13-9-2018
Thanh tra Nhà nước tỉnh Đắk Nông vừa có kết luận thanh tra hàng loạt sai phạm tại dự án nông lâm nghiệp của Công ty Long Sơn ở tiểu khu 1535, xã Quảng Trực, Tuy Đức, Đắk Nông. Đây chính là tình tiết mới của vụ án người nông dân Đặng Văn Hiến nổ súng.
Công ty Long Sơn “được cho thuê đất khi thiếu năng lực tài chính, chuyên môn. Tự ý tổ chức giải phóng mặt bằng không đúng chức năng, thẩm quyền dẫn đến xung đột với người dân mà đỉnh điểm là vụ làm 3 người chết, 13 người bị thương…
Thanh tra tỉnh cho rằng góp phần vào sai phạm, khiếu kiện tại dự án này có trách nhiệm của Văn phòng UBND tỉnh Đắk Nông. Cụ thể, tại điều 2 của quyết định cho thuê 1.079ha đất, rừng có nội dung yêu cầu: Công ty thỏa thuận, hỗ trợ bồi thường thiệt hại đối với các hộ dân đang sử dụng đất và chỉ được sử dụng diện tích đất để sử dụng dự án trên khi được sự chấp thuận của chủ sử dụng đất cũ.” (trích)
Như vậy, tính chất sai phạm của việc giao đất do UBND tỉnh Đắk Nông đã rõ. Việc giao đất trên bản đồ, không hề đo đạc thực địa, không hề xác định việc người dân đã khai khẩn trồng trọt trước đó. Đây chính là nguyên nhân đầu tiên, điều kiện cần cho mâu thuẫn phát sinh.
Công ty Long Sơn với một loạt hành vi sai trái bằng bạo lực (đừng nói nhẹ là tự ý cưỡng chế) là nguyên nhân thứ 2, điều kiện đủ để bạo lực bùng nổ. Đã có rất nhiều đơn thư tố cáo hành vi chiếm đất bằng bạo lực của công ty Long Sơn từ người dân nhưng chính quyền không giải quyết.
Quay trở lại với trách nhiệm của UBND tỉnh Đắk Nông, cả đơn thư khiếu nại việc giao đất tới đơn thư tố cáo việc sử dụng bạo lực để chiếm đất đều không được cơ quan này giải quyết. Đó là hành vi thiếu trách nhiệm đã gây ra hậu quả nghiêm trọng.
Thậm chí, Phó thủ tướng Trương Hòa Bình đã chỉ đạo giữ nguyên hiện trạng chờ thanh tra song công ty Long Sơn vẫn tiến hành tấn công gia đình Đặng Văn Hiến và súng đã nổ khiến 3 người đã chết và 13 người bị thương. Nghĩa là UBND Đắk Nông không hề có một động thái nào giữ nguyên hiện trạng như chỉ đạo của Chính phủ.
Kết luận thanh tra còn có 1 điểm “sơ hở lớn” hay nói cách khác là làm giảm nhẹ tối đa bản chất vụ việc. “mục đích của nội dung này (điều 2, quyết định giao đất) là nhằm tránh thiệt thòi cho người dân có đất đã lấn chiếm, sang nhượng trái phép nhưng lại thiếu chặt chẽ, gây ngộ nhận cho người dân cố tình hiểu không đúng pháp luật về đất đai, yêu cầu bồi thường và đòi đảm bảo quyền lợi như chủ sở hữu đất hợp pháp.” (trích)
UBND tỉnh Đắk Nông đã cố tình “quên” rằng ngày 1/1/2004, Đắk Nông chính thức thành lập tỉnh, trong khi người dân đã vào trồng điều từ những năm cuối thập niên 90 và đầu những năm 2.000. Nói thẳng là những cách nói giảm, nói tránh ấy khó mà thuyết phục bất cứ người nào bởi ai cũng rõ làm gì có chuyện nhà nước có trước nhân dân?
Đã có tình tiết mới thì cần kháng nghị để có phiên giám đốc thẩm cho người nông dân Đặng Văn Hiến. Điều mà người dân trông đợi là một phiên tòa công minh- nơi những tình tiết vụ án không bị “lờ đi” như phiên sơ thẩm, phúc thẩm. Vì chắc chắn rằng UBND Đắk Nông có trách nhiệm khi giao đất và công ty Long Sơn không hung tàn khi chiếm đất sẽ không có tiếng súng nào.
Có phiên giám đốc thẩm vẫn chưa đủ! Phải tách thành 2 vụ án rõ rệt: 1- Vụ án UBND Đắk Nông thiếu trách nhiệm khi giao đất, thiếu giám sát khi có chỉ đạo của chính phủ giữ nguyên hiện trạng và công ty Long Sơn nhiều lần tấn công người dân suốt 8 năm (2008-2016) cho đến khi nổ súng. 2- Vụ Đặng Văn Hiến nổ súng giữ đất sau nhiều năm bị tấn công, bị dồn nén uất ức.
Và cần xử vụ án 1 trước khi xử vụ án 2. Xử như vậy sẽ thấy được tính nghiêm minh của pháp luật và cũng sẽ gây được sự chú ý của người dân mất đất bất cứ đâu tại Việt Nam chứ không chỉ Tây Nguyên. Cho dân thấy chế độ còn công minh chính là cách giữ chế độ tốt nhất.
Hoặc ngược lại…
