Bản tin ngày 20-1-2021

BTV Tiếng Dân

Tin Biển Đông

RFA đặt câu hỏi: Việt Nam có vĩnh viễn mất Hoàng Sa vào tay Trung Quốc? Ông Bùi Văn Tiếng, Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Đà Nẵng cho biết, “theo luật quốc tế, nếu như một quốc gia giữ, trực tiếp quản lý một lãnh thổ suốt 50 năm không có tranh chấp thì lãnh thổ đó coi như thuộc về quốc gia đó”. Hiện TQ đã chiếm giữ các thực thể ở quần đảo Hoàng Sa đã 47 năm. 

LS Nguyễn Hoàng Duyên bình luận: “Nếu ngay bây giờ Việt Nam đưa vấn đề Hoàng Sa, Trường Sa ra tòa án quốc tế để lên tiếng về chủ quyền thì ít ra mình có cái mốc về pháp lý để nói chuyện. Nhưng nói rằng cái mốc đó nó có giá trị khẳng định mạnh tới cỡ nào thì phải nhìn nhận thực tế là kẻ mạnh luôn trấn áp kẻ yếu”.

Báo Thanh Niên có bài của GS Trần Văn Thọ nhân dịp kỷ niệm 47 năm ngày Trung Quốc cưỡng chiếm Hoàng Sa: Kẻ xâm lược ngụy tạo ký ức như thế nào? GS Thọ cho biết, phía TQ gọi sự kiện hải chiến Hoàng Sa là “trận chiến phản kích tự vệ ở quần đảo Vĩnh Lạc Tây Sa”, nghĩa là TQ cũng đổi trắng thay đen về cuộc chiến này giống như cuộc chiến biên giới phía Bắc 1979, vu khống VN tấn công và TQ chỉ “tự vệ”!

GS Thọ nói thêm, một ngày sau trận chiến, Nhân Dân Nhật báo đã “vẽ” nên sự kiện: “Từ ngày 15.1.1974 chính quyền Saigon đã dùng quân hạm và phi cơ liên tục xâm phạm lãnh hải và vùng trời quần đảo Tây Sa. Ngư dân và tàu biển của ta bất đắc dĩ phải phản kích tự vệ”. Từ “phản kích tự vệ” cũng được TQ dùng thường xuyên trong các văn bản nói về cuộc xâm lược biên giới với VN năm 1979. 

Chính quyền mới của ông Biden phát tín hiệu “rắn” với Trung Quốc, báo Người Lao Động đưa tin. Tại phiên điều trần ở Ủy ban Tình báo Thượng viện, bà Avril Haines, là người được ông Biden đề cử làm GĐ Cơ quan Tình báo Quốc gia (DNI) cho rằng, Mỹ phải gia tăng sức ép với TQ. Bà Haines cho biết, “sẽ ưu tiên việc đầu tư nhiều nguồn lực hơn vào việc ngăn chặn nguy cơ từ Trung Quốc”.

Báo Thanh Niên có bài: ‘Vũ khí’ để ông Biden trừng phạt Trung Quốc về Biển Đông. “Vũ khí” đó là dự luật của Quốc hội Mỹ: “Đạo luật trừng phạt liên quan Biển Đông và biển Hoa Đông” có mã S.1634 được bảo trợ bởi nghị sĩ Marco Rubio tại Thượng viện, cùng với mã H.R.3508 được bảo trợ bởi nghị sĩ Mike Gallagher tại Hạ viện.

Dự luật trên vạch ra các phương án trừng phạt cụ thể nhắm vào TQ. Theo đó, sau 60 ngày kể từ khi dự luật được ký thành luật, chính quyền Mỹ sẽ lên danh sách các cá nhân TQ “có đóng góp vào các dự án xây dựng đảo nhân tạo, trạm cơ sở mạng lưới thông tin di động, cơ sở cung cấp điện và nhiên liệu lẫn cơ sở hạ tầng dân sự ở Biển Đông đang bị tranh chấp”.

