“Ngài là thiên sứ được Chúa sai xuống để lãnh đạo nước Mỹ”: Đi vào thế giới của sự sùng bái cá nhân… (Phần 1)

Vanity Fair

Tác giả: Jeff Sharlet

Dịch giả: T.Vấn

5-7-2020

Tiếp theo: Phần giới thiệu

Bên trong thế giới sùng bái Trump, các buổi tập họp vận động tranh cử như những buổi lễ ở nhà thờ và Phúc âm Trump.

Những cuộc tập họp vận động tranh cử của Trump – mớ hỗn độn những tổng hợp lạ lùng của những con số, những nội dung tweet, và quan điểm thượng tôn da trắng (white supremacy) – mang vóc dáng một nghi lễ tôn giáo, qua đó, ông ta đánh dấu sự ngự trị của mình về giấc mơ một nước Mỹ vĩ đại. Trong lúc ông ta đang chuẩn bị cho những buổi tập họp như vậy tái xuất giang hồ, những tín đồ của Trump cũng đã tỏ ý sẵn sàng tham dự.

Đứng trước một dẫy buồng vệ sinh lưu động, Yusif Jones úp chiếc mặt nạ hình Trump làm bằng nhựa lên mặt, vênh váo: “Ổng đây nè!”. Vừa nói, anh ta vừa ưỡn ngực khoe chiếc áo thun TRUMP may lấy ở nhà, một loại áo thun ngắn tay lấy lá cờ Mỹ làm nền, vắt qua những sọc ngang trắng đỏ là mấy mẫu tự màu đen: GOT TRUMP? Rồi đưa tay lên làm dấu hiệu O.K., phô ra một chiếc nhẫn bạc trên ngón út: “Ổng nè bay!”

Với những người ủng hộ Trump như Jones thì dấu hiệu O.K. –  ngón trỏ và ngón cái giao nhau, 3 ngón còn lại giữ thẳng – còn mang ý nghĩa một cái bắt tay (bí mật). Ban đầu đó chỉ là một thứ trò đùa – nhằm chơi khăm bọn cấp tiến (liberals) để họ tưởng mấy ngón tay đưa lên là biểu tượng của hai mẫu tự W và P – White Power – quyền lực da trắng. Trò đùa đạt được kết quả ngoài sức mong đợi nên đã trở thành “trò thật”.

Hiện nay, trong một vài giới nào đó, O.K. có nghĩa là quyền lực trắng – trừ khi nó được xác nhận là không phải vậy. Jones, anh chàng Mỹ trắng cao lớn, tay chân gân guốc, luôn bị ám ảnh bởi cái tên “sặc mùi Hồi giáo” mà bà mẹ hippie của mình đã đặt (tên anh là Yusif). Thỉnh thoảng, Jones cũng có đi nhà thờ. Anh ta tỏ vẻ rất thích thú với ý nghĩ mình sở hữu ý nghĩa bí mật của ký hiệu trắng này, vì nó chỉ được biết tới bởi một số ít người được lựa chọn.

Đó là một thứ chủ nghĩa Trump chứa đầy những điều nghịch lý đến khó tin nhưng vẫn có thể cùng song song tồn tại: Một nhóm đặc quyền sặc mùi dân túy, một phong trào quần chúng bao gồm những “người tự do suy tưởng” mà luôn luôn chỉ suy nghĩ về cùng một điều, cùng một việc, cùng một sự kiện. Họ yêu Trump vì ông ta làm cho họ cảm thấy mình là người “trong nhà” (insiders), cảm thấy sự tồn tại của mình đã được công nhận mặc dù chính họ cho rằng ông ta không phải là người thuộc giới của mình.

Đó là lý do khiến Jones có mặt ở địa điểm tập họp vận động tranh cử của Trump, tổ chức bên trong tòa nhà rộng lớn của CenturyLink Center thuộc thành phố Bossier City, tiểu bang Louisiana, 2 tuần trước ngày lễ Tạ Ơn. Như 14,000 tín đồ của Trump đang đứng chờ buổi vận động tranh cử được khai mạc, Jones tin rằng Trump đang thừa hành một sứ vụ từ Chúa giao cho là vạch trần (và tiêu diệt) lũ quỷ ác đang ẩn mình trong các thế lực ngầm đang ra sức phá hoại nước Mỹ.

Đến tham dự những buổi tập họp như vậy là trực tiếp cảm nhận nỗi thống khoái được chia sẻ những thông tin đến từ con người vĩ đại ấy, con người mà hành vi trần tục đầy tính cách khiêu khích bên ngoài chỉ là để che đậy sự thần thánh thiêng liêng ẩn giấu bên trong.

