Frauke Niemeyer trò chuyện với Markus Reisner
Vũ Ngọc Chi chuyển ngữ
25-6-2024
Ukraine đã giành lại thế chủ động trên chiến trường gần Kharkiv .Nga cáo buộc Kiev thực hiện vụ tấn công khiến nhiều người thiệt mạng ở Crimea và đang tiếp tục tiến công ở Donbass. Đại tá Markus Reisner phân tích tình hình cuộc chiến Ukraine.
NTV: Điện Kremlin đe dọa Mỹ sau vụ tấn công bằng tên lửa làm người chết và bị thương trên bãi biển ở Crimea bị chiếm đóng. Nó được cho là một cuộc tấn công có chủ đích của Ukraine với sự giúp đỡ của Mỹ. Có điều gì đúng về cáo buộc này không?
Reisner: Các cuộc tấn công tới Bán đảo Crimea là một phần trong chiến dịch của Ukraine mà chúng ta đã chứng kiến khoảng hai tuần nay. Họ đang cố gắng tấn công các hệ thống phòng không, hệ thống S300 và S400 của Nga, cũng như các cơ sở liên lạc quan trọng đóng quân chủ yếu ở Crimea và trên đất Nga ở phía đông bắc Kiev. Rõ ràng là ở Crimea và phía bắc Kharkiv, tên lửa ATACMS và HIMARS đang được sử dụng để tấn công các vị trí phòng không. Nhưng nếu phía Nga bắn hạ một trong những tên lửa này thì dù nó ở đâu, nó cũng sẽ rơi xuống đất.
NTV: Ví dụ, trên một bãi biển nơi mọi người đang tắm?
Reisner: Sự việc được kể theo hai lối: Người Ukraine nói rằng một tên lửa đã bị phòng không Nga bắn trúng và các mảnh vỡ rơi xuống làm thường dân bị thương và thiệt mạng. Lối kể thứ hai từ phía Nga, nói rằng Ukraine đã cố tình tấn công các bãi biển bằng tên lửa ATACMS.
NTV: Nếu ông xem các video trên internet được quay trên các bãi biển đó: Liệu tình huống ở đó có thích hợp cho một cuộc tấn công ATACMS có chủ đích không?
Reisner: Ukraine hiện chủ yếu sử dụng phiên bản ATACMS cũ nhất có từ những năm 1990. Nhưng nó có hai ưu điểm quan trọng so với các phiên bản mới hơn. Một mặt, nó không dựa vào GPS để tìm đích đến mà tìm đường bằng cái gọi là la bàn con quay hồi chuyển và tự nhận ra nó đang ở đâu – mặc dù không chính xác như GPS.
NTV: Mặc dù vậy vẫn là một lợi thế vì người Nga sử dụng quá nhiều thiết bị gây nhiễu làm hệ thống GPS bị lạc hướng?
Reisner: Chính xác. Đó là ưu điểm của phiên bản ATAMCS cũ: Nó không nhạy cảm với các thiết bị gây nhiễu của Nga. Thứ hai là đạn dược, và điều đó rất quan trọng để đánh giá tình hình trên bãi biển. ATACMS được Ukraine sử dụng chủ yếu mang theo bom chùm. Điều này khiến chúng trở thành vũ khí khu vực chứ không phải vũ khí chính xác. Ở lần tiếp cận cuối cùng, vũ khí quay trong không trung và thả rất nhiều quả bom nhỏ. Chúng phát nổ khi chạm đất và có sức tàn phá khủng khiếp.
NTV: Ông có thể mô tả chúng một cách cụ thể không? Bom, đạn chùm này có thể gây thiệt hại trong bán kính rộng như thế nào?
Reisner: Tên lửa có thể phóng tới 950 quả bom nhỏ riêng lẻ, được phóng ra ở độ cao xác định trước. Mỗi mảnh của quả bom này có bán kính hiệu quả là 15 mét. Với 950 quả bom nhỏ, có thể bao phủ một diện tích khoảng 33.000 mét vuông. Do đó, phạm vi ảnh hưởng sẽ có đường kính hơn 200 mét. Tuy nhiên, khu vực bị hư hại sẽ có hình bầu dục, vì tên lửa sẽ phân tán các quả bom nhỏ trong lúc bay.
