Việt Nam phải gấp rút phát triển

Trương Nhân Tuấn

12-6-2023

Thấy nhiều người đặt “bài toán năng lượng quốc gia” qua vụ cúp điện Hà nội. Mỗi người đề nghị mỗi phương cách. Theo tôi, để Việt Nam phát triển bền vững, đã đến lúc phải đưa các xí nghiệp nhà nước trở về đối mặt với trách nhiệm phải có của nó.

Theo tư bản hay theo xã hội, mục tiêu xí nghiệp nhà nước là phục vụ cho lợi ích của nhân dân và đất nước. Tư bản hay xã hội, các ngành có liên quan trực tiếp đến đời sống của nhân dân (hay có ảnh hưởng đến an ninh quốc gia) nếu không thuộc quản lý của nhà nước, thông qua các xí nghiệp nhà nước, thì các xí nghiệp hoạt động trong các lãnh vực này phải chịu sự kiểm soát chặt chẽ của cơ quan nhà nước (bằng các bộ luật phù hợp).

Khi giám đốc xí nghiệp nhà nước đặt mục tiêu “lợi nhuận” lên trên, cứu cánh của xí nghiệp nhà nước đã bị lệch chỗ.

Trường hợp Việt Nam rất tệ hại. Hầu hết các giám đốc xí nghiệp nhà nước lại tưởng mình là “chủ” xí nghiệp.

Thí dụ EVN, thay vì cấp lãnh đạo xí nghiệp xây dựng một chiến lược về điện sao cho xã hội Việt Nam được ổn định, kinh tế Việt Nam phát triển bền vững. Thì những người này đã bày ra một “ma trận điện”, mục đích của họ là thu tóm lợi nhuận cho cá nhân, thông qua các “xí nghiệp con”. Nhìn vào “ma trận” người ngoài không thể kết luận rằng họ “dĩ công vi tư”.

Theo tôi, thanh tra cách nào, EVN và tất cả các xí nghiệp nhà nước khác đều là một thứ Việt Á. Cách dĩ công vi tư giống nhau, khác nhau ở mức độ và hoàn cảnh.

Theo tôi, nhà nước CSVN cần phải tinh gọn lại nội các chính phủ. Càng nhiều ban bộ là càng nhiều nút chặn, gây khó khăn cho nhân dân, cũng như cản trở đà phát triển của đất nước. Theo tôi, đảng CSVN chỉ cần nắm hai bộ Quốc phòng và Công an là đủ. Các bộ khác cần sáp nhập lại, tổng cộng khoảng 10 bộ.

Theo tôi Việt Nam (có thể đã quá trễ) để thành lập Bộ Năng lượng. Bộ này bao gồm luôn các bộ phận môi trường, tài nguyên (than, dầu, khí đốt). Nên thành lập Bộ Điền địa để quản lý đất đai. Bộ này bao gồm các ban xây dựng, giao thông, vận tải… Cũng nên thành lập Bộ Giáo dục và Khoa học. Bộ này bao gồm các ban bệ thông tin, truyền thông, văn hóa-học thuật, nghiên cứu khoa học, y, dược… Nên thành lập Bộ Lao động và An sinh Xã hội, bao gồm các ban bệ liên quan các vấn đề xã hội. Gộp các bộ Nông nghiệp, Công thương làm một bộ…

Việt Nam hiện thời chỉ cần một số người có tài quản tri. Đã qua rồi thời kỳ “trả công cho những người có công với cách mạng”.

Việt Nam phải gấp rút phát triển.