Báo Tuổi Trẻ đưa tin vụ Nhật Bản gửi công hàm phản bác: Trung Quốc không có quyền vẽ đường cơ sở ở Biển Đông. Công hàm của Nhật được gửi tới Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres, là văn bản chính thức của Nhật, phản đối công hàm CML/63/2020 của Trung Quốc trình Liên Hiệp Quốc hồi tháng 9/2020 để phản đối sự can thiệp của các nước Anh, Pháp, Đức vào Biển Đông.

Trong công hàm, Nhật với tư cách là một thành viên Công ước LHQ về Luật biển (UNCLOS), bác bỏ lập trường của TQ, cho rằng “việc vẽ đường cơ sở phân chia lãnh hải do Trung Quốc thực hiện trên các đảo và đá ở Biển Đông là phù hợp với UNCLOS và luật pháp quốc tế nói chung”.

Mời đọc thêm: Tình hình Biển Đông đòi hỏi ASEAN phải đoàn kết (TN). – Hành tung bí ẩn của tàu khảo sát Trung Quốc ở Biển Đông và Ấn Độ Dương (TP). – Nhật Bản gửi công hàm phản đối lập trường ngang ngược của Trung Quốc ở Biển Đông (VTC). – Ấn Độ-Thái Bình Dương: Hải quân Mỹ-Anh-Nhật phối hợp hoạt động (RFI). – Tàu cá có 5 ngư dân gặp nạn thả trôi trên biển Phú Quý (PLTP). 

Tin nhân quyền

BBC đưa tin: Nhà hoạt động Thu Thủy bị tuyên án 7 năm tù. Bà Thuỷ bị TAND tỉnh Hậu Giang tuyên án 7 năm tù trong phiên tòa sơ thẩm “bỏ túi” hôm nay, với cáo buộc mơ hồ “tuyên truyền chống nhà nước” theo Điều 117 BLHS.

LS Nguyễn Văn Miếng, người bào chữa cho bà Thủy, cho biết, bản án 7 năm cho tội danh của bà “quá nặng”, trong khi “tang vật” của vụ án có “một áo thun màu đen có đường gạch chéo đường lưỡi bò và 12 khẩu trang màu trắng xanh có biểu tượng đường lưỡi bò bị gạch chéo”. Hành vi tuyên án bà Thủy không khác gì sự chấp nhận và ủng hộ yêu sách “đường lưỡi bò” của Bắc Kinh.

Ông Phil Robertson, Phó GĐ khu vực châu Á của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW), nhận định, phiên xử bà Thủy “cũng chiếu lệ giống những phiên tòa trước”, trong đó “tòa – không phải độc lập mà do ĐCSVN kiểm soát – định sẵn tội của bị cáo”.

LS Trịnh Vĩnh Phúc viết về lời nói sau cùng của Đinh Thị Thu Thủy tại phiên tòa hình sự sơ thẩm TAND tỉnh Hậu Giang ngày 20/1/2021. Bà Thủy nói: “Tôi yêu quê hương, đất nước, từ lúc có con tôi yêu con tôi, càng thêm yêu đồng bào và quê hương, đất nước mình. Tôi chỉ muốn cho đất nước được tốt lên, môi trường xã hội và môi trường giáo dục được minh bạch, lành mạnh, các dòng sông quê tôi không bị đầu độc, bức tử, người dân không phải dùng thực phẩm bẩn”.

Tình hình đàn áp tôn giáo vẫn tiếp diễn ở khu vực Tây Nguyên và Nam Trung Bộ: Tín đồ Hội Thánh Tin Lành Đấng Christ bị ‘đấu tố’, RFA đưa tin. Ông Rô Da, một thành viên Hội Thánh Tin Lành Đấng Christ Tây Nguyên kể: “Họ nói là Tinh Lành Đấng Christ, nhà nước không chấp nhận, không được tụ tập, sinh hoạt, không được hát hò. Họ cấm”.

