“Nhận thức ngày càng rõ ràng: Trump không phải là người thích hợp cho công việc”

Die Zeit

Marcus Gatzke phỏng vấn Joseph Stiglitz 

Dịch giả: Nguyễn Văn Vui

26-5-2020

Vẫn còn có hy vọng cho nước Mỹ, Joseph Stiglitz, một khôi nguyên giải Nobel cho biết. Bởi vì cuộc khủng hoảng virus corona có thể khiến Donald Trump mất chức. Sau đó con đường cải cách sẽ rộng mở.

Joseph E. Stiglitz là giáo sư tại Đại học Columbia. Ông từng là Chủ tịch Hội đồng Cố vấn kinh tế của chính phủ Bill Clinton và Phó Chủ tịch cấp cao và là nhà kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới. Năm 2001 ông đoạt giải Nobel về kinh tế. Giữa tháng 2 vừa qua, cuốn sách mới của ông đã được xuất bản bằng tiếng Đức: “Der Preis des Profits: Wir müssen den Kapitalismus vor sich selbst retten!” (Cái giá của lợi nhuận: Chúng ta phải cứu chủ nghĩa tư bản ra khỏi nó!)

ZEIT ONLINE: Thưa Giáo sư Stiglitz, đại dịch virus corona ảnh hưởng đặc biệt nặng nề lên Hoa Kỳ. Ông đã nghiên cứu nhiều cuộc khủng hoảng kinh tế trên khắp thế giới, trong nhiều thập niên. Có bao giờ ông gặp tình trạng như thế này chưa?

Joseph Stiglitz: Cuộc khủng hoảng này ít nhất cũng tồi tệ như cuộc Đại khủng hoảng. Điều khiến nó làm nhiều người bối rối là: Chúng ta đang trải qua một cú sốc cả về cung lẫn cầu – cùng một lúc. Chuyện này chưa bao giờ xảy ra trước đây. Thất nghiệp đã tăng vọt lên khoảng 40 triệu chỉ sau mấy tuần. Chúng ta không biết đại dịch sẽ phát triển ra sao. Chúng ta cũng không biết các biện pháp mà giới chính trị sẽ áp dụng là gì. Tình trạng không rõ ràng là rất lớn.

ZEIT ONLINE: Tại Hoa Kỳ, nhiều tiểu bang đã dỡ bỏ các hạn chế. Họ hy vọng kinh tế sẽ phục hồi nhanh chóng. Điều này có thực tế không?

Joseph Stiglitz: Tôi không thể tưởng tượng rằng có một người nghiêm chỉnh nào tin tưởng nổi vào sự phục hồi nhanh chóng. Lệnh đóng cửa đã ra hồi cuối tháng 3. Lúc bấy giờ nhiều người cho rằng đó chỉ là một giai đoạn ngắn mà thôi. Những điều luật thông qua Quốc hội đều được tính sẽ mất tám hoặc có thể mười tuần – trong trường hợp xấu nhất. Mọi chương trình đều được giới hạn cho đến ngày 1/6. Bây giờ thì chúng ta đang ở trong tuần lễ trước mốc thời gian đó. Cho tới ngày đó, đại dịch chắc chắn sẽ chưa hết.

ZEIT ONLINE: Ông đánh giá như thế nào về chiến lược của chính quyền Trump cho đến nay?

Joseph Stiglitz: Nó đúng là một thảm họa. Cuộc khủng hoảng này cho chúng ta thấy một nhà nước hoạt động đàng hoàng thì quan trọng như thế nào, cũng như khoa học và chuyên môn thì cần thiết như thế nào cho một nền dân chủ. Tại Hoa Kỳ, vai trò của nhà nước bị làm giảm nhẹ và bêu xấu trong suốt 40 năm qua. Điều này đã hạn chế hết sức mọi khả năng chuẩn bị cho một cuộc khủng hoảng như hiện nay.

