Cần khởi tố chánh án Nguyễn Hòa Bình, tội “bỏ lọt tội phạm” theo điều 369 BLHS 2015? 

Thảo Ngọc

2-6-2020

Trong phiên tòa Giám đốc thẩm vụ án Bưu điện Cầu Voi, ngày 8/5/2020 Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao đã y án tử hình Hồ Duy Hải. Cho tới nay vụ án này đã phát sinh nhiều tình tiết mới bất ngờ và vô cùng ly kỳ.

Ngày 27-5, luật sư Trần Hồng Phong có đơn kiến nghị gửi Giám đốc Công an tỉnh Long An, đề nghị trả lời những nội dung sau đây:

1.- Ai đã rút các bút lục số 139, 140, 141, 142, ghi lời khai của nhân chứng Đinh Văn Còi (anh Còi từng là sĩ quan cảnh sát, công tác tại Công an tỉnh Long An) và anh Lê Thanh Trí ra khỏi hồ sơ vụ án? Việc rút các bút lục này ra khỏi hồ sơ vụ án có phải là hành vi làm sai lệch hồ sơ vụ án hay không, vì các bút lục này đã chứng minh Hồ Duy Hải vô tội? Công an tỉnh Long An có biết việc này không?

LS Trần Tuấn Anh, Đoàn luật sư TP Hà Nội, cho rằng, việc 4 bút lục bị rút ra khỏi hồ sơ nhằm chứng minh Hồ Duy Hải là hung thủ của vụ án là vi phạm rất nghiêm trọng, bởi nó làm thay đổi bản chất vụ án. Hành vi này xâm phạm nghiêm trọng tố tụng và hoạt động tư pháp và sẽ phải bị xử lý trách nhiệm hình sự về tội cố ý làm sai lệch hồ sơ vụ án được quy định tại Điều 375 Bộ luật Hình sự 2015.

2.- Nạn nhân Vân đi mua trái cây lúc nào?

Theo hồ sơ vụ án, thời gian sát hại hai nạn nhân Hồng và Vân tại Bưu điện Cầu Voi vào lúc 20h30. Việc xác định thời gian này chỉ căn cứ vào lời khai của Hồ Duy Hải và chị Huỳnh Thị Kim Tuyền, người sống phía sau Bưu điện Cầu Voi.

Tuy nhiên, chị Nguyễn Thị Bích Ngân, người bán trái cây cho Vân khai: “Vào khoảng 20g45 – 21g ngày 13/1/2008, tôi đang bán trái cây thì có 1 cô gái ốm, cao mặc áo sơ mi màu trắng, tóc ngang vai đi bộ lại chỗ tôi mua trái cây. Tôi biết cô gái này làm ở Bưu điện Cầu Voi”. Cô gái này chính là nạn nhân Vân.

Anh Long, chồng chị Ngân, cho biết: Trong khi vợ anh bán trái cây cho Vân, thì anh đi đến cây xăng Cầu Voi cách đó 50m, để bán xăng. Hình ảnh camera tại cây xăng Cầu Voi ghi lại, đó là lúc 21h1’40” ngày 13/1/2008.

Như vậy, hồ sơ vụ án xác định hai nạn nhân Hồng và Vân bị sát hại lúc 20h30’ là không chính xác. Việc xác định thời gian gây án sai lệch đến hơn 30 phút có thể dẫn đến khả năng sẽ bỏ lọt hung thủ thật sự của vụ án.

3.- Có 2 thanh niên đến Bưu điện Cầu Voi buổi tối xảy ra án mạng

Kết luận Điều tra và Cáo trạng cho biết, nhân chứng Đinh Vũ Thường đến bưu điện để gọi điện thoại vào lúc 19h39’. Ông Thường thấy một thanh niên mặc áo ngắn tay, màu trắng đang ngồi trong ghế sofa (có thể đang bấm điện thoại).

