Tác giả: Rebecca Beitsch and Cristina Marcos
Dương Lệ Chi, chuyển ngữ
21-10-2021
Hạ viện hôm thứ năm [21/10/2021] đã bỏ phiếu buộc tội Steve Bannon khinh thường Quốc hội sau khi ông ta coi thường trát tòa của Ủy ban 6/1, một sự trừng phạt đáng chú ý đối với cựu chiến lược gia tòa Bạch Ốc của Trump, khiến Bộ Tư pháp cân nhắc xem có nên theo đuổi các cáo buộc hình sự hay không.
Kết quả bỏ phiếu gồm 229 phiếu thuận và 202 phiếu chống, trong đó chín dân biểu đảng Cộng hòa đã bỏ phiếu thuận cùng với tất cả các dân biểu đảng Dân chủ ủng hộ nghị quyết, gồm: Các dân biểu Liz Cheney (Wyoming), Brian Fitzpatrick (Pennsylvania), Anthony Gonzalez (Ohio), Jaime Herrera Beutler (Washington), John Katko (New York), Adam Kinzinger (Illinois), Nancy Mace (South Carolina), Peter Meijer (Michigan) và Fred Upton (Michigan). Bảy trong số chín dân biểu này là những dân biểu của đảng Cộng hòa, đã từng bỏ phiếu luận tội cựu Tổng thống Trump sau cuộc bạo loạn ngày 6 tháng 1.
Cuộc bỏ phiếu diễn ra sau khi Bannon từ chối xuất hiện trước Ủy ban Hạ viện, trả lời những câu hỏi thẩm vấn về cuộc điều tra vụ tấn công ngày 6 tháng 1 vào tòa nhà Quốc hội Hoa Kỳ.
Các nhà lập pháp trong Ủy ban này cho rằng, việc chuyển nhanh vụ việc này đến Bộ Tư pháp là cần thiết, cũng là lời cảnh báo cho những người khác đã bị triệu tập tới Ủy ban, rằng bất kỳ ai từ chối hợp tác sẽ phải chịu số phận tương tự.
Bị truy tố bởi Bộ Tư pháp có thể đồng nghĩa với việc bị phạt tiền hoặc phạt tù, hoặc cả phạt tiền lẫn phạt tù đối với Bannon.
Ủy ban cần tìm kiếm lời khai từ Bannon về vai trò của ông ta trong việc tổ chức cuộc tụ họp ngày 6 tháng 1, nơi cựu Tổng thống Trump phát biểu, cũng như các cuộc thảo luận của ông ta với tòa Bạch Ốc – điều mà các thành viên của hội đồng [của Ủy ban] cho rằng, có thể cho thấy mối liên hệ giữa cựu tổng thống và kế hoạch phá hoại việc xác nhận kết quả bầu cử năm 2020.
Các thành viên của Ủy ban đã chỉ ra rằng, Bannon nói trên podcast của ông ta một ngày trước ngày 6 tháng 1, rằng “tất cả mọi thứ sẽ vỡ vụn vào ngày mai” và “bây giờ chúng ta đang ở thời điểm tấn công“, cũng như sự tham gia của ông ta trong chiến dịch “Ngưng ăn cắp phiếu bầu” (Stop the Steal).
“Những lời tuyên bố công khai của ông Bannon cho thấy rõ rằng ông ta biết điều gì sẽ xảy ra trước khi nó xảy ra. Và do đó, ông ta hẳn đã nhận thức được và có thể đã tham gia vào việc lên kế hoạch cho mọi thứ diễn ra ngày hôm đó. Người dân Mỹ xứng đáng được biết những gì ông ta biết và những gì ông ta đã làm”, Cheney, một trong hai thành viên đảng Cộng hòa của Ủy ban ngày 6/1, nói.
Các đảng viên đảng Dân chủ coi sự thách thức của Bannon là một tiền lệ nguy hiểm, có thể làm suy yếu cả Quốc hội và trách nhiệm giải trình theo luật.
“Chúng tôi ở đây chiều nay để thử nghiệm một ý kiến lâu đời kể từ ngày thành lập đất nước này. Liệu đất nước chúng ta có phải là một đất nước của luật pháp? Chúng tôi ở đây bởi vì một người đã quyết định rằng, chúng ta giờ đây chỉ là một đất nước của con người và những người giàu và có quyền hành không cần phải tuân theo luật pháp. Và câu hỏi mà chúng ta phải đương đầu không kém gì câu hỏi này rằng: Ông ta đúng?” Dân biểu Adam Schiff (đảng Dân chủ, bang California) hỏi.
“Có phải một số người hiện nay thật sự đứng trên pháp luật, không phải chịu trách nhiệm gì và không chịu trách nhiệm với ai cả, coi thường luật pháp mà không bị trừng phạt?”
Bannon đã từ chối xuất hiện trước Ủy ban, lập luận rằng, vụ việc do Trump đệ trình yêu cầu đặc quyền hành pháp đối với bất kỳ tài liệu nào và tìm cách chặn lời khai của nhân chứng, nên được tòa án giải quyết trước.
Nhưng các nhà lập pháp trong Ủy ban và các chuyên gia pháp lý khác thấy vụ kiện của Trump không có giá trị – đặc quyền hành pháp được thực hiện bởi tổng thống đương nhiệm, họ nói, trong khi đặc quyền như vậy sẽ không áp dụng cho Bannon vì ông đã bị sa thải khỏi tòa Bạch Ốc một thời gian khá lâu, trước khi vụ việc xảy ra.