Chính quyền Trump đã nói xấu giới khoa học và cắt giảm mạnh ngân sách cho khoa học. Chẳng hạn, từ năm 2018 ban giám đốc của Hội đồng An ninh Quốc gia chịu trách nhiệm về lập kế hoạch và ứng phó với đại dịch đã hoàn toàn bị giải thể. Thậm chí chính phủ đương nhiệm còn làm tất cả những gì có thể, để hôm nay chúng ta còn ít chuẩn bị hơn trước nữa.

ZEIT ONLINE: Nhưng họ cũng đã đưa ra các chương trình giải cứu khổng lồ mà.

Joseph Stiglitz: Vâng, khoảng ba nghìn tỷ đô la đã được đưa ra. Nếu tính thêm các biện pháp của Fed (Ngân hàng Trung ương Hoa Kỳ), số tiền giải cứu còn cao gấp đôi. Nhưng rất tiếc là số chi tiêu khổng lồ này không đạt được mục đích của nó. Mục tiêu là làm chậm sự gia tăng thất nghiệp và tiền phải đến tay tầng lớp nghèo khó nhất. Chẳng có mục tiêu nào đã thực sự đạt được cả. Hạ viện đã sẵn sàng chi ra rất nhiều tiền, và việc này thì chúng ta phải khen họ. Tuy nhiên cuối cùng, các nhóm vận động hành lang của giới kinh doanh đã quyết định cho tiền chảy về hướng nào.

ZEIT ONLINE: Ông có thể đưa ra một ví dụ không?

Joseph Stiglitz: Một trong những khiếm khuyết lớn nhất của nền kinh tế Mỹ là hệ thống an sinh xã hội tư nhân và công. Nếu lấy các nước phát triển ra so sánh, thì Hoa Kỳ có hệ thống an sinh xã hội yếu nhất. Ví dụ, ở Mỹ luật không ràng buộc trả lương tiếp cho công nhân viên khi họ nghỉ bệnh.

Giữa đại dịch, người ta không muốn những người bị bệnh mà phải đi làm. Tuy nhiên, hàng triệu người Mỹ sống theo kiểu tay làm hàm nhai. Họ không có một chút dự trữ nào cả. Do đó Quốc hội đã quyết định các hãng xưởng phải trả lương tiếp cho công nhân viên của mình, nếu có ai phải nghỉ bệnh vì bị nhiễm virus corona. Nhưng phe vận động hành lang của các công ty lớn đã thành công trong việc đòi miễn trừ cho tất cả các công ty có hơn 500 nhân viên trở lên. Nói cách khác, luật pháp không có hiệu lực đối với hơn một nửa số công nhân viên ở Mỹ.

ZEIT ONLINE: Ông vừa đề cập đến vấn đề thất nghiệp lan rộng. Một số chuyên gia tin rằng cuộc khủng hoảng này sẽ đẩy nhanh quá trình số hóa và tự động hóa trong kinh tế. Có bao nhiêu công việc hiện tại sẽ bị mất vĩnh viễn?

Joseph Stiglitz: Nền kinh tế Mỹ đang trải qua một sự chuyển đổi lớn. Hồi khủng hoảng tài chính năm 2008 cũng vậy. Và tất nhiên, những cuộc khủng hoảng như vậy sẽ làm cho cấu trúc kinh tế thay đổi nhanh hơn. Chúng ta lấy ví dụ ngành buôn bán lẻ: ngành này rất khó cạnh tranh với các nhà bán lẻ trên mạng như Amazon. Cuộc khủng hoảng này sẽ làm mất nhiều việc làm trong những ngành như vậy, và chỉ một số ít chỗ làm sẽ quay trở lại. Hoặc là các hãng hàng không: Họ sẽ mất nhiều thời gian mới vượt qua được cuộc khủng hoảng. Nhiều công ty đã nhận ra rằng các hội nghị trực tuyến cũng có thể thay thế rất tốt các hội nghị quốc tế và tiết kiệm nhiều tiền máy bay cho nhân viên.