NTV: Từ đó ông kết luận như thế nào?
Reisner: Bãi biển Crimea này đã được nhiều người tới. Nếu người Ukraine thực sự nhắm vào đó và tấn công thành công, thì hàng chục người, trong trường hợp xấu nhất, sẽ có hàng trăm người thiệt mạng. Mức độ thiệt hại của bãi biển và số người chết tương đối thấp, không cho thấy bom chùm đã được cố tình sử dụng ở đó. Theo quan điểm của tôi, nhiều khả năng phía Nga đã bắn tên lửa. Kết quả là các mảnh vỡ từ tên lửa rơi xuống người trên bãi biển.
NTV: Nhưng nếu người Nga bắn hạ một tên lửa ATACMS của Ukraine, có phải họ sẽ không tránh làm điều đó trên một bãi biển đông đúc có người Nga tắm sao?
Reisner: Hệ thống phòng không sẽ bắn tên lửa xuống bất cứ nơi nào nó nhận ra. Việc này không tính đến những gì nằm dưới đất. Bạn cũng không thể kiểm soát chính xác điều này. Chúng ta cũng thấy vụ này trong nỗ lực tự vệ của người Ukraina ở các thành phố lớn.
NTV: Tình hình bây giờ nguy hiểm đến mức nào? Đại sứ Mỹ được triệu tập và Bộ Ngoại giao Nga cho biết Mỹ phải cùng chịu trách nhiệm về các nạn nhân vì họ đã giúp tính tọa độ đường bay.
Reisner: Những sự kiện kiểu này ngay lập tức trở thành cơ hội để tuyên truyền chiến tranh. Sự phẫn nộ của Nga đối với cáo buộc tấn công bãi biển Crimea đang bùng phát thêm trên mạng xã hội. Người ta lập luận rằng, một máy bay không người lái của Mỹ đã bay vòng quanh Sevastopol và ấn định mục tiêu. Ở đây chúng ta thấy Nga đang xây dựng câu chuyện kể của mình từng phần một như thế nào.
Các cuộc tấn công khủng bố rõ ràng ở Dagestan cũng đang bị đổ lỗi cho Ukraine và NATO trên YouTube. Vì nhiều người Nga chỉ có quyền truy cập hạn chế vào thông tin không thuộc chính phủ nên thông báo và lối tường thuật đã vẽ nên một bức tranh khép kín. Vì vậy, vấn đề ở đây không phải là cách chúng ta giải thích những sự kiện này mà là cách Điện Kremlin trình bày chúng với người dân Nga.
NTV: Máy bay không người lái của Mỹ có phải được bịa đặt ra không?
Reisner: Không đúng vậy đâu. Có máy bay không người lái trinh sát Global Hawk thường xuyên bay tới đó. Nó thật sự đóng một vai trò, cùng với các máy bay không người lái khác, trong việc trinh sát mục tiêu nhằm chuẩn bị cho các cuộc tấn công của quân đội Ukraine. Vì thế khẳng định này không hề xa vời chút nào với thực tế. Nhưng nếu mảnh vỡ rơi trúng người tắm biển này có lẽ không phải là cuộc tấn công có chủ đích của người Ukraine, thì Mỹ cũng không liên quan.
NTV: Nếu chúng ta nhìn ra tiền tuyến: Tại khu vực Kharkiv tuần trước ông đã thấy những dấu hiệu tích cực cho thấy Ukraine có thể đẩy lùi cuộc tấn công của Nga. Tình hình hiện tại là gì?
