BTV Tiếng Dân
31-8-2019
Hai ngày sau vụ cháy lớn ở khu nhà xưởng của Công ty Rạng Đông ở quận Thanh Xuân, Hà Nội, tối ngày 30/8/2019, các báo “lề đảng” đồng loạt đưa tin: Quan chức Hà Nội khẳng định môi trường xung quanh đám cháy an toàn, không bị ô nhiễm, bất chấp các lo ngại rằng đám cháy kéo dài suốt 5 tiếng với không ít vật liệu cháy là bóng đèn huỳnh quang, với các loại hóa chất độc hại, trong đó có thủy ngân bị phát tán.
Sau vụ cháy tại nhà máy Rạng Đông, quận Thanh Xuân khẳng định: môi trường vẫn an toàn, báo Một Thế Giới đưa tin. Viện Sức khỏe Nghề nghiệp và Môi trường thuộc Bộ Y tế khẳng định, “các chỉ số như thuỷ ngân, chì, kim loại nặng được đo bằng máy test nhanh – loại máy hiện đại nhất hiện nay, có kết quả thể hiện các chỉ số đều trong ngưỡng cho phép, an toàn với người dân”.
Còn đại diện Tổng cục Môi trường cho biết, “sau khi tiến hành phân tích kỹ lưỡng các chỉ số về nước, đất, không khí… dự kiến, sau kỳ nghỉ Lễ Quốc khánh, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ tổ chức buổi họp báo, công bố các chỉ số môi trường chính xác nhất”. Nghĩa là họ vẫn chưa có kết quả cụ thể.
Vụ cháy kho Rạng Đông: Phường Hạ Đình thu hồi văn bản khuyến cáo dân, theo Thông Tấn Xã VN. Về khuyến nghị người dân không sử dụng nước uống và thực phẩm như rau, hoa quả, thịt, cá… được nuôi trồng trong bán kính 1km, kể từ tâm đám cháy, trong thời hạn 21 ngày, UBND phường Hạ Đình rút lại thông báo này, với lý do “không đúng thẩm quyền và nội dung chưa đủ cơ sở”.
Cùng lúc đó, Bệnh viện Bạch Mai thông tin kết quả xét nghiệm nhiễm độc thủy ngân của 11 người, VTC đưa tin. Trước đó, bệnh viện này đã tiếp nhận 12 người, trong đó có 10 nhà báo tác nghiệp ở vụ cháy, cùng 2 người dân đều có biểu hiện chóng mặt, khó thở, buồn nôn. Họ lo ngại đã trúng độc thủy ngân từ đám cháy nên vào bệnh viện làm xét nghiệm.
Tối 30/8, BS Nguyễn Trung Nguyên, Phụ trách Trung tâm Chống độc, BV Bạch Mai khẳng định: “Kết quả chúng tôi nhận được tối nay cho thấy tất cả các chỉ số đều trong phạm vi bình thường. 11 người bao gồm 10 nhà báo, phóng viên và 1 người dân đều không bị nhiễm độc thủy ngân. 1 người còn lại, do chưa tổng hợp kịp nên chưa có kết quả”.
Bên cạnh đó, Công ty Rạng Đông lên tiếng về thông tin thủy ngân trong sản xuất, báo Thanh Tra đưa tin. TGĐ Công ty Rạng Đông Trần Trung Cường cho biết: “Từ năm 2016, công ty đã nghiên cứu sử dụng Amalgam thay thế cho thủy ngân lỏng trong sản xuất trước đây. Về nguyên liệu sản xuất bóng đèn huỳnh quang, CFL, đèn tròn, thì bầu đèn CFL được làm bằng hạt nhựa PC – đảm bảo an toàn sức khỏe con người kể cả khi cháy”.
Tuy nhiên, không phải tất cả các báo “lề đảng” đều nói cùng giọng với lãnh đạo TP Hà Nội và Công ty Rạng Đông, trấn an người dân bằng mọi cách, bất chấp đúng sai. VOV dẫn lời TS Hà Dương Tùng, Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch VN, nhận định, vụ cháy Công ty Rạng Đông: “Có bóng đèn huỳnh quang đương nhiên có thủy ngân”.
Ông Tùng cho biết: “Nếu có bóng đèn huỳnh quang thì đương nhiên có chứa thủy ngân. Vấn đề lo ngại nhất là thủy ngân dễ bay hơi và thoát ra ngoài không khí. Mức độ nguy hiểm thế nào cần có sự đo đạc, quan trắc mới biết được”.
Trang VnMedia phản bác, vụ cháy ở Rạng Đông: Chất Amalgam “thay thế thủy ngân lỏng” thực chất vẫn là thủy ngân! Vụ TGĐ Công ty Rạng Đông khẳng định bóng đèn của họ dùng Amalgam chứ không phải thủy ngân, ông Đào Nhật Đình, chuyên gia độc lập về môi trường, phản biện:
“Amalgam là hỗn hống (là hợp kim của thủy ngân với các kim loại khác, như hỗn hống các kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ, kẽm, cadimi, antimon, nhôm, thiếc, đồng, chì, bismut, vàng… – PV) chứa thủy ngân lỏng và kim loại khác. Vận chuyển và bảo quản amalgam dễ và an toàn hơn nhiều thủy ngân lỏng”. Nghĩa là việc đốt thứ hợp chất này còn tạo ra các chất độc hại hơn so với đốt thủy ngân nguyên chất.