ZEIT ONLINE: Cách phát triển này có ý nghĩa nào đối với một quốc gia, mà sự bất bình đẳng đã lên khá cao và ý chí để tái phân phối lại khá thấp?

Joseph Stiglitz: Nếu giới chính trị không có các biện pháp cải tổ, bất bình đẳng xã hội sẽ tiếp tục gia tăng. Đó là lý do tại sao cuộc bầu cử tháng 11 đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Chính quyền Trump ra sức bảo vệ các ngành công nghiệp cũ. Các ngành công nghiệp như than đá sẽ không phải là một phần của nền kinh tế năng động trong tương lai, dựa trên tri thức. Trong khi đó, đảng Dân Chủ quan tâm nhiều hơn về bất công xã hội ở Mỹ, họ muốn chuyển đổi nền kinh tế về hướng xã hội hơn. Do đó cuộc bầu cử tháng 11 là một quyết định về đường hướng phát triển. Nếu người dân chọn con đường của Trump thì thất nghiệp và bất bình đẳng sẽ vẫn còn cao trong dài hạn. Nếu ông ta thắng cử, Hoa Kỳ sẽ gặp rất nhiều khó khăn, nhưng phần còn lại của thế giới cũng sẽ gặp số phận tương tự.

“Chúng ta vẫn sống trong một nền dân chủ, cho dù nó còn nhiều thiếu sót”

ZEIT ONLINE: Ông dự đoán ra sao về những gì sắp tới?

Joseph Stiglitz: Cuộc khủng hoảng đã làm tăng đáng kể khả năng Trump sẽ thất cử. Nhiều người nhận ra rằng, đất nước này đang cần một chính phủ đàng hoàng, rằng khoa học là rất quan trọng, và lợi ích nhóm thường là nguy hiểm cho toàn xã hội. Thêm vào đó là vấn đề nhân cách đặc biệt của Donald Trump. Trong dân chúng, nhận thức ngày càng rõ ràng rằng, Trump là người không đúng cho việc cai trị đất nước trong một cuộc khủng hoảng như thế này. Một người xúi dân uống chất khử trùng để giết virus corona hoặc xách động dân vi phạm luật pháp ở Michigan.

ZEIT ONLINE: Ngay cả khi Trump thất cử, ông lấy sự lạc quan ở đâu mà nói Mỹ sẽ có chuyển đổi thực sự? Ông đã từng đề cập đến sức mạnh của đồng tiền trong chính trị Hoa Kỳ. Cho đến nay sức mạnh này không hề giảm, bất kể là ai đang làm chủ tòa Bạch Ốc.

Joseph Stiglitz: Đúng vậy. Tuy nhiên, có đa số mạnh mẽ trong đảng Dân chủ rất quan ngại sức mạnh của đồng tiền và các nhóm vận động hành lang. Thêm vào đó, trong dân chúng có khoảng hai phần ba người Mỹ muốn thay đổi – ví dụ, phải kiểm soát vũ khí chặt chẽ hơn, phải nâng mức lương tối thiểu lên hoặc phải xây dựng hệ thống bảo hiểm y tế cho mọi người dân. Đặc biệt trong giới trẻ, ý chí thay đổi này là rất lớn.

ZEIT ONLINE: Ý muốn thay đổi này có được từ đâu?

Joseph Stiglitz: Cuộc khủng hoảng hiện tại đã làm lung lay niềm tin vào thị trường Mỹ. Ví dụ, thị trường không sản xuất nổi khẩu trang hoặc thiết bị bảo hộ cần thiết. Chúng ta phải tưởng tượng đó là những giọt nước nhỏ xuống liên miên trên đá, làm xói mòn những tư tưởng phổ biến ở Hoa Kỳ. Như hồi năm 2008, thị trường không tạo ra việc làm cho người dân như đã hứa hẹn.

ZEIT ONLINE: Nhưng người thắng các cuộc bầu cử sơ bộ không phải là ông Bernie Sanders của cánh tả, mà là ông Joe Biden của phe ôn hòa.

