26-10-2023
Ngày hôm nay là ngày… sau hôm qua, tức là ngày chắc chắn sẽ rộ lên rất nhiều tin về tình hình Avdiivka, sau sự kiện quân Nga cắm cờ trên nóc hầm Đờ Cát hôm kia, xin lỗi tôi nhầm, không phải hầm De Casteries, cắm trên đống xỉ than. Về logic mà nói thì cũng sẽ là chắc chắn hôm nay “thừa thắng xông lên” quân Nga sẽ xua lính của chúng lao vào thành phố.
Và đúng là rộ tin tức lên thật. Đã có rất nhiều tin tức về tình hình quân Ukraine ở Avdiivka bị Nga ném bom lượn, mỗi cú ném chết mấy chục binh sĩ, rất ghê rợn. Điều này cũng không nằm ngoài dự đoán của chúng ta, vì gần như 100% sẽ xảy ra việc Nga tấn công ở cả hai mặt trận: Tiền tuyến là rất mạnh và trên truyền thông là cực mạnh.
Cầu được ước thấy, hôm nay đã có bài báo của báo chí trong nước nhanh nhảu ôm chân Shói-gù: “Quân đội Ukraine đang yếu dần”. Tất cả những diễn biến này đều đi theo một mạch logic chung mà chúng ta cũng đã phân tích từ trước: Tháng 11 sẽ là mốc để Putox tuyên bố chiến thắng, tôi chưa rõ ngày nào nhưng chắc cũng chỉ loanh quanh trong tháng này mà thôi. Nhất là lại còn thêm sự kiện ông Mike Johnson trở thành chủ tịch mới của Hạ viện Hoa Kỳ, lập tức rất nhiều tin tức, đặc biệt nhiều là các bình luận tung ra về khía cạnh ông này là người ủng hộ cựu Tổng thống Donald Trump, và logic bắc cầu của nhiều người sẽ cho rằng ông này sẽ là người chống phá kịch liệt chính sách ủng hộ Ukraine của Hoa Kỳ.
Khó khăn chồng khó khăn, phải không quý vị? Trong bài này tôi sẽ không tô hồng câu chuyện đâu, mà sẽ giữ cái nhìn khách quan và tỉnh táo nhất.
Vậy hôm nay Avdiivka có gì? Khó khăn cho quân đội Ukraine ở đây – tất nhiên rồi, nhưng với quân Nga thì cũng chẳng dễ dàng hơn.
Bây giờ tôi sẽ xin đặt lại một câu hỏi mà đáng nhẽ ra phải đặt từ cách đây 4 – 5 ngày, tức là khoảng 2 bài viết: Tại sao quân Nga đánh to ở hướng bắc, hơn là hướng nam Avdiivka? Một lúc nữa quý vị sẽ tìm thấy lý giải của tôi nằm ở chỗ nào đó. Bây giờ xin nói về tình hình hôm nay.
Sau khi cắm cờ trên đống xỉ, có vẻ như 90% các nguồn tin trên thế giới (tôi không muốn khẳng định là 100%) đều nhận xét rằng quân Nga cũng không đưa lính lên đó để chiếm giữ, mà ngược lại còn bị quân Ukraine bắn phá để… không giữ được bàn đạp. Theo blogger Denys Davydov, anh này đánh giá rằng trước khi quân Nga cắm được cờ, quân Ukraine đã phạm một sai lầm là rút lui hơi muộn, dẫn đến việc bị bắn phá bằng rocket hay tên lửa hay đạn nhiệt áp gì đó, dẫn đến thiệt mạng – khoảng một tiểu đội.
Ngày hôm nay thì mục tiêu chính của Nga là chiếm hai làng: Stepove (https://maps.app.goo.gl/DkgddFyjCovD66ba6) ở phía bắc và Sjeverne (https://maps.app.goo.gl/SiHG4wAco6mDoxQz6) ở phía nam, theo đường chim bay thì hai làng này cách nhau 7,5 ki-lô-mét. Nếu chỉ nhìn trên bản đồ một cách đơn giản như vậy thì quân Ukraine trong thị trấn Avdiivka chỉ còn một con đường thoát duy nhất về phía Orlivka (https://maps.app.goo.gl/zgm4S5r3t4myKuZT6) ở phía tây là con đường O-0542 (https://maps.app.goo.gl/FctDQct6PATPWFnx6). Xin quý vị quá bộ bấm vào các link bản đồ để dễ hình dung.
