Vũ Đức Khanh
10-11-2024
Chỉ còn hơn hai tháng nữa, Donald Trump có thể quay lại Toà Bạch Ốc, và thế giới đứng trước một ngã rẽ. Đây không phải là Trump như trước; đây là một nhân vật đã được tôi luyện qua bốn năm đấu tranh chính trị khắc nghiệt và được tiếp thêm sức mạnh bởi khả năng trở lại quyền lực. Đối với cả các đồng minh và đối thủ của Mỹ, một câu hỏi đang tồn tại: Một nhiệm kỳ thứ hai của Trump thực sự có ý nghĩa gì đối với trật tự toàn cầu?
Trong suốt nhiều thập niên, Hoa Kỳ là trụ cột vững chắc của trật tự tự do quốc tế, là người bảo vệ dân chủ, nhân quyền và thị trường tự do trên toàn cầu. Tuy nhiên, Trump lại đảo lộn truyền thống này. Thế giới quan của ông không bị chi phối bởi lý tưởng, mà bởi các giao dịch. Không có liên minh nào là thiêng liêng, không có cam kết nào là bảo đảm — chỉ có câu hỏi “Hoa Kỳ sẽ nhận được gì?” là ưu tiên hàng đầu. Học thuyết Trump có thể được hiểu tốt nhất là chính sách của một “siêu cường giao dịch”, một cường quốc sẵn sàng tham gia một cách chọn lọc nhưng ít có xu hướng lãnh đạo vì lợi ích chung.
Cái giá của “Nước Mỹ Trên Hết” lần II
Một nhiệm kỳ thứ hai của Trump sẽ mang lại sự chú trọng mới vào “Nước Mỹ Trên Hết”, nhưng lần này với một thái độ cứng rắn hơn. NATO và Liên minh Châu Âu có thể sẽ là những đối tượng chịu tác động mạnh nhất từ sự thay đổi này. Sự khinh miệt của Trump đối với các cam kết đa phương không chỉ là vấn đề ngôn từ; đó là một niềm tin sâu sắc rằng các liên minh như NATO là những di tích của một thời kỳ đã qua, chỉ có giá trị nếu chúng phục vụ lợi ích ngay lập tức của Hoa Kỳ. Các nhà lãnh đạo châu Âu, vốn đã quen với các cam kết bảo vệ an ninh từ Washington, có thể sẽ phải đối mặt với một Hoa Kỳ giao dịch, nơi an ninh đi kèm với một cái giá đắt.
Thông điệp rất rõ ràng: Nếu châu Âu muốn bảo vệ từ Mỹ, họ phải trả giá, cả về tài chính lẫn chính trị. Liệu NATO có thể chịu đựng được áp lực này không? Hay châu Âu cần tưởng tượng một tương lai không còn phụ thuộc vào một Hoa Kỳ có thể chọn rút lui khỏi các cam kết một cách bừa bãi?
Cách tiếp cận phá vỡ cân bằng quyền lực toàn cầu
Chính sách đối ngoại của Trump cũng sẽ mang đến một cách tiếp cận thực dụng, dù có phần tàn nhẫn, đối với việc cân bằng quyền lực. Lấy ví dụ, Nga và Ukraine. Trump từ lâu đã lập luận về một “thỏa thuận mới” với Nga, bỏ qua mối đe dọa của Moscow đối với an ninh châu Âu để mở các cuộc đàm phán với Putin. Dưới thời Trump, sự hỗ trợ của Mỹ đối với chủ quyền của Ukraine có thể suy giảm nếu Ukraine không còn phù hợp với những lợi ích mà Trump thấy có thể thu được cho Mỹ. NATO suy yếu kết hợp với sự tham gia hạn chế của Mỹ ở Ukraine có thể khuyến khích Nga và làm xói mòn nền tảng an ninh của châu Âu.