Joseph Stiglitz: Việc Joe Biden giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ đã bị một số người hiểu lầm là một chiến thắng của phe cấp tiến trong đảng. Tuy nhiên, với nhiều người dân Mỹ, ưu tiên cao nhất là Trump phải ra khỏi tòa Nhà Trắng. Trump thật sự là một mối nguy cho nền kinh tế của chúng ta, cho nền dân chủ của chúng ta và cho đất nước chúng ta. Đó là lý do tại sao đảng Dân chủ đã bỏ phiếu cho ứng cử viên có cơ may chiến thắng lớn nhất trước Trump. Tôi luôn luôn nhận ra điều này trong nhiều cuộc trò chuyện của tôi trên mọi miền đất nước. Một điều mà chúng ta không nên quên: Biden đã được Barack Obama chọn để đại diện cho phe tả trong đảng. Điều này cho thấy, đảng Dân Chủ đã có nhiều thay đổi trong những năm gần đây.

ZEIT ONLINE: Cuộc khủng hoảng đang làm cho nợ công của Hoa Kỳ tăng lên gấp bội. Một tổng thống mới liệu có còn đủ không gian để vung tay điều động chuyện lớn không?

Joseph Stiglitz: Còn đủ lắm chứ. Thuế doanh nghiệp có thể được tăng lên mà không làm cho đầu tư giảm lại. Chúng ta cũng sẽ tìm sự đóng góp nhiều hơn từ tầng lớp chóp bu các thành phần đại giàu có. Thuế thừa kế có thể ngăn nước Mỹ khỏi trở thành một chế độ tài phiệt do toàn người giàu thống trị. Và một loại thuế CO2, nếu được thiết lập tốt, cũng sẽ rất có ý nghĩa. Tất cả có thể đem lại hàng ngàn tỷ đô la cho quốc gia. Ngoài ra, lãi suất – và do đó gánh nặng lãi suất cho chính phủ – sẽ vẫn ở mức thấp trong dài hạn.

ZEIT ONLINE: Khi nghe ông nói, người ta có thể đi đến kết luận rằng, cuối cùng Donald Trump cũng đã làm được một điều tốt: Chính các hành vi sai trái lâu nay của Trump đã làm cho nhiều người dân tỉnh mộng và thấy ra rằng một sự chuyển đổi triệt để của Hoa Kỳ là điều vô cùng cấp thiết.

Joseph Stiglitz: Vâng. Ít nhất đó là một chút ánh sáng ở cuối chân trời mà tôi hy vọng. Trong tháng 11 tới chúng ta sẽ xem liệu niềm hy vọng này có đúng không. Chúng ta vẫn sống trong một nền dân chủ, cho dù nó còn nhiều thiếu sót. Chỉ cần người dân đi bầu đông đủ là chúng ta có thể cải tổ hệ thống của đất nước.

______

Nguồn: Joseph Stiglitz: “Das Bewusstsein wächst, dass Trump nicht der Richtige ist”, Die Zeit

Bình Luận từ Facebook

13 BÌNH LUẬN

  1. A reply to Hưng Tiến Trần
    (Sorry I have to write my comment here as I am not a facebooker)

    You should have written your anti-Trump comments in American English, not in Vietnamese, and post them on American newspapers or magazines such as New York Times, Amazon Washington Post …to curse or backbite Trump or any Americans you want to, because we Vietnamese everyday present on baotiengdan don’t vote to choose your president…
    We true Vietnamese, by the way, do hate such naturalized Americans that had abandoned their motherland but still are barking out things against their native home where might still be buried their ill-smelling placenta like your own circumstance!
    You are one of the so few anti patriotic Vietnamese abroad who is always proud of your seniority having been in the US so long while still bearing a Vietnamese name and shamelessly writing uneducated negative comments regarding original birth place against your former countrymen or women brutally.
    Why have you jumped into a Vietnamese tribune, baotiengdan, so as to intervene in our own problems, not at all yours, which have nothing to do with an American “half-breed” like yourself?
    Is it because American press didn’t accept your grammatically incorrect writings on nonsensical topics?
    Give up your present Vietnamese name so you can talk any ugly words.
    Forget Vietnam! Hope never hear of you again.
    P.S : Be careful to write it correctly if you intend to make a reply in English.

