Phiên xử thứ 5 vụ lãnh đạo Đà Nẵng giao “đất vàng” cho Vũ “nhôm”

BTV Tiếng Dân

7-1-2020

Sau khi tạm nghỉ buổi chiều 5/1 và cả ngày 6/1, đến ngày 7/1/2020, TAND TP Hà Nội trở lại xét xử vụ các quan chức Đà Nẵng cùng các đồng phạm thu tóm nhà và đất công sản, bán rẻ cho “thượng tá” tình báo công an Phan Văn Anh Vũ, tức Vũ “nhôm”. Phiên tòa bước vào phần tranh luận, đại diện VKS công bố các mức án đề nghị đối với các bị cáo. Cựu chủ tịch Đà Nẵng Trần Văn Minh và Vũ “nhôm” cùng bị đề nghị 25-27 năm tù, báo Dân Trí đưa tin. 

Cụ thể, bị cáo Trần Văn Minh và Vũ “nhôm” đều bị đề nghị từ 17-18 năm tù, về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, cùng với mức án đề nghị 8-9 năm tù đều về tội “Vi phạm các quy định về quản lý đất đai”. Tổng hợp hình phạt của Minh và Vũ theo đề nghị là từ 25-27 năm tù.

Bị cáo Văn Hữu Chiến, kế nhiệm của Trần Văn Minh, bị đề nghị mức án 13-14 năm tù về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và mức án 5-6 năm tù về tội “Vi phạm các quy định về quản lý đất đai”, tổng hợp hình phạt từ 18-20 năm tù.

VTC có clip: Cựu Chủ tịch UBND Đà Nẵng bị đề nghị mức án.

Thông Tấn Xã VN có đồ họa tổng hợp các mức án đề nghị trong phiên tòa xét xử hai nguyên lãnh đạo TP Đà Nẵng: Bị cáo Trần Văn Minh bị đề nghị từ 25 năm tù đến 27 năm tù. 

Sau khi đại diện VKSND TP Hà Nội công bố các mức án đề nghị, phiên tòa tiếp tục phần tranh luận. VOV dẫn lời cựu Chánh Văn phòng Đà Nẵng: “Tôi buộc phải ký chứ không được gì“.  Bị cáo Nguyễn Văn Cán, cựu Chánh Văn phòng UBND TP Đà Nẵng, là người bị đại diện VKS đề nghị tòa tuyên phạt từ 3-4 năm tù, về tội “Vi phạm các quy định đề quản lý đất đai”. Ông Cán là người đầu tiên được HĐXX cho phép tự bào chữa.

Cán trình bày, đã biết chuyện lãnh đạo của mình giao đất cho Vũ “nhôm” là trái luật: “Tôi cầm văn bản lại, giữ lại, tôi không ký và đem lên gặp anh Trần Văn Minh và nói, quyết định dự án tại cuộc họp Chủ tịch, Phó Chủ tịch, anh đã ký rồi còn đưa cái giá vô là sai. Anh Trần Văn Minh nói vấn đề này lãnh đạo đã kết luận, cứ thế mà làm. Tất nhiên, tôi là cấp dưới, trên nói dưới phải nghe, trên đe dưới phải sợ”.

Không dừng lại ở đó, ông Cán còn nói tiếp về vai trò chống lưng của phe nhóm Nguyễn Bá Thanh để Vũ “nhôm” mua “đất vàng” như mua rau ở TP Đà Nẵng. Báo Dân Trí dẫn lời cựu Chánh Văn phòng Đà Nẵng: Tôi không nằm trong “phe” ông Nguyễn Bá Thanh.

Ông Cán kể: “Khi ký văn bản này nếu tôi được ăn tiền, nhận một đồng thì tôi đứng trước tòa này tôi sẽ chịu trách nhiệm nhưng suốt những năm tháng đó tôi phải chống đỡ. Tôi không nằm trong phe ông Nguyễn Bá Thanh nên tôi đã bị khốn khổ trăm bề, vừa làm việc vừa phải chống đỡ và né tránh”.