Ở Trung Đông, Trump có thể sẽ gia tăng sự ủng hộ đối với Israel và các quốc gia Ả Rập Sunni, trong khi bỏ qua những lo ngại của người Palestine. Một nhiệm kỳ thứ hai của ông gần như chắc chắn sẽ khôi phục chiến dịch “áp lực tối đa” đối với Iran, nhằm cô lập và kiềm chế Tehran bằng mọi giá. Nhưng sự kiềm chế này có thể đạt được mà không cần cam kết sâu sắc, cho phép các đồng minh khu vực như Saudi Arabia và Israel gánh vác các rủi ro quân sự, trong khi Mỹ thu lợi từ việc bán vũ khí và các quan hệ đối tác chiến lược.
Thúc đẩy không ngừng với Trung Quốc
Trung Quốc vẫn là tâm điểm trong thế giới quan của Trump như một đối thủ tối thượng, và một nhiệm kỳ thứ hai sẽ chứng kiến một cuộc đấu tranh mạnh mẽ hơn nữa để “tách rời” nền kinh tế Mỹ khỏi ảnh hưởng của Trung Quốc. Trump hình dung một Hoa Kỳ có thể đứng độc lập về mặt kinh tế và công nghệ với Trung Quốc, thúc đẩy các chính sách thuế quan, hạn chế đầu tư và các chính sách nhằm đưa các ngành công nghiệp thiết yếu trở lại Mỹ. Tuy nhiên, thái độ chống Trung Quốc của Trump thiếu nền tảng đa phương như các liên minh của Biden—cách tiếp cận của ông thô bạo, đơn phương và vô cùng chú trọng vào lợi ích của Mỹ.
Đối với các quốc gia bị cuốn vào cuộc đấu tranh quyền lực ở Ấn Độ – Thái Bình Dương, lập trường này có thể đồng nghĩa với việc phải đưa ra những lựa chọn khó khăn. Đài Loan có thể nhận được sự ủng hộ mang tính biểu tượng nhưng không có các bảo đảm an ninh vững chắc, trong khi Nhật Bản, Hàn Quốc và các quốc gia khác có thể bị thúc ép phải tăng chi tiêu quốc phòng. Trump sẽ định vị Hoa Kỳ như một “đối tác hỗ trợ” nhưng luôn kèm theo kỳ vọng về sự đền đáp, xem các hiệp ước phòng thủ như các giao dịch kinh doanh chứ không phải là các cam kết vĩnh cửu.
Trật tự thế giới liệu có sống sót nếu không có Hoa Kỳ?
Đối với các nhà lãnh đạo tự do trên thế giới, một câu hỏi cấp bách được đặt ra: Liệu trật tự quốc tế có thể tồn tại nếu không có sự tham gia đầy đủ của Hoa Kỳ? Tầm nhìn của Trump không phù hợp với các nguyên tắc toàn cầu mà trật tự hậu chiến đã xây dựng. Hoa Kỳ của ông không “dẫn dắt thế giới tự do” mà thay vào đó, khăng khăng tái cấu trúc các liên minh theo lợi ích của riêng mình, kéo mỗi quốc gia vào một chu trình phụ thuộc và giao dịch thay vì quan hệ đối tác và trách nhiệm chung.
Hoa Kỳ dưới sự lãnh đạo của Trump có thể có nghĩa gì đối với sự độc lập chiến lược của châu Âu? Đối với kiến trúc an ninh của châu Á? Đối với nhân quyền và các giá trị dân chủ mà Mỹ đã bảo vệ trong suốt nhiều thập niên? Liệu các nhà lãnh đạo có thể xây dựng một trật tự quốc tế mới, có thể là một trật tự tự do hậu Mỹ? Hay họ đã sẵn sàng đối mặt với một thế giới nơi “Nước Mỹ Trên Hết” trở thành hiện thực rõ rệt—nơi các đồng minh có thể thay đổi và mọi mối quan hệ đều có giá?
Sự trở lại của Trump đặt ra một câu hỏi sinh tử đối với trật tự thế giới tự do. Siêu cường giao dịch mà ông hình dung có thể vẫn tạo được sự tôn trọng, nhưng sẽ làm như vậy qua ảnh hưởng được mua bán, chứ không phải bằng nỗ lực. Đó là một Hoa Kỳ vẫn không thể thiếu nhưng không còn dễ đoán, chỉ cam kết với chính mình và sẵn sàng để thế giới tự tái cấu trúc xung quanh nó.