Jones kể cho tôi nghe về Jesse Lee Peterson, một mục sư có quan điểm cực hữu. Ông ta có talk show riêng và đã từng gọi Trump là “Niềm Hy Vọng Da Trắng Vĩ Đại” (the Great White Hope). Nói xong, Jones cúi gập người xuống, lấy tay vỗ vỗ vào đầu gối, một dấu hiệu cho biết điều anh ta vừa nói cũng chỉ là đùa thôi. Jones nói: “Ông này là người da đen”.

Ý anh ta muốn ám chỉ mục sư Jesse Lee Peterson. Jones nói tiếp: “Tui khoái thằng cha này”.

Với Jones, Peterson và cả ông “Hy Vọng Da Trắng” (Trump), là những con người vui tính dí dỏm không có chỗ chê.

“Mà quả đúng là như vậy!”. Anh ta tái khẳng định một cách nghiêm chỉnh.

Đó là phương cách tâm lý kỳ thị chủng tộc được gieo cấy trong các cuộc tập họp tranh cử của Trump; rất giống với lối khiêu khích đặc thù của ông ta – gợi lên một vấn đề với đầy ngụ ý, xong rồi chối phắt, rồi lại lặp lại; những từ ngữ chẳng đẹp đẽ gì được thốt ra kèm theo ngay sau đó là sự chối bỏ, bảo chỉ là đùa bằng cách lặp lại cũng những từ ngữ xúc phạm đó. Giỡn thôi mà! Không phải đùa đâu! Cứ thế chúng được lặp đi lặp lại, cho đến khi sự mỉa mai châm biếm trở thành có thật.

Sau này, tôi có tìm nghe talk show của Peterson. Ông ta gọi Trump là “Niềm Hy Vọng Da Trắng Vĩ Đại” bởi vì, theo ông ta, “Thứ nhất, ổng là người da trắng. Thứ hai, ổng là người nhà trời”. Khi khẳng định như vậy, Peterson không hề muốn nói đó chỉ là ẩn dụ. Trump là thiên sứ trời sai xuống, thế nên lời ông ta thốt ra phải là phúc âm.

Không thể nói rằng Peterson quá cực đoan với sự tin tưởng như vậy. Rất nhiều người ủng hộ Trump đã viện dẫn đến vai trò Thiên Sứ của Trump để biện minh cho các hành vi lạm dụng quyền hành của ông ta. Họ cho rằng Trump chính là vua David hiện đại, một người tội lỗi nhưng vẫn được Chúa chúc phúc. Có người còn so sánh Trump với nữ hoàng Esther, vợ vua Ba Tư và sứ mệnh bảo vệ dân Do Thái khỏi sự thù địch của Iran – theo như lời truyền giảng của phúc âm. Hoặc, cũng có kẻ viện dẫn đến Cyrus để so sánh. Cyrus là ông vua Ba Tư trong Cựu ước, được Chúa sử dụng như một khí cụ để thể hiện ý chí của mình.

Ông Zach Wamp, cựu dân biểu quốc hội Hoa Kỳ thuộc đảng Cộng Hòa, hiện là một thành viên của tổ chức tôn giáo The Family, hàng năm vẫn đứng ra tổ chức buổi lễ Điểm tâm cầu nguyện quốc thái dân an (National Prayer Breakfast) cho tổng thống Trump, đã dùng thuật ngữ trong kinh thánh “hình ảnh thiên chúa” (Vessel for God) để chỉ Trump.

Lance Wallnau, một thành viên sáng lập liên minh các giáo phái phúc âm ủng hộ Donald Trump, phong cho ông ta cái tên “chiến binh thời hỗn mang của Thượng Đế” (God’s chaos candidate): Một người tự vươn mình lên để đảm nhận sứ mệnh, xuất hiện giữa diễn trường, nhanh nhậy chớp bắt thời cơ để trở thành con người mang hình dáng của chúa, được chúa ban cho sức mạnh để hoàn thành những việc mà ông ta không thể làm được nếu chỉ dựa vào sức mạnh của riêng mình”.

Trong trường hợp của Trump, sự thánh hóa mà các tín đồ của ông ta tin tưởng bao hàm ý nghĩa trừng phạt nhiều hơn là hòa giải. Tháng 10 năm 2019, một thời gian ngắn sau khi có lời qua tiếng lại với Trump về các vấn đề liên quan đến thành phố Baltimore, tiểu bang Maryland, dân biểu Elijah Cummings qua đời ở tuổi 68 vì các biến chứng phức tạp của bệnh tật. Trên talk show của mình, mục sư Peterson tuyên bố: “Ông ta chết rồi” – Peterson không quên nhắc “giống như những kẻ thù của Trump, John McCain và Charles Krauthammer” – Đó là hệ quả tất yếu xảy ra nếu các người dám gây chiến với Quyền Lực Da Trắng Vĩ Đại. Chớ có bao giờ đụng đến con cái Chúa!”

