Hubertus Volmer, thực hiện
Vũ Ngọc Chi, chuyển ngữ
18-3-2024
Đại tá Markus Reisner cho biết trong bài phân tích hàng tuần về tình hình ở Ukraine, với các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và các cuộc vượt qua biên giới của Quân đoàn Tự do Nga chống Putin, Ukraine đã cố gắng đánh lạc hướng tình hình khó khăn ở mặt trận trong cuộc bầu cử tổng thống Nga. Tuy nhiên, các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nói riêng, cũng có khía cạnh chiến lược. Về cuộc bầu cử tổng thống ở Nga, Reisner nói: “Người ta tin rằng Putin, với gần 90% phiếu tán thành, sẽ cho chuẩn bị một cuộc tấn công mùa xuân mới”.
NTV: Gần đây ông đã cảnh báo về sự đột phá của Nga. Mặt trận đã phát triển như thế nào trong vài ngày qua?
Markus Reisner: Hãy bắt đầu ở cấp độ chiến thuật. Ở đây có thể thấy Nga vẫn đang cố gắng gây áp lực lớn lên tổng cộng 18 nơi để có thể tiến sâu hơn về phía trước. Đặc biệt ở khu vực Avdiivka, người Nga đang cố gắng chọc thủng tuyến phòng thủ thứ hai của Ukraine, tuy nhiên tuyến phòng thủ này vẫn được giữ vững.
NTV: Tại sao?
Markus Reisner: Tại vì Ukraine đã cố gắng liên tục đưa lực lượng và quân dự bị mới vào trong những ngày qua; do đó, họ đã ngăn chặn quân Nga đột phá ở đây.
Ở cấp độ hoạt động, có thể thấy rằng người Nga đang cố gắng đạt được một số kết quả trước giai đoạn lầy lội đầu tiên trong năm, cái gọi là Rasputitsa, sắp bắt đầu. Vì vậy, có thể nói rằng cuộc tấn công mùa đông thứ hai của Nga rõ ràng đã gần đến đỉnh điểm. Nhìn chung, có thể xác định được năm hướng chính: Ở khu vực Donetsk, thứ nhất là phía đông bắc Slovyansk trong khu vực thị trấn Torske. Thứ hai về phía tây Bakhmut, thứ ba về phía tây Avdiivka và thứ tư về phía nam Novomykhailivka. Và cuối cùng là vùng Zaporizhia giữa Robotyne và Werbowe. Nguyên nhân của các cuộc tấn công lớn chắc chắn là nhằm duy trì áp lực lên Ukraine trong cuộc bầu cử tổng thống ở Nga.
NTV: Ukraine đã thực hiện nhiều cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào Nga trong cuộc bầu cử hơn bao giờ hết.
Markus Reisner: Đó là một trong hai yếu tố được làm để trong không gian thông tin không chỉ có các cuộc tấn công của Nga. Nhưng các cuộc tấn công cũng có khía cạnh chiến lược. Nga có khoảng 30 nhà máy lọc dầu lớn. Trong những tuần gần đây, Ukraine dường như đã tấn công được ít nhất 12 trong số đó, một số bị tấn công nhiều lần và gây thiệt hại nghiêm trọng cho một số khác.
NTV: Những cuộc tấn công này có tác dụng thực tiễn không?
Markus Reisner: Chúng ta sẽ thấy hậu quả của nó trong vài tuần và tháng tới. Người ta cho rằng, khoảng 10 đến 15% tiềm năng lọc dầu của Liên bang Nga đã bị ảnh hưởng. Có những nhà quan sát liên kết việc phân bổ giới hạn nhiên liệu ở Nga với các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào các nhà máy lọc dầu. Đây không chỉ là một thành công về mặt tuyên truyền mà theo quan điểm của tôi, nó còn tác động mạnh đến người Nga ở một số lĩnh vực. Đối với người Nga, các cuộc tấn công rõ ràng có nghĩa là họ phải sử dụng hệ thống phòng không để bảo vệ các nhà máy lọc dầu. Và những hệ thống này sau đó không còn có sẵn ở tiền tuyến nữa. Đây có thể là một phần trong sự chuẩn bị hướng tới tương lai của Ukraine cho việc sử dụng máy bay chiến đấu F-16 sẽ được triển khai ở Ukraine trong tương lai gần.
