Frauke Niemeyer nói chuyện với Markus Reisner
Vũ Ngọc Chi chuyển ngữ
1-7-2024
Ở Donbass, quân Ukraine và quân Nga vẫn đang tranh giành ngôi làng nhỏ nhất một cách gay gắt. Nhưng quân đội của Putin đang liên tục có những tiến bộ. Trên bầu trời Đông Âu, Điện Kremlin cũng đang tích cực chống lại NATO. Đại tá Reisner giải thích cho NTV cách người Nga quấy nhiễu máy bay phương Tây.
NTV: Quân đội Nga thông báo đã chiếm được hai thị trấn Novoolexandrivka và Spirne trong vài ngày qua. Tuy nhiên, Ukraine phủ nhận. Theo quan điểm của ông thì tình hình như thế nào?
Markus Reisner: Người Nga chiếm thế chủ động trên toàn mặt trận, nghĩa là họ quyết định được nơi giao tranh thông qua các cuộc tấn công của mình. Họ đang dần thành công ở hai khu vực nặng ký: Thứ nhất là ở khu vực Chassiv Yar và gần Ocheretyne ở Donbass. Hai địa điểm được đề cập là Novoolexandrivka và Spirne cũng nằm ở đó. Một phần diện tích ở khu vực Chasiv Yar nằm ở bờ phía đông của Kênh Donbass. Phần này hiện nay gần như 100% bị quân Nga chiếm đóng. Thử thách lớn đối với quân Nga là làm sao để vượt qua kênh. Chúng ta sẽ chứng kiến giao tranh khốc liệt ở đây trong vài tuần tới.
Mặt khác, cách Chasiv Yar khoảng 100 km về phía nam, lực lượng Nga đang đạt được tiến bộ trong việc phá vỡ tuyến phòng thủ thứ hai của Ukraine gần Ocheretyne. Họ mở rộng mặt trận ở đó. “Bông hoa” như cách gọi của người Nga, đã bắt đầu “nở”. Các địa điểm nhỏ hơn với khoảng từ 500 đến 1000 cư dân, có những cái tên chưa từng được biết đến trước đây, trở thành những nơi giao tranh quyết liệt giữa hai bên. Sau nhiều tuần chiến đấu, cuối cùng chúng cũng rơi vào tay quân Nga sau khi bị san bằng.
NTV: Họ tiến tới đó nhanh đến mức nào?
Markus Reisner: Đây không phải là những khoảng cách lớn, đôi khi chỉ 100 mét, đôi khi 500 mét hoặc thậm chí một km, nhưng trong một cuộc chiến tranh tiêu hao, họ sử dụng các chiến thuật sau: Quân Nga không chỉ dùng đại bác và bệ phóng tên lửa mà còn thả bom lượn. Với sức công phá khủng khiếp của chúng, họ có thể hạ gục toàn bộ căn cứ của Ukraine và sau đó mở một cuộc tấn công. Các thiết bị nhỏ hơn sau đó được sử dụng. Một hoặc hai xe bọc thép chở quân, một xe tăng chiến đấu, thường cũng với 4 đến 5 xe gắn máy hoặc xe mui trần không bọc thép nhưng linh động.
NTV: Xe gắn máy làm gì ở tiền tuyến?
Markus Reisner: Quân Nga sử dụng xe gắn máy để cố gắng vượt qua những không gian rộng lớn không có quân địch thật nhanh chóng. Họ đột nhập vào các vị trí bị nghi ngờ có quân Ukraine đóng ở đó, kiểm tra xem khu vực đó có an toàn không và sau đó có thể gửi lực lượng tới. Chiến thuật này luôn thành công dù bị tổn thất nặng nề, có từ Thế chiến thứ hai, khi nó được thực hiện bởi các tiểu đoàn trinh sát với xe gắn máy.