Jones cũng chỉ vừa mới trở thành một trong những đứa con đó. Anh ta thú nhận: “Cả đời tôi nào có biết gì đâu về sự tiến hóa gì gì đó”. Anh ta muốn tôi hiểu rằng anh ta không phải có ý nói về khoa học. Ý anh ta muốn tôi hiểu là từ bao lâu nay, anh ta tin rằng, con người ta không bao giờ biết được ý định của Thượng đế như thế nào, một loại lý thuyết bất khả tri. Thế rồi người yêu của anh ta thuyết phục được anh ta bắt đầu đi dự lễ ở một nhà thờ Chính Thống giáo khoảng thời gian ngắn trước khi Trump đắc cử Tổng thống. Từ đó, tấm màn che được vén lên. Chẳng hạn như, giờ đây anh ta đã nhận ra được “nghị trình đồng tính” của mấy người thuộc đảng Dân Chủ. Jones bảo: “Thật ra bọn họ toàn là một lũ ấu dâm”(Pedophiles).

Jones mới là người thứ hai tôi gặp được trong buổi tập họp vận động tranh cử này nên không thể quả quyết được quan điểm này có được nhiều người ở đây chia sẻ hay không. Trong suốt mùa vận động tái tranh cử của Trump, trước khi có trận đại dịch buộc ông ta phải tạm ngưng xuất hiện trước công chúng khắp nơi, tôi đã tiếp xúc với rất nhiều ủng hộ viên của Trump. Tất cả họ đều tin rằng các cơ sở hạ tầng của đảng Dân Chủ đều là những vỏ bọc che đậy việc khai thác tính dục trẻ em.

Nhưng chỉ có một số nhỏ tỏ ra quen thuộc với “QAnon” – cái tên dính liền với một nhóm hữu khuynh truyền bá một thứ thuyết âm mưu cho rằng có một loại “nhà nước ngầm” đang tìm cách lật đổ chính quyền Trump và đề cao các biện pháp khéo léo mưu lược của Trump đối phó với những cuộc tấn công gọi là “Trận Bão” (Storm) hay “Tổng Nổi Dậy” (Great Awakening) – còn lại phần lớn hầu như không biết gì về QAnon. Họ bảo, đơn giản là ai mà không biết chúng. “Cái bọn bệnh hoạn và sát nhân ấy!”. Một phụ nữ ở Bossier City thản nhiên nói.

Một người khác, di dân đến từ Venezuela, giải thích. Bọn xã hội chủ nghĩa phần lớn là những kẻ ăn thịt người. Vợ chồng Clintons đó, tất nhiên rồi. Nhưng anh chàng mục sư trẻ tuổi quả quyết rằng, Trump biết rõ tên tuổi của tất cả cái bọn tội lỗi ấy và đang chuẩn bị hình phạt đích đáng cho chúng. Chính ngài tổng thống, trong những bài diễn văn của mình, đã từng ngầm tiết lộ rằng ngày tận thế sắp đến rồi.

Một lần ở thành phố Hershey, Pennsylvania, ông ta nói đến “bọn nhập cư bất hợp pháp”, cướp bóc, hãm hiếp, đánh đập liên tục không ngừng một nữ sinh trung học đẹp tuyệt vời cho đến chết bằng cây chầy đánh bóng, sau đó lấy mã tấu chặt thân thể nạn nhân ra từng mảnh”. Ông ta còn nói thêm, tôi chỉ có thể cho biết đến thế, còn nhiều, còn nhiều, nhiều nữa. Hãy tin tôi đi!

Đó là đặc tính của chủ nghĩa Trump: Bóng gió và gợi ý, nháy mắt và tiết lộ. Jones nắm bắt được những điều đó. Để giải thích, anh ta giơ chiếc mặt nạ Trump lên cao, cong người xuống khụt khịt ngửi mặt đường nhựa ẩm ướt như một con chó săn tìm dấu vết cần tìm. Một người ngồi gần đó la lên: “Gớm ghiếc quá, Joe!”. Jones bật người đứng lên, vẻ mặt thích thú. Đó là cử chỉ Jones đang nhại Joe Biden (ứng cử viên tổng thống của đảng dân Chủ) đánh hơi các chú trai trẻ để đến “sách nhiễu”. Joe Biden tên ấu dâm bệnh hoạn nghiện mùi trai tơ đã trở thành một meme (ý tưởng) ưa chuộng của hệ thống truyền thông cực hữu.

