Thỉnh nguyện thư vụ án Nguyễn Văn Chưởng, Hồ Duy Hải và Lê Văn Mạnh

Lê Văn Hoà

1-11-2023

(V/v: xem xét theo thủ tục đặc biệt đối với Quyết định của Hội đồng thẩm phán TANDTC, theo quy định tại Điều 404 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017, đối với vụ án Hồ Duy Hải và xem xét điều tra lại toàn bộ 02 vụ án Nguyễn Văn Chưởng, Lê Văn Mạnh).

Kính gửi:  – Ông Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Đảng CSVN,

– Ông Võ Văn Thưởng, Chủ tịch nước CHXHCNVN,

– Ủy ban Thường vụ Quốc hội,

– Ủy ban Tư pháp của Quốc hội,

– Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao,

– Chánh án Tòa án nhân dân tối cao,

– Các vị đại biểu Quốc hội và các cơ quan báo chí.

Tôi là Luật sư Lê Văn Hòa, Giám đốc “Công ty Luật TNHH VH và Cộng sự” – Đoàn luật sư TP. Hà Nội, là người tư vấn, hỗ trợ pháp lý cho ông Nguyễn Trường Chinh kêu oan cho con là tử tù Nguyễn Văn Chưởng, cùng một số Luật sư đồng nghiệp và Công dân Việt Nam tham gia ký tên dưới đây là những người yêu Công lý và Sự thật.

Chúng tôi ký Thư thỉnh nguyện này với mục đích duy nhất là thỉnh cầu Quý vị đứng đầu Đảng, Nhà nước và các cơ quan có thẩm quyền bảo vệ và duy trì tính hiệu lực, sự nghiêm minh của pháp luật, hãy lên tiếng và chỉ đạo các cơ quan chức năng khẩn trương tiến hành các THỦ TỤC ĐẶC BIỆT theo luật định để điều tra làm rõ bản chất, sự thật khách quan của 03 vụ án có dấu hiệu oan sai đặc biệt nghiêm trọng: Vụ án Nguyễn Văn Chưởng (Hải Phòng), vụ án Hồ Duy Hải (Long An), vụ án Lê Văn Mạnh (Thanh Hóa).

Các bản án đối với 03 bị án nêu trên đã có hiệu lực pháp luật. Tuy nhiên, các Luật sư và gia đình các bị án đã gửi nhiều Kiến nghị, Tâm thư và đưa ra nhiều tài liệu chứng cứ chứng minh việc khởi tố, truy tố, xét xử và kết án tử hình đối với cả 03 tử tù Nguyễn Văn Chưởng, Hồ Duy Hải, Lê Văn Mạnh là không khách quan, thiếu thuyết phục, nhiều tài liệu chứng cứ mâu thuẫn nhưng chưa được làm rõ.

I. VỤ ÁN NGUYỄN VĂN CHƯỞNG

Năm 2013-2014, tôi (Luật sư Lê Văn Hòa) công tác tại Ban Nội chính Trung ương, tôi được Trưởng ban NCTW Nguyễn Bá Thanh phân công làm Tổ trưởng Tổ Kiểm tra án oan tại một số địa phương, trong đó có vụ án Nguyễn Văn Chưởng. (Tổ Kiểm tra chúng tôi đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tại tỉnh Quảng Nam. Báo cáo, đề xuất của chúng tôi về hai vụ án, gồm: Vụ “Mua bán, sử dụng trái phép vật liệu nổ” tại Công ty Cổ phần Quảng Cường do ông Lương Hạnh là Giám đốc, và vụ “Tàng trữ, vận chuyển hàng cấm”/vụ Nguyễn Mười buôn bán cổ vật, đã được Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Nam và Lãnh đạo Ban Nội chính Trung ương chấp thuận, sau đó chỉ đạo các cơ quan tố tụng tỉnh Quảng Nam xử lý hành chính thay xử lý hình sự oan đối với ông Lương Hạnh/ ông Lương Hạnh đã bị khởi tố, bắt tạm giam oan 2 tháng; và trả lại hơn 1.600 cổ vật thu giữ trái phép của ông Nguyễn Mười/người từng được mệnh danh là “Trùm cổ vật miền Trung”. Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Nam đánh giá đây là hai vụ án hình sự nổi cộm nhất, phức tạp nhất của tỉnh Quảng Nam trong vòng 15 năm, từ 2000-2014).

