Hiếu Bá Linh
18-9-2018
Hôm qua ngày 17/09/2018 trong một bức thư chung gửi đến bà Cecilia Malmström, Cao ủy Thương mại của Liên minh châu Âu (EU) và bà Federica Mogherini, Đại diện cấp cao của EU về chính sách an ninh và đối ngoại, 32 dân biểu Quốc hội châu Âu đã cảnh báo rằng nếu tình trạng nhân quyền tồi tệ tại Việt Nam không được cải thiện, thì “sẽ rất khó khăn” để họ có thể đồng ý phê chuẩn Hiệp định Thương mại Tự do EU – Việt Nam. Việc phê duyệt này là bước cần thiết cuối cùng để Hiệp định có hiệu lực.
Sau đây là bản dịch toàn văn bức thư của 32 dân biểu Quốc hội châu Âu.
Bruxelles, ngày 17 tháng 9 năm 2018
Kính gửi Bà Mogherini, Đại diện cấp cao về Ngoại Giao và An ninh EU,
Bà Malmström, Cao ủy Thương Mại EU,
Chúng tôi, các dân biểu Quốc hội châu Âu đồng ký tên dưới bức thư này, kêu gọi quý vị hãy thúc đẩy một sự tiến triển tốt về tình hình nhân quyền tại Việt Nam trước khi có thể phê chuẩn Hiệp định Thương mại Tự do EU-Việt Nam (EVFTA).
Sau buổi họp ngày 25 tháng 6 vừa qua với Bộ trưởng Công thương Việt Nam Trần Tuấn Anh, bà Cao ủy Thương Mại Malmström nhấn mạnh tầm quan trọng của Hiệp định EVFTA cho cả hai nền kinh tế EU và Việt Nam, và có đề cập đến “cam kết tôn trọng nhân quyền và tuân thủ các Công ước của Tổ chức Lao động Quốc tế” của Việt Nam; và bà Malmström cũng có quan điểm rằng giữa Hiệp định Đối tác và Hợp tác toàn diện EU – Việt Nam (PCA) [đã được ký kết và có hiệu lực] và Hiệp định EVFTA có một mối ràng buộc rõ ràng, mà có thể dẫn đến một số “biện pháp thích ứng” bao gồm cả việc hoãn thi hành toàn bộ hiệp định hoặc một phần của hiệp định, nếu một bên không đáp ứng được những cam kết về nhân quyền.
Như Quốc hội châu Âu đã nhiều lần nhấn mạnh – gần đây nhất là với Nghị quyết khẩn vào ngày 14 tháng 12 năm 2017 và ngày 9 tháng 6 năm 2016, tình trạng nhân quyền tại Việt Nam đã tạo nên một sự lo ngại lớn và gây ra mối nghi ngờ thực sự về cam kết tôn trọng nhân quyền mà Việt Nam đã tuyên bố. Đó là các điều luật mơ hồ về an ninh quốc gia được áp dụng rộng rãi để đàn áp đối kháng ôn hòa và bỏ tù nhiều nhà bảo vệ nhân quyền, như Cao Ủy Nhân Quyền đã nêu bật; tất cả phương tiện truyền thông trong nước thuộc hoặc do nhà nước kiểm soát, internet bị kiểm duyệt và bày tỏ bất đồng ý kiến trên mạng sẽ bị trừng phạt một cách tùy tiện; kể từ khi Đảng Cộng Sản Việt Nam nắm quyền từ 1954, họ chưa bao giờ cho phép bầu cử tự do và công bằng; hệ thống tư pháp vẫn dưới sự kiểm soát chặt của nhà nước, cũng như các hoạt động của xã hội dân sự và các nhóm tôn giáo; và công đoàn độc lập không được phép hoạt động.
Với tình trạng như thế và với cam kết của EU cổ súy cho nhân quyền trong chính sách đối ngoại (Điều 3 EUV), kể cả chính sách giao thương, chúng tôi cho rằng, điều thiết yếu là EU phải thiết lập một loạt các tiêu chí nhân quyền mà Việt Nam phải đáp ứng trước khi Hiệp định EVFTA được đệ trình lên Quốc hội phê chuẩn. Đặc biệt, Việt Nam nên:
– Hủy bỏ các điều 109, 116, 117, 118 và 331 của Bộ Luật Hình sự và bảo đảm là bộ luật này phù hợp với Công ước Quốc tế về Quyền Dân sự và Chính trị (ICCPR); Hủy bỏ điều 74 và 173 của Bộ Luật Tố tụng Hình sự để cho tất cả những ai bị bắt giữ vì bất cứ cáo buộc vi phạm nào, kể cả về lý do an ninh quốc gia, được quyền liên lạc ngay với luật sư khi bị bắt.