NTV: Ông nói về hai yếu tố để chống lại những thành công của Nga trên mặt trận không gian thông tin.
Markus Reisner: Yếu tố thứ hai là nỗ lực xâm nhập vào lãnh thổ Nga ở bốn địa điểm, không phải bởi lực lượng Ukraine, theo tường thuật của Ukraine, mà bởi cái gọi là Các Lực lượng Tình nguyện Nga, “Quân đoàn Tự do Nga” của người Nga. Ukraine cũng đang cố gắng chuyển hướng sự chú ý khỏi tình hình khó khăn ở mặt trận. Chúng ta đã chứng kiến điều tương tự sau sự sụp đổ của Bakhmut vào tháng 5 năm 2023.
NTV: Có phải những cuộc vượt qua biên giới này không giống như những đoàn biệt kích tự sát?
Markus Reisner: Những lính biệt kích này được Ukraine trang bị vũ khí phương Tây và binh sĩ Ukraine cũng có liên quan. Và tất nhiên, Nga cần một thời gian để phản ứng lại điều này, tức là điều động lực lượng. Việc này thường mất hai hoặc ba ngày. Nhưng sau đó các cuộc phản công lớn xảy ra. Trong hầu hết các trường hợp, điều này thực sự dẫn đến tổn thất lớn cho lực lượng biệt kích tấn công. Cuộc tấn công sau khi mất Bakhmut hồi năm ngoái thực sự đã trở thành một sứ mệnh tự sát. Nhưng nó đã đạt được mục đích của nó, vì không ai còn nhắc đến thất bại ở Bakhmut nữa.
NTV: Điểm yếu của Ukraine mà chúng ta đang quan sát có phải là do thiếu sự cung cấp vũ khí và đạn dược từ phương Tây?
Markus Reisner: Chúng ta thực sự có thể nói vậy. Một mặt, tình hình đạn dược ở cấp độ chiến thuật – tác chiến vẫn bấp bênh. Hiện tại có hàng chục báo cáo ở đây cho thấy Ukraine không thể bắn trả bằng pháo binh như cách người Nga làm. Nhưng cũng có những thiếu sót trong lĩnh vực quan trọng của đạn phòng không. Người ta cho rằng sẽ có một đợt cắt giảm lớn về đạn phòng không hiện có vào cuối tháng 3. Điều này đặc biệt áp dụng cho tên lửa đất đối không, vốn cần thiết để bắn hạ các mục tiêu đang lao tới. Trong trường hợp xấu nhất, chỉ có 1 trong 5 mục tiêu đang bay tới – dù là tên lửa hành trình hay máy bay không người lái của Iran – có thể bị bắn hạ. Điều này cho thấy khả năng phòng thủ của Ukraine phụ thuộc vào nguồn lực bên ngoài đến mức nào.
NTV: Tuần trước, Thủ tướng Olaf Scholz phát biểu tại Hạ viện, rằng câu hỏi hiện nay là “Làm thế nào để chúng ta có thể cung cấp vũ khí và đạn dược có tầm bắn xa hơn 50, 80 hoặc 100 km, bởi vì đó là phạm vi về cơ bản là như vậy”. Một trăm km có thực sự đủ?