Ông Rô Da là một trong năm người bị công an xã Ea Lâm và công an huyện Sông Hình đem ra trước Buôn Pung để “tiến hành đấu tố kéo dài vài tiếng đồng hồ” vào ngày 15/1.

Mục Sư A Đảo cho biết: “Có trưởng công an xã, là ông Oanh Ngô Nguyên gì đó, rồi có ông Tài, ông Thành nữa là công an huyện Sông Hình bắt một số anh em chúng tôi vì theo đạo Tin Lành Đấng Christ. Chính quyền bắt họ phải bỏ đạo Tin Lành Đấng Christ, nói là nhà nước không chấp nhận, chống phá nhà nước, rồi bắt anh em chúng tôi phải ký giấy từ bỏ bên Hội Thánh này. Nhưng một số anh em chúng tôi cương quyết”.

Gần 10 ngày sau khi người nhà của tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức đặt câu hỏi về tình hình sức khỏe của ông, họ mới nhận được câu trả lời từ trại giam 6, theo Facebook Trần Huỳnh Duy Thức. Em ông Thức cho biết: “Trại giam 6 cho biết thông tin anh Thức được đưa đến bệnh viện là không đúng và cho biết anh Thức vẫn đủ sức khỏe để chấp hành án phạt tù”.

Trước đó, có thông tin cho rằng, ông Thức phải vào bệnh viện vì sức khỏe yếu sau nhiều ngày tuyệt thực. Người nhà của ông Thức nhận định: “Nếu anh thật sự chưa từng nhập viện thì tính đến hôm nay rất có thể anh đã tuyệt thực lên đến 57 ngày mà nhà cầm quyền vẫn không có phản hồi gì về đơn yêu cầu miễn hình phạt còn lại của anh và gia đình”.

Chưa hết tháng Giêng năm 2021 mà đã có người thứ ba chết ở đồn công an CSVN trong Tháng Giêng, theo báo Người Việt. Đó là ông Võ Văn Xếp, cư dân thị trấn Thạnh Phú, huyện Thạnh Phú, tỉnh Bến Tre, bị công an bắt giam cùng với một phụ nữ vào ngày 14/1 vì “liên quan đến nhiều vụ trộm cắp tài sản” xảy ra tại địa phương. Trong lúc bị tạm giữ, ông Xếp đã “bất ngờ nhảy từ lầu 2 trụ sở Công An huyện Thạnh Phú (Bến Tre) tử vong”.

Những cái chết trong lúc bị công an tạm giữ đã không còn xa lạ ở VN: “Đổ vạ cho nghi can ‘tự tử’ hay chết bệnh là cách giản dị nhất để công an CSVN chối tội tra tấn chết người. Mới ngày 16 Tháng Giêng vừa qua, bà Triệu Ngọc Bình trưng tấm hình thi thể con trai là Dương Quốc Minh (22 tuổi) chết với các vết bầm tím cả người”.

Báo Pháp Luật TP HCM có bài: 1 nghi can nhảy lầu ở trụ sở công an tử vong. Câu chuyện do phía công an dựng nên: Chiều 18/1, công an huyện Thạnh Phú làm việc với ông Xếp trong tình trạng bị còng tay. Trong khi làm việc với công an ngày 14/1, ông Xếp khai đã giấu một nhẫn vàng ở hội trường lầu 2 trụ sở Công an huyện, nhẫn do ông trộm trước đó. Điều tra viên đưa ông Xếp lên hội trường thì ông “bất ngờ nhảy lầu”!

Tổ chức Ân Xá Quốc Tế kêu gọi lớp lãnh đạo mới của Việt Nam nắm bắt cơ hội để đảo ngược suy thoái nhân quyền, theo RFA. Hôm nay, GĐ Khu vực Châu Á- Thái Bình Dương của Ân Xá Quốc Tế, Yamini Mishra nhận định: “Sự bất dung của cơ quan chức năng Việt Nam đối với giới bất đồng chính kiến ôn hòa lên đến đỉnh điểm dưới quyền nhóm lãnh đạo sắp mãn nhiệm kỳ. Việc bổ nhiệm những lãnh đạo quốc gia mới mang đến một cơ hội quý giá cho Việt Nam nhằm thay đổi tiến trình về nhân quyền”.

