Bản tin ngày 15-1-2021

Bởi

15/01/2021

BTV Tiếng Dân

Tin Biển Đông

Trái với những lời đồn đoán vô căn cứ rằng Tổng thống đắc cử Joe Biden sẽ yếu thế trước TQ, ông Biden bổ khuyết nhân sự đối phó Trung Quốc, báo Thanh Niên đưa tin. Ông Biden đã đề cử ông Kurt Campbell, cựu Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương, vào vị trí điều phối Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, vị trí “mang nhiều chỉ dấu quan trọng cho chính sách với Trung Quốc”.

Nhà ngoại giao kỳ cựu Kurt Campbell (người mặc vest đen, đeo caravat) có nhiều kinh nghiệm về châu Á. Ảnh: Hải quân Mỹ/TN

Ông Campbell từng được cho là “kiến trúc sư cho chiến dịch xoay trục sang châu Á của Mỹ dưới thời Tổng thống Barack Obama. Trong suốt nhiều năm, ông Campbell đã có quan hệ sâu rộng với nhiều nước châu Á và là gương mặt quen thuộc với khu vực”. Tháng 12/2020, phát biểu trực tuyến tại một hội thảo ở Đài Bắc, ông Campbell từng khẳng định, chính quyền Mỹ cần giữ vững quan hệ hợp tác với Đài Loan.

BBC đặt câu hỏi: Kurt Campbell – Người sẽ làm Tập Cận Bình phải kiêng dè? Báo The Australian của Úc có bài nhận định, Kurt Campbell là “điều tốt nhất cho Úc” từ sau khi ông Joe Biden thắng ông Donald Trump. Theo đó, ông Campbell là nhân vật “thông minh, diều hâu, cứng rắn” và là “bạn tốt nhất của Úc ở Washington”, là “nhà tư tưởng chính sách nhiều ảnh hưởng nhất về Á châu trong đảng Dân chủ cả một thế hệ qua”.

Báo Tuổi Trẻ dẫn lời người đứng đầu Bộ Ngoại giao Mỹ: ‘Hành động bảo vệ tự do trên Biển Đông’. Ông Mike Pompeo nói: “Mỹ sát cánh cùng các quốc gia Đông Nam Á có yêu sách nhằm bảo vệ các lợi ích và quyền chủ quyền của họ phù hợp với luật pháp quốc tế. Chúng tôi sẽ tiếp tục hành động cho đến khi thấy Bắc Kinh giảm hành vi ức hiếp của mình ở Biển Đông”.

Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo, sẽ hạn chế thị thực đối với các cá nhân TQ, gồm lãnh đạo các công ty nhà nước và các quan chức Đảng CS, Hải quân TQ, “chịu trách nhiệm hoặc liên quan đến việc cải tạo quy mô lớn, xây dựng hoặc quân sự hóa các tiền đồn ở Biển Đông, hoặc các hành động ức hiếp nhằm ngăn các quốc gia Đông Nam Á có tuyên bố chủ quyền tiếp cận các nguồn tài nguyên ở Biển Đông”.

VOV đưa tin: Mỹ áp lệnh trừng phạt các công ty Trung Quốc, trong đó có Tổng công ty Dầu khí Hải dương, chính là công ty đã đặt trái phép giàn khoan HD 981 trong lãnh hải VN hồi năm 2014. Công ty này đã bị đưa vào Danh sách Thực thể do có vai trò trong chiến dịch cưỡng ép của TQ đối với các nước có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông. TQ đã sử dụng Tổng công ty dầu khí ngoài khơi quốc gia và các doanh nghiệp nhà nước khác làm vũ khí nhằm thực hiện yêu sách “Đường chín đoạn” của Bắc Kinh.

Trung Quốc sẽ đưa tàu hải tuần 10.000 tấn tới Biển Đông, VnExpress đưa tin. Phó cục trưởng Cục Hải sự Quảng Đông Lâm Khuê, thông báo, tàu Hải tuần 09 với lượng giãn nước 10.000 tấn sẽ được TQ biên chế giữa năm nay và dự kiến sẽ tiến hành “các nhiệm vụ tuần tra và hỗ trợ khẩn cấp tại Biển Đông”.

