Atsushi Tomiyama/ Nikkei
Tqvn2004 chuyển ngữ
25-8-2017
Sự vắng mặt trong vòng một tháng của Chủ tịch nước Trần Đại Quang làm nổi lên những tin đồn…
HÀ NỘI – Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã không xuất hiện trước công chúng trong gần một tháng mà chính phủ không hề có lời giải thích, tạo ra những đồn đoán về một cuộc đấu tranh quyền lực và dự đoán rằng nhà lãnh đạo cao nhất của quốc gia – người đứng đầu Đảng Cộng sản – có thể từ chức vào năm sau.
Không tuân thủ nghi thức
Hành trình của chuyến thăm viếng của Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Binali Yildirim tới Việt Nam đã được điều chỉnh đột ngột vào đêm thứ Ba (22/8/2017). Phiên bản sửa đổi được gửi tới các phương tiện truyền thông đã xóa bỏ cuộc gặp với Trần Đại Quang được dự kiến vào ngày hôm sau. Bộ Ngoại giao không đưa ra lý do gì để giải thích cho sự thay đổi.
Các vị khách mời của quốc gia thường gặp với Tổng Bí Thư Đảng Cộng sản, Chủ tịch nước, Thủ tướng và Chủ tịch Quốc hội. Chủ tịch nước đóng một vai trò đặc biệt quan trọng, xử lý các sự kiện như các buổi lễ tiếp đoàn đến và các buổi tiệc. Không có chỉ dấu nào cho thấy Quang đang công cán ngoài Việt Nam, điều này có nghĩa là ông ta vẫn còn ở trong nước, làm cho sự vắng mặt của ông càng trở nên bất thường hơn trong một quốc gia cộng sản, vốn đặt trọng tâm vào trật tự chính trị.
Lần xuất hiện công khai cuối cùng của ông Quang là ngày 25 tháng 7, khi ông gặp Nikolai Patrushev, thư ký của hội đồng an ninh Nga. Chủ tịch nước kể từ đó đã bỏ lỡ các sự kiện quan trọng như lễ kỷ niệm ngày thành lập lực lượng Công an Nhân dân, là cốt lõi của cảnh sát Việt Nam, diễn ra vào thứ Sáu tuần trước.
Lễ kỷ niệm này có ý nghĩa đặc biệt đối với Quang. Lực lượng này thuộc thẩm quyền của Chủ tịch nước và Quang trước đây là Bộ trưởng Bộ Công An sau nhiều thập niên hoạt động trong lĩnh vực này. Sự có mặt của ông tại sự kiện cũng quan trọng trên phương diện chính trị, để củng cố ảnh hưởng của ông. Tuy nhiên, ông đã không xuất hiện, chỉ gửi một lời chúc mừng với những lời động viên.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã tăng cường các hoạt động ngoại giao như thể để che cho sự vắng mặt rõ ràng của Chủ tịch nước, người thường đảm nhiệm những nhiệm vụ như vậy. Trọng ghé thăm Indonesia từ thứ ba đến thứ năm, gặp Tổng thống Joko Widodo. Tiếp theo là một chuyến đi ba ngày tới Myanmar, nơi mà Trọng sẽ nói chuyện với Tổng thống Htin Kyaw. Đây đánh dấu chuyến thăm Myanmar đầu tiên của Tổng bí thư trong vòng 20 năm kể từ khi Đỗ Mười đến đó năm 1997.
Trùng hợp ngẫu nhiên?
Sự biến mất của Quang không phải là điều kỳ quặc duy nhất trên chính trường Việt Nam trong vài tháng qua. Đã có thông báo vào ngày 30 tháng 7 rằng ông Đinh Thế Huynh, một thành viên thường trực của Ban Bí thư Trung ương Đảng, được cho là một ứng cử viên để thay thế Trọng, sẽ được thay thế bởi thành viên Bộ Chính Trị Trần Quốc Vượng vì lý do bệnh tật. Cơ hội để Huynh quay trở lại vị trí của ông là mờ nhạt, một chuyên gia về chính trị Việt Nam cho biết, trích dẫn tin đồn rằng ông đang tìm cách điều trị ung thư.
Ngày hôm sau, chính quyền đã bắt giữ ông Trịnh Xuân Thanh, nguyên chủ tịch Công ty Xây dựng Dầu khí Việt Nam vì đã gây ra thiệt hại 150 triệu USD tại công ty này. Vài ngày sau đó, chính phủ Đức cáo buộc Việt Nam đã bắt cóc Thanh từ Berlin. Hà Nội đã gọi tuyên bố này là “điều đáng tiếc” nhưng không đi sâu giải quyết tính xác thực của tuyên bố này.
Ông Thanh được cho là có quan hệ với cựu thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, người bị buộc phải rời khỏi năm ngoái, và ông Đinh La Thăng, người đã bị truất nhiệm làm bí thư của thành phố Hồ Chí Minh vào tháng 5.
Các nhà lãnh đạo của Việt Nam được lựa chọn tại các kỳ Đại hội Đảng diễn ra năm năm một lần, và lần kế tiếp là vào năm 2021. Tuy nhiên, ông Trọng đã 73 tuổi và yếu tố ông đã nắm quyền lực từ năm 2011 đến nay thúc đẩy các dự đoán rằng ông có thể bàn giao quyền lực cho một người kế nhiệm vào năm tới.
Lựa chọn có nhiều khả năng nhất là Quang, bây giờ dường như vắng mặt. Bệnh tình của Huynh cũng đã đưa ông khỏi danh sách. Sự bắt cóc của Thanh cũng liên quan đến chuyện này, khi mà anh ta giữ mối quan hệ với Dũng, một cựu đối thủ chính trị của Trọng. Liệu tất cả những diễn biến này có phải là “ngẫu nhiên” hay không, cho đến nay không ai biết rõ ràng.
Dịp lễ lớn kế tiếp là Ngày Quốc khánh, ngày kỷ niệm tuyên bố độc lập của Việt Nam. Các nhà quan sát ở Hà Nội sẽ xem xét liệu Quang có xuất hiện vào ngày 2 tháng 9 hay không.
