Bản tin ngày 3-5-2021

BTV Tiếng Dân

Covid-19 và “chuyên gia TQ”

Gần 2 tháng sau khi ổ dịch Covid-19 ở TP Hải Dương được khống chế, VN lại xuất hiện đợt bùng phát mới trong cộng đồng. VN hiện vẫn còn nằm trong danh sách các nước có số ca nhiễm Covid-19 dưới 5000 ca, số người chết dưới 100, nên đây vẫn chưa phải sự kiện nghiêm trọng về mặt dịch tễ. Yếu tố khiến dư luận bất bình là mối liên hệ giữa người TQ ở VN trong đợt bùng phát này. 

Dấu hiệu về đợt lây nhiễm mới xuất hiện trên báo “lề phải” từ ngày 1/5, khi Bộ Y tế ra thông báo tìm người tiếp xúc với chuyên gia Trung Quốc mắc Covid-19. Đó là nhóm 5 chuyên gia TQ, nhưng không rõ “chuyên gia” trong lĩnh vực gì, đến VN và được cách ly từ ngày 9/4.

Hết hạn cách ly 14 ngày, cả nhóm được xác nhận không dính dịch và họ đã “tung tăng” qua lại nhiều địa điểm ở các tỉnh từ miền Bắc đến miền Trung rồi trở ra miền Bắc. Chỉ khi nhóm này về nước, phía TQ xác nhận, có một thành viên trong nhóm bị nhiễm Covid-19, phía VN mới như “người vừa tỉnh mộng”.

Nhưng mấy tay “chuyên gia” đó đã về nước rồi, lực lượng chức năng VN chỉ còn cách lần theo hành trình mà đám người TQ còn nhớ được, phát hiện 6 cô gái ở Vĩnh Phúc nghi Covid-19 liên quan chuyên gia Trung Quốc và công bố thông tin lúc trưa 2/5. Các cô gái này làm việc ở quán bar karaoke Sunny Đồng Sơn ở TP Phúc Yên.

Dịp lễ 30/4 và 1/5/2021 đã kết thúc bằng nỗi lo âu mới trong cộng đồng khi xuất hiện chuỗi lây nhiễm phức tạp trong cộng đồng, tuy truy vết được F0 nhưng F0 đã về nước.

Chiều nay, Bộ Y tế thông báo, có thêm 19 ca mắc, có 10 ca trong nước ở Vĩnh Phúc, Hà Nam. Các ca lây nhiễm cộng đồng mới ở Vĩnh Phúc là các bệnh nhân nữ và nhân viên tại trung tâm chăm sóc sức khỏe Hoa Sen ở TP Vĩnh Yên, đều đã từng tiếp xúc gần với chuyên gia TQ. Các ca cộng đồng này lại làm việc trong môi trường không thể không tiếp xúc với nhiều người. 

Trước đợt bùng dịch mới nhất, đã có 3 đợt bùng phát Covid-19 trong cộng đồng ở VN, trong đó, đợt thứ 2 ở Đà Nẵng để lại số ca tử vong nhiều nhất, đợt bùng dịch thứ 3 ở Hải Dương, Quảng Ninh ghi nhận số ca nhiễm cộng đồng nhiều nhất. Đã có kinh nghiệm đối phó với 3 đợt bùng dịch trước, nên lần này các lực lượng chức năng tiếp tục “gồng mình” chống dịch. 

Vấn đề là “lỗ thủng” lại được tạo ra bởi sự nhân nhượng cố hữu của toàn bộ hệ thống chính trị VN với yếu tố “bạn vàng”. Bộ Y tế buộc phải đặt câu hỏi: Chuyên gia sau khi hết cách ly 14 ngày “đi khắp nơi”, có lỗ hổng trong quản lý của Yên Bái? Bộ Y tế cho biết, nhóm chuyên gia TQ “đã đi khắp nơi từ Văn Chấn, Nghĩa Lộ Yên Bái đến Tân Uyên, Lai Châu, sang Sapa Lào Cai và về Vĩnh Phúc”.