Tàu Hải tuần 09 trong lễ hạ thủy tại xưởng của Nhà máy Đóng tàu ở Quảng Châu, tỉnh Quảng Đông, TQ hồi tháng 9/2020. Tàu này sẽ được TQ triển khai ở Biển Đông. Ảnh: Paper/VNE

Đây là tàu hải tuần đầu tiên của TQ có lượng giãn nước 10.000 tấn được chế tạo nội địa. Hải tuần 09 được kỳ vọng sẽ “tăng cường khả năng chủ động kiểm soát giao thông hàng hải và hỗ trợ khẩn cấp” tại tỉnh Quảng Đông… đảm bảo an toàn và thông thoáng của các tuyến giao thông hàng hải ở Biển Đông” và “nâng cao năng lực quản lý giao thông và bảo vệ lợi ích hàng hải của Trung Quốc”, theo thông cáo của Cục Hải sự tỉnh Quảng Đông.

Mời đọc thêm: Gương mặt báo hiệu ông Biden sẽ ‘xoay trục’ sang châu Á (VNN). – Mỹ ra thông cáo về Biển Đông, chỉ trích Trung Quốc dọa dẫm láng giềng (TN). – Mỹ trừng phạt Trung Quốc vì hung hăng trên Biển Đông (RFI). – Thủ tướng Canada kêu gọi các nước hợp lực ‘chống Trung Quốc’ (PLTP). – Indonesia phát hiện tàu TQ xâm nhập vùng biển với biểu hiện bất thường (DV).

Các sai phạm bị lộ nhờ Đại hội 13?f

Sai phạm vừa bị “khui” ở thành Hồ: Thiệt hại 45 tỷ đồng vì dự án 10.000 tỷ ngừng thi công, VnExpress đưa tin. Đó là dự án ngăn triều có tổng mức đầu tư gần 10.000 tỉ đồng, nhưng phải ngưng thi công từ giữa tháng 11/2020, thiệt hại hơn 45 tỉ đồng trong tháng đầu tiên.

Lý do ngừng thi công: Chưa thống nhất phương án thanh toán cho dự án. Trước đây Chính phủ cho phép TP HCM thanh toán dự án bằng đất, nếu hết đất trả bằng tiền. “Sau đó, thành phố đề xuất 15% trả bằng đất, còn lại trả bằng tiền, nhưng Chính phủ không đồng ý. Chủ đầu tư và tổ công tác thành phố đã làm việc với Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhưng chưa thống nhất được”.

Hai cống ngăn triều khổng lồ được lắp đặt tại cống Cây Khô ngày 22/8/2020. Ảnh:TNG/VNE

Báo Người Việt có bài lý giải ý nghĩa đằng sau diễn biến trên: Dự án liên quan con rể Nguyễn Xuân Phúc bị ‘soi’ sát Đại Hội 13. Theo đó, dự án chống ngập có tổng trị giá tương đương 432,9 triệu Mỹ kim được cho là có liên quan đến ông Vũ Chí Hùng, con rể của Thủ Tướng Phúc.

Tin cho biết, “từ năm 2016, trên mạng xã hội đã có ý kiến xầm xì về chuyện ông Vũ Chí Hùng là đại diện ngầm cho những ai muốn cậy nhờ Thủ Tướng Phúc giúp dự án hoặc thoát tội thanh tra”. Các phi vụ làm ăn của ông Hùng được cho là dựa trên sự “phối hợp” của các thuộc cấp của ông Phúc trong các vụ lập tổ công tác, đoàn thanh tra đi kiếm chác khắp các địa phương.

RFA đặt câu hỏi: Hình thành hai khu kinh tế Phú Quốc và Vân Đồn, có phải dự luật đặc khu được ‘lách’ thành công? Trong khi trả lời báo chí “lề đảng”, ông Huỳnh Quang Hưng, Chủ tịch UBND TP Phú Quốc thừa nhận, đô thị trên đảo này sẽ được xây dựng thông qua mô hình “Đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt”. TP Phú Quốc sẽ “tập trung các nguồn lực phát triển, hoàn thiện kết cấu hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa để phát triển kinh tế – xã hội nhanh và bền vững theo mô hình đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt”.

Còn tỉnh Quảng Ninh, trước đó, UBND tỉnh này đã tổ chức Lễ công bố Nghị quyết số 102 của Chính phủ về việc thí điểm thành lập Ban Quản lý Khu kinh tế Vân Đồn trực thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh. Ông Nguyễn Khắc Mai, cựu cán bộ Ban Dân vận TƯ, bình luận: “Họ không thông qua đặc khu được nhưng dưới những tên gọi khác thì họ âm thầm làm. Đấy là cái mẹo của họ, họ cứ biến Phú Quốc thành thành phố, rồi Vân Đồn thì không gọi là đặc khu, họ vẫn cứ tiếp tục thực hiện”.