  2. Chuyện chưa từng xảy ra trên đất nước này, khi một tổng thống chuyên kích động bạo lực, kích động hận thù. Mới sáng nay, ông ta kích các thống đốc các tiểu bang rằng hãy tỏ ra mạnh mẽ, ‘thống trị’ các cuộc biểu tình. Trump nói các thống đốc giống như một lũ ngốc, đa số đều yếu đuối. Các thống đốc “yếu đuối”, nhưng họ không trốn trong bunker như Trump. Trump chỉ là anh hùng rơm, nói mạnh miệng, người biểu tình chưa tới, đã phải chui vào bunker trốn mất rồi. Nhục nhã như Saddam Hussein, Gaddafi.

    https://www.businessinsider.com/trump-tells-governors-most-of-you-are-weak-and-have-to-dominate-2020-6

    Trump phải rời khỏi White House trong tháng 11 này sẽ là chiến thắng của người dân Mỹ và thế giới, trong đó có dân Việt Nam (ngoại trừ CSVN và những người ủng hộ độc tài).

    • Tổng thống Trump đâu có chạy trốn xuống Bunker? Ông xuống thăm bunker xem thiết kế có đủ an toàn cho nội các trong trường hợp xẩy ra chiến tranh nguyên tử với Bắc Hàn không? Xuống rồi, tổng thống thấy dơ bẩn quá, lại không có thực phẩm, tiếp liệu gì hết nên ông càm ràm chút thôi. May là ông đã thấy rõ tình trang nên hi vọng sẽ không bị đói trong lần chạy tới. Lần này xuống có 1 tiếng thôi nên không sao? Mà thiết nghĩ ông Barack Obama chơi độc thiệt, Emergency Operating Center dùng cho chiến tranh ABC mà không có thực phẩm, tiếp liệu, lại dơ dáy, bẩn thỉu cùng cực giống như CDC vậy.

    • Chỉ có những kẻ bợ đít Trump mới mở miệng nói như thế này mà không biết ngượng: “Tổng thống Trump đâu có chạy trốn xuống Bunker? Ông xuống thăm bunker xem thiết kế có đủ an toàn cho nội các trong trường hợp xẩy ra chiến tranh nguyên tử với Bắc Hàn không? Xuống rồi, tổng thống thấy dơ bẩn quá, lại không có thực phẩm, tiếp liệu gì hết nên ông càm ràm chút thôi… Mà thiết nghĩ ông Barack Obama chơi độc thiệt…”

      Trong lúc cả nước biểu tình, là tổng tư lệnh của 1 nước, sợ són dái, phải chạy trốn trong bunker, lại còn tweet ra dọa xua chó cắn, sử dụng vũ khí chưa từng thấy, để tiêu diệt người biểu tình. Đồ anh hùng rơm chứ tổng thống gì loại này. Xuống buner kiểm tra Ha ha! Biết con mẹ gì mà kiểm tra? Sao hơn 3 năm qua không xuống đó kiểm tra, chờ gần hết nhiệm kỳ lại đi kiểm tra? Ngu bỏ mẹ! Bọn cuồng lại hùa theo, nói mà không biết xấu hổ!