Nếu chúng ta nhìn vào cấp độ hoạt động, tức là nhìn từ góc độ rộng hơn về mặt trận, thì tình trạng hiện thời như thế này: Ở Donbass, quân Nga đang tiến xa hơn và đang dần đẩy lùi quân Ukraine. Tuy nhiên, tại khu vực Kharkiv, quân Ukraine vẫn ngăn chặn thành công quân Nga và ở một mức độ nào đó thậm chí còn đẩy lùi họ. Tại Lipzy chẳng hạn. Tuy nhiên, tại Vovchansk, chúng ta chứng kiến có giao tranh ác liệt. Người Nga thậm chí gần đây đã rút lui một lữ đoàn dù ở đó vì tổn thất nặng nề. Quân Ukraine và quân Nga nằm đối diện nhau, gần giống như ở Stalingrad trước đây, ở một khoảng cách ngắn, trong tầm mắt và đang chiến đấu ác liệt và kiên trì.
NTV: Nếu chúng ta nhìn xa hơn là chỉ ở tiền tuyến: Phân tích dữ liệu của nước Anh cho biết trong 4 tháng đầu năm nay, 142 chuyến bay vận chuyển và giám sát của Lực lượng Không quân Hoàng gia đã bị cản trở do nhiễu GPS. 142 trong tổng số 504 chuyến bay thực hiện ở Đông Âu. Bộ Quốc phòng Anh đổ trách nhiệm cho Nga là đã tích cực làm gián đoạn, cứ một trong bốn chuyến bay của Anh qua Đông Âu. NATO không thể tự bảo vệ mình?
Markus Reisner: Điều này thật sự đã diễn ra trong nhiều tháng, đặc biệt ở vùng Baltic, nơi người Nga rõ ràng đang cố tình phá vỡ phổ điện từ. Hàng không dân dụng cũng báo cáo lỗi GPS ở đây. Vì vậy, đây là khả năng tác chiến hỗn hợp mà Nga đang sở hữu và đang khai triển, trong khi NATO không biết phải đối phó với nó như thế nào.
NTV: Không cần biết nhiều về hàng không nhưng cũng có thể biết rằng: Sự việc GPS trên máy bay bị hỏng nghe có vẻ nguy hiểm.
Markus Reisner: Đúng vậy, đặc biệt đối với ngành hàng không dân dụng, vốn chủ yếu phụ thuộc vào tọa độ GPS. Cho đến nay chưa có vụ tai nạn nghiêm trọng nào xảy ra nhưng đã có một số báo cáo về những sự cố như vậy.
Nhiều cuộc tấn công trong số này được cho là bắt nguồn từ Kaliningrad. Đây là vùng đất của Nga ở phía nam vùng Baltic, giữa Ba Lan và Litva. Nga đã bố trí một số thiết bị tác chiến điện tử ở đó. Điều này khiến chúng tôi lo lắng.
Điều tương tự cũng áp dụng với các tàu Nga di chuyển gần cáp ngầm. Luôn có sự nghi ngờ rằng người Nga có thể đang chuẩn bị hoặc đã thực hiện hành vi phá hoại đường cáp dữ liệu hoặc đường dây nguyên liệu thô.
NTV: Quay lại chuyện máy bay: Phi hành đoàn hành xử như thế nào nếu GPS bị lỗi trong suốt chuyến bay?
Markus Reisner: Hệ thống lái tự động sẽ tự động báo cáo rằng nó không còn nhận được tín hiệu nữa. Sau đó nó chuyển sang điều khiển bằng tay. Tất nhiên, điều này cũng có thể được thực hiện một cách trực quan nếu máy bay không bay trong mây che phủ vào lúc nửa đêm. Trong trường hợp đó nó thật sự sẽ nguy hiểm. Bạn cũng có thể sử dụng liên lạc vô tuyến để hỗ trợ điều khiển chuyến bay. Người Nga thật sự không cố ý làm rơi một chiếc máy bay chở khách dân sự. Tôi không thể tưởng tượng được điều đó xảy ra vào lúc này. Họ chỉ đơn giản là cố gắng làm cho công việc của các máy bay trinh sát của NATO trở nên khó khăn nhất có thể.
