Tác giả: Nicholas Confessore, Karen Yourish, Steve Eder, Ben Protess, Maggie Haberman, Grace Ashford, Michael LaForgia, Kenneth P. Vogel, Michael Rothfeld và Larry Buchanan
Dịch giả: T.Vấn
14-10-2020
Làm ăn ngay trên những đường lăn bóng (của sân golf)
Ngay sau cuộc thắng cử không ai mong đợi của Trump năm 2016, David Storch, một nhà quản lý ngành hàng không ở tiểu bang Illinois, là người đầu tiên bước chân vào thế giới trộn lẫn giữa chính trị và kinh doanh riêng tư của Trump.
Hôm trước ngày lễ Tạ Ơn năm đó (2016), một hội viên câu lạc bộ Mar-a-Lago, vốn là bạn chung với Trump và Storch, đã mời Storch đi đánh golf ở một sân ngay bên cạnh khách sạn Trump International. Họ bất ngờ gặp Trump ở phòng ăn của sân golf. Câu chuyện đưa đẩy hết chuyện này đến chuyện kia. Chẳng bao lâu, họ lan man đến thú tiêu khiển xa xỉ của những đường lăn bóng trên sân golf và hệ thống nước ô nhiễm ở nhà tù Palm Beach nằm tiếp giáp ngay bên cạnh.
Vào những ngày tháng cuối cùng của chính phủ Obama, Công ty AAR Corp. của Storch đang cạnh tranh với một đối thủ để giành cho kỳ được hợp đồng béo bở 10 tỉ đô la cung cấp dịch vụ bảo trì máy bay cho Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ. Hợp đồng này, nếu Storch lấy được, sẽ đóng vai cái trục đưa AAR Corp. bước vào thế giới hợp đồng với những công việc của chính phủ liên bang ngày càng mở rộng. Vào lúc Trump tiếp nhận quyền lực, đối thủ của Storch là DynCorp, đang đưa nội vụ hợp đồng ra trước tòa án Liên Bang.
Lúc ấy, tiềm năng của DynCorp là có thể dựa vào một đồng minh đầy quyền lực là ngài tân tổng thống. Công ty mẹ của DynCorp là Cerberus Capital Management với chủ đồng sáng lập là tỉ phú Stephen A. Feinberg. Ông này đã từng hào phóng đóng góp vào quỹ tranh cử của Trump. Tỉ phú Feinberg lúc này đang còn trong vòng vận động giữ một ghế quan trọng trong nội các của Trump, và DynCorp chuẩn bị những áp lực hành lang để chính phủ hủy bỏ hợp đồng với AAR Corp.
Vào đúng hôm lễ nhậm chức của Trump, Storch dùng mạng xã hội ưa thích nhất của Trump để tweet đi bức hình hai người chụp chung tại sân golf.
“Cầu chúc ngài thành công thưa tổng thống!” Ông ta tweet.
Bản phân tích của New York Times tiết lộ, cùng với trường hợp của AAR Corp., còn có hơn 100 công ty khác mong được làm ăn với chính phủ Liên Bang đã tận tình chiếu cố các cơ sở doanh nghiệp của Trump.
Trong suốt năm kế tiếp, AAR Corp. đã tăng gấp 4 lần chi phí dành cho việc tạo áp lực hành lang, thuê thêm 2 công ty chuyên lo việc này và có những mối quan hệ với Trump. Theo một chuyên gia vận động hành lang, có dính líu đến nỗ lực của AAR Corp., Storch cũng áp dụng một thủ đoạn gây ảnh hưởng khác ít có tính cách truyền thống: Năm 2017, AAR Corp. tổ chức một hội nghị an dưỡng dành cho các giới chức điều hành quản lý của công ty tại khu nghỉ dưỡng Trump National Doral golf resort. Dữ liệu cho thấy, năm 2018 AAR Corp. còn trở lại nơi này một lần nữa vào tháng 6 nóng nực ít mưa, và trả khoản phí tổn là $120,746. Năm sau nữa, AAR Corp. tổ chức một sự kiện ở khách sạn của Trump ở Chicago. Chuyên gia lobbyist (nói trên) cho biết, tất cả những nỗ lực này là nhằm ý định khuyến khích ngài tổng thống có một cái nhìn thiện cảm hơn với công ty.
Trong buổi phỏng vấn và trong nội dung một bản tuyên bố, Storch – bây giờ là chủ tịch của AAR Corp. – xác nhận, công ty của ông ta đã là khách hàng của các cơ sở doanh nghiệp của Trump. Cũng giống như hầu hết các công ty và các viên chức điều hành khác, khi được New York Times đặt câu hỏi, Storch trả lời rằng việc công ty chọn các cơ sở doanh nghiệp của Trump làm nơi tổ chức các sự kiện đều dựa trên giá cả, các điều kiện phục vụ tổ chức và tính cách khả dụng vào thời điểm mong muốn (availability).