Nguyễn Bá Thanh là người một thời được một số báo “lề đảng”, cùng những người tin rằng TP Đà Nẵng “đáng sống”, tung hô như một ông quan liêm chính, bây giờ hiện nguyên hình qua lời kể của một cựu quan chức UBND TP Đà Nẵng: “Thực lòng thưa quý tòa, nếu tôi theo nhóm ông Nguyễn Bá Thanh mà tôi nghe, làm theo ý kiến của ông Nguyễn Bá Thanh thì bản thân tôi sẽ sai phạm rất nhiều chứ không phải một văn bản này đâu”. 

Về Vũ “nhôm”, mở đầu phần tranh luận chiều 7/1, Vũ ‘Nhôm’ khai gom đất Đà Nẵng không vì động cơ chính trị, VnExpress đưa tin. Vũ “lớn giọng nói không đồng ý với cáo trạng truy tố. Bị cáo từng hy vọng VKS rút lại một phần nội dung truy tố song buồn khi sáng nay nội dung buộc tội vẫn giữ nguyên”. Vũ “nhôm” phủ nhận là đồng phạm với cựu chủ tịch Trần Văn Minh bởi không có chứng cứ gì cho thấy họ đã bàn bạc và ăn chia lợi ích từ 22 nhà đất công sản và 7 dự án liên quan.

Theo bài báo, Vũ “nhôm” được tự bào chữa tới 42 phút và nêu 17 vấn đề không đồng ý với nội dung buộc tội của đại diện VKS, đề nghị bỏ từ “bảo kê” trong hồ sơ vụ án với lý do “nghe rất chợ búa”, đồng thời xin được đối chất với cựu chủ tịch Trần Văn Minh ngay tại tòa để “giải oan”, tiếp tục đề nghị VKS cung cấp hồ sơ, chứng cứ chứng minh hành vi “ngoan cố”. Vũ cho rằng, nếu hành vi bán đất công sản cho doanh nghiệp là sai thì 3 đời Bí thư và 6 đời Chủ tịch TP Đà Nẵng phải ra tòa hết.

VnExpress có clip ghi lại lời Vũ “nhôm” tự bào chữa:

Sau Vũ, đến lượt bị cáo Trần Văn Minh tự bào chữa. Báo Thanh Niên dẫn lời Minh: ’10 năm nữa mới lôi chúng tôi ra thì thất thoát phải hàng trăm nghìn tỉ’. Cựu Chủ tịch Đà Nẵng lập luận, trong các quy định không có “đất sạch”, nhưng cơ quan CSĐT căn cứ vào định nghĩa “đất sạch” để quy kết Đà Nẵng giao đất cho Vũ “nhôm” không đấu giá là sai, và hệ quả là các bị cáo nằm trong bản luận tội của Viện kiểm sát. 

Bị cáo Minh phản bác cả cách tính giá đất của VKS, khiến thiệt hại trong vụ này lên tới hơn 22.000 tỉ: “Sách giáo khoa chuyển đổi cũng không ai có cách tính như vậy. Phải quy về thời điểm. Nếu vụ này chưa xem xét, 10 năm nữa mới lôi chúng tôi ra thì tiền thất thoát phải lên hàng trăm nghìn tỉ”.

Bình luận đáng chú ý của một độc giả: “Ông Minh phân tích không sai! Nếu quy tội ông Minh thì tỉnh thành nào cũng làm sai hết, ngoại trừ những tỉnh thành trì trệ bao nhiêu năm nay không làm gì cả thì mới không sai. Bỏ tù thì tù hết, nếu không thì sau này trung ương chỉ đạo ai dám nghe?”

Trước khi tòa tạm nghỉ một ngày rưỡi, ông Minh và các đồng phạm đã nhiều lần nhắc đến vai trò cầm đầu của Nguyễn Bá Thanh. Trong buổi chiều 7/1, Minh tiếp tục khai về người đã chết: “Động lực của tôi là anh Nguyễn Bá Thanh rủ về!”, theo báo Dân Trí. Bị cáo Minh nói: “Các anh gạt bỏ hết đóng góp của gia đình tôi… Tôi tham gia phong trào sinh viên miền Nam, sau cũng tham gia về xây dựng quê hương. Động lực của tôi là anh Nguyễn Bá Thanh rủ về, về để xây dựng quê hương”.