  3. Chuyện cười ra nước mắt mấy ngày hôm nay là Trump và gia đình đã phải chui xuống hầm trú ẩn trước làn sống người biểu tình dữ dội trước tòa Nhà Trắng. Bài học của lãnh đạo độc tài Romania Nicolae Ceausescu năm 1989 bị dân chúng nổi lên bắt sống và xử tử khiến Trump lo sợ cũng là chuyện đương nhiên. Trên các đài truyền hình chiếu cho thấy hầu hết người biểu tình trước tòa Nhà Trắng là dân da trắng với chỉ một số it người da màu, điều đó cho ta thấy những nỗi uất ức của người dân ngày một dâng cao. Trump không thể áp dụng chiến thuật Thiên An Môn, dùng súng đạn và xe tăng dẹp loạn. Hàng rào tòa Nhà trắng mới được sửa cao lên nhưng trước làn sóng hàng ngàn người biểu tình, chắc chỉ búng một cái là họ có thể tràn vào sân. BTW, Trum phản đối việc bỏ phiếu khiếm diện vì hy vọng những người cho rằng đại dịch là democratic hoax sẽ dũng cảm đến phòng bỏ phiếu trong lúc những người khác sẽ ở nhà, nhưng với các cuộc biểu tình vừa qua cho thấy người dân không còn sợ cái quái gì nữa. Tên độc tài này chắc chắn phải ra đi. Tốt nhất là nên tuyên bố từ chức như Nixon thôi!

    • Khi còn là một TNS Dân chủ, 17/4/1975, Joe Biden từng tuyên bố “Tôi sẵn sàng biểu quyết bất cứ số tiền cần thiết nào để mang lính Mỹ và dân Mỹ ra khỏi Nam VN về Mỹ, nhưng sẽ không cho một xu nào cho việc di tản và tái định cư bất cứ một người Việt nào. Nước Mỹ không có trách nhiệm phải cứu 1 người hay 100.001 người Việt nào hết, nước Mỹ không có trách nhiệm gì với họ…”
      * “tổng thống” J. Biden năm 2021 có sẽ cứu VN khỏi nanh vuốt Trung cộng nhân danh tôn chỉ thế giới tự do chống Cộng và để kiếm thêm đối tác chiến lược, đồng minh tiềm tàng hay không? Hay là lịch sử sẽ lặp lại, chxhcnvn sẽ chung số phận như vnch tháng 4/1975?
      Kile Tran là ai mà thích xua Trump khỏi WH để mời J. Biden vào bức hại VN?

  4. Phải nói một điều là nước Mỹ chưa bao giờ có một tổng thống tệ hại bằng lúc này.
    Từ lúc đắc cử tới nay, Trump chưa làm được một điều gì gọi là ích nước lợi dân ngoài việc tìm đủ mọi thủ đoạn để phá tất cả các di sản do Obama để lại. Chỉ mỗi một thứ Trump quyết tâm phá, ngay từ lúc bước vào Nhà Trắng nhưng đến nay mà vẫn chưa phá được, đó là Obamacare.
    Nền kinh tế nước Mỹ vững mạnh cho đến trước khi đại dịch là do Obama để lại. Hãy quan sát thống kê của U.S. Bureau Of Labor Statistics về tỷ lệ thất nghiệp nước Mỹ từ khi Obama nhậm chức cho đến ngày hôm nay (https://data.bls.gov/timeseries/lns14000000) ta sẽ thấy thực chất Trump chỉ được thừa hưởng một nền kinh tế vững mạnh từ vị tổng thống tiền nhiêm chứ Trump chưa hề làm được gì để tăng trưởng kinh tế. Trump đã sai lầm khi chọn Peter Navarro làm cố vấn kinh tế và ông này lại thử nghiệm một chính sách kinh tế lạ, đó là giảm thuế cho đám nhà giàu và hậu quả là ngân sách quốc gia thâm thủng nghiêm trọng. Đế giải quyết ngân sách quốc gia, ông ta tìm cách bắt dân nghèo đóng thêm thuế bằng cách áp thuế lên các mặt hàng nhập cảng từ các nước vào Mỹ mà Trump gọi đó là chiến tranh thương mại. Kết quả ra sao thì chắc ai cũng đã rõ…