Mời đọc thêm: CSVN gia tăng trấn áp bất đồng chính kiến trước đại hội đảng (NV). – Một nghi can nhảy lầu ở trụ sở công an tử vong (TP). – Trước Đại hội 13: Một phụ nữ bị tuyên 7 năm tù vì “châm biếm lãnh đạo đảng” — Hoa Kỳ: Trung Quốc phạm tội diệt chủng đối với người Duy Ngô Nhĩ (RFA). – Mỹ: Trung Quốc ‘phạm tội diệt chủng người Uighurs’ (BBC). 

Tin nước Mỹ

Trump ân xá cho Bannon trong loạt khoan hồng cuối cùng, BBC đưa tin. Chỉ vài giờ trước lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Joe Biden, ông Trump đã tiến hành ân xá cho 73 người và giảm án cho 70 người khác, biến đặc quyền này của Tổng thống Mỹ thành trò hề. Tương tự như trường hợp ân xá của hai đợt trước, những người được Trump ân xá là những người giàu có phạm tội và có các mối quan hệ chính trị với Trump.

Trong số những người được Trump ân xá có ông Steve Bannon, cựu cố vấn của ông Trump, đang đối mặt với cáo buộc lừa đảo, gian lận. Tháng 8/2020, Bannon bị buộc tội lừa đảo trong chiến dịch gây quỹ xây bức biên giới Mỹ-Mexico. Bannon và 3 người khác đã lừa hàng trăm ngàn nhà tài trợ đóng góp tiền cho chiến dịch “Chúng tôi xây dựng bức tường” vốn gây quỹ được 25 triệu Mỹ kim, nhưng ông ta bỏ túi hàng triệu Mỹ kim để tiêu xài.

Chiều 19/1, khi máy bay chở Tổng thống tân cử Joe Biden hạ cánh xuống sân bay Andrew, Donald Trump đọc diễn văn từ biệt và chúc chính quyền mới “may mắn”, RFI đưa tin. Ông Trump nói: “Vào lúc tôi kết thúc nhiệm kỳ với tư cách là tổng thống thứ 45 của Hoa Kỳ, tôi hoàn toàn tự hào trước quý vị về những gì chúng ta đã cùng nhau đạt được”. Trong số những gì ông Trump “đạt được” có hơn 400.000 sinh mạng người Mỹ đã mất vì đại dịch Covid-19, bởi sự vô trách nhiệm của chính quyền Trump. 

Khoảng 8h sáng 20/1, Tổng thống Donald Trump rời Nhà Trắng, theo báo Người Lao Động. Tin từ CNN cho biết, ông Trump ​​rời Nhà Trắng sớm để tới căn cứ quân sự Andrews, bang Maryland. Tại đây, ông dự kiến phát biểu trong một buổi lễ chia tay ngắn trước khi khởi hành đến thị trấn Palm Beach, bang Florida, chính thức trở lại cuộc sống thường dân sau 4 năm ông làm cho nước Mỹ chao đảo.

Khó khăn của Tổng thống tân cử: Ông Biden nhậm chức trong bối cảnh chia rẽ sâu sắc, đại dịch hoành hành, theo VOA. Ông Biden sẽ trở thành tổng thống Mỹ cao tuổi nhất trong lịch sử “tại một buổi lễ trọng đại tại thủ đô Washington, nhưng giảm đi sự hào nhoáng thường thấy do dịch bệnh COVID-19 cũng như lo ngại về an ninh”, sau cuộc tấn công vào Điện Capitol, của những kẻ quá khích ủng hộ ông Trump ngày 6/1.