Về vụ án Nguyễn Văn Chưởng: Sau khi làm việc với Tòa án nhân dân Tối cao cùng các cơ quan tố tụng TP. Hải Phòng và nghiên cứu hồ sơ vụ án, Tổ Kiểm tra chúng tôi đã báo cáo Trưởng ban Nội chính Trung ương là việc Nguyễn Văn Chưởng bị cáo buộc là chủ mưu và tham gia chém chết thiếu tá cảnh sát Nguyễn Văn Sinh nhằm cướp tài sản là không đủ căn cứ, là áp đặt, thể hiện:

1. Vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng trong việc bảo vệ hiện trường: Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP. Hải Phòng không tổ chức bảo vệ giữ nguyên hiện trường vụ án. Vụ án giết người xảy ra hồi 21h30’ ngày 14/7/2007 (thời điểm đó khu vực hiện trường có mưa), nhưng đến 15h30’ ngày hôm sau mới tổ chức khám nghiệm hiện trường;

2. Việc thu giữ, quản lý vật chứng rất tùy tiện: Thượng sỹ Phạm Hồng Quang (chiến sỹ CAP Đông Hải 2) là người đầu tiên có mặt tại hiện trường vụ án mạng, thay vì việc phải bảo vệ giữ nguyên hiện trường vụ án chờ lực lượng chuyên trách đến khám nghiệm, thì anh này đã đem áo mưa, áo cảnh sát, dép…của nạn nhân Sinh gửi ở phòng bảo vệ Công ty Neu Hope; còn điện thoại di động và khẩu súng K59 cùng 1 băng đạn còn 1 viên của nạn nhân Sinh thì Thượng sỹ Quang mang đi đâu không rõ, đến hơn 1h ngày 15/7/2007 mới được lập biên bản thu giữ và đến 17h cùng ngày mới làm thủ tục niêm phong;

3. Khám nghiệm hiện trường sơ sài, bỏ lọt nhiều vật chứng quan trọng: Tại hiện trường vụ án có một đôi dép lê cỡ 42 không được làm rõ là của ai (rất có thể là của đối tượng chém Thiếu tá Sinh, vì khi đi trực anh Sinh đi giày da màu đen buộc giây); và có một chiếc khẩu trang màu trắng kẻ xanh, nhưng cũng không được làm rõ là của ai (rất có thể là của kẻ giết người đánh rơi khi bỏ chạy);

4. Không giám định vân tay trên khẩu súng K59: Việc Thiếu tá Sinh sử dụng khẩu súng này là không hợp pháp, bởi khẩu súng vẫn thuộc sự quản lý của Công an huyện Cát Hải, chưa làm thủ tục chuyển giao về Công an quận Hải An; mặt khác, giấy phép sử dụng súng đã hết hạn 2 năm rưỡi (cấp ngày 25/1/2002 và chỉ có giá trị đến ngày 25/1/2005). Nên việc kết luận nạn nhân Sinh đã dùng khẩu súng đó bắn 4 phát sau khi bị nhóm Chưởng chém là không có cơ sở.

5. Việc nạn nhân Sinh đi dép hay đi giầy khi bị chém cũng không được làm rõ: Nhân chứng Phạm Hồng Quang và nhân chứng Nguyễn Văn Phước khai anh Sinh đi dép, còn nhân chứng Đặng Thái Sơn khai anh Sinh đi giầy màu đen có dây (khai 2 lần).

6. CQĐT không làm rõ người lạ mặt đến bên nạn nhân Sinh lúc hấp hối tại hiện trường vụ án là ai và đến với mục đích gì.

7. Đặc biệt, Chưởng có chứng cứ ngoại phạm, nhưng không được điều tra làm rõ.

Nhiều nhân chứng xác nhận thời điểm xảy ra vụ án mạng tại Hải Phòng thì Chưởng có mặt ở quê Hải Dương (Hai địa điểm cách nhau hơn 30km), nhưng CQĐT không điều tra, đối chất một cách khách quan. Nguyễn Trọng Đoàn (em trai Chưởng) nộp các xác nhận ngoại phạm cho anh trai lại bị CQĐT bắt khẩn cấp về tội “Che dấu tội phạm” và bị xử 2 năm tù (?!).