Bị cáo Minh cũng lập luận tương tự Vũ “nhôm”, rằng Đà Nẵng đã bán hàng ngàn nhà công sản từ năm 1994 và lúc đó Vũ không mua nên nếu việc bán nhà cho Vũ “nhôm” là sai, rất có thể bán nhà cho nhiều người khác cũng sai.

Sau bị cáo Minh là người kế nhiệm ông ta, cựu Chủ tịch Văn Hữu Chiến. Trang An Ninh Thủ Đô có bài: Cựu Chủ tịch Đà Nẵng tỏ ra hối hận vì được cất nhắc, bổ nhiệm. Hết Minh liệt kê thành tích rồi đến Chiến kể công: “Từ một thành phố có 1 bến phà đến 10 cây cầu như vậy lấy tiền đâu ra? Các bị cáo lao đầu vào làm việc hăng  say để có thành quả như vậy”.

Bị cáo Chiến tiếp tục khẳng định không quen biết Vũ “nhôm” và chỉ thừa lệnh Minh trong quá trình giúp Vũ thu tóm đất công sản. Chiến than thở: “Đồng chí Trưởng ban Tổ chức giờ còn sống bảo tôi lên nhưng tôi không muốn, sau vẫn lên (Phó chủ tịch UBND TP Đà Nẵng). Lên mà phức tạp thế này, tôi thấy không lên là đúng”.

Nhận định về phiên xử thứ 5 vụ sai phạm “đất vàng” Đà Nẵng 

Dựa trên các thông tin chưa được kiểm chứng lan truyền trong dư luận “lề dân”, trước cả khi Vũ “nhôm” bị bắt ở Singapore, thì tất cả những gì các bị cáo nói về vai trò của Nguyễn Bá Thanh trong vụ án này, đều đúng. Không có sự chống lưng của người từng là chính khách quyền lực nhất TP Đà Nẵng, hạng tình báo dỏm như Vũ không thể hô mưa gọi gió, thu tóm một loạt đất công sản như vậy.

Nguyễn Bá Thanh là người đã chết, một số lời khai liên quan tới Thanh nhưng không có chứng cứ trưng ra, chỉ cho người ta thấy, các “đồng chí” của Thanh tìm cách làm chạy tội cho mình. Mối quan hệ Vũ “nhôm” – Bá Thanh thì không cần phải bàn cãi nữa, vấn đề là “cái tình” của người CSVN thể hiện trong phiên tòa này, một “cái tình” khiến những người đã được dạy kỹ về luân thường, đạo lý, cũng phải ghê sợ.

Cứ cho là cựu Bí thư Thành ủy Đà Nẵng là kẻ cầm đầu trong các phi vụ Vũ “nhôm” thu tóm đất công ở Đà Nẵng, điều đó không có nghĩa là những kẻ thừa lệnh Bá Thanh để giúp Vũ thu tóm nhà, đất công sản là vô tội. Những người này không đưa ra chủ trương nhưng họ đã thực hiện các thủ tục, giấy tờ để hiện thực hóa các chủ trương, cố ý làm trái. Họ biết chủ trương của Nguyễn Bá Thanh là sai, nhưng họ vẫn nhắm mắt làm. Một số vì lợi nhuận mà họ có được qua việc nhắm mắt làm theo, số khác thì không đủ cái dũng để chống lại sai phạm của lãnh đạo. Cho nên, họ không thể vô tội.

Có thể làm rõ bản chất những hạng đầu sai chính trị ở VN bằng cách so sánh với những người đã từ bỏ công việc dưới thời chính quyền Trump. Họ hoàn toàn có thể mặc kệ dư luận và cố gắng duy trì công việc để có thu nhập, địa vị tốt, nhưng một số quan chức trong chính quyền Trump đã chọn từ chức để không bị dính bẩn bởi những bê bối của chính quyền này.

Nếu những cựu quan chức TP Đà Nẵng còn chút đạo đức, liêm sĩ, thì họ đã từ chức, hoặc xin “về hưu” sớm dưới thời Nguyễn Bá Thanh. Điều đó không chỉ giúp cho lương tâm của họ thanh thản, mà còn giúp họ tránh khỏi những cuộc thanh trừng khi phe Thanh thất thế, để không phải ra đứng trước tòa nhục nhã như thế này.