Markus Reisner: Để trả lời điều này, bạn phải hiểu cấu trúc của kẻ tấn công. Chúng ta có cự ly gần trực tiếp từ 30-50 km phía sau mặt trận. Đây là khu vực diễn ra việc cung cấp và quản lý lực lượng trực tiếp. Vì Ukraine đã có hệ thống HIMARS của Mỹ nên người Nga phải di dời khu vực này về phía sau vì HIMARS hoạt động ở khoảng cách lên tới 70 km. Đằng sau khoảng cách này, giờ đây bạn có thể tìm thấy cơ sở hậu cần cũng như cơ cấu chỉ huy địa phương của các lực lượng vũ trang Nga. Đó là lý do tại sao phạm vi lên tới hàng trăm km có tầm quan trọng lớn.
Với hệ thống vũ khí hiệu quả như vậy, bạn có thể nhắm mục tiêu vào các kho đạn lớn và trên hết là cơ cấu chỉ huy. Tuy nhiên, những cuộc tấn công như vậy chỉ có tác dụng với tỷ lệ lặp lại cao. Đây là cách duy nhất để đạt được hiệu quả hao mòn bền vững. Chỉ khi đó người ta mới có thể cho rằng kẻ thù sẽ gặp phải những hạn chế có thể đo lường được, tức là các cuộc tấn công dọc theo mặt trận sẽ ngừng hoạt động. Cho đến nay điều này không được nhận ra. Nhưng cuộc thảo luận đi chính xác theo hướng này.
NTV: Oleksandr Syrskyi, người kế nhiệm vị chỉ huy quân đội nổi tiếng Valerii Zaluzhnyi, đã nhậm chức gần sáu tuần, và sau khi ông được bổ nhiệm, đã có một cuộc tái tổ chức thậm chí ở cả các cấp cao nhất của quân đội Ukraine. Ông đã nhận ra tác động của những quyết định nhân sự này chưa?
Markus Reisner: Tướng Syrskyi đã chỉ ra vào cuối năm ngoái rằng vì lợi ích của binh lính, cần phải từ bỏ một số đoạn địa hình nhất định và lui về những khu vực dễ phòng thủ hơn. Bạn có thể thấy điều này ít nhất ở Avdiivka. Syrskyi cũng cố gắng cung cấp cho các chỉ huy khu vực những nguồn dự trữ và nguồn lực đến mức quân Nga không thể tạo ra bước đột phá đáng kể trong cuộc tấn công mùa đông thứ hai của họ. Có sự xâm nhập dọc theo các khu vực được mô tả, nhưng không có bước đột phá về mặt hoạt động. Đó là một dấu hiệu tốt. Syrskyi ít nhất đã giữ được mặt trận ổn định trước Rasputitsa.
NTV: Đúng như dự đoán, lãnh đạo Điện Kremlin Putin đã tái đắc cử. Ông đánh giá thế nào về vai trò tổng tư lệnh của Putin, vai trò mà ông ta đã khẳng định mình sẽ đảm nhiệm trong sáu năm tới?
Markus Reisner: Có thể giả định rằng, Putin, với gần 90% phiếu tán thành, sẽ cho chuẩn bị sẵn sàng một cuộc tấn công mùa xuân mới. Theo cách hiểu phương Tây của chúng ta, cuộc bầu cử không hề tự do, nhưng rõ ràng là tỷ lệ ủng hộ tổng thống rất cao. Bằng sự tuyên truyền của mình, Putin và nhóm tùy tùng đã thuyết phục được đa số người Nga rằng đây là một kiểu Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại 2.0: Cuộc chiến sinh tồn của dân tộc Nga.
NTV: Sau khi tái đắc cử, Putin tuyên bố trong một bài phát biểu rằng, ông ta cởi mở với ý tưởng ngừng bắn trong thời gian diễn ra Thế Vận hội. Đồng thời, ông ta cho rằng lợi ích của quân đội Nga ở mặt trận phải được tính đến. Tuần trước, ông Putin nói trên truyền hình Nga: “Bắt đầu đàm phán bây giờ chỉ vì Ukraine sắp hết đạn sẽ là điều nực cười”. Những loại thông điệp nào được chứa đựng trong những tuyên bố này?