8. Giả định Chưởng có tham gia cùng Vũ Toàn Trung và Đỗ Văn Hoàng chém nạn nhân Sinh thì Chưởng cũng không đáng bị tuyên án tử, bởi:

+ Lời khai của các bị cáo, của người làm chứng hoàn toàn mâu thuẫn nhau về động cơ, mục đích gây án; hoàn toàn không có việc bàn bạc sẽ đi giết người để cướp tài sản; không có sự phân công vai trò của từng người; không có sự phân công việc chuẩn bị hung khí gây án…

+ Căn cứ vào hồ sơ vụ án thì vai trò chủ mưu của Vũ Toàn Trung là rõ nhất; Chưởng chỉ là người bị động tham gia và chỉ với vai trò là người cầm lái xe máy chở Trung và Hoàng; khi gặp nạn nhân Sinh chỉ có Hoàng và Trung cầm dao đến chém, còn Chưởng vẫn ngồi trên xe máy…

9. Viện VKSND tối cao đã nghi ngờ tính khách quan của bản án phúc thẩm.

Sau phiên tòa phúc thẩm, Viện trưởng KSND tối cao đã Kháng nghị Hội đồng Thẩm phán TANDTC xem xét Giám đốc thẩm theo hướng giảm hình phạt từ Tử hình xuống Chung thân cho Nguyễn Văn Chưởng; nhưng Hội đồng thẩm phán TAND tối cao do Chánh án Trương Hòa Bình làm Chủ tọa đã bác Kháng nghị này.

10. Phó chánh án Thường trực TANDTC Nguyễn Sơn và Giám đốc Công an TP. Hải Phòng Đỗ Hữu Ca bất hợp tác với Tổ Kiểm tra của Ban Nội chính Trung ương.

– Phó chánh án Thường trực TANDTC Nguyễn Sơn gây khó dễ, không giải quyết cho Tổ Kiểm tra của Ban NCTW nghiên cứu hồ sơ vụ án Nguyễn Văn Chưởng.

– Giám đốc Công an TP. Hải Phòng Đỗ Hữu Ca thì tìm mọi cách thoái thác, không giải quyết cho Tổ Kiểm tra của Ban NCTW vào Trại tạm giam gặp tử tù Nguyễn Văn Chưởng, mặc dù kế hoạch gặp Chưởng đã được Trung tướng Cao Ngọc Oánh, Tổng cục trưởng Tổng cục VIII Bộ Công an chấp thuận.

II. VỤ ÁN HỒ DUY HẢI

Theo tường thuật của Báo Tiền phong (TTO) ngày 20/3/2015: Đoàn giám sát của Quốc hội về tình hình oan sai trong việc áp dụng pháp luật về hình sự, tố tụng hình sự tiếp tục làm việc, nghe báo cáo và thảo luận về 16 vụ án đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp. Đối với vụ án Hồ Duy Hải, dù có những phân tích khác nhau nhưng đa số ý kiến khẳng định đã có vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng.

Bà Lê Thị Nga (Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội thời điểm đó) và Đại biểu Quốc hội Đỗ Văn Đương, có cùng chung nhận định: Hồ Duy Hải bị kết án về tội giết người và cướp tài sản nhưng trong quá trình khám nghiệm hiện trường không thu giữ những đồ vật liên quan đến vụ án. Có nhân chứng nhìn thấy một thanh niên ngồi trong phòng nạn nhân Hồng có đặc điểm tương đồng với đặc điểm của Hồ Duy Hải nhưng không được tổ chức nhận dạng. Đây là những thiếu sót, vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng. Những vi phạm nghiêm trọng của cơ quan tiến hành tố tụng có đầy đủ cơ sở để kháng nghị giám đốc thẩm. Cho dù trong hồ sơ vụ án, các cơ quan tiến hành tố tụng không hề có bất cứ chứng cứ trực tiếp nào, mà chứng cứ trực tiếp là cực kỳ quan trọng đối với vụ án “Giết người” đặc biệt nghiêm trọng như vậy.

