Lê Minh Nguyên
12-1-2021
Quốc Hội Hoa Kỳ là thánh địa của Dân Chủ Pháp Trị, là thành phố trên đỉnh đồi để cho thế giới chiêm ngưỡng hướng về.
Hoa Kỳ là một quốc gia hiến pháp, có nghĩa là nếu không có hiến pháp thì không có liên bang Hoa Kỳ, nó được dựng xây trong tinh thần kiểm soát và thăng bằng quyền lực, nằm trên các cột trụ của tam quyền phân lập, đối lập chính trị, tự do báo chí (được coi như một đệ tứ quyền).
Đó là phần cứng, còn phần mềm là giáo dục về những giá trị dân chủ và tôn trọng sự thật từ thuở bé thơ, lời thề trung thành và bảo vệ hiến pháp khi tham gia công quyền, quân sự cũng như dân sự, và một lề lối sống trên 200 năm của người dân trong căn nhà dân chủ.
Sinh hoạt dân chủ thật sự xảy ra ở những cuộc bầu cử định kỳ và ở quốc hội thường kỳ. Đây là nơi mà tất cả các khuynh hướng khác biệt của xã hội quy tụ về, đấu võ mồm trong ghế nghị trường, thay vì gậy gộc trên đường phố hay súng đạn nơi chiến khu.
Chính vì nơi đây cãi nhiều, đồng thuận ít, nên luật ra rất chậm, và trong con mắt của người dân mức độ hài lòng (approval rate) dưới 30% trong 10 năm qua (https://cnn.it/35wc70n). Nhưng đó là dân chủ – bụng dạ mềm và kiên nhẫn bằng tiến trình để đi đến kết quả.
Hành pháp thì được tổ chức độc tài hơn đảng cộng sản, nhưng để thi hành luật do Quốc hội dân chủ thông qua, chứ không phải nghị quyết của bộ chính trị hay chiếu chỉ của thiên tử, hay người chúa chọn (the chosen one) của thần quyền.
Nhiều người cho rằng biến cố hôm thứ Tư 6/1, nếu ai chưa vào bên trong Quốc Hội thì chưa phạm luật. Điều này không đúng. Theo bản đồ của Cảnh Sát Capitol đính kèm, thì những khu chung quanh Quốc hội được phép tụ tập biểu tình ôn hoà là màu xanh, vào vùng màu đỏ là đã phạm luật rồi, nói chi đến việc vào building QH màu trắng và lên tầng hai (https://bit.ly/2XCmTxz).
Bây giờ hàng rào được dựng lên và có lính vệ binh quốc gia đứng gác. Dân gian có câu “mất trâu rồi mới làm chuồng”. Tuy nhiên mối đe doạ của bạo động vẫn còn quá lớn từ nay cho đến ngày 20/1. Bộ Quốc Phòng vừa điều động 15,000 vệ binh quốc gia từ các nơi về DC để giữ an ninh cho ngày nhậm chức.
Một trong những lý do Twitter đóng account của TT Trump mà họ giải thích là những người cực đoan dùng sàn Twitter của họ để lên kế hoạch bạo lực cho ngày 17/1 (https://bit.ly/3oAZFE6).
Báo Time dẫn lời một người của họ nói rằng đây chỉ mới là khởi đầu, TT là cái ngòi và họ là chất nổ (“This is only the beginning. Trump was the fuse, we are the bomb.”) và cái chết của cô Ashli Babbitt được coi như là thánh tử đạo để hiệu triệu tuyển mộ thêm người cho những hoạt động có thể xảy ra bạo lực sắp tới (https://bit.ly/2XsB1JQ).
Những gì đã, đang và sắp xảy ra, nó tựa như cuồng phong trên biển cả, sóng gió dao động mạnh trên mặt đại dương, nhưng cuồng phong không thể làm đổ đại dương. Dân Chủ Pháp Trị của Hoa Kỳ là đại dương, cuồng phong đến cuồng phong đi, nhưng đại dương luôn luôn sâu và vững.