Tổng thống Biden đã từ bỏ đặc quyền hành pháp đối với kho tài liệu thời Trump, do Cơ quan Lưu trữ Quốc gia nắm giữ, gồm hàng loạt các mối liên lạc giữa Trump, vợ, con cái trưởng thành của ông ta và một số phụ tá cấp cao, cũng như các cố vấn không chính thức cho tổng thống.
Vụ kiện đó đã được lên kế hoạch cho một phiên điều trần vào ngày 4 tháng 11.
Nhưng việc truy tố Bannon bây giờ thuộc về Bộ Tư pháp, một tổ chức dưới chính quyền Biden, đã cam kết nâng cao danh tiếng của mình như là một cơ quan độc lập, tránh xa chuyện chính trị.
“Nếu Hạ viện bỏ phiếu cho cáo buộc tội khinh thường để chuyển qua Bộ Tư pháp, thì Bộ Tư pháp sẽ làm những gì họ luôn làm trong những trường hợp như vậy, chúng tôi sẽ áp dụng các sự kiện và luật pháp rồi ra quyết định, phù hợp với các nguyên tắc truy tố“, Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland cho biết tại buổi điều trần trước Ủy ban Tư pháp Hạ viện, chỉ vài giờ trước cuộc bỏ phiếu.
Các lãnh đạo Cộng hòa ở Hạ viện đã thực hiện bước chính thức, khuyên những người trong đảng của họ bỏ phiếu chống lại nghị quyết hôm thứ năm, lập luận rằng, Ủy ban “đã chứng tỏ họ quan tâm hơn đến việc theo đuổi một chương trình nghị sự của đảng phái, nhằm chính trị hóa cuộc tấn công ngày 6 tháng 1, thay vì tiến hành một cuộc điều tra có thiện chí và chính đáng về sự thất bại trong việc bảo mật dẫn đến ngày đó“.
Lãnh đạo phe thiểu số ở Hạ viện Kevin McCarthy (đảng Cộng hòa, bang California) gọi hành động này là “trát đòi hầu tòa không hợp lệ” vì Chủ tịch Hạ viên Nancy Pelosi (đảng Dân chủ, bang California) đã từ chối hai người mà ông [McCathy] đã chọn vào Ủy ban, sau khi đảng này bỏ phiếu phản đối một dự luật có thể tạo ra một Ủy ban lưỡng đảng độc lập điều tra vụ tấn công điện Capitol.
McCarthy nói về vụ kiện của Trump: “Ông ta có quyền tới tòa để xem nếu ông ta có đặc quyền hành pháp hay không”.
“Tôi không biết liệu ông ta có hay không nhưng ủy ban thì không. Vì vậy, họ đang làm suy yếu quyền lực của chính Quốc hội bằng cách ban hành trát đòi hầu tòa không hợp lệ”.
Các đảng viên Cộng hòa khác đã tìm cách tranh luận rằng, Quốc hội không có quyền điều tra các vấn đề chủ yếu không liên quan đến luật pháp.
Một trong hai dân biểu Cộng hòa mà ông McCarthy bổ nhiệm vào Ủy ban đã bị bà Pelosi từ chối, là dân biểu Jim Banks (đảng Cộng hòa, bang Indiana), nói rằng: “Quốc hội không có quyền tiến hành các cuộc điều tra tội phạm”.
“Quốc hội chỉ có thể ban hành trát đòi hầu tòa phục vụ mục đích lập pháp. Câu hỏi mà Ủy ban phải trả lời là, tại sao họ lại tìm kiếm thông tin về các cuộc tập họp chính trị được phép?”
Các ủy ban của Quốc hội thường xuyên được trao quyền ra trát hầu tòa và các đảng viên đảng Dân chủ cho rằng, việc Bannon cố ý thách thức Ủy ban, có thể được giải quyết một cách đơn giản, bằng cách xuất hiện và diện dẫn quyền của Tu chính án thứ Năm, từ chối điều trần để chính ông ta không bị buộc tội.
Cheney là người mà đảng Cộng hòa đã bãi nhiệm làm thành viên lãnh đạo có quyền hành đứng thứ ba của đảng này hồi đầu năm nay, vì bà đã đẩy lùi những sai lầm của Trump về cuộc bầu cử, nói rằng cuộc điều tra của Ủy ban có liên quan đến việc cân nhắc để ban hành luật, ngăn chặn bất kỳ tổng thống nào trong tương lai gây áp lực, buộc các quan chức liên bang và tiểu bang lật ngược kết quả bầu cử.
“Có những người hiện ở trong căn phòng này đã được sơ tán cùng với tôi và với tất cả những người còn lại trong ngày hôm đó, trong suốt cuộc tấn công. Những người mà bây giờ dường như đã quên đi mối nguy hiểm của thời điểm đó, là cuộc tấn công vào Hiến pháp, cuộc tấn công vào Quốc hội của chúng ta”, bà Cheney nói.
Trong khi đó, Trump tiếp tục xem nhẹ vụ bạo lực xảy ra ngày 6 tháng 1 và thúc đẩy các tuyên bố sai trái của mình về gian lận bầu cử.
Trước đó, Trump đã ra tuyên bố, nói rằng, “cuộc nổi dậy diễn ra ngày 3 tháng 11, ngày bầu cử” và các sự kiện xảy ra vào ngày 6 tháng 1 là “cuộc biểu tình“.
Và một ngày trước đó, Trump đã nhắm thẳng vào Cheney, Phó Chủ tịch Ủy ban điều tra, gọi bà ấy là “kẻ ngốc tự mãn” và “nhìn cô ta là coi thường cô ta”.