Storch khẳng định: “Chúng tôi không hề bị áp lực phải làm một điều gì cụ thể khác biệt với những đối thủ cạnh tranh của mình”.
AAR Corp. vẫn giữ được hợp đồng với Bộ Ngoại giao và các công việc làm ăn với chính phủ tiếp tục gia tăng: Từ khi Trump nhậm chức, AAR Corp. nhận được 10 hợp đồng mới với chính phủ, trị giá tổng cộng 1.35 tỉ đô la.
Ngoài ra, Storch nói thêm, trận golf họ chơi với nhau thuần túy có tính cách giao tế xã hội. “Tôi đã không biết tổng thống đắc cử có mặt ở câu lạc bộ cũng như không hề mong đợi rằng ông ấy cùng tham gia với nhóm chúng tôi trên sân”.
“Người ta thích đến chỗ nào có sự hiện diện của tổng thống”
Hiếm khi có ai đến các câu lạc bộ của Trump chỉ để chơi golf với tổng thống hay chụp hình chung với ông ta hoặc để chỉ tình cờ gặp ông ta trong phòng ăn. Tất nhiên, chính thức thì không phải như vậy, và nhất là khi được các phóng viên của New York Times hỏi. Trong thực tế, rất nhiều trường hợp như vậy đã xảy ra, nhất là tại Mar-a-Lago, một dinh thự tư nhân rộng rãi được Trump cải biến thành một câu lạc bộ doanh nghiệp tư vào thập niên 1990s.
Gia đình Trump chiếm khu trên lầu của tòa nhà chính làm nơi ở. Đó là một dẫy những phòng ăn và phòng khách nối liền nhau, được trang điểm hào phóng bằng những vật dụng dát vàng và nền nhà lót gạch kiểu Tây Ban Nha cổ. Mỗi khi về Mar-a-Lago, Trump thường hay xuống dưới lầu để ăn uống, khi thì với khách, khi thì với các hội viên (câu lạc bộ) hoặc cả hai.
Fernando Cutz, một cựu trợ tá an ninh quốc gia thường đi với Trump đến câu lạc bộ, kể lại: “Mọi người biết khi nào tổng thống có mặt ở Mar-a-Lago, nên thường họ đến với khách của mình hay với một ý nghĩ đặc thù nào đó trong đầu. Do vậy, ai cũng có cơ hội để nói ra ý kiến của mình. Và vị tổng thống này, ngài thật sự lắng nghe và nhắc các cộng sự của ngài chú tâm theo dõi”.
Mùa xuân năm 2017, có 2 vị cựu tổng thống của Colombia đến gặp Trump ở Mar-a-Lago với tư cách là khách của một hội viên. Vụ gặp gỡ này được coi như là một đòn ngoại giao làm bỉ mặt vị tổng thống Colombia đương nhiệm. Theo Fernando Cutz, khi tin tức vụ việc bị lọt ra ngoài, các cố vấn tòa Bạch Ốc phải mở lại băng hình lưu trữ nghiên cứu để xác nhận sự việc. Có lần, một hội viên khác đến gặp Cutz để trao kế hoạch cứu vãn hòa bình ở Trung Đông dài khoảng một trang giấy.
Cutz nói tiếp: “Nói thẳng ra, có những ngẫu nhiên, những tình cờ lúc nào cũng hiện diện đâu đó”. Cutz cũng đã từng làm việc trong chính phủ thời tổng thống Obama và đã nghỉ từ mùa xuân 2018.
Những “tình cờ, ngẫu nhiên” này cùng với những người khác xuất hiện mỗi khi ngài tổng thống có mặt ở Mar-a-Lago, bao gồm các vị CEO các công ty, các nhà làm luật thuộc đảng cộng Hòa và kể cả những tay hoạt động lobbyist mong muốn thâm nhập vào thế giới thân cận của tổng thống.
Jeff Greene, một nhà phát triển địa ốc ở Florida, là người vẫn tiếp tục là hội viên của câu lạc bộ dù đã từng có lần “bất đồng” với Trump ngay trước mắt mọi người, bày tỏ ý kiến: “Một khi ông ta trở thành tổng thống, ai cũng muốn vây quanh ông ta”.
Đó không phải là mua bán ảnh hưởng, Greene nói tiếp: “Chỉ là người ta thích đến chỗ có sự hiện diện của tổng thống”.