Các thông tin là như vậy – nhưng ngày hôm nay theo các nguồn tin trên mạng thì quân Nga đang phải vật lộn để vượt qua đường sắt từ thị trấn đi Ocheretyne (https://maps.app.goo.gl/XT2gsZ15TDx7cbjv8). Có thể ở đây đã có một phòng tuyến được quân Ukraine chuẩn bị trước bên cạnh đường sắt để ngăn quân Nga tiến xuống phía nam. Xin quý vị xem bản đồ số 1 tôi đánh dấu đường sắt này bằng đường nét đứt màu vàng. Mũi tên vàng là đống xỉ than, còn mũi tên đỏ biểu diễn nỗ lực của quân Nga tấn công Stepove.
– Tới đây, chúng ta cần nhìn lại: Tại sao quân Nga lại cố gắng chiếm bằng được đống xỉ than, thậm chí không cần chiếm cũng được, ít nhất phải đánh bật quân Ukraine ra khỏi đó? Vì (1) đống xỉ than là một trong những thành tố của chiến lũy đường sắt Avdiivka – Ocheretyne mà nó án ngữ phía trước, và (2) nếu không xử lý được đống xỉ than, thì quân Nga dù có muốn đi vòng qua nó để tiến xuống phía nam cũng không được, sẽ bị pháo kích vào lưng.
• Quân Nga tấn công vào Stepove và cả vào Sjeverne ở phía nam, sẽ gặp phải những gì? Bây giờ xin quý vị quá bộ xem bản đồ số 2, tôi cố tình không vẽ lên trên mà để nguyên – sẽ cần phải zoom to nó lên để thấy được những đường bình độ 200 mét trên đó, là những đường mảnh như sợi chỉ màu đen. Thực chất cả hai phía đông – đông bắc và tây – tây nam của Avdiivka là những dãy đồi thấp có độ cao khoảng hơn 200 mét và xen kẽ giữa chúng là những vùng có độ cao khá thấp, hướng của chúng căn cứ theo đường bình độ này cho thấy nếu quân Nga tấn công theo hướng đông bắc xuống tây nam từ Kamyanka (https://maps.app.goo.gl/XRG25g6b55bBtDxb7) tôi đánh chữ X màu đỏ; hiện do chúng đang chiếm giữ, hoặc từ hướng nam lên bắc từ Vodyane (https://maps.app.goo.gl/tz1K15BvyFVv7Wg97) đều gặp cản trở rất lớn của địa hình, điều này khó cho phép các đơn vị cơ giới – xe tăng và xe bọc thép chiến đấu của Nga cơ động dễ dàng.
– Theo đường bình độ 200 mét ở đông bắc Avdiivka có hai điểm cao 230 mét ở phía đông và 238 mét ở phía tây, rất gần Kamyanka và cho đến nay các thông tin cho thấy chúng thuộc vùng xám, nhưng lại có những nguồn tin cho rằng quân Nga vẫn chưa đánh chiếm được chúng.
– Ở phía nam, đặc điểm địa hình này lại còn khó khăn hơn cho quân Nga khi bám theo đường bình độ 200 met là một loạt các điểm cao, tính từ đông sang tây: 244 (mét), 239, 243, 235, 216… Sau khi cắm cờ lên đống xỉ than, quân Nga còn phải đánh chiếm điểm cao 238 ở ngay gần đó, còn điểm cao 216 trên đây thì cách Stepove 2 ki-lô-mét đường chim bay…
– Ngay cả những điểm cao do Nga làm chủ, cũng không đem lại thế mạnh cho chúng. Tôi có thể ví dụ điểm cao 283 có tọa độ (https://maps.app.goo.gl/VgYzUApw7JPoFAPw7) cách Mineralne (https://maps.app.goo.gl/mT2mG8vtEvKxtDau5) về phía tây, nó đối diện với điểm cao 263 do quân Ukraine chiếm giữ và chỉ cách chưa đến 1 ki-lô-mét về phía tây. Hay như Opytne (https://maps.app.goo.gl/6tyPtTohEB9JXQiz7), được coi như quân Nga vẫn chiếm giữ, nhưng ngay sau nó là điểm cao 223, điều đó làm cho kế hoạch tấn công tiếp từ đó về Avdiivka của Nga cũng gặp trở ngại không nhỏ.