Mời đọc thêm: Đại hội 13: Hãy là đại hội của đoàn kết quốc gia Việt Nam (BBC). – Đại hội 13: Giới thiệu “tứ trụ” mới liệu có được đồng thuận tại Hội nghị Trung ương 15? (RFA/TD). – CSVN đóng dấu mật cả danh sách ứng viên bầu cử Quốc Hội (NV). – TP.HCM: Loay hoay chờ thủ tục cho dự án ngăn triều 10.000 tỷ đồng (NĐT). – Sau 5 năm triển khai, siêu dự án chống ngập vẫn “đắp chiếu” (VTV). – Thiệt hại hơn 45 tỷ đồng do phải ngừng thi công dự án ngăn triều ở TP Hồ Chí Minh (KTĐT). – Đừng bắt Phú Quốc ‘mặc đồng phục’ (TT).

Tin nhân quyền

VOA dẫn lời chuyên gia LHQ: Thông điệp lạnh lùng của Việt Nam trước Đại hội XIII. Các chuyên gia nhân quyền LHQ ra thông cáo cho biết, các bản án nặng nề đối với 3 thành viên Hội nhà báo độc lập và những người bảo vệ nhân quyền VN, diễn ra chỉ vài tuần trước Đại hội 13, gửi một thông điệp lạnh lùng đến những người bảo vệ nhân quyền và những ai làm việc trên các phương tiện truyền thông.

Các chuyên gia LHQ nhận định: “Mặc dù Chính phủ Việt Nam cho rằng họ chỉ truy tố và xét xử những người vi phạm pháp luật, nhưng rõ ràng Điều 117 này không phù hợp với nghĩa vụ nhân quyền quốc tế của Việt Nam và cần được sửa đổi”; đồng thời kêu gọi Chính phủ VN trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện cho các ông Phạm Chí Dũng, Nguyễn Tường Thụy và Lê Hữu Minh Tuấn.

Mời đọc thêm: Facebooker Trương Châu Hữu Danh bị cáo buộc ‘xuyên tạc’ (VNE). – Facebooker Truong Chau Huu Danh bị cáo buộc “kích động, xuyên tạc” (RFA). – ‘Cơn say Trump’ và lợi thế của CSVN (NV). – HRW tố cáo chính quyền Việt Nam gia tăng vi phạm quyền công dân — Quốc Hội Mỹ: Trung Quốc có thể đã phạm tội « diệt chủng » người Duy Ngô Nhĩ (RFI).

Tin nước Mỹ

Về vị tổng thống Mỹ đầu tiên bị luận tội hai lần, báo Tuổi Trẻ dẫn tin từ hãng AP: Phiên tòa luận tội ông Trump có thể bắt đầu ngay ngày ông Biden nhậm chức. AP cho biết, theo lịch trình thủ tục Thượng viện, phiên tòa luận tội ông Trump có thể bắt đầu lúc 13h chiều 20/1/2021, đúng ngày ông Joe Biden tuyên thệ nhậm chức tổng thống Mỹ thứ 46. Thượng viện Mỹ dự kiến quay lại làm việc đầy đủ vào ngày 19/1.

Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi ký điều khoản luận tội ở Washington D.C hôm 13/1. Ảnh: AP

Nhưng một số đảng viên Đảng Dân chủ đang thúc đẩy tổ chức phiên tòa vào ngày xa hơn, để ông Biden có thời gian thiết lập chính quyền và bắt đầu triển khai các chính sách ưu tiên. Ông Joe Biden đề xuất, “Thượng viện Mỹ có thể phân chia thời gian giữa phiên tòa luận tội với việc phê chuẩn các thành viên nội các của ông”.

NBC có clip: Ông Trump bị luận tội lần thứ 2.

Thông Tấn Xã VN có đồ họa: Quy trình luận tội một tổng thống Mỹ diễn ra như thế nào?

Báo Người Lao Động đặt câu hỏi về vụ bạo loạn Điện Capitol: Hàng chục kẻ tình nghi khủng bố đã tới thủ đô Washington D.C? Nguồn tin từ báo The Washington Post cho biết, thông tin trên được lấy từ bằng chứng thu thập được trong cuộc điều tra của FBI. Hàng chục người nằm trong danh sách theo dõi khủng bố của cơ quan này đã tới thủ đô Washington D.C ngày 6/1 để tham gia biểu tình ủng hộ ông Trump và làm loạn ở Điện Capitol. Họ bị tình nghi là những người theo chủ nghĩa thượng tôn da trắng, được đưa vào Cơ sở dữ liệu sàng lọc khủng bố quốc gia (TSDB).