Nhóm này hết thời hạn cách ly vào ngày 23/4, đến ngày 29/4 thì họ về nước, nghĩa là họ chỉ cần 6 ngày để “du lịch” chừng đó địa điểm, trong công luận đã nảy sinh các ý kiến hoài nghi về mục đích thật sự của nhóm “chuyên gia” này khi đến VN.

Ngay trước đợt bùng dịch mới nhất, các ban, ngành hữu trách ở VN chỉ tập trung đối phó kịch bản bùng dịch ở các tỉnh biên giới, do liên tục xuất hiện các nhóm đưa người vượt biên trái pháp ra và vào lãnh thổ VN. Đến khi bùng dịch rồi thì nguyên nhân lại chẳng ở đâu xa, mà ở ngay thái độ cả nể, nhân nhượng quen thuộc phía VN, trước những người từ TQ, gồm cả quan chức hay “chuyên gia”. 

Báo Tuổi Trẻ có bài: Một ca F1 của chuyên gia Trung Quốc dương tính lần 1, từng đi đám cưới đông người. Nguồn tin từ chính quyền huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái, cho biết, thôn 3B, xã Việt Cường đã xuất hiện trường hợp dương tính Covid-19 lần thứ nhất, là F1 của chuyên gia TQ. Người này từng có mặt trong đám cưới ở xã Việt Cường, huyện Trấn Yên.

Quán bar karaoke Sunny Đồng Sơn được xác định là ổ dịch phức tạp, nên Bộ Y tế đề nghị dừng dịch vụ quán bar, karaoke… nguy cơ cao lây lan dịch Covid-19. Chỉ một quán karaoke bị dính, mà hàng ngàn quán karaoke trên khắp lãnh thổ VN có nguy cơ bị vạ lây. Chỉ vì một nhóm người TQ được “thả lỏng”, để bây giờ một ngành dịch vụ rất phổ biến ở VN có nguy cơ bị ảnh hưởng. Có người đặt câu hỏi, cấm hết các quán karaoke có giấy phép, làm ăn đàng hoàng, thì làm sao kiểm soát được các bữa tiệc karaoke tự phát?  

Báo Người Việt có bài: Việt Nam bị chỉ trích vì để ‘chuyên gia Trung Quốc’ dính COVID-19 nhập cảnh. Vụ việc cho thấy dấu hiệu “xuống sức” của bộ máy phòng dịch VN trước các rủi ro từ đủ mọi hướng: “Vụ này cũng cho thấy các chuyên gia Trung Quốc đang được thoải mái nhập cảnh Việt Nam trong lúc biên phòng An Giang gần đây liên tục xua đuổi các ghe chở hàng chục người Việt, trong đó có trẻ em, từ Cambodia vượt biên về nước để tránh bệnh dịch bùng phát ở Phnom Penh”.

Thông Tấn Xã VN có đồ họa: Ba chuỗi lây nhiễm COVID-19 tại Việt Nam hiện nay. 

Từ đầu năm 2021 đến nay, 2 đợt bùng dịch xảy ra đúng vào các thời điểm quan trọng. Đợt bùng dịch ở Hải Dương, Quảng Ninh xảy ra lúc Đại hội 13 vừa bắt đầu. Đợt bùng dịch mới nhất xảy ra ngay sau chuỗi hoạt động kỷ niệm 46 năm ngày “giải phóng” miền Nam. Loạt bài tuyên truyền trên các báo “lề phải” chiều 1/5 đã toàn toàn bị nhấn chìm bởi tin tức về rủi ro dịch bệnh. 

