Vũ Ngọc Yên
25-5-2018
Trong tác phẩm The Plot Against America (2004), Roth đã dựng nhân vật phi công Charles Lindberg làm Tổng Thống, một người quảng bá rầm rộ khẩu hiệu “Nước Mỹ trên hết”, kích động chủ nghĩa dân tộc ích kỷ, xúi các nhóm dân bản xứ chống đối các nhóm dân nước ngoài, cũng như gạt bỏ mọi nguyên tắc dân chủ để tự tung tự tác trong việc điều hành quốc gia. Tổng Thống Lindberg mà Roth diễn tả trong tác phẩm The Plot Against America xuất bản vào năm 2004, làm người đọc liên tưởng đến Donald Trump bây giờ.
Nhân vật Lindberg, phi công Mỹ đã trở thành anh hùng sau chuyến bay không ngừng từ New York đến Paris vào năm 1927. Lindberg từng hợp tác với Quốc xã Nazi và được Hitler trao Huân chương cao nhất của Đức. Vào đầu thập niên 40 Lindberg trở thành Phát ngôn nhân của Ủy ban Nước Mỹ trước hết (America First Committee – AFC) chủ trương chính sách biệt lập Mỹ.
Với những khẩu hiệu cực đoan, dân túy, Lindberg trở thành Tổng thống kế vị Franklin D. Roosevelt, nhân vật có cá tính và chủ trương chính trị hòa bình – hòa giải như Tổng Thống Barack Obama, người tiền nhiệm của Trump. Trong nhiệm kỳ Tổng Thống Mỹ, Lindberg của Tỉểu thuyết gia Roth thường xuyên kết bạn với những tên phát xít ở nước ngoài. Hơi giống cách liên hệ hiện nay của Trump với Putin (Nga) và Erdogan (Thổ nhĩ kỳ) và Tập Cận Bình (Trung Cộng). May cho nước Mỹ, nhiệm kỳ kế tiếp Roosevelt trở lại cầm quyền tránh cho nước Mỹ thảm họa độc tài và tái lập trật tự cho thế giới. Đó là kết cục câu chuyện hư cấu châm biếm của nhả văn Philip Roth.
Philip Roth là ai?
Báo New York Times và New Yorker loan tin nhà văn Mỹ Philip Roth từ trần ngày 22.05.2018 tại thảnh phố New York, thọ 85 tuổi. Roth là một nhà văn lớn của thời đại và một trong những tác giả quan trọng nhất trên thế giới. Ông đã viết hơn 25 tiểu thuyết, viết nhiều truyện ngắn và tiểu luận. Những tác phẩm được nhiều người đọc như American Pastoral, The Human Stain, The Ghost Writer, The Zuckerman Unbound, The Anatomie Lesson, The Plot Against America. Tác phẩm cuối cùng Nemesis xuất bản vào năm 2010. Hai năm sau, Roth tuyên bố gác bút.
Với tác phẩm đầu tay Goodbye, Columbus (1959), Roth nhận giải National Book Award 1960 và giải Pulitzer 1998 cho tác phẩm American Pastoral (1997).
Roth sinh ngày 19.03.1933 tại Newwark, thuộc bang New Jersey. Cha mẹ là người Do Thái. Khởi đầu, vào năm 1956, Roth làm Giảng sư Văn chương Anh ở Đại học Chicago University, sau đó chuyển qua Princeton University (1962-1964) và University of Pennsylvania (1967-1980). Vào thập niên 1980, Roth về dạy môn Viết sáng tạo ở Hunter College, New York.