Ngoài ra, hiện tượng cái tên “Nguyễn Bá Thanh” liên tục bị báo “lề đảng” trong thời gian qua, cho thấy thái độ của phe “đốt lò” trong vụ này. Nếu các “đồng chí” của Thanh nói lời không nên nói, thì lập tức HĐXX đã ngắt lời họ, tín hiệu từ phòng xử tới phòng báo chí cũng bị trục trặc “đúng quy trình”. Như trong phiên xử sáng 5/1, Vũ “nhôm” và LS của Vũ đã bắt bẻ VKS về vấn đề bằng chứng không rõ ràng trong vụ này, kết quả bị HĐXX ngắt lời, tín hiệu đường truyền từ phòng xử án tới màn hình cho các PV báo “lề đảng” bị trục trặc, rồi tòa tạm nghỉ suốt một ngày rưỡi. 

Với các lời khai về Nguyễn Bá Thanh thì khác, tất cả các cựu lãnh đạo, quan chức TP Đà Nẵng khi nhắc đến Thanh đều không bị ngắt lời, cũng không thấy báo “lề đảng” ghi nhận trường hợp “trục trặc” tín hiệu nào. Các báo cũng dẫn lại đầy đủ lời bị cáo Trần Văn Minh cùng đồng phạm tố cáo Nguyễn Bá Thanh và những bài báo như vậy đến nay vẫn chưa bị gỡ bỏ. Qua đó có thể thấy, phe “đốt lò” muốn nhân vụ này triệt để loại trừ tàn dư ảnh hưởng của phe Nguyễn Bá Thanh, dẹp luôn cả luồng dư luận ủng hộ ông ta.

Điều này củng cố nhận định của chúng tôi từ trước: Hình ảnh còn lại của Nguyễn Bá Thanh là công thần hay tội đồ không phụ thuộc vào những tay dư luận viên và những người còn cố tin vào Thanh, mà do chính các cựu “đồng chí” của Thanh quyết định. Dĩ nhiên, vẫn còn một số người tin rằng Nguyễn Bá Thanh là “công thần” không gặp thời, nhưng dạng bình luận này không còn nhiều và bị áp đảo bởi các bình luận thất vọng về Bá Thanh. 

Đó cũng là lý do để những người muốn thay đổi đất nước ủng hộ phe Tổng – Chủ Trọng “đốt lò”. Chẳng phải vì họ tin rằng phe “đốt lò” có thể làm sạch đất nước, mà vì lò càng cháy thì sẽ càng tự vạch trần những “thần tượng” do chính CSVN dựng lên. Một thời Nguyễn Bá Thanh, Đinh La Thăng được tô vẽ như những quan chức “vì dân”, những người viết bài vạch trần bộ mặt thật của Thăng, Thanh đã bị bôi nhọ, xúc phạm, không chỉ bởi dư luận viên mà còn cả những người có tư tưởng cấp tiến, những người này tin rằng vẫn còn tồn tại quan chức CS “vì dân” nhưng bị hãm hại. 

Nay chính tay các quan chức CSVN hủy hoại những thần tượng đó. Tự tay họ lột trần bằng chính báo đài của họ để Đinh La Thăng, Nguyễn Bá Thanh hiện nguyên hình là những kẻ tư lợi, hại dân. Bao công sức thuyết phục, giải thích đã không thể khiến những người tin tưởng vào các quan chức CS “liêm chính nhưng không gặp thời” hiểu ra vấn đề, bây giờ chỉ cần chính các quan chức CS làm chuyện đó qua các trò thanh trừng, tiêu diệt lẫn nhau. 

Đó cũng là tín hiệu cho thấy mâu thuẫn trong nội bộ CSVN đã chạm đến mức độ không thể cứu vãn được nữa. Các phe nhóm không ngại vạch trần chuyện xấu của nhau và tố cáo nhau bằng chính báo “lề đảng”. Hơn nữa, muốn đập chuột, khó có thể giữ cho cái bình nguyên vẹn được.

Giả sử Đinh La Thăng hoặc Nguyễn Bá Thanh là quan chức thất thế trong giai đoạn từ năm 2010 trở về trước, thì có thể họ vẫn bị tước quyền lực từ từ, nhưng báo “lề đảng” sẽ không động chạm quá mạnh đến những người đã ở vị trí cao trong bộ máy và xây dựng được “uy tín” với dân.

