Tác giả: Claire Wang
Joaquin Nguyễn Hòa, chuyển ngữ
14-5-2021
Lời người dịch: Bee Nguyễn, một dân biểu gốc Việt ở tiểu bang Georgia, đã tham gia ứng cử vào chức vụ Bộ trưởng Hành chánh tiểu bang. Đây là một chức vụ quan trọng, giám sát và tổ chức bầu cử của tiểu bang. Cuộc bầu cử này sẽ diễn ra đầu tháng 11/2022, là cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ ở Mỹ.
Cô Bee là dân biểu đại diện cho một khu vực ở tiểu bang Georgia. Cô cũng là một nhà hoạt động thúc đẩy cho quyền bầu cử của người thiểu số ở bang này, giúp các cử tri da đen, các cử tri gốc Á và Mỹ Latin đi bầu đông đảo, trong kỳ bầu cử vừa qua. Có thể nói, Bee Nguyễn là một trong những nhân vật góp phần vào chiến thắng của ông Biden ở bang Georgia, cũng như giúp hai ứng cử viên của đảng Dân chủ ở tiểu bang này giành được ghế Thượng nghị sĩ trong cuộc bầu cử runoff ngày 5/1/2021, một chiến thắng quyết định, giúp đảng Dân chủ kiểm soát Thượng viện Hoa Kỳ.
Bee Nguyễn là con gái của một cặp vợ chồng người Việt, chạy nạn cộng sản sau năm 1975. Đài NBC có cuộc phỏng vấn cô Bee Nguyễn về những gì cô đã, đang và sẽ làm, cũng như suy nghĩ của cô về những khó khăn của người thiểu số mà cô đang đấu tranh để xóa bỏ. Sau đây là nội dung cuộc phỏng vấn:
***
NBC: Vì sao cô tranh cử chức Bộ trưởng Hành chính của tiểu bang [Georgia]?
Bee Nguyễn: Tôi bắt đầu nghĩ đến chuyện này hồi cuối năm ngoái, vào lúc diễn ra một cuộc điều trần của Hạ viện, trong Quốc hội tiểu bang (trong cuộc điều trần này các dân biểu thuộc đảng Cộng hòa, mời các nhân viên trong ủy ban tranh cử của ông Trump đến trình bày cái gọi là bằng chứng của việc bầu cử gian lận).
Chúng tôi đã trở thành đích nhắm của tin vịt, thuyết âm mưu và những lời dối trá. Nhiều đồng nghiệp của tôi thuộc đảng Cộng hòa cứ cho họ (người của Trump) vào trình bày, mà không kiểm tra gì cả. Rồi sau đó, khi chứng kiến cuộc bạo loạn [ở tòa nhà Quốc hội Mỹ] ngày 6/1, tôi nhận ra rằng, chúng ta đi tới gần trong việc lật đổ nền dân chủ của chúng ta và điều này nguy hiểm như thế nào. Tôi cảm thấy tôi có trách nhiệm và bổn phận phải đứng lên [chống lại điều đó].
NBC: Cô nghĩ thế nào về ông Raffensperger, là người mà nhiều người xem là một anh hùng khi dám chống lại yêu cầu đảo ngược kết quả bầu cử ở Georgia?
Bee Nguyễn: Đương kim Bộ trưởng Hành chánh [Raffensperger] đã thực hiện đúng pháp luật, tôi và nhiều người dân Georgia thở phào khi thấy ông ấy bảo vệ luật pháp. Nhưng bên cạnh đó, ông ta ủng hộ những chính sách giới hạn quyền bầu của của dân chúng và tiếp tục bày tỏ lòng trung thành với cựu tổng thống [Trump].
Tôi nói thẳng rằng, sau vụ bạo loạn ngày 6/1 mà vẫn còn trung thành [với cựu tổng thống] thì không thể chấp nhận được. Tôi nghĩ, người dân Georgia có sự lựa chọn tốt hơn, họ xứng đáng có lãnh đạo tốt hơn. Họ có thể có được người nào đó đấu tranh cho quyền bầu cử. Điều thất vọng nhất là, ông bộ trưởng hành chánh nói đi nói lại rằng, cuộc bầu cử vừa qua ở Georgia là an toàn nhất, trong khi đó ông ta lại ủng hộ các đạo luật hạn chế quyền đi bầu của người dân, biến cả việc đưa nước uống cho người xếp hàng đi bầu thành một hành động tội phạm.
NBC: Cô cho rằng việc làm đáng tự hào nhất của cô là bỏ được đạo luật đăng ký bầu cử “ghi tên chính xác”, đạo luật này ghim lại đến 58.000 cử tri đăng ký bầu cử giữa kỳ năm 2018. Tại sao?
Bee Nguyễn: Luật đó được thông qua lúc bà Stacey Abrams còn là dân biểu tiểu bang, đại diện cho chúng tôi, tôi còn nhớ bài phát biểu của bà ở Quốc hội tiểu bang. Bà nói rằng, đạo luật đó, nếu được thông qua sẽ ảnh hưởng nặng nề đến những cử tri người da đen và da nâu. Và sự thật đã diễn ra như vậy.