Thật ta, mũi dùi họ chỉa vào không phải chỉ một mình Biden. Họ tin rằng Biden chỉ là một trong rất nhiều những người cầm đầu đảng Dân chủ mắc chứng bệnh đáng tởm đó. “Bọn chúng là ma quỷ, chứ không phải con người”. Jones muốn ám chỉ giới lãnh đạo của đảng Dân chủ. Đó cũng là lý do có sự ra đời của Quyền Lực Da Trắng Vĩ Đại, được lựa chọn bởi Chúa, để đối phó với bọn ma quỷ ấy. Vì những người bình thường như Jones chẳng hạn, không bao giờ là đối thủ của chúng. Jones biết, vì anh ta đã thử, nhưng thất bại.

***

“Tôi đã phạm sai lầm. Tôi gọi cho họ trước khi đến”. Jones thú nhận.

Ngày 4/12/2016, một người (Edgar Maddison Welch, 28 tuổi – người dịch) đến từ North Carolina đã dùng súng liên thanh AR-15 bắn xả vào tiệm bán Pizza Comet Ping Pong, ở thủ đô Washington D.C., nơi mà những người ủng hộ Trump tin rằng đó là đại bản doanh bà Hillary Clinton dùng để điều hành hệ thống buôn bán tính dục trẻ em.[Vụ nổ súng này không làm ai bị thương. Sau đó, Edgar M. Welch đã bị bắt và bị kết án 4 năm tù – người dịch].

Bị khích động bởi sự kiện đó, Jones quyết định đóng góp phần của mình vào công cuộc trừ gian diệt bạo. Theo như bản khẩu cung anh ta khai sau khi bị bắt, ba ngày sau khi sự việc nói trên xảy ra, Jones đã gọi điện thoại cho một tiệm bán Pizza khác ở trên cùng một con đường (với tiệm bị bắn hôm trước). Anh ta thông báo: “Tao sẽ đến để kết thúc công việc mà người kia đang làm dở dang. Tao đến để cứu lũ trẻ em và bắn gục các ngươi và bất cứ người nào ở trong đó”. Jones đã không nghĩ đến việc che đi số điện thoại của mình.

Sau khi ở trong tù 40 ngày và 40 đêm (anh ta bảo thực sự chỉ có 33 thôi), Jones quyết định nhận tội đã dùng lời nói đe dọa người tính mạng người khác. Anh ta cho rằng đúng ra anh ta đâu có đe dọa bắn ai, nhưng vì dịch vụ cắt cỏ thuê ở nhà cần có người chăm sóc nên anh ta buộc lòng phải nhận như thế để được tha. Đó là chưa kể mấy con chó cần được cho ăn nữa. “Bởi vậy, tiên sư cha nhà chúng nó! Tôi nhận tội. Nhưng mà ít nhất cái tội mà tôi nhận là tốt, là đúng. Mục sư của nhà thờ tôi bảo như thế. Ổng nói: Mày làm một việc rất tốt đấy!”

“Được lắm!”. Một ủng hộ viên khác của Trump tỏ vẻ thán phục cuộc chạm trán của Jones với kẻ thù.

Quay qua tôi, Jones tròn xoe hết cỡ đôi mắt, khoe: “Đã hết biết luôn!” (It’s real!)

Cái câu nói “đã hết biết” mà Jones thốt lên – “Tôi được lên tin trong Yahoo News nè!”, tay anh ta chìa ra chiếc điện thoại có trang Yahoo News trên mặt – là từ các chương trình Reality TV [các chương trình truyền hình có nội dung lấy từ thực tế: Người thật việc thật] mà thần tượng Trump của anh ta đã từng thực hiện: The Apprentice, Celebrity Apprentice… [Tên hai chương trình Reality TV trên đài truyền hình NBC do Trump làm Host trước khi ra tranh cử tổng thống Hoa Kỳ – người dịch].

Một thứ hiện thực được tự do thoát ra khỏi cuộc sống thật, thoát ra khỏi lịch sử, lung linh mờ ảo những cảm giác, triệu triệu sự thật riêng của từng cá nhân, như sự thật của Jones, của Jesse Lee Peterson, của gã sát thủ ở tiệm Pizza Ping Pong – tất cả đều hướng về một sự kiện vĩ đại: TRUMP.

Jones giờ đã biến mất đằng sau chiếc mặt nạ hình Trump. Đã quá trưa. Ngài tổng thống sẽ có mặt trong gần 7 tiếng đồng hồ nữa. Đến lúc phải đứng vào xếp hàng.