Mời đọc thêm: Việt Nam: Lại nóng nguy cơ bùng phát dịch Covid-19? (BBC). – Phải bỏ tù người Trung Quốc nhập cảnh trái phép, trốn cách ly Covid-19 (FB Nguyễn Ngọc Chu/TD). – Chuyên gia Trung Quốc nhiễm ở nơi cách ly có đoàn Ấn Độ? (TT). – 5 địa điểm chuyên gia Trung Quốc mắc COVID-19 từng đến Đà Nẵng (TTXVN). – Nghệ An: Nữ phiên dịch là F1 của chuyên gia Trung Quốc mắc COVID-19 (Tin Tức).

– Đà Nẵng phun khử khuẩn các địa điểm 2 chuyên gia Trung Quốc từng đến (GDTĐ). – Một bác sĩ của BVĐK khu vực Phúc Yên dương tính lần 1 với SARS-CoV-2 (SKĐS). – Thêm 8 người Vĩnh Phúc, 2 người Hà Nam lây nhiễm cộng đồng (VNE). – Biến thể COVID-19 Ấn Độ có mặt tại Việt Nam, dân vẫn vô tư chen chúc nhau đi chơi (VOA). – Bầu cử Ấn Độ: Covid-19 đánh bại đảng của thủ tướng Modi — Brazil: Người dân sợ chết vì đạn và đói hơn là vì Covid (RFI).

Tin nhân quyền

RFA đưa tin: Một người xé quốc kỳ Việt Nam bị khởi tố. Người bị khởi tố là ông Trương Dương Hùng, ở thôn 15, xã Ea Ning, huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk. Ông Hùng bị khởi tố về “tội” gọi là “xúc phạm quốc kỳ” VN. Vụ việc bị phát hiện sáng 14/11/2020, cơ quan chức năng địa phương phát hiện có nhiều lá cờ đỏ sao vàng treo bên đường bị xé rách và vứt nằm trên mặt đường.

Công an thông báo, ông Hùng khai nhận, có dùng tay giật, xé rách 3 lá cờ đỏ sao vàng tối 13/11/2020 sau khi đi nhậu và chơi game về. Một trường hợp tương tự đã bị tuyên án tù cũng với lý do “xúc phạm quốc kỳ” là vụ việc của nhà hoạt động Huỳnh Thục Vỵ. Bà Vy là con của một cựu tù chính trị, ông Huỳnh Ngọc Tuấn.

VOA đưa tin: Lại có thông tin bất lợi cho VinFast khi hãng sắp kinh doanh ở Mỹ. Đó là vụ ông Trần Văn Hoàng, chủ kênh YouTube GoGo TV liên tiếp đăng các clip vạch trần các vấn đề trên một chiếc VinFast Lux A2.0 mà ông sở hữu. Ông Hoàng kể ra khuyết điểm của chiếc xe được bộ máy tuyên truyền bơm thổi: “Tính đến nay mình chạy được 8.000 kilomet, mình đi sửa, đi bảo hành 10 lần”.

Vụ việc có dấu hiệu bất lợi cho ông Hoàng, theo kịch bản của chai nước Dr Thanh có ruồi. Vinfast không những không xin lỗi khách hàng, mà còn cáo buộc ông Hoàng “loan tải thông tin không đúng sự thật về chất lượng xe VinFast Lux A2.0, gây hoang mang cho người dùng và ảnh hưởng tới uy tín của hãng”. Doanh nghiệp “tư bản đỏ” này cho biết, họ đã làm hồ sơ tố cáo ông Hoàng với công an.

Trước đó, ông Hoàng có clip: Cả xưởng tụ họp lại bảo dưỡng 1 chiếc xe VinFast mới chạy có 1000km.

Mời đọc thêm: Tiểu khu 179 – mô hình đòi quyền sống, quyền tự do tín ngưỡng của người sắc tộc thiểu số — Vinfast tố cáo ra công an khi chủ xe phản ánh hỏng nhiều lỗi (RFA). – Thầy ở Bắc Giang ‘đánh trò như kẻ thù,’ trường đòi điều tra người tung clip (NV). – Miến Điện: 7 người bị quân đội sát hại trong ngày biểu tình lớn nhất từ một tháng nay — Miến Điện: Người biểu tình phát động phong trào “đánh động thế giới” (RFI).