Báo Người Việt đưa tin: Biden và Harris tưởng niệm 400,000 người Mỹ chết vì COVID-19. Gần một năm sau đại dịch, các nạn nhân bị Covid-19 giết chết đã được tưởng nhớ, với 400 ngọn đèn, tượng trưng cho 400.000 nạn nhân, được thắp lên xung quanh Lincoln Memorial Reflecting Pool trong National Mall.

Vợ chồng Tổng Thống đắc cử Joe Biden (phải) và vợ chồng Phó Tổng Thống đắc cử Kamala Harris tại lễ tưởng niệm 400.000 người chết vì COVID-19, đứng ở Lincoln Memorial nhìn về Washington Memorial. Hình: AP Photo/ Evan VucciHành động của ông Biden để bắt đầu thực hiện lời hứa chữa lành nước Mỹ: Tổng thống đắc cử Joe Biden sẽ ký 17 sắc lệnh hành pháp ngay khi lên nắm quyền, theo VOV. Bà Jen Psaki, Thư ký báo chí của chính quyền ông Biden cho biết, ông muốn bắt tay thực hiện công việc càng sớm càng tốt để hoàn thành mục tiêu “đưa đất nước tiến về phía trước”. “Với tư cách là tân tổng thống của Mỹ, một trong những hành động đầu tiên của ông Biden sẽ là đảo ngược một số chính sách và chỉ thị của người tiền nhiệm Donald Trump”.

Tổng thống Joe Biden sẽ đưa Mỹ trở lại Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu, chỉ đạo tất cả các cơ quan liên bang xem xét tiêu chuẩn phát thải. Ông Biden cũng sẽ ký một sắc lệnh hành pháp để “khôi phục và duy trì niềm tin của công chúng và chính phủ”, yêu cầu những nhân vật được bổ nhiệm trong các cơ quan hành pháp ký “cam kết về đạo đức nghề nghiệp”.

FBI rà soát “nội phản”, loại 12 lính vệ binh khỏi lễ nhậm chức của ông Biden, báo Lao Động đưa tin. Người phát ngôn Lầu Năm Góc Jonathan Hoffman thông báo, có 12 thành viên Vệ binh Quốc gia trong số 25.000 người, đã bị loại khỏi nhiệm vụ trong lễ nhậm chức Tổng thống Mỹ. Bộ Quốc phòng Mỹ nói: “Chúng tôi có 2 cá nhân được xác định là đã đưa ra những bình luận hoặc tin nhắn không phù hợp”.

Mời đọc thêm: Donald Trump và bốn năm làm rung chuyển nền dân chủ Mỹ (RFI). – Lãnh đạo Cộng hòa: Ông Trump đã ‘kích động’ đám đông (TT). – Đêm cuối ở Nhà Trắng, Tổng thống Trump ân xá hàng loạt đồng minh (NLĐ). – Trump ân xá, giảm án cho 143 người (VNE). Mời đọc lại: Steve Bannon bị cáo buộc gian lận việc gây quỹ xây bức tường Mexico (BBC). 

– Hoa Kỳ: Tổng thống thứ 46 nhậm chức trong bầu không khí “ngoại bất nhập” (RFI). – Kế hoạch chính sách của Tân Tổng thống Biden ngày đầu tiên nhậm chức (VOA). – “Chính quyền Biden: Cứng rắn với Trung Quốc, nhưng liên kết với đồng minh” (RFI). – Con gái ông Biden nói về khả năng làm việc trong chính quyền của cha (LĐ). – Facebook, Twitter và tự do phát biểu (BBC). – Bắt lính Mỹ âm mưu đánh bom đài tưởng niệm 11/9 (VNE).

***

Thêm một số tin: Trường hợp đặc biệt’ chứng tỏ Đảng ‘thất bại về nhân sự’ (VOA). – Hàng trăm ngàn công nhân ở Bình Dương không có tiền về quê ăn Tết (NV). – Tuyên Quang: Chi cục trưởng Chi cục DSKHH gia đình lái xe khi say rượu, hành hung cảnh sát giao thông (FB Kiểm Tin).