Trường hợp tiêu biểu là “hung thần” Lê Đức Thọ, kẻ thực hiện những cuộc thanh trừng sắt máu và bị chính đồng chí của mình khinh ghét, đặc biệt là phe cựu Đại tướng Võ Nguyên Giáp vì ông này bị tước binh quyền dưới thời Duẩn, Thọ, nhưng ngoài mặt, báo chí “lề đảng” không đả động gì đến Lê Duẩn hay Lê Đức Thọ cả. Nghĩa là thanh trừng nội bộ rất kinh khủng nhưng hầu như không để lộ ra ngoài.

Bây giờ thì khác, mâu thuẫn trong chính trường VN đã đến mức không những các phe chấp nhận để lộ ra ngoài mà các quan chức còn dùng chính báo đài của họ để nhục mạ đối thủ. Nguyễn Bá Thanh dù có tội nhưng vẫn là người đã chết, nhưng giờ như bị chính báo đài của “đồng chí” ông ta thi nhau “đào mả”.

Trong khi hình tượng Bá Thanh trước đó được xây dựng qua các chiêu trò truyền thông, có sức tẩy não còn hơn cả Đinh La Thăng. Đến khi Nguyễn Xuân Anh mất hết tất cả thì vẫn còn nhiều người tin vào Bá Thanh. Nay các cựu “đồng chí” của Thanh và nhiều báo “lề đảng” thi nhau nhục mạ ông ta như vậy, người dân dù muốn hay không cũng đang nhận ra “cái tình” của người CS.

Tựu trung, thông tin về nhóm lợi ích trong vụ sai phạm “đất vàng” Đà Nẵng đã được lan truyền từ lâu, nhưng phiên tòa xử vụ này vẫn đáng theo dõi vì nó cho thấy hết các rạn nứt không thể khắc phục trong chế độ CSVN nữa. Hình ảnh các nước Đông Âu năm 1986 ngày càng thể hiện rõ ở VN đầu năm 2020.

________

Mời đọc thêm: Thái độ 2 cựu Chủ tịch thành phố Đà Nẵng và đồng phạm trước giờ luận tội (NĐT). – Cựu Chủ tịch Đà Nẵng Trần Văn Minh bị đề nghị 25-27 năm tù (VNN). – Cựu Chủ tịch Đà Nẵng Văn Hữu Chiến bị đề nghị 18 – 20 năm tù (VTC). – Xét xử 2 nguyên lãnh đạo TP Đà Nẵng: Cơ chế nào bán đất dự án rẻ hơn thị trường 13 lần? (Tin Tức). – Bị cáo Văn Hữu Chiến: Có những việc ‘cấp trên chỉ đạo, cấp dưới chỉ thực hiện’ (TN). – Cựu chủ tịch Đà Nẵng Văn Hữu Chiến: Biết vậy không làm phó chủ tịch (LĐ). 

– Cựu Chánh Văn phòng UBND Đà Nẵng: “Bị cáo không thuộc bất cứ nhóm lợi ích nào” (TQ). – Bị cáo Nguyễn Văn Cán: Không thuộc phe cánh Nguyễn Bá Thanh nên khổ trăm bề (GT). – Bị cáo Nguyễn Văn Cán: ‘Tôi không nằm trong phe nhóm Nguyễn Bá Thanh nên tôi khổ trăm bề’ (TN). – Thâu tóm đất công sản Đà Nẵng: Các bị cáo đã bảo kê, tiếp tay tội phạm (LĐ). 

– VKS kết luận về ‘liên minh’ giữa Phan Văn Anh Vũ và hai nguyên lãnh đạo TP Đà Nẵng (Tin Tức). – Viện Kiểm sát: Vũ “nhôm” ngoan cố, chối tội (DT). – Phan Văn Anh Vũ nói trời phú cho năng khiếu buôn bán đất (PLTP). – 7 lô đất Đà Nẵng bán rẻ cho Phan Văn Anh Vũ (Zing). – Cách tính thiệt hại gây tranh cãi trong vụ án Vũ ‘Nhôm’ (KS).