Reisner: Theo tôi, hiện tại chúng ta có một mức độ ngang bằng nhất định. Lợi thế có nhiều khả năng sẽ được chuyển từ người Nga sang người Ukraine, họ có khoảng 40.000 quân được khai triển ở đó. Những lực lượng này đã đẩy lùi thành công cuộc tấn công của quân đội Nga, nhưng lại thất bại đau thương ở những nơi khác, chẳng hạn như ở xa hơn về phía nam, trong cuộc giao tranh ở Donbass.
Sự tiến bộ của Nga ở đó tuy không đáng kể nhưng vẫn có. Có thể xác định hướng tiến công chính: Giao tranh ác liệt gần Chassiv Yar, nơi quân đội Nga vẫn đang cố gắng tạo một đường vượt qua Kênh đào Donbass. Đó là một trở ngại tự nhiên và rất khó chiếm được.
NTV: Còn Ocheretyne, nơi quân Nga gần đây đã xuyên thủng được tuyến phòng thủ thứ hai thì sao?
Reisner: Chúng tôi thấy người Nga đang mở rộng bước đột phá này mỗi ngày. Mục tiêu của họ là đường tiếp tế quan trọng cho Chassiv Yar. Nếu quân đội Nga cắt đứt được nó, nguồn cung cấp cho tiền tuyến Ukraine ở đó sẽ tự động cạn kiệt. Điều này có nghĩa là cuộc tấn công của Nga ở đó sẽ tiến xa hơn và nhanh hơn. Chúng tôi cũng đang quan sát việc Nga sử dụng bom lượn với 3.000 kg chất nổ.
NTV: Lượng thuốc nổ như vậy có tác dụng như thế nào?
Reisner: Các hình ảnh cho thấy, bom không đánh trúng mục tiêu một cách chính xác. Chúng lệch 15 đến 20 mét. Nhưng hiệu quả ở mức 3000 kg vẫn rất tàn khốc. Điều này tạo ra một hố bom mà bạn có thể đặt một ngôi nhà nhỏ vào đó. Nếu một quả bom như vậy rơi trúng một tòa nhà nhiều tầng, nó sẽ sụp đổ hoàn toàn.
NTV: Người Ukraine được phép sử dụng tên lửa của Mỹ trên đất Nga gần ba tuần qua. Tác động hiện tại là gì?
Reisner: Các cuộc tấn công bằng ATACMS và HIMARS đã gia tăng đều đặn và theo tôi, chúng ta cũng đang nhìn thấy những thành công ban đầu, mặc dù những thành công này vẫn chưa thể đo lường được. Điều này có nghĩa là phía Nga vẫn có khả năng tiếp tục tấn công. Tuy nhiên, Ukraine tập trung tấn công tên lửa vào S300 và S400, các hệ thống phòng không của Nga. Họ cũng nhắm vào các sân bay của Nga.
NTV: Mục tiêu vẫn là mở đường cho việc sử dụng tiêm kích F16?
Reisner: Đúng vậy, và với suy nghĩ này, Kiev một lần nữa lại tranh cãi với những người ủng hộ phương Tây về vấn đề phạm vi. Ukraine cho biết, chúng tôi hiện đang đạt được thành công ban đầu với tầm bắn 100 km, nhưng điều đó chưa đủ. Chúng tôi phải có khả năng đánh sâu hơn vì có một số sân bay và hệ thống phòng không nằm trong phạm vi 100 km này. Nhưng còn nhiều điều hơn thế. Đó là lý do tại sao Ukraine hiện đang cố gắng thuyết phục Mỹ rằng nước này cần phải đánh sâu hơn nữa.
NTV: Có những tuyên bố từ Washington rằng tầm bắn của tên lửa không bị giới hạn.
Reisner: Điều đó đúng, nhưng nếu thực tế như vậy thì chúng ta sẽ thấy được điều đó. Chúng ta sẽ thấy được hậu quả là các sân bay và hệ thống phòng không bị phá hủy cách đó 300 km. Chúng tôi không thấy điều đó. Vì vậy, rõ ràng là Hoa Kỳ vẫn tiếp tục giới hạn tầm bắn ở đây.