    • Tt Trump và ê kip P. Navarro, Pompeo, Esper đang là lực lượng chống Trung cộng quyết tâm kiên trì nhất, trái nghịch 180 độ với các trào cầm quyền Dân chủ gần đây, B. Clinton, Obama, nhu nhược ảo tưởng về TC, để chúng xâm nhập, thao túng nước Mỹ, khiến đất nước đến nay đã ngập tận cổ ảnh hưởng quyền lực mềm của tàu cộng về kinh tế, văn hoá, an ninh tình báo- nào các đại học Mỹ nhận tài trợ TC nay đã mê, bênh Tàu; các viện Khổng tử là trung tâm nội tuyến chiến tranh tâm lý kiêm ổ gián điệp, du học sinh gián điệp, khoa học gia gián điệp, hàng hoá nhập khẩu vào Mỹ từ TC- khí tài điện tử tin học gián điệp…
      Nước Mỹ đã bị tẩu hoả nhập ma ảnh hưởng tàu dưới các trào nầy.

      Trump và ê kíp lên cầm quyền đã bừng tỉnh, và đang lội ngược giòng để nước Mỹ sống sót: tăng ngân sách quốc phòng, tấn công thương mại khiến TC xính vính phải xuống nước.
      Nhưng nước Mỹ thua xa TC về lưu manh tàn nhẫn, nên đã sơ xuất để bị cú hồi mã thương wuhancoronaV, đang choáng váng xiễng liễng.
      Thêm một lần nữa cho thấy TC độc địa như thế nào, cho thấy Mỹ càng phải cảnh giác cao độ, không thể an tâm tiếp cận với loại địch thủ nguy hiểm nầy.
      Và chỉ có Trump + ê kip quyết tâm làm điều đó! Phải cần thêm 4 năm nữa cho Trump, là lẽ công bằng và lương tâm của nước Mỹ! Người Việt nam dù cộng hay chống cộng, dù đã nhập tịch Mỹ hay chỉ có thẻ xanh, mà còn tấm lòng ưu tư vận mạng đất nước trước hoạ xâm lăng TC, tất phải mong Trump tuêps tục nhiệm kỳ 2 !
      Những kẻ tuyên truyền chống Trump gốc Việt hoặc giả danh Việt chỉ là tay sai Tàu hoặc dư luận viên Tàu chính cống nguỵ trang dưới những cái tên Mỹ giả hiệu, hoặc chỉ là những kẻ rủa thuê chửi mướn nhận $, ¥ không hơn không kém. Hạ Trump là ước mong cháy bỏng của Tập và Pelosi. Họ sẵn sàng chi ¥ và $ để thuê bọn chuteen nghiệp bốc thối bốc thơm, là điều chẳng gì lạ.

      Những viện dẫn Kile Tran nêu trong cmt chỉ lặp lại các thông tin trên truyền thông vốn ghét Trump từ lâu, không phải là tư liệu học thuật, thống kê kinh tế chính thống, chỉ để loè người ít hiểu biết.

      Kile Tran là người Mỹ gốc Việt theo Dân chủ và muốn J Biden đánh bại Trump chăng? Ok cứ chửi rủa, nhưng hãy viết bằng English trên các báo Mỹ, tranh thủ cử tri Mỹ. Vào baotiengdan làm gì? Đây là diễn đàn của người Việt ưu tư chuyện quốc nội về vấn đề quốc cộng.
      Kile Tran có là họ hàng xa gần với boatmen không? Đừng quên, cộng đồng người Mỹ con cháu của các boatmen sau năm 1975 đã nhẵn mặt với Senator J. Biden rồi. Họ làm sao quên nổi những lời tuyên bố cạn tàu ráo máng của Biden về thuyền nhân?!
      Vậy thì Kile Tran là ai? Từ đất chui lên, hay là con của một thuyền nhân? Có vẻ Kile là tên giả.
      Có vẻ là một dlv của tàu khựa thôi! Chả mỹ méo, việt kiều việt kéo gì đâu. Là chino valet, phải không?