NTV: Tuy nhiên, có vẻ như đó chỉ là quyết định của người Nga về việc không muốn phá hoại một máy bay chở khách từ trên trời. Liệu họ có đủ khả năng để làm điều đó không?
Markus Reisner: Lý do khiến Mỹ hành động thận trọng như vậy kể từ khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine chắc chắn là như thế này: Nhà Trắng không muốn dồn Điện Kremlin vào chân tường đến mức phải thực hiện những hành động quân sự không thể kiểm soát được nữa. Bạn có thể nói điều đó một cách thẳng thắn. Đặc biệt trong thế giới kỹ thuật số mà chúng ta đang sống ngày nay, kẻ thù có thể hoạt động theo nhiều cách, chẳng hạn như trong không gian mạng. Chúng ta không chuẩn bị cho điều đó và không chuẩn bị cho nhiều điều khác. Hãy nghĩ đến các cuộc tấn công đốt phá gần đây ở Berlin.
NTV: Một tòa nhà thuộc sở hữu của công ty vũ khí Diehl bốc cháy do lỗi kỹ thuật.
Markus Reisner: Người ta đang điều tra xem liệu Nga có đứng đằng sau hay không. Tuy nhiên, vụ việc không được thảo luận đặc biệt trên các phương tiện truyền thông Đức. Điều đó làm tôi ngạc nhiên. Có bằng chứng về hành động của Nga? Nếu vậy, chúng ta phải làm gì để đối phó?
Một ví dụ khác: NATO gần đây đã gián tiếp thừa nhận rằng, trong trường hợp khẩn cấp, họ chỉ có thể bảo vệ khoảng 5% không phận ở sườn phía đông với hệ thống phòng không sẵn có.
NTV: Ông thích miêu tả việc chiến đấu trong chiến tranh như một cuộc chạy đua: Một bên phát triển một cái gì đó mới, bên kia hiện đang cố gắng tìm ra thuốc giải độc nhanh chóng, một câu trả lời cho nó. NATO vẫn đang ở giữa quá trình này khi nói đến thiết bị gây nhiễu? Chúng ta không có thuốc giải thích hợp?
Markus Reisner: Do lợi ích hòa bình sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, nhiều năng lực đã bị dỡ bỏ. Nếu chúng ta nhìn vào NATO, lực lượng không quân vẫn mạnh nhất vì cần rất nhiều lực lượng không quân ở Afghanistan và Iraq. Nhiều liên đoàn lực lượng bộ binh, bao gồm nhiều năng lực phòng không và thủy quân lục chiến, đã bị các quốc gia phương Tây giảm bớt.
Chúng ta, đặc biệt ở châu Âu, đã bỏ lỡ những bước phát triển trong các lĩnh vực khác, như không gian mạng và không gian. Nga, cũng như Trung Quốc, Iran và những nước khác đã gia tăng trang bị vũ khí cho mình trong thời gian chúng ta hạn chế phát triển. Bây giờ câu hỏi được đặt ra: Liệu chúng ta có còn ngang bằng về lực lượng không? Chúng ta còn có thể làm họ e sợ được nữa không?
NTV: Câu trả lời của ông là gì?
Markus Reisner: Hãy lấy nước Đức làm ví dụ. Trong một số lĩnh vực, năng lực nhất định trong các lĩnh vực khác nhau, Bundeswehr (Quân đội Đức) và các quân đội phương Tây khác có rất ít hoặc ít nhất là có rất ít lựa chọn.
Bundeswehr gần đây đã phóng hai vệ tinh do thám vào không gian. Theo báo cáo đầu tiên của phương tiện truyền thông trong 48 giờ qua, chúng không hoạt động. Người Nga nghĩ gì về điều này?
Đầu năm nay, một tàu ngầm của Anh đã tiến hành thử vũ khí hạt nhân bằng tên lửa không được trang bị đầu đạn. Tên lửa rời khỏi mặt nước, quay một vòng rồi rơi xuống. Hai lần liên tiếp. Trong nền dân chủ sôi động của chúng ta, tất cả những điều này đều được thảo luận một cách công khai. Nhưng chúng ta không được ngây thơ vì Nga tất nhiên đang theo dõi chúng ta.