Tin môi trường

RFA có bài: Bất chấp những quan ngại về ô nhiễm môi trường, Trung Quốc tiếp tục tài trợ cho các dự án nhiệt điện than ở Đông Nam Á. Thế giới văn minh đang dần từ bỏ nhiệt điện than, bởi tổn hại do ô nhiễm môi trường là quá lớn. Trong khi đó, các công ty xây dựng và năng lượng của TQ vẫn tiếp tục cam kết cung cấp tài chính và xây dựng hàng chục nhà máy chạy than ở Indonesia, Việt Nam, Campuchia và Lào.

Các TP ở Đông Nam Á, như Jakarta và Hà Nội, thường xuyên bị xếp vào danh sách các TP ô nhiễm nhất thế giới. Nhiệt điện than tù các nhà máy nhiệt điện do TQ tài trợ, chính là một trong các tác nhân chính gây ra tình trạng này. Các nhà máy này còn là thủ thuật để khiến các nước Indonesia, VN, Campuchia và Lào bị lệ thuộc vào TQ. 

RFI có bài phỏng vấn TS Huỳnh Long Vân về tình hình đồng bằng sông Cửu Long đang sụt lún: Trường hợp Cần Thơ. TS Vân cho biết, hơn 10 năm trước, người dân ĐBSCL chủ yếu sử dụng nguồn nước sông và nước mưa cho mọi sinh hoạt, chỉ dùng nước ngầm trong mùa khô. Nhưng hiện nay, nước mặt bị ô nhiễm trầm trọng, người dân phải hút ít nhất 2 triệu mét khối nước ngầm mỗi ngày, “gây ra những hậu quả trầm trọng: sạt lở bờ biển, bờ sông và nhiều nơi ngập sâu với tần suất và cường độ ngày càng tăng”.

TS Vân lưu ý những số liệu “biết nói”, theo kết quả nghiên cứu và khảo sát của Bộ TN&MT, trong khi mực nước biển dâng cao do biến đổi khí hậu chỉ khoảng 3mm/năm, thì mức độ sụt lún của toàn vùng ĐBSCL gây ra bởi khai thác nước ngầm là 10-13mm/năm và tốc độ sụt lún riêng của TP Cần Thơ trong khoảng thời gian 2005-2017 là 43,5mm/ năm. 

Mời đọc thêm: Quảng Nam: Ô nhiễm không khí, tiếng ồn ở một số nơi vượt ngưỡng cho phép — Hà Tĩnh: Người dân “kêu cứu” vì ô nhiễm từ kho “thuốc độc” (TNMT). – Bên trong nhà máy sản xuất giấy gây ô nhiễm môi trường vừa bị đình chỉ (Tin Tức). – Cơ quan nào chịu trách nhiệm khi doanh nghiệp xả thải trộm ra sông? (TN). – Xe chở đá gây ô nhiễm khu dân cư (VTV). – Bắc Ninh: Người dân làng giấy Phong Khê khổ sở “cửa đóng then cài” (NĐT).

***

Thêm một số tin: Vietnam Airlines báo lỗ gần năm nghìn tỷ – khoản lỗ hằng quý lớn nhất từ trước đến nay (RFA). – Việt Nam khiếu nại việc gạo ST24, ST25 bị đăng ký ở Australia (VNE). – Úc xem xét lại hợp đồng cho Trung Quốc thuê cảng Darwin 99 năm (RFI). – Gần 60% doanh nghiệp VN nói phải có ‘mối quan hệ’ với cán bộ mới có được thông tin (NV). – Iran bác thông tin đạt thỏa thuận trao đổi tù nhân với Mỹ (TTXVN). – Bắc Triều Tiên tố cáo chính quyền Biden có chính sách thù địch và đe dọa đáp trả (RFI).