    • Hoàn toàn đồng ý với bạn Kyle Trần: “Phải nói một điều là nước Mỹ chưa bao giờ có một tổng thống tệ hại bằng lúc này.” Tệ hại là từ quá nhẹ, tôi bổ sung thêm, bất tài, ngu dốt, ngạo mạn, nói xạo, bịa đặt… Bất kỳ tính xấu nào mọi người kể ra, Trump đều có. Nhưng khôi hài ở chỗ, những kẻ cuồng vẫn bênh vực ông ta, đủ để biết họ thuộc hạng người nào.

  5. Chỉ đồng ý một phần với tác giả rằng lão Trump không thích hợp cho công việc
    (TT.) nhưng nếu ông viêt một cách chính xác như sau thì tôi hoàn toàn dồng ý
    với ông.Đó CÁ TÍNH của lão Trump không thích hợp với việc trị nước !
    Thế nhưng,người ta phải quan tâm vấn đề cốt lõi nhất là hiệu qủa của công việc
    chứ không phải tính khí cá nhân ông ta.Thử so sánh những trào TT.trước đây đã
    SAI LẦM khi nhẹ tay và giúp cho Tàu cộng trở thành con khủng long đe doạ cả
    thế gìới thì lão Trump có vẻ thích hợp với công việc hơn tác giả nghĩ ? Đa số mấy
    TT.tiền nhiệm đều tỏ ra lịch sư,hoà hoãn,kể cả mỵ dân và học thức hơn lão Trump
    nhiều nhưng họ đã bị Tàu cộng qua mặt bằng những hứa hẹn đãi bôi ngoài miệng
    thậm chí bị Tàu cộng lừa gạt hoặc mua chuộc v.v. Một quân tử làm sao biết những
    thủ đoan đê tiện của kẻ tiểu nhân để đề phòng hay đuơng đầu,thưa tác giả ?
    Liên hệ vói trường hợp chiến tranh VN.thì người VN.ta biết rất rõ rằng phương Tây
    hoàn toàn không am hiểu gì về đối thủ VC.gian manh và xảo quyệt hơn họ !

    • Chỉ có 3 lãnh tụ Á châu độc tài đã thành công trong công cuộc chống lại
      bọn CS.quốc tế : Lý Quang Diệu,Phác Chánh Hy và Tưởng Gìới Thạch.

    • Không có “tác giả” nào ở đây đâu để bạn comment, thưa bạn Khách Quan.
      Chuyện người Mỹ đấu đá nhau vào mùa bầu cử là chuyện muôn thuở từ ông G. Washington vào WH, chẳng buồn tai người Việt vô tư. Nhưng lần này, nó trở thành chủ đề của nhiều thằng mercenaries rành tiếng Việt cố tác động vào cử tri người Mỹ gốc Việt để kiếm $, hoặc ¥ chuyển đổi thành $ sau, tác động bởi phe đang giành ghế với Trump, và NHẤT LÀ bởi thế lực khổng lồ ở bắc Á đang xính vính dưới tay Trump trước khi nước Mỹ lận đận vì wuhanvirus, nay đang đối diện cơ hội bằng vàng ngàn năm một thuở để dẹp bỏ gả cao bồi ngang tàng khỏi WH thêm nhiệm kỳ nữa. Thế thôi. Toàn lũ đang kiếm tiền, nhảy ra như nhái gặp mưa, ráo riết “viết bài” thì ít vì không đủ trình độ, nhưng dịch và ăn theo nói leo phăng, phịa chuyện mượn danh nghĩa tác giả nầy nọ… thì nhiều, để nói xấu Trump. Chúng thừa biết các tác giả chẳng hơi đâu đọc chúng, mà đọc tiếng Việt cũng không được, và nếu biết thì càng thích vì có kẻ đấm lén không công hộ mình thì việc gì hao hơi thắc mắc! Thế là nở rộ những bài “dịch” nói xấu Trump mấy ngày nay trên baotiengdan khi thời gian đổ nhanh về tháng 11, và vận xui của Trump đang dồn dập, đau đớn thay…cũng là vận xui của dân tộc Vietnam nếu ê kíp Pompeo, Esper, Trump phải ra đi!
      Fuck them. Thank you.

Comments are closed.