Vậy mà, ngày 08/5/2020, tất cả 17/17 thành viên Hội đồng Thẩm phán TANDTC đã đã giơ tay “biểu quyết” không chấp nhận kháng nghị xem xét lại vụ án của VKSNDTC, với nhận định: “Vụ án đã có những sai sót về tố tụng. Nhưng những sai sót đó không làm thay đổi bản chất vụ án”.

Nhận định trên của Hội đồng Thẩm phán TANDTC đã gây chấn động dư luận, đã lấy cạn kiệt lòng tin của người dân, khiến nhiều Luật sư, chuyên gia pháp lý và những người hiểu biết pháp luật kinh hoàng!

17/17 cánh tay của 17 thành viên Hội đồng Thẩm phán TANDTC đã giơ lên, đồng lòng “tước đi sinh mạng” Hồ Duy Hải một cách lạnh lùng và vô cảm.

Sau phiên tòa Giám đốc thẩm, từ tháng 6/2020 đến nay, Luật sư Trần Hồng Phong (một trong các Luật sư đồng hành cùng gia đình Hồ Duy Hải) đã xác minh và tiếp nhận nhiều tài liệu, bút lục, bản ảnh hiện trường từ nguồn tin cậy có trong hồ sơ điều tra. Những tài liệu đã được VKSND tỉnh Long An đánh số bút lục (viết tắt: BL.VKS), hoặc trong hồ sơ vụ án nhưng chưa hề được thấy trước đó, đặc biệt là các BL.VKS số 57, 58, 59, 60, 61, 137, 138, 139, 140, 141, 142 và 203, 204)…, đã bị rút ra khỏi hồ sơ vụ án (?!).

Qua những điều trình bày nêu trên, chúng tôi thấy rằng:

– Dấu hiệu hành vi cố tình làm sai lệch hồ sơ vụ án trong vụ án này rất rõ ràng. Qua việc rút bớt các tài liệu rất quan trọng và không sử dụng những kết quả kiểm tra, xác minh có lợi cho Hồ Duy Hải, cho thấy đây là hành vi cố ý làm sai lệch hồ sơ vụ án, hoàn toàn không phải là sơ ý. Hành vi này có mục đích cố tình buộc tội đối với Hồ Duy Hải, dù không có tài liệu chứng cứ thuyết phục, khách quan nào.

– Dấu hiệu có một (hoặc 2) thanh niên khác đã có mặt tại bưu cục Cầu Voi tối 13/1/2008 và người này không phải là Hồ Duy Hải là rõ ràng. Tình tiết này cũng đã bị CQĐT cố ý rút khỏi hồ sơ vụ án.

Theo quy định tại Điều 398 Bộ luật TTHS 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017, thì bản án của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị theo thủ tục tái thẩm khi có một trong các căn cứ sau:

1. Có căn cứ chứng minh lời khai của người làm chứng, kết luận giám định, kết luận định giá tài sản, lời dịch của người phiên dịch, bản dịch thuật có những điểm quan trọng không đúng sự thật;

2. Có tình tiết mà Thẩm phán, Hội thẩm do không biết được mà kết luận không đúng làm cho bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật không đúng sự thật khách quan của vụ án;

3. Vật chứng, biên bản về hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, biên bản hoạt động tố tụng khác hoặc những chứng cứ, tài liệu, đồ vật khác trong vụ án bị giả mạo hoặc không đúng sự thật;

4. Những tình tiết khác làm cho bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật không đúng sự thật khách quan của vụ án. Từ các căn cứ nêu trên và các văn bản Kiến nghị của các Luật sư cùng hồ sơ tài liệu chứng cứ kèm theo, chúng tôi kính đề nghị các Quý vị Lãnh đạo Đảng và Nhà nước, các cá nhân và cơ quan chức năng có thẩm quyền xem xét và kháng nghị theo thủ tục tái thẩm đối với hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm đã kết tội Hồ Duy Hải. Bởi lẽ, vụ án Hồ Duy Hải thuộc trường hợp “có tình tiết mới được phát hiện có thể làm thay đổi cơ bản nội dung của bản án, quyết định mà Tòa án không biết được khi ra bản án, quyết định đó” – theo Điều 397 BLTTHS 2015 sửa đổi, bổ sung 2017.