Opytne nằm trên đường bình độ 200 mét, như vậy để đi lên phía bắc hướng Avdiivka quân Nga lại phải vượt qua một “đống xỉ” nữa. Như vậy, theo những thông tin chúng ta nắm được, quân Nga tấn công Avdiivka theo 3 hướng, có một hướng từ thành phố Donetsk thì chỉ có hướng Mineralne tới thị trấn còn được gọi là “thuận lợi” nhưng vẫn phải len lỏi qua những địa hình không bằng phẳng, tiến quân hoặc lên – xuống dốc hoặc đi trong những khe thấp, đều khó khăn cả. Việc chúng chiếm giữ được một số điểm cao nhưng thua kém về pháo binh cũng không đem lại được lợi thế rõ rệt.
• Đến đây thì chúng ta đã hình dung được một số đặc điểm:
– Một: Avdiivka là một thị trấn được bao quanh bằng những dãy đồi thấp tự nhiên, không hẳn là những thành lũy không thể vượt qua, nhưng vẫn đem lại cho quân phòng thủ những lợi thế nhất định, nhất là khi họ đã có thế mạnh vượt hơn về pháo binh.
– Hai: Hướng tấn công trực diện vào Avdiivka như vậy, khó khăn hơn so với Bakhmut nhiều. Bakhmut bằng phẳng hơn và chỉ được bao quanh bằng những dãy đồi cao theo hướng ngược lại, phần lõm của vòng cung hướng về đông. Với Avdiivka, thị trấn được bảo vệ từ cả hai bên, đặc biệt phía nam sẽ được địa hình bảo vệ tốt hơn.
– Để tấn công vào địa hình như vậy phải có máy bay cường kích tấn công mặt đất, đặc biệt là trực thăng vũ trang, nếu không thì chẳng ăn thua gì. Còn với trình độ phòng không của Ukraine hiện nay, nếu cường kích Sukhoi và đặc biệt là Kamov mà vào thì lại rụng như sung tiếp.
Vì vậy nếu “kịch bản Bakhmut” xảy ra, tức là quân Ukraine phải rút khỏi Avdiivka, thì chỉ khi cả hai làng Stepove và Sjeverne bị quân Nga chiếm được. Trước mắt nếu quân Ukraine không chủ động rút, mà cố tình sử dụng các điểm cao để cản bước tiến của quân Nga, thì để mà nói rằng “tình hình Avdiivka nguy ngập” không thể là ngày mai, cũng không thể là ngày kia hay cuối tuần này, mà phải lâu hơn.
Cần cảnh giác với tin giả của Nga tung ra. Cũng trong hôm nay, một quả bom lượn của Nga ném vào một làng thuộc tỉnh Luhansk do Nga đang tạm chiếm, lệch khoảng 20 ki-lô-mét so với Bakhmut; còn nếu nó được ném vào Avdiivka, thì độ lệch này lên tới 50 ki-lô-mét. Kết quả nghiên cứu này do một cơ quan phân tích quân sự nước ngoài căn cứ trên đường bay thường lệ của máy bay ném bom Nga từ căn cứ của chúng đâu đó vùng Rostov tới điểm thả bom lượn quy định.
Không chỉ vật lộn với tình hình chiến trường, quân Nga còn phải vật lộn cả với bom lượn của chính mình và không quân Nga thì vật lộn với khả năng… ném trượt. Còn chúng ta thì đang phải vật lộn với… tin giả, cực kỳ đa dạng. Bom lượn phần lớn là khó kiểm soát được đường bay, thì Sputnik gọi là “vũ khí chính xác cao”, còn quả bom 500 ki-lô-gram ném vào chỗ có cả quân Ukraine và quân Nga thì tính là quân Ukraine chết hết…
Về ông Mike Johnson, dù có chống chính sách ủng hộ Ukraine hay thân Donald Trump, thì đó là lúc ông ấy chưa làm chủ tịch Hạ viện và tư tưởng chủ đạo chung của chính khách Hoa Kỳ vẫn cứ là… dân chủ. Vì vậy Putox không có cửa lợi dụng chuyện này đâu.
Hôm nay quân Nga vẫn tấn công bằng… sức người. Đúng “kịch bản Bakhmut” lặp lại thật. Sau đây là tổng kết thiệt hại của Nga trong 24 giờ qua:
Xe tăng +29
Xe chiến đấu bọc thép +18
Hệ thống pháo binh +30
MLRS +1
Hệ thống tác chiến phòng không +2
Máy bay – 0
Trực thăng – 0
Máy bay không người lái +17
Tên lửa hành trình – 0
Tàu (thuyền) – 0
Tàu ngầm – 0
Ô tô và xe bồn +33
Thiết bị đặc biệt +3
Quân lính +810