Luật đó dựa trên những sai sót của những người làm công việc ghi chép, chứ không phải của cử tri ghi tên họ sai. Bất cứ ai đưa tên họ vào hệ thống cũng có thể ghi đảo ngược hai chữ với nhau mà không cố ý. Nếu tiếng mẹ đẻ của bạn là tiếng Anh, thì con mắt không được tập luyện để nhìn ra các tên không phải là tiếng Anh. Kết quả là, luật đó ảnh hưởng đến 80% người da đen, da nâu và người gốc Latin.
Đó là một điều mà tôi hoàn toàn hiểu được, vì người ta cứ nói sai cái họ của tôi. Ví dụ như chữ “N” và chữ “Y” trong họ [Nguyễn] của tôi cứ thường bị đổi chỗ nhau. Khi tôi thắng cử vào Quốc hội tiểu bang, website của tiểu bang ghi tên tôi theo ba kiểu khác nhau ở ba nơi khác nhau. Đó là ví dụ cho tôi thấy rằng, cái luật đó có sai sót, và tôi đã cố gắng dùng rất nhiều thì giờ của mình để loại bỏ nó.
NBC: Nếu thắng cử [Bộ trưởng Hành chánh], cô sẽ đại diện cho cộng đồng người Mỹ gốc Á ra sao, một cộng đồng bị nhiều thương tổn trong năm qua?
Bee Nguyễn: Thời điểm xảy ra việc xả súng ở Atlanta là một thời điểm hết sức đau đớn. Nó vẫn còn gây ra những cảm xúc mạnh mẽ. Tôi đã gặp một trong những người con gái của những nạn nhân, và nhìn vào mắt cô gái, tôi thấy tôi trong đó. Vị cựu lãnh đạo với quyền lực bao trùm cả quốc gia của chúng ta đã cho phép người Mỹ không còn xem những người Mỹ gốc Á là con người sống trên đất nước này, và kết quả là, chúng ta đã chứng kiến sự gia tăng tội ác thù hận.
Tôi hiểu những sắc thái khác nhau của những nhu cầu trong cộng đồng AAPI (người Mỹ gốc Á và Thái Bình Dương) ở tiểu bang của chúng tôi, và không đả động tới những nhu cầu đó sẽ làm tổn hại đến kinh tế và sức khỏe cộng đồng của chúng tôi. Tôi cho rằng, việc tiếp tục xây dựng một liên minh đa dạng ở Georgia là rất quan trọng, trong đó việc đại diện cho cộng đồng AAPI là một phần.
NBC: Người Mỹ gốc Á phải đối mặt với những rào cản về văn hóa và ngôn ngữ đặc biệt, khi bỏ phiếu. Cô giải quyết vấn đề này như thế nào?
Bee Nguyễn: Đối thoại với người dân, hiểu được những rào cản văn hóa và ngôn ngữ là rất quan trọng. Không chỉ riêng việc bầu cử. Khi chúng tôi lập đường dây nóng về Covid-19, tôi gọi cho văn phòng thống đốc và nói là chúng tôi cần những ngôn ngữ khác nhau vì dịch này ảnh hưởng tới tất cả mọi người. Điều này cũng tương tự như việc bắt buộc phải dịch sang một ngôn ngữ khác của dịch vụ 911 ở tiểu bang, để báo cáo các trường hợp khẩn cấp. Nơi yêu cầu phiếu bầu bằng thư (trên website) cũng phải có những ngôn ngữ khác nhau. Tương tự như vậy, những thông tin cho việc ghi tên cử tri [cũng phải có nhiều ngôn ngữ khác nhau].
NBC: Cô sẽ thay đổi điều gì để bảo vệ quyền bầu cử của người dân Georgia?
Bee Nguyễn: Ba vấn đề quan trọng nhất là sự bình đẳng, hiệu quả và khả năng tiếp cận của mọi người trong tất cả các lĩnh vực, trong đó có bầu cử. Một phần trong đó là bảo đảm cho những người không nói tiếng Anh tiếp cận được các tài liệu mà Bộ Hành chánh cung cấp. Không chỉ bầu cử, mà còn cung cấp các nguồn lực liên quan đến doanh nghiệp nhỏ và giấy phép.
Là Bộ trưởng Hành chánh, tôi sẽ hơp tác với 159 hội đồng bầu cử trên toàn tiểu bang, để họ được huấn luyện tốt hơn, có nhiều phương sách tốt hơn. Tôi sẽ làm việc với họ khi họ có những trở ngại. Vị bộ trưởng đương nhiệm của chúng ta cứ liên tục tấn công các hội đồng bầu cử vùng Atlanta, nhất là quận Fulton.
Lãnh đạo đâu phải là việc đẩy cây, rủ bỏ trách nhiệm, mà nó là việc xây dựng sự hợp tác. Trong quá khứ, các viên chức bầu cử rất ngại việc ra điều trần vì họ sợ Bộ trưởng Hành chánh trừng phạt họ, đó không phải là cách lãnh đạo mà chúng ta cần ở Georgia.
Chúc mừng bà Bee Nguyễn , ước mong bà sẽ đắc cử , để ” tiếp tục xây dựng một liên minh đa dạng ” ở tiểu bang Georgia thành công , góp phần đảm bảo quyền lợi chính đáng cho dân gốc Á chúng ta tại bang và Mỹ. “Người Việt , trí tuệ Việt ” kỳ vọng sẽ vang danh khắp bốn phương , quyền lực mềm tối cần, mà bà góp phần không nhỏ.