3. VỤ ÁN LÊ VĂN MẠNH (đã bị thi hành án tử hình)

Chiều 13/9/2022, trình bày báo cáo trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo của Toà án Nhân dân năm 2022, Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình cho biết, trường hợp đơn kêu oan của bị cáo Lê Văn Mạnh bị kết án tử hình về tội Giết người và Hiếp dâm trẻ em xảy ra tại tỉnh Thanh Hóa. Theo ông Bình, đây là vụ án phức tạp về đánh giá chứng cứ, vì vậy, Tổ công tác Liên ngành Tư pháp Trung ương đang tiếp tục xác minh để báo cáo lãnh đạo liên ngành theo quy định. Tuy nhiên, rất nhanh chóng, ngày 23/9/2023, gia đình tử tù Lê Văn Mạnh đã nhận được Thông báo của Cơ quan Thi hành án hình sự – Công an tỉnh Thanh Hoá, ghi: bản án của ông Lê Văn Mạnh, phạm tội giết người, hiếp dâm trẻ em, cướp tài sản, đã được thi hành hồi 07 giờ ngày 22/9/2023, dựa trên Quyết định thi hành án tử hình ký từ ngày 14/10/2015.

Kính thưa các Quý vị lãnh đạo! Lê Văn Mạnh đã bị tử hình không thể sống lại. Nhưng, một bản án tử hình được thực thi một cách vội vã, trong khi mẹ ruột của tử tù Lê Văn Mạnh – bà Nguyễn Thị Việt vẫn còn đang đi kêu oan cho Mạnh suốt gần 20 năm qua. Hơn nữa, bà Nguyễn Thị Việt còn khẳng định chắc chắn là Mạnh bị kết tội oan, bởi lẽ, ngày xảy ra vụ án là ngày bà Việt cùng Mạnh đi sửa nhà cho con gái bà. Đặc biệt, theo Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình, cho biết đây là vụ án phức tạp về đánh giá chứng cứ. Vì vậy, Tổ công tác Liên ngành Tư pháp Trung ương vẫn đang tiếp tục xác minh để báo cáo lãnh đạo liên ngành theo quy định. Vậy thì, tại sao các cơ quan tiến hành tố tụng tỉnh Thanh Hóa lại phải vội vã thực thi Bản án tử hình đối với Lê Văn Mạnh đến như vậy?

Phải chăng các cơ quan tiến hành tố tụng tỉnh Thanh Hóa sợ vụ án bị lật lại, nếu không thể chứng minh Lê Văn Mạnh có tội một cách thuyết phục, thì họ phải bị xử lý nghiêm khắc của pháp luật?

***

Từ các phân tích, dẫn chứng ở trên, chúng tôi khẩn thiết đề nghị Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, Viện trưởng VKSNDTC, Chánh án TANDTC, các Quý Đại biểu Quốc hội hãy quan tâm xem xét, chỉ đạo các cơ quan chức năng có thẩm quyền, ngay lập tức tiến hành các thủ tục đặc biệt để giải quyết dứt điểm 03 vụ án nêu trên.

Nếu các cơ quan tiến hành tố tụng có đầy đủ tài liệu chứng cứ chứng minh Nguyễn Văn Chưởng và Hồ Duy Hải có tội một cách thuyết phục, thì hãy thi hành ngay bản án tử hình đối với họ. Còn nếu Không chứng minh được họ có tội thì hãy trả tự do cho họ ngay lập tức và giải quyết hậu quả của việc truy tố kết tội oan và xử lý theo pháp luật đối với các cá nhân người tiến hành tố tụng trực tiếp thụ lý giải quyết các vụ án oan nêu trên.

Đối với Lê Văn Mạnh, tuy đã bị thi hành án tử hình, nhưng cần lật lại vụ án, làm rõ Mạnh có bị oan hay không. Bởi lẽ, một bản án tử hình không chỉ tước đi quyền được sống của một con người mà còn kèm theo đó là một “bản án cực hình” đối với những người thân của Mạnh đang sống.

Chúng tôi kính trình Thư thỉnh nguyện này chỉ với mục đích duy nhất là góp phần bảo vệ Công lý và Sự thật, đảm bảo sự nghiêm minh, khách quan của pháp luật, không làm oan người vô tội và đặc biệt là củng cố niềm tin của người dân vào Đảng, vào chế độ.

Trân trọng!

Hà Nội, ngày 1-11-2023