Chính quyền Trump sắp mất chức, còn bị Mexico làm nhục

Vũ Quí Hạo Nhiên

20-1-2021

Mà Trump im re.

Kể tiếp chuyện đã bắt đầu kể cách đây 2 tháng. Mexico có anh tướng tên là Salvador Cienfuegos Zepeda, một thời là bộ trưởng quốc phòng. Lúc còn làm bộ trưởng, ảnh đóng vai trò quan trọng hợp tác với Mỹ để quân đội hai bên săn lùng bọn buôn ma tuý.

Tuy nhiên, giới chức điều tra của Mỹ nghi ảnh đi đêm với băng nhóm H2 của Juan Francisco Patrón Sánchez, một đệ tử của băng đảng Beltrán Leyva – họ hàng nhà này có được dựng thành nhân vật trong phim bộ Narcos Mexico của Netflix.

Phía Mỹ bèn ngồi rình bắt ảnh. Năm 2018, Mexico bầu tổng thống mới, đảng đối lập nắm quyền, Cienfuegos mất chức bộ trưởng. Tháng 10, ảnh có chuyện bay qua Los Angeles, vừa đáp xuống máy bay thì cảnh sát tóm ảnh vô tù, truy tố.

Đừng nói Mỹ quá mạnh tay nha. Thời TT Bush (cha), nghi ngờ TT Noriega của Panama dính dáng ma tuý, Mỹ đem quân tới chiếm cả nước người ta bắt tổng thống đem về Miami bỏ tù. Tổng thống đương nhiệm còn bắt được, xá gì tay bộ trưởng mất chức.

Nhưng lần này thì khác. Bắt được Cienfuegos trên đất Mỹ chưa được 1 tháng, chả biết Mexico mắng chửi thế nào, mà tới ngày 18 tháng 11 Bộ trưởng Tư pháp Bill Barr bẽn lẽn kêu công tố viên ra toà xin cho hủy đơn truy tố Cienfuegos “vì lý do ngoại giao” rồi thả ảnh về nước.

Thông cáo chung của Mỹ và Mexico thì nói nhẹ nhàng là thôi để chuyện này cho Mexico điều tra. Cảnh sát liên bang Mỹ thuê máy bay riêng hộ tống Cienfuegos về.

Chưa đầy hai tháng sau, cuối tuần rồi, 15 tháng 1, công tố liên bang Mexico tuyên bố không đủ bằng chứng truy tố Cienfuegos, hủy toàn bộ vụ án. Ờ thì có thể bằng chứng của DEA (Drug Enforcement Administration) yếu thiệt, để đó tính sau. Nhưng chuyện là vầy.

Không chỉ bỏ ngang vụ án, Mexico còn công bố toàn bộ hồ sơ chứng cứ do DEA cung cấp riêng cho công tố liên bang Mexico.

Bộ hồ sơ dài hơn 700 trang có cả hình chụp màn hình text message giữa nhóm băng đảng với nhau và với Bố Già (Padrino) mà DEA cho là Cienfuegos. Nhiều trang có đánh dấu “chuyển theo lệnh của tòa, không đưa ra công chúng”. Dấu kệ dấu, Mexico đăng tải hết luôn.

Tất nhiên Cienfuegos chối, nhưng vấn đề là ở chỗ bộ hồ sơ này được cung cấp riêng cho chính phủ Mexico chứ không phải để công bố tùm lum. Bí mật nghiệp vụ đầy trong đấy, bọn ma túy mà biết DEA biết chuyện gì và không biết chuyện gì chúng nó rất dễ dàng đối phó.

Bộ Tư Pháp và Bộ Ngoại Giao Mỹ phản đối. Tổng thống Mexico López Obrador (tên thường được viết tắt là AMLO) nhún vai, cho rằng chẳng ảnh hưởng gì tới quan hệ song phương. Bộ Tư Pháp Mỹ hiện chỉ có quyền bộ trưởng thì không nói làm gì, nhưng Pompeo với Trump im re không phản ứng.

Thực ra, chả ai tin rằng Mexico sẽ truy tố Cienfuegos. Nếu tin Mexico sẽ làm cho ra nhẽ thì DEA đã báo cho Mexico ngay từ đầu rồi, chả cần rình ảnh qua L.A để bắt. Nhưng vấn đề là phía Mexico cũng chả buồn giả vờ điều tra nữa. Một vụ án lớn như vậy mà làm gì có 2 tháng đã tuyên bố mệt nghỉ?

Chắc hẳn là AMLO – xưa nay vốn có quan hệ tốt với Trump – đã biết là lợi nhất nếu chơi cú này trong lúc Trump bỏ bê công việc không làm gì cả, và Biden thì chưa nhậm chức.

Vụ này làm nhớ lại vụ con tin Iran thập niên 1970. Giáo chủ Ayatollah Khomeini không ưa TT Carter, nên mặc dù hai bên đàm phán xong xuôi nhưng ù lỳ không thả con tin cho tới đúng ngày TT Reagan nhậm chức mới thả ra, để cho Reagan được loan báo tin mừng này thay vì Carter.

AMLO, cũng một tay dân túy mị dân cỡ Trump nhưng cánh tả và khôn hơn, chắn hẳn tính ra rồi là nếu có bựa thì nên bựa lúc một anh lười và dễ nịnh còn đang tại chức. Đã đá thì đá đứa nhát tay và dễ dụ, đừng đá người bình thường.