Ai cần chuyển tiền lậu?

Dương Quốc Chính

12-6-2022

Ngày 10/6, tòa án H Nội thụ lý vụ án chuyển tiền lậu hơn 30 ngàn tỷ đồng ra nước ngoài, nói thẳng ra là sang Trung Quốc. Các bài báo viết khá là tù mù về phương thức chuyển tiền và mục đích chuyển. Sau khi tìm hiểu, mình phân tích lại để mọi người sáng tỏ hơn chuyện này.

Cách chuyển tiền?

Do cách diễn đạt của báo làm nhiều người hiểu là người ta vận chuyển tiền mặt Việt Nam qua biên giới TQ tới 30 ngàn tỷ đồng! Thực ra không phải, họ chuyển tiền theo cách thức hợp pháp là thanh toán quốc tế qua một số ngân hàng. Không có tiền mặt nào được cõng qua biên giới hết. Việc chuyển tiền bên này và bên kia nhận thì là nghiệp vụ ngân hàng thông thường, không có gì phải bàn.

Vấn đề là người ta chuyển tiền khống mà không thu về hàng hóa gì cả, hoặc giá trị hàng hóa nhận về là không đáng kể. Bài của họ là tạm nhập tái xuất.

Trong trường hợp này là người ta tạm nhập IC (linh kiện điện tử) từ TQ hoặc Singapore, chủ yếu từ TQ. Khi nhập hàng thì phải chuyển tiền hợp pháp như hàng hóa nhập khẩu. Xe hàng chạy qua biên giới Móng Cái vào Việt Nam rồi lại chạy sang TQ qua cửa khẩu khác (tái xuất). Vấn đề là lúc xuất thì lại không thu lại tiền! Tức là hàng hóa, vớ vẩn thôi, cứ chạy lòng vòng từ TQ về Việt Nam rồi lộn sang TQ. Mỗi chuyến hàng là một đợt chuyển tiền, đại khái thế. Cần chuyển bao nhiêu tiền thì có bấy nhiêu chuyến hàng ảo đó chạy qua lại biên giới. Tất cả giấy tờ hải quan xuất nhập đều là hợp pháp nhé, nhưng hàng thì ảo.

Ai cần chuyển tiền?

Đầu tiên là anh em buôn lậu, buôn lậu thì bên mua không thể chuyển tiền trực tiếp cho bên bán, sợ lưu vết ở ngân hàng. Giá cả buôn lậu nó cũng khác với chính ngạch nên không thể khớp sổ sách kế toán hợp pháp tiền ra tiền vào qua ngân hàng được. Vì thế anh em phải chuyển lậu thông qua trung gian là các tiệm vàng.

Thứ hai là vô số thành phần cần chuyển tiền lậu ra nước ngoài, ví dụ như anh em quan lại muốn mua nhà, chuyển tiền cho con đang du học, mua nhà để cất tiền ở bển… Đương nhiên là tiền của anh em là tiền bẩn, không thể chuyển công khai qua ngân hàng được, sẽ dễ bị truy vết. Thế nên anh em sẽ nhờ người ôm cục tiền qua tiệm vàng nhờ gửi cho một đối tác ở bển.

Các tiệm vàng thực ra cũng chỉ là các đại lý giao dịch thu gom tiền lẻ, chứ không có chức năng chuyển tiền quốc tế. Chỉ ngân hàng mới có chức năng đó. Vậy họ chuyển bằng cách nào?

Thực tế có một hệ thống ngân hàng lậu tồn tại song song với ngân hàng thật và sống ký sinh vào ngân hàng thật. Tiệm vàng nhận đủ tiền, sẽ thông báo cho đối tác của họ hoặc đối tác của đối tác của họ ở các nước có người cần nhận tiền. Bên kia nhận lệnh chuyển tiền sẽ dùng tiền của họ ở bển đưa cho người nhận, y chang giao dịch ngân hàng, thủ tục còn đơn giản hơn. Với người thuê chuyển tiền thì chỉ cần biết như vậy thôi.

Vậy làm cách nào để tiền bay sang bên kia thật?

Khi đó các tiệm vàng lại chuyển tiền cho đối tác nhận chuyển tiền như vụ 30 ngàn tỷ đồng bên trên. Đối tác đó chuyển tiền một cách hợp pháp như viết bên trên. Chẳng qua vì họ là đối tác lâu dài nên sẽ có khoản tiền ứng trước sao cho thời gian chờ thời điểm gửi và nhận sẽ rất nhanh. Chứ không cần chờ các ông đối tác kia chuyển mấy ngàn tỷ xong thì bên kia mới nhận được.

Bên tiệm vàng thu phí chuyển tiền ra nước ngoài là khoảng 0,8-1,2% giá trị tiền. Thằng chuyển tiền tạm nhập tái xuất kia thu phế 0,1%. Ngân hàng thu phí thanh toán quốc tế khoảng 0,2%-5% nữa (có bảng thu phí công khai ở các ngân hàng) cộng thêm chút tiền bôi trơn ngoài nữa. Đại khái bọn tiệm vàng nó trừ đầu đuôi cũng ăn được cỡ 0,5% số tiền cần chuyển.

Một số doanh nghiệp cần chuyển nhiều tiền thì làm trực tiếp với thằng chuyển ngân kia chứ không thèm qua tiệm vàng luôn, đỡ tốn phí. Quan lại chuyển nhiều tiền chắc cũng làm vậy luôn, chắc nhờ thằng em chú lái xe giao dịch tiền mặt hộ là xong.

Kết nối với status trước của mình là khi anh em quan lại sống gấp do sợ rủi ro vào lò thì sẽ càng có xu hướng chuyển tiền lậu ra nước ngoài cất để lo hậu sự. Vì thế lò càng cháy khỏe thì lượng chuyển lậu này càng nhiều. Báo chí có lẽ không dám viết cụ thể như mình viết bên trên có thể là do CA cố tình không cho, vì sợ vẽ đường cho quan và anh em buôn lậu chạy. Vì thế báo chí dùng cụm từ “chuyển tiền bất hợp pháp để che dấu tội”.

Vụ 30 ngàn tỷ đồng này chỉ là chuyển tiền sang Tàu, về lý thuyết thì chuyển tiền qua Mỹ hay châu Âu cũng có thể làm cách tương tự. Nhưng trò tạm nhập tái xuất này trực tiếp qua Mỹ hay châu Âu sẽ khó hơn rất nhiều nên mình đoán là đường dây chuyển tiền này có tầm cỡ quốc tế, có thể TQ là một đại lý cấp 1. Vì quan lại TQ cũng có nhiều tiền bẩn phải chuyển sang phương Tây. Từ đó lại chuyển bằng các bài khác để sang Mỹ, châu Âu…

Trò tạm nhập tái xuất này có thể làm được với Campuchia nữa, vì dễ chuyển qua lại đỡ tốn phí đi lại, chẳng giao dịch thương mại Việt Nam với Cam ít hơn Tàu nên dễ lộ hàng hơn.

Anh em làm ngân hàng lậu sẽ cân đối cả tiền kiều hối chuyển lậu về nữa nhé. Nếu cân được tiền cần chuyển đi và chuyển về thì khỏi cần có thằng tạm nhập tái xuất kia làm gì. Nhưng tùy quốc gia mới cân đối được.