Markus Reisner: Tôi nghĩ rằng, Tổng thống Nga muốn nói rõ với người dân của mình rằng ông ta sẽ đi theo con đường này đến cùng. Đối với ông ta, mục tiêu tiếp tục là chinh phục – theo quan điểm của ông ta là giành lại – lãnh thổ Ukraine. Đặc biệt là hiện nay, khi sự hỗ trợ vật chất của phương Tây đang suy yếu, Nga nhận ra rằng họ có thể câu giờ để đạt được mục tiêu của mình. Thực tế là, mặc dù tổn thất rất cao, cả về con người và tài nguyên, rõ ràng không thành vấn đề đối với phía Nga.
NTV: Tại Odessa, ít nhất 20 người thiệt mạng trong các cuộc tấn công bằng tên lửa của Nga, bao gồm cả nhân viên y tế và những người cứu hộ khác đã vội vã đến địa điểm xảy ra vụ nổ vì một tên lửa đã lao vào đó. Đây có phải là việc làm của những kẻ khủng bố: Dụ những người giúp đỡ tới bằng một cuộc tấn công, sau đó cho nổ một quả bom khác?
Markus Reisner: Ngay trong Thế chiến thứ hai, quân Đồng minh liên tục thả bom có đặt giờ nổ để có thể gây ra thiệt hại lớn nhất có thể. Chúng tôi cũng thấy cách tiếp cận tương tự ở đây. Điều này bắt đầu bằng việc Nga tấn công lãnh thổ Ukraine gần như mỗi ngày bằng máy bay không người lái của Iran. Điều này có nghĩa là có báo động pháo kích nhiều lần trong ngày. Mọi người bị đánh thức trong lúc đang ngủ và thực tế là không thể nghỉ ngơi được. Nếu bạn phải trải nghiệm điều này trong nhiều tháng, nó sẽ có tác dụng gì đó với bạn.
Thứ hai, mục đích sử dụng máy bay không người lái Shahed là để kiểm tra khả năng phòng thủ của hệ thống phòng không Ukraine. Tiếp theo đó thường là một cuộc tấn công có chủ đích bằng tên lửa hành trình dựa trên hệ thống được phát hiện từ mười bốn ngày đến ba tuần sau, thường được hỗ trợ bởi một làn sóng máy bay không người lái khác của Iran.
NTV: Bộ trưởng Quốc phòng Nga Shoigu đã đến thăm Hạm đội Biển Đen hôm Chủ nhật và cho biết cần phải huấn luyện hàng ngày “về cách đẩy lùi các cuộc tấn công từ trên không và từ các tàu không người lái”. Đây có phải là sự thừa nhận gián tiếp rằng Ukraine đang là mối đe dọa cho Hải quân Nga?
Markus Reisner: Tôi cũng nhận định như vậy. Trên thực tế, Ukraine đã tìm cách đẩy lùi Hạm đội Biển Đen khỏi phía Tây Biển Đen – chủ yếu thông qua việc sử dụng các hệ thống không người lái trên mặt nước và dưới nước. Các tàu của Hạm đội Biển Đen của Nga vốn không bị đánh chìm hiện đang ở ngoài khơi bờ biển phía nam nước Nga và ít nhiều không thể làm gì được. Đây cũng là một thành công của Ukraine vì một số tàu này đã tham gia vào cuộc không kích. Tuy nhiên, phần lớn các cuộc không kích đến từ trên không, từ các máy bay ném bom không phải bay vào không phận Ukraine mà bắn tên lửa hoặc tên lửa hành trình từ không phận Belarus hoặc Nga.
Nhưng có hai khía cạnh đáng chú ý ở đây: Thứ nhất, ban lãnh đạo Hạm đội Biển Đen đã bị thay thế, rõ ràng là do tổn thất. Và thứ hai, chuyến thăm của Shoigu cho thấy rằng ông ta mong đợi sự cải thiện trong lĩnh vực kỹ năng này. Mặc dù tôi không chắc liệu người Nga đã tìm ra câu trả lời ở đây hay chưa.