Những kẻ tham gia bạo loạn ở Điện Capitol. Ảnh: Reuters/NLĐ

Sau khi ông Trump “cướp chính quyền” không xong: Phó Tổng thống Mỹ cam kết chuyển giao quyền lực “có trật tự” sau vụ bạo loạn, VOV đưa tin. Tại cuộc họp của Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Liên bang Mỹ ngày 14/1, PTT Mike Pence nói: “Chúng tôi cam kết một cuộc chuyển giao quyền lực ‘có trật tự’ và lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Mỹ Joe Biden sẽ diễn ra an toàn”.

Chỉ còn 5 ngày nữa là ông Joe Biden chính thức trở thành Tổng thống thứ 46, Mỹ phong tỏa trung tâm thủ đô Washington, VnExpress dẫn tin từ AFP. Cảnh sát trưởng thủ đô Washington Robert Contee cho biết, nơi này đang đối mặt “mối đe dọa an ninh lớn” sau khi những người ủng hộ ông Trump tràn vào tòa nhà QH Mỹ, gây bạo loạn hồi tuần trước.

Một ngày sau khi Hạ viện bỏ phiếu luận tội Trump lần 2 với cáo buộc kích động nổi loạn, “thêm nhiều hàng rào được dựng lên và rào thép gai cũng được bố trí như một phần của biện pháp phòng ngừa trước lễ nhậm chức ngày 20/1. Hầu hết trung tâm Washington đều cấm giao thông, khiến người ta so sánh với ‘Vùng Xanh’ an ninh cao của Baghdad”.

An ninh siết chặt sau vụ bạo loạn 6/1: Vệ binh Quốc gia phủ kín thủ đô Washington D.C., Zing đưa tin. Có khoảng 21.000 Vệ binh Quốc gia được triển khai ở Washington, D.C., nhằm đối phó với nguy cơ bạo loạn trong ngày nhậm chức tổng thống của ông Biden.

Các binh sĩ Vệ binh Quốc gia nằm nghỉ ngay trên sàn Điện Capitol sau khi di chuyển đến Washington, D.C. Ảnh: AP

“Thành tích” sau 4 năm ông Trump làm cho nước Mỹ “vĩ đại trở lại”: Nợ công Mỹ tăng thêm 7.000 tỷ USD trong nhiệm kỳ của Tổng thống Donald Trump, Tài Chính Doanh Nghiệp đưa tin. Cụ thể, “khoản nợ công mà nước Mỹ đang đối mặt đã lên tới 27.000 tỷ USD. Khi Tổng thống Donald Trump nhậm chức, con số ấy là 20.000 tỷ USD”. Ông Gus Faucher, trưởng nhóm cố vấn kinh tế của PNC cảnh báo, nếu Washington không phục hồi kinh tế sớm, mục tiêu thu hẹp thâm hụt ngân sách sẽ càng gian nan hơn về sau.

BBC đặt câu hỏi về diễn biến chính trường Mỹ: Điểm nhấn nào khi nhìn vào dàn nhân sự của ông Biden? Nhà báo Phạm Trần bình luận: “Có ba nhân vật đáng chú ý theo tôi, thứ nhất là vị trí Bộ trưởng Quốc phòng, Lloyd Austin, đó là vị tướng người da màu đầu tiên được đề cử chức Bộ trưởng Quốc phòng… Vị trí thứ hai là vị Bộ trưởng Ngoại giao, Antony Blinken, là một người có kinh nghiệm rất lâu trong nền ngoại giao của Hoa Kỳ… Thứ ba là vị trí Bộ trưởng Bộ an ninh Quốc gia, Alejandro Mayorkas, bộ này rất quan trọng với tình hình nước Mỹ trong giai đoạn này”.

Báo Thanh Niên có bài: Ông Biden công bố kế hoạch 100 ngày đầu tiên ở Nhà Trắng. Ông Biden vừa công bố “Kế hoạch Giải cứu người dân Mỹ”, bao gồm đề xuất gói kích thích kinh tế 1,9 ngàn tỉ Mỹ kim nhằm vực dậy nền kinh tế và đẩy mạnh chương trình tiêm chủng vắc xin Covid-19.

Báo The Guardian có clip về sự kiện ông Joe Biden giới thiệu gói cứu trợ chống lại coronavirus trị giá 1,9 ngàn tỉ Mỹ kim: “Chúng ta phải hành động ngay bây giờ”.