Trang Đời Sống VN bàn về tình hình sau vụ cháy kho công ty Rạng Đông: Quanh hiện trường vẫn còn mùi khét, người dân phải di tản lánh nạn. Một người dân chia sẻ: “Cả đêm qua (29/8), gia đình tôi không tài nào ngủ được. Ở trong nhà đóng chặt cửa mà vẫn có mùi khét, không khí ngột ngạt vô cùng. Vợ tôi mới sinh em bé được 3 tháng, đêm qua vợ kêu đau đầu với rát họng. Ngay trong đêm qua tôi đã phải đưa vợ và con sang nhà người thân ở nhờ, còn tôi ra nhà nghỉ ngủ”.
Nhưng vẫn còn những người Hà Nội “hồn nhiên”: Mùi ô nhiễm nồng nặc, quán cháo lòng gần công ty Rạng Đông vẫn chật kín khách, theo báo Dân Trí. Bài báo cho biết, tình hình khu dân cư gần hiện trường vụ cháy vào sáng 30/8: “Mọi hoạt động xung quanh khu vực cháy vẫn diễn ra bình thường. Đáng nói hơn là việc, khu chợ và các hàng quán ăn uống ở khu vực này vẫn bày bán và rất đông khách, mặc cho các cảnh báo từ cơ quan chức năng”. Họ chỉ là đại diện của nhiều người dân, bất chấp những lời cảnh báo rằng các loại thực phẩm, nước uống đưa vào cơ thể họ đều bị nhiễm độc.
Nhà báo Mai Quốc Ấn bình luận: “Ấn mệt rồi! Trắng đêm qua và nhiều việc hôm nay. Nhưng mà thấy mấy học phiệt thủ đô vừa viết luận điểm vụ cháy Rạng Đông không độc hại vừa chửi người khác ngu, nên Ấn hỏi nhẹ xíu thôi: Trong lịch sử cháy nổ ở thủ đô có bao giờ cùng lúc hơn 10 phóng viên tác nghiệp hiện trường cháy vào thẳng bệnh viện xét nghiệm nhiễm độc chưa?”
Không chỉ ông Ấn, một số người bất bình vì cách làm bất nhất và xem thường người dân của quan chức TP Hà Nội. Ngay cả trong tình huống khó xảy ra nhất là vụ cháy không để lại hậu quả gì cho môi trường xung quanh, chuyện ngay lập tức dỡ bỏ các khuyến nghị, trấn an người dân vô tội vạ mà không kiểm tra, đối chiếu lại thông tin, vẫn là cách làm xem thường sức khỏe và sinh mạng người dân.
_________
Mời đọc thêm: Công bố kết quả kiểm tra nhanh môi trường sau vụ cháy Công ty Rạng Đông (TN). – Không khí xung quanh kho cháy Rạng Đông trong ngưỡng an toàn (TTXVN). – Chất lượng không khí quanh kho cháy Công ty Rạng Đông ở mức an toàn (VOV). – Vụ cháy nhà máy Rạng Đông: ‘Nguy cơ ngộ độc thủy ngân thấp, không nên quá lo lắng’ (VNF). – Cháy khủng khiếp ở Công ty Rạng Đông: UBND phường Hạ Đình thu hồi văn bản khuyến cáo không sử dụng thực phẩm, nước (VTC). – Công ty Rạng Đông khẳng định không dùng vật liệu ảnh hưởng tới sức khoẻ con người (BizLive).
– Nhiều phóng viên tác nghiệp vụ cháy công ty Rạng Đông đi kiểm tra sức khỏe (LĐ). – Hà Nội chưa cảnh báo kịp thời độ nguy hiểm từ vụ cháy ở Công ty Rạng Đông? (VnMedia). – Quan trắc môi trường 1 km quanh Công ty Rạng Đông (Zing).- Cháy ở công ty Rạng Đông: Chuyên gia chống độc cảnh báo nguy cơ sức khỏe (CL). – Nhà khoa học nói về nguy cơ nhiễm độc thủy ngân sau vụ cháy Công ty Rạng Đông (TN). – Chuyên gia nói gì về khuyến cáo phòng độc sau vụ cháy kho hàng Công ty Rạng Đông? (GĐVN).
– Vụ cháy Công ty Rạng Đông: Chỉ số môi trường an toàn với người dân (DT). – Hà Nội giấu nguy cơ nhiễm độc thủy ngân sau vụ cháy công ty Rạng Đông (NV). – Công ty Rạng Đông nói gì về thông tin “thủy ngân kịch độc phát tán sau vụ cháy”? (DV). – Cháy Công ty Rạng Đông: Thản nhiên buôn bán, ăn uống bất chấp cảnh báo (VOV). – Vụ cháy Công ty Rạng Đông gây nguy cơ nhiễm độc như thế nào? (DT).
– Vụ cháy Công ty Rạng Đông ảnh hưởng lớn đến môi trường (TN). – Hai ngày sau vụ “bão lửa” ở Công ty Rạng Đông: “Chúng tôi đã trở về nhà” (LĐ). – Công ty Rạng Đông: các nguyên liệu sản xuất an toàn với sức khỏe (VOV). – “Khu vực 1km” sau vụ cháy Công ty Rạng Đông: Bao gồm nhiều trường học và khu đông dân cư (Kênh 14).