Khi Trump quay lại sân khấu, các nhà lãnh đạo toàn cầu sẽ phải đối mặt với những hệ quả từ một Hoa Kỳ chọn giao dịch thay vì lý tưởng. Tương lai của trật tự tự do có thể phụ thuộc vào câu trả lời của họ cho một câu hỏi đau đáu: Liệu họ có thể xây dựng một hệ thống quốc tế mới mà không có sự tham gia của Hoa Kỳ, hay sẽ phải tuân theo các quy tắc của Trump?
Điều này có nghĩa nếu Trung Quốc đạt được 1 thỏa thuận 2 bên cùng có lợi với Tổng thống Trump, thì mọi việc đều ổn thỏa . Một nước Mỹ của Tổng thống Trump sẽ tạo ra những cơ hội để Mỹ & Trung Quốc có thể bắt tay nhau để phát triển . Trung Quốc có thể phát triển, miễn là không để nước Mỹ thiệt . Tổng thống Trump là 1 người yêu hòa bình, chắc chắn sẽ lắng nghe những ý kiến ủng hộ hòa bình, bất kể những ý kiến đó do ai đề xướng, Tổng thống Putin hay Chủ tịch Tập Cận Bình .
Trong chiến tranh chống Mỹ, Geneva hay Paris đã trở thành điểm đến của những hội nghị cho hòa bình, Việt Nam có thể thay thế những nơi đó cho (những) vận hội mới của hòa bình, thậm chí có thể là người hưởng lợi trực tiếp của nền hòa bình hậu-Mỹ có thể thay thế được nền hòa bình của chính Mỹ
Đây là cơ hội để Việt Nam tìm (lại) mình, cơ hội cho 1 công cuộc Đổi Đúng, để “Đảng Nó” lại trở thành “Đảng Ta”, nhà thơ Bùi Minh Quốc có thể nuốt lại cơn mửa, uống cạn 1 ly đế và ngửa mặt cười ha hả . Tất nhiên, “Đảng Ta” ở đây biện chứng nên, tuy vẫn giữ được những đặc tính đã, theo nguyên Chủ tịch hội nhà Văn Phạm Xuân Nguyên, trở thành dân tộc tính, và những đặc điểm làm nên “Đảng Ta”, những tính cách đó được tiếp nối, bổ xung, phát triển & hoàn thiện 1 cách biện chứng như chúng ta đang chứng kiến
Đồng thời, cái “dân tộc tính” đó đang được tạo điều kiện để phát huy trở lại
Nên xem chuyện Tổng thống Trump tái đắc cử là 1 thời cơ vàng, thay vì hiểm họa đen . 1 thời cơ vàng để Ta lại nhận ra Ta là Ta . “Đường Chúng Ta Đi” vẫn đúng & nhân sĩ-trí thức có thêm 1 lý do để Ta lại (phải) kính trọng những nhân sĩ-trí thức của Ta
Việt Nam ơi, hãy sát cánh với Dân Chủ . Gs Tương Lai trích trí thức Đặng Văn Ngữ, “Vì ta yêu dân chủ mà đánh Mỹ”. Cố Tổng bí thư Lê Duẩn cũng khẳng định “Ta đánh Mỹ là đánh cho Dân Chủ”. Chỉ mong mọi người nhớ rõ ý của Trần Gia Huấn, chế độ phát xít thì cả thế giới lên án . Hãy nói không, thậm chí không bao giờ với chủ nghĩa dân tộc cực đoan, phát xít . Việt Nam ơi, tớ tin các bạn . Các bạn rất đáng tin, vấn đề là tin vào cái gì thôi .
Hề… hề…, Vũ Đức Khanh đừng bốc phét nữa:
1. Từ bao nhiêu năm nay, các Hitler đời mới của Tây Âu (kể thêm cả Canada, Hàn, Nhật… nữa) chỉ cần giở chiêu bài tôn vinh nước Mỹ là ANH CẢ của THẾ GIỚI TỰ DO là có thể móc túi dân Mỹ một cách thoải mái để khỏa lấp cho các khoản tài chính mà lẽ ra họ phải có nhiệm vụ phải đóng góp theo tinh thần hội nhóm.
