Trân Văn
20-6-2019
Bộ Xây dựng vừa loan báo đã thành lập một đoàn thanh tra khác, thay cho đoàn thanh tra vừa bị bắt để kiểm tra “công tác quy hoạch, quản lý thực hiện quy hoạch tại 29 xã, thị trấn ở huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc” (1).
Vụ các thành viên Đoàn Thanh tra của Bộ Xây dựng, trong đó có Trưởng Đoàn, tống tiền rồi bị bắt quả tang hôm 12 tháng 6 khi đang nhận hối lộ, 3/6 thanh tra chuyên trách chống tham nhũng mới bị khởi tố (2), không chỉ làm bẽ mặt Bộ Xây dựng…
Theo truyền thông Việt Nam, huyện Vĩnh Tường là địa phương dẫn đầu tỉnh Vĩnh Phúc về các khiếu nại – tố cáo liên quan đến quản lý – sử dụng đất trái pháp luật, bồi thường không thỏa đáng, thiếu minh bạch khi thu hồi đất (3).
Nói cách khác, có hàng loạt dấu hiệu cho thấy các viên chức địa phương đã “ăn” đủ kiểu cả trong quản lý – sử dụng đất lẫn qui hoạch, tạo điều kiện cho Đoàn Thanh tra do bà Nguyễn Thị Kim Anh và các đồng nghiệp đòi phân chia để “định hướng hoạt động”.
Không phải tự nhiên mà dân chúng đặt vè diễu cợt thanh tra – lực lượng chuyên trách phòng và chống tham nhũng tại Việt Nam: Thanh ‘cha’, thanh mẹ, thanh… gì. Cứ có phong bì chúng nó thank you.
Trên thực tế, thỉnh thoảng, dân chúng Việt Nam lại ồ lên trước khối tài sản khổng lồ của một số viên chức thanh tra chẳng may bị lộ. Khi điều hành lực lượng phòng – chống tham nhũng trên toàn quốc mà giàu có tới mức “nứt đố, đổ vách” như ông Trần Văn Truyền, Tổng Thanh tra Chính phủ (4), ông Ngô Văn Khánh, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ (5),… thì Báo cáo về Phòng – chống tham nhũng hàng năm dứt khoát phải làm thiên hạ liên tục chưng hửng về kết quả, kiểu như: Trong năm tổ chức 14.000 cuộc thanh tra, kiểm tra nhưng chỉ phát giác được… 11 vụ tham nhũng. Trong năm chỉ phát hiện năm trong số cả triệu viên chức thuộc diện phải kê khai tài sản và thu nhập, cần “xác minh” lời khai nhưng cuối cùng chỉ có… một bị “cảnh cáo” vì “kê khai không trung thực” (6).
Ngay cả khi đảng ta dựng “lò”, thành tích hoạt động của lực lượng thanh tra cũng hết sức… khiêm tốn. Để đồng bào không bị kích xúc, thanh tra không công bố thống kê hàng năm như đã từng mà công bố thống kê… năm năm. Năm ngoái, Thanh tra Chính phủ thỏ thẻ, từ 2013 đến 2018, chỉ phát hiện 437 vụ tham nhũng liên quan tới 665 đối tượng (7). Vì là lực lượng chuyên trách phòng chống tham nhũng, thanh tra thường xuyên đề nghị xử lý các ngành, các địa phương lạm dụng công quỹ cử người đi công tác ở ngoại quốc nhưng Thanh tra Chính phủ cũng hành xử y hệt như… thế: Dùng công quỹ cử hàng loạt cán bộ đi “làm việc, trao đổi kinh nghiệm, học tập về phòng chống tham nhũng” ở châu Á, châu Âu trước khi… đồng loạt nghỉ hưu (8).
***
So thực tế với hiệu quả hoạt động, có quá lời không khi cho rằng thanh tra – lực lượng chuyên trách phòng chống tham nhũng tại Việt Nam – là một hệ thống “phân chia lại lợi nhuận” mà các đồng chí ở các ngành khác, các địa phương đã thu đoạt?
Sự kiện Đoàn Thanh tra của Bộ Xây dựng vòi vĩnh, bị bắt quả tang đang nhận hối lộ, khám tủ nơi Trưởng Đoàn tạm trú, công an thu được thêm vài trăm triệu đồng là một… sự cố ngoài ý muốn, phá vỡ thông lệ cố hữu, tự vạch áo cho thiên hạ xem lưng.
Những người tham gia sắp đặt, tạo ra, công bố rộng rãi sự kiện này rõ ràng là rất dại bởi đã làm phiền toàn hệ thống, bôi nhọ không chỉ Bộ Xây dựng mà còn làm hoen ố diện mạo của lực lượng thanh tra, rộng hơn là đảng ta.
Đâu phải tự nhiên mà ngày 17 tháng 6, hết Thủ tướng tới Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng cùng soạn – gửi công điện (9), công văn (10) cho các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc chính phủ, ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, rồi Ban Cán sự đảng, đảng đoàn, đảng ủy trực thuộc trung ương và các tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc trung ương, yêu cầu gia tăng các biện pháp phòng ngừa tiêu cực, tham nhũng trong hoạt động công vụ, rà soát, chấn chỉnh, xử lý nghiêm các hành vi tiêu cực, tham nhũng trong các cơ quan, đơn vị có chức năng phòng, chống tham nhũng. Ngoài tác dụng trấn an đồng bào, những công điện, công văn ấy có tái lập được trật tự không? Dựa vào đâu để khẳng định là có?
Đợt thanh tra “công tác quy hoạch, quản lý thực hiện quy hoạch tại 29 xã, thị trấn ở huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc” chắc chắn sẽ hết sức “máu lửa”. Miểng có thể văng cả đến Tỉnh ủy và UBND tỉnh Vĩnh Phúc. “Mạt cưa” sẽ đụng “mướp đắng”.
Chú thích
(1) https://tuoitre.vn/bo-xay-dung-cu-doan-thanh-tra-moi-ve-vinh-phuc-20190619122922501.htm
(2) https://vnexpress.net/phap-luat/ba-thanh-tra-bo-xay-dung-bi-khoi-to-toi-nhan-hoi-lo-3940374.html
(4) https://vi.wikipedia.org/wiki/Trần_Văn_Truyền
(5) https://vietnamnet.vn/vn/thoi-su/pho-tong-thanh-tra-cp-len-tieng-ve-tai-san-khung-164399.html