NTV: Các trục trặc khác nhau có thể được giải thích theo những cách khác nhau. Nhưng liệu có điểm yếu cơ bản nào trong hệ thống phòng thủ của phương Tây góp phần gây ra những rủi ro như vậy?
Markus Reisner: Vấn đề là như sau: Trong 20 năm qua, do các hoạt động ở Iraq và Afghanistan, phương Tây đã sản xuất những loại vũ khí mà chẳng hạn như không cần phải tự bảo vệ mình trước sự can thiệp của kẻ thù vào trường điện từ.
NTV: Vì Taliban thiếu khả năng tấn công ở lĩnh vực này?
Markus Reisner: Chính xác. Nhưng bây giờ chúng ta đang đối phó với một đối thủ ngang hàng. Đây là một điều hoàn toàn khác và bất chợt chúng ta nhận ra: Do các cuộc tấn công phá hoại của người Nga, các loại vũ khí tối tân của phương Tây chúng ta không còn tác dụng nữa. Ví dụ như lựu đạn Excalibur được dẫn đường chính xác. Trong số 100 quả lựu đạn, chỉ có sáu quả đạt được mục tiêu.
Nếu vũ khí chính xác của chúng ta vẫn hoạt động tốt cho người Ukraine, chúng ta sẽ có hình ảnh các căn cứ quân sự Nga bị phá hủy ở Crimea và các khu vực khác hàng tuần. Nhưng chúng ta không có được vậy. Chúng ta chỉ có được chúng mỗi tháng một lần.
NTV: Bởi vì tên lửa và tên lửa hành trình đang bị người Nga quấy nhiễu độ chính xác?
Markus Reisner: Đúng vậy, chính là như thế. Phía Nga dường như có khả năng hoạt động rất tốt về trường điện từ. Theo truyền thống, họ luôn giỏi về lĩnh vực đó, đã phát triển hơn nữa các kỹ năng của mình và đã thành công tạo ra các hệ thống rất hiệu quả bằng cách sử dụng các phương tiện rất phải chăng.
Với phụ kiện rẻ tiền vài trăm euro, bom lượn cũ trở thành vũ khí tầm xa với sức công phá khủng khiếp. Nếu bạn mua một hệ thống có hiệu quả tương đương từ một công ty vũ khí phương Tây, bạn sẽ phải nỗ lực sản xuất rất tốn kém, bạn sẽ có được một loại vũ khí có cái tên lạ mắt như “Đạn tấn công trực tiếp chung” hoặc thứ gì đó tương tự và bạn sẽ phải trả hàng triệu euro cho nó. Nhưng người Nga đang tạo ra những thứ nhiều hiệu quả hơn, lại tốn ít tiền hơn và các công ty quốc phòng phương Tây không thể cự lại được.
NTV: Không thể nâng cấp các loại vũ khí của phương Tây như Storm Shadow hay HIMARS để trở nên miễn nhiễm với thiết bị gây nhiễu sao?
Markus Reisner: Đó là điều họ đang cố gắng làm bây giờ, nhưng không có tác dụng nhanh như vậy. Các công ty phải tập hợp các kỹ thuật viên của mình và trước tiên tìm hiểu cách người Nga vận hành: Họ sử dụng dải tần nào? Họ có hệ thống gì? Những gì có thể được phát triển để chống lại nó? Trong thời bình, quá trình này phải mất nhiều năm, nếu không muốn nói là hàng thập kỷ. Những ngày này, tăng tốc, vẫn còn phải mất hàng tháng.
Các nhà cung cấp riêng lẻ đã trưng bày các sản phẩm có thể vượt trội hơn các hệ thống của Nga tại các hội chợ vũ khí. Nhưng chúng chưa được thử nghiệm. Chúng vẫn được sử dụng ở Ukraine nhưng chỉ có một hoặc hai hệ thống trên mặt trận dài 1.200 km. Số lượng còn rất ít. Và hiện chưa thể cung cấp chúng ho lực lượng vũ trang của chúng ta.
