22-11-2024
Quy trình do con người và tổ chức đề ra. Do vậy, nó có thể thay đổi theo thời gian và tuỳ vào con người làm lãnh đạo tổ chức.
Có quy trình khi kỷ luật lãnh đạo cấp cao (như Tứ trụ) thì phải kỷ luật đảng trước, rồi mới kỷ luật về chính quyền (sau khi có ý kiến chỉ đạo của đảng).
Có quy trình cấp Bộ Chính trị (bao gồm bộ tứ), muốn kỷ luật phải đưa ra Ban chấp hành Trung ương quyết định (như hồi nhiệm kỳ Khoá 12 xét kỷ luật một đồng chí trong Bộ Chính trị – trong bộ tứ luôn – Bộ Chính trị quyết rồi nhưng ra Ban Chấp hành Trung ương không nhất trí, lại nhất trí không kỷ luật một đồng chí đó nữa).
Quy trình và thẩm quyền lần này rõ ràng là có thay đổi. Nhiều người cho rằng vẫn như cũ là không đúng:
1. Kỷ luật đảng làm sau khi xét miễn nhiệm, bãi chức chính quyền khá xa (như ba ông Vương Đình Huệ, Võ Văn Thưởng, Nguyễn Xuân Phúc).
2. Quyền hạn của Bộ Chính trị (Bộ Chính trị thôi chứ không mập mờ là Bộ Chính trị và Ban Bí thư) tăng lên trong quyết định kỷ luật cả uỷ viên Bộ Chính trị và Tứ trụ.
Quyền này tăng nữa ở điều khoản hồi tố rất tế nhị: Bộ Chính trị sau khi đã bãi chức các uỷ viên vi phạm khuyết điểm ra quyết định chứ không phải Bộ Chính trị khi các uỷ viên bị xét kỷ luật còn đang đương chức. Xét kỷ luật người đã bị bãi chức dễ hơn khi người đó còn lù lù ngồi ghế lãnh đạo bộ tứ.
Lịch sử nước ta duy nhất có nhiệm kỳ do ông Lê Khả Phiêu làm Tổng Bí thư nửa nhiệm kỳ là có quyết định rất quan trọng của Bộ Chính trị không đề cử tiếp đồng chí Lê Khả Phiêu ứng cử tiếp làm Tổng Bí thư.
Hồi Stalin còn sống, chả ai trong Bộ Chính trị Liên Xô dám đề xuất kỷ luật ông ấy. Nhưng sau khi ông ấy chết, quyết định lên án sùng bái cá nhân dễ thông qua.
Khi ra quyết định bãi nhiệm Khrushchyov, người ta cũng phải lựa lúc ông ấy đi nghỉ ở Crimea rồi ở nhà hè nhau biểu quyết.
Đến Gorbachev cũng vậy: Bộ Chính trị đảng CS Liên Xô (không có Gorbachev) phải lựa lúc lừa ông đi nghỉ mát ở Sochi rồi giam lỏng ông ở đó, ở nhà ra quyết định mang tính đảo chính vi hiến. Điều đó đã tạo lợi thế cho Yeltsin phất cờ đứng lên bắt sống toàn bộ Bộ Chính trị ĐCS Liên Xô vì vi hiến và ra quyết định giải tán Đảng Cộng Sản Liên Xô vi hiến.