– Trả tự do cho tất cả những người bị cầm tù hay bị quản chế tại gia vì thực thi các quyền cơ bản của họ, gồm có: nhà bất đồng chính kiến Hòa thượng Thích Quảng Độ; blogger Nguyễn Ngọc Như Quỳnh (Mẹ Nấm), Trần Thị Nga, Nguyễn Văn Hóa và Trần Huỳnh Duy Thức; các nhà hoạt động tôn giáo Ngô Hào và Phan Văn Thu; nhà hoạt động cho người lao động Hoàng Đức Bình; các nhà đấu tranh cho dân chủ Hồ Đức Hòa, Trần Anh Kim và Nguyễn Trung Trực; nhà hoạt động cho dân oan Nguyễn Văn Túc; nhà hoạt động nhân quyền Lê Thanh Tùng; nhà hoạt động cho người lao động Trương Minh Đức; nhà tranh đấu nhân quyền Mục sư Nguyễn Trung Tôn; nhà tranh đấu nhân quyền Nguyễn Bắc Truyển; nhà hoạt động cho người lao động Nguyễn Hoàng Quốc Hùng; nhà hoạt động môi trường Trần Thị Xuân và Lê Đình Lượng; nhà đấu tranh cho dân chủ Nguyễn Đặng Minh Mẫn; và nhà hoạt động dân chủ và môi trường Nguyễn Viết Dũng.
– Sửa đổi Luật An ninh Mạng để phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế về nhân quyền, bao gồm Công ước Quốc tế về Quyền Dân sự và Chính trị mà Việt Nam đã ký kết vào năm 1982.
– Sửa đổi Luật Tín ngưỡng và Tôn giáo để phù hợp với Điều 18 của Công ước Quốc tế về Quyền Dân sự và Chính trị, đặc biệt là bãi bỏ việc bắt buộc phải đăng ký;
– Công nhận ngay lập tức các công đoàn độc lập;
– Phê chuẩn các Công ước của Tổ chức Lao động Quốc tế: Công ước 87 (Tự do Thành lập Hiệp hội và Bảo vệ Quyền được tổ chức), Công ước 98 (Quyền tổ chức và thương lượng tập thể); và Công ước 105 (Xóa bỏ Lao động cưỡng bức).
– Dừng tất cả các vụ xử tử và tuyên bố lệnh cấm tử hình
Nếu Việt Nam không thực tâm nỗ lực giải quyết các vấn đề nhân quyền cấp bách này, và thể hiện có những cải thiện cụ thể và cam kết tôn trọng nhân quyền trước khi Quốc Hội bỏ phiếu, thì sẽ rất khó khăn để chúng tôi chấp thuận Hiệp định này.
Kính thư
- Ramon Tremosa i Balcells ALDE
- Eric Andrieu S&D
- Marie Arena S&D
- Petras Austrevicius ALDE
- Izaskun Bilbao Barandiga ALDE
- Klaus Buchner Greens
- Wajid Khan S&D
- Jude Kirton-Darling S&D
- Mark Demesmaeker ECR
- Jørn Dohrmann ECR
- Pascal Durand Greens
- Ana Gomes S&D
- Heid Hautala Greens
- Yannick Jadot Greens
- Merja Kyllönen GUE/NGL
- Ilhan Kyuchyuk ALDE
- Barbara Lochbihler Greens
- David Martin S&D
- Marisa Matias GUE/NGL
- Marlene Mizzi S&D
- Javier Nart ALDE
- Maria Noichl S&D
- Soraya Post S&D
- Molly Scott Cato Greens
- Csaba Sogor EPP
- Jordi Sole’ Greens
- Helga Stevens ECR
- Pavel Telička ALDE
- Julie Ward S&D
- António Marinho e Pinto, ALDE
- José Inácio Faria, EPP
- Mirja Vehkaperä, ALDE