2. Điều đáng ghét nhất của các Hitler đời mới này là họ lại dùng số tiền “tiết kiệm” được để LÀM ĂN MẢNH với lũ TẦU KHỰA (ngay cả mảnh đất Canada yêu quý của Vũ Đức Khanh cũng được Tầu dùng làm nơi trung chuyển chất fentanyl vào đầu độc dân Mỹ đó).
3. Khi bị ông Trump lên tiếng tố cáo điều này, thì, các Hitler đời mới tức tối lắm, cho nên ở nhiệm kỳ Tổng thống thứ 45 (2016/2020) chúng tìm mọi cách bôi nhọ và hạ bệ ông, tố ông là mị dân để làm lợi cho đám siêu giầu và bỏ rơi các nghĩa vụ quốc tế, nhưng, ông Trump với nhiệm kỳ sắp tới 2024/2028 đã biết tỏng các chiêu trò này rồi thì sao đây!!?
Trước khi có kết quả bầu cử TT Mỹ thứ 47 chưa ngã ngũ, các lãnh đạo các nước thành viên Liên hiệp Âu châu coi bác Tể tướng Viktor Orbán của Hung Gia Lợi chẳng là cái gì …có bác gái bác giai còn bảo Tể tướng Hung chỉ là tay bệ mông bưng bô của hết Putin rồi đến Trump….
Nay các lãnh đạo các nước thành viên Liên hiệp Âu châu phải tề tựu ĐÔNG ĐỦ CHỈNH TỀ về BUDAPEST, Thủ đô Hung Gia Lợi nổi danh với Mùa Xuân Hung Gia Lợi 1968 khi xe tăng Liên Xô vào Thủ đô BUDAPEST nghiền nát MÙA XUÂN Hung Gia Lợi ….
chứ không về Thủ đô Bỉ Bruxelles hay Strasbourg, Thủ đô Âu châu !!!! chỉ vì lần này bác Tể tướng Viktor Orbán của Hung Gia Lợi đã là Thiên lệnh sứ sau khi qua Florida, Trump giao vai trò truyền thông đả thông tư tưởng cho các nhà nước ngầm tại Âu châu ….
MAY CHỈ CÓ Người Đẹp Angela MERKEL may ra cứng tay cứng cựa đối đầu với TRUMP …giờ bác Scholz cũng sắp rơi tự do trên chính trường Đức tụt hậu hay nói chi cả CÁI chú MACA tiểu hề … của hai nước đầu tầu châu Âu … cũng sụp xuệ lắm rồi ….
Về biểu tượng đây là sự lo âu vô cùng của Khối Liên Âu mặc dù Trump chưa tuyên thệ nhậm chức TT thứ 47 !!!! Chưa nói là đấu hiệu khuất phục Mỹ triều về Sức mạnh Mềm, về Kinh tế về vũ khí guồng máy Quân sự Mỹ
Nhưng chỉ dấu cho thấy MỤC TIÊU CHÍNH vẫn là đế c..uốc đại hán..g đang trỗi dậy HÒA BÌNH (che dấu CHIẾN TRANH sản xuất tầu ngầm tàu sân bay gấp 3000% ngay cả Mỹ …để làm gì ??? Chắc con trẻ cũng hiểu !! )
Đây là lúc chiến n..ược ngoại giÁo “cây tre” không còn đu dây nữa MÀ PHẢI LÀ Cây Trúc THẲNG THẮN quân tử MINH BẠCH rõ ràng chọn phe KHÔNG kiểu nửa nạc nửa mỡ BA CHỈ heo nọc BA DỌI n..ợn xề …. ĐÂY LÀ DỊP MAY cho Kỷ nguyên Vươn mình của ANH Tô Lâm không còn quá khứ TÊN tô rừng RÚ nữa !!!!
TỶ LƯƠNG DÂN + HÀNG CHỤC TRIỆU LƯƠNG DÂN VIỆT