Mar-a-Lago không giống như những câu lạc bộ khác ở Palm Beach
Thật ra, nói một cách chính xác, các hội viên đóng tiền cho Trump để được vào nhà của ông ta.
Trong các bữa ăn, người ta xếp hàng vây quanh bàn ăn của tổng thống. Các vị khách, thậm chí cả các hội viên, có thói quen ghé lại cám ơn Trump đã cho phép họ có mặt.
Trong khoảng thời gian Trump đang vận động tranh cử và trong những tháng trước ngày lễ nhậm chức, tờ nội san của Mar-a-Lago thông báo, tên của khoảng gần 100 hội viên mới, trong số đó có nhiều tên tuổi dính liền với các quyền lợi kinh doanh ở Washington. Tài liệu thuế tiết lộ, chỉ riêng trong năm 2016, số lệ phí gia nhập của câu lạc bộ thu được xấp xỉ 6 triệu đô la. Vị tổng thống đắc cử đã để ý tới chi tiết này. Trong buổi tiệc đêm giao thừa 2017 ở đây, chỉ vài tuần lễ trước khi nhậm chức, Trump tuyên bố trước đám đông, rằng ông ta buộc phải tăng lệ phí với những “fake people” đang tìm cách gia nhập vào câu lạc bộ.
Trong số những vị khách hiện diện đêm hôm đó có Lev Parnas, một doanh nhân ít được biết đến ở Florida và là người sau này sẽ là một nhà sản xuất phim ảnh và góp phần trong vụ làm áp lực với chính phủ Ukraine, mở cuộc điều tra các đối thủ chính trị của Trump. Parnas, sau này cắt đứt các quan hệ với Trump, kể lại rằng các vị khách có mặt đã cười ầm vì nhận xét của Trump về các tân hội viên (fake people – ND). Ngày hôm sau, lệ phí gia nhập Mar-a-Lago nhảy vọt lên $200,000, một sự gia tăng mà các viên chức quản lý ở đó cho biết, đã được lên kế hoạch từ lâu.
Một hội viên mới, Elliot Broidy, thương nhân ở California có một quá khứ đầy sóng gió, là người đã quyên góp được cả triệu đô la cho chiến dịch tranh cử của Trump, gia nhập Mar-a-Lago sau cuộc bầu cử 2016. Ông này nói với một thuộc cấp rằng ,đây là một cách để ông ta có thể dễ dàng gặp gỡ tổng thống. Mới tuần vừa rồi, trong một vụ án, Elliot Broidy đã bị cáo buộc có mưu đồ vận động một cách trái phép các viên chức chính phủ, nhân danh một khách hàng người nước ngoài.
Một tài liệu mà New York Times có được, tiết lộ rằng, Bác sĩ Jeffrey P. Feingold, một người dẫn đầu trong việc hiến tặng cho quỹ tranh cử của Trump, đã gia nhập câu lạc bộ từ năm 2017. Cùng năm đó, công ty MCNA chuyên về phúc lợi nha khoa của ông ta mướn một tay lobbyist có quan hệ với Trump để vận động một hợp đồng với các viên chức liên bang phụ trách về Medicare và Medicaid (theo một giới chức quản lý biết chuyện, vận động này đã thất bại). Sau đó, Trump đưa bác sĩ Feingold – một người hoạt động tích cực cho các nguyện vọng của người Do Thái – vào The US Holocaust Memorial Council, làm ủy viên quản trị.
Khi Parnas tìm cách để lọt vào quỹ đạo của tổng thống Trump, ông ta hỏi ý kiến một viên chức làm việc tại tổ chức Super PAC của Trump, America First, làm cách nào để có thể gia nhập câu lạc bộ ở Florida. Viên chức này, có tên là Joseph Ahearn, nói Parnas có thể sẽ nhận được điện thoại từ bác sĩ Feingold, “ông ta muốn ăn trưa với anh ở Mar-a-Lago để thảo luận về việc anh muốn tham gia câu lạc bộ”, một tin nhắn từ máy điện thoại cho biết.
Parnas cho biết, ông ta đã nhận được đơn xin gia nhập từ viên tổng quản lý của Mar-a-Lago dù không còn tha thiết lắm và cũng chưa bao giờ gặp mặt với bác sĩ Feingold. Parnas còn cho biết thêm, một số các cộng sự của Trump tiếp tục nhắc nhở với ông ta về việc gia nhập câu lạc bộ, hàm ý rằng ,gia đình ngài tổng thống sẽ giúp giải quyết nhanh chóng lá đơn.
Đến lúc này, phí gia nhập đã tăng lên đến $250,000. Parnas bảo ông ta không đủ khả năng tài chính để làm việc đó.
(Còn tiếp)
