày báo chí cách mạng Việt Nam.
21-6-2021
Cứ đến dịp này, ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21.6, người ta lại sôi nổi luận bàn về báo chí, nhà báo. Nào là định hướng, trách nhiệm, nghề nghiệp, đạo đức, bút sắc lòng trong, nào là kinh nghiệm, tay nghề, điều hay điều dở…
Sông Hàn
21-6-2021
Rất nhiều bạn đọc nhắn tin, gọi điện cho chúng tôi, cho biết tình trạng lạm dụng thẻ nhà báo, “mác” nhà báo, để kiếm ăn, hù doạ và làm những điều bất lương, phi đạo đức… ở miền Trung nhiều lắm, sao không thấy tác giả đề cập. Xin thưa với bạn đọc, chúng tôi có nhiều tài liệu, thông tin thu thập về những tệ nạn trong làng báo, những kẻ lưu manh cầm bút, nhưng xin hẹn dịp khác.
21-6-2021
Cảm ơn các bạn đã gửi lời chúc nhân ngày báo chí cách mạng Việt Nam 21.6. Mặc dù tôi không còn thuộc đội ngũ nhà báo cách mạng nhưng nghề phóng viên là nghề tôi làm nhiều năm vừa là phóng viên viết, vừa là phóng viên ảnh. Ngoài báo Việt Nam thì tôi đã có ảnh và bài trên khá nhiều báo chí quốc tế.
Dương Tự Lập
20-6-2021
(Nhớ bác Tổng biên tập Trần Nhật Dụ và chú Xuân Cang)
Nó dạo khắp thành phố cả ngày, tối về ngồi chuyện trò với tôi suốt một đêm ghé Munich, sau hơn 30 năm gặp lại nhau.