Còn anh Đinh Văn Còi và Lê Thanh Trí đến bưu điện sau anh Đinh Vũ Thường. Theo anh Còi thì lúc này khoảng 19h43 hoặc trễ hơn. Cả hai anh đều có thời gian đứng sát quầy lâu hơn, nhìn rõ mặt và trang phục của người thanh niên hơn. Người thanh niên này mặc áo thun màu vàng, khoảng 28 đến 32 tuổi (1).

Chỉ riêng với lời khai của Đinh Văn Còi tại bút lục 139,140… cũng đủ lật lại vụ án này (2).

4.- Nhân vật Nguyễn Văn Nghị là ai?

Nguyễn Văn Nghị là người mà ngay sau khi vụ án xảy ra, báo chí đưa tin, đây chính là nghi can số 1, là bạn trai của nạn nhân Ánh Hồng và đã bị CQĐT tạm giữ, lấy lời khai. Tuy nhiên, sau đó trong hồ sơ vụ án hầu như không có bất kỳ một thông tin nào về người này.

Từ năm 2015, gia đình Hồ Duy Hải có đơn tố giác đối với Nguyễn Văn Nghị, vì hàng loạt dấu hiệu liên quan hoặc ít nhất cũng là nhân chứng rất quan trọng trong vụ án. Tuy nhiên, Công an tỉnh Long An chỉ trả lời đơn giản là: Không có ai tên Nguyễn Văn Nghị, mà chỉ có một người tên là Nguyễn Hữu Nghị và người này không liên quan gì đến vụ án.

Thế nhưng, trong quyết định kháng nghị giám đốc thẩm số 15/QĐ-VKSTC-V7 ngày 22/11/2019 của VKSND Tối cao đã nêu rõ: “Đối tượng tình nghi là Nguyễn Văn Nghị và Nguyễn Mi Sol chưa được làm rõ“.

Trong phiên tòa Giám đốc thẩm vừa qua, các cơ quan tiến hành tố tụng tỉnh Long An đều trình bày và xác định có đối tượng Nguyễn Văn Nghị (nhưng không có chứng cứ xác định là nghi can nên không đưa vào hồ sơ vụ án). Ngay trong quyết định Giám đốc thẩm của TAND Tối cao cũng nêu tên đối tượng Nguyễn Văn Nghị.

Qua đó, có thể khẳng định Nguyễn Văn Nghị là một nhân vật có thật, đã được CQĐT mời làm việc, lấy lời khai, lấy dấu vân tay … Thế nhưng, theo đại tá Phạm Thanh Tâm, Phó Giám đốc Công an tỉnh Long An: “Người từng liên quan đến vụ án trên tên thật là Nguyễn Hữu Nghị, sinh năm 1984”, không phải Nguyễn Văn Nghị, sinh năm 1979.

Công an tỉnh Long An cần làm rõ: Nếu người liên quan đến vụ án là Nguyễn Hữu Nghị (sinh năm 1984), không phải Nguyễn Văn Nghị (sinh năm 1979), thì tại sao trong phiên tòa Giám đốc thẩm vừa qua, CQĐT Công an tỉnh Long An không nêu vấn đề này, mà vẫn cung cấp thông tin và trình bày về đối tượng có tên Nguyễn Văn Nghị? Vì sao 12 năm gọi tên “Nguyễn Văn Nghị”, bây giờ lại là “Nguyễn Hữu Nghị”?

5.- Tại phiên tòa Giám đốc thẩm, ông Chánh án Nguyễn Hòa Bình nói rằng, mặc dù quá trình tố tụng có một số thiếu sót, nhưng không làm thay đổi bản chất vụ án. Và phiên tòa này cũng kết luận rằng, chính Hồ Duy Hải là hung thủ vì anh ta đã nhận tội giết người, nhưng nay đã xuất hiện lá đơn kêu oan từ trong tù của Hồ Duy Hải nhiều năm trước, chứng tỏ Hồ Duy Hải đã bị bức cung nhục hình và phải nhận tội để bảo toàn mạng sống và kêu oan.

Theo Báo Sạch, trong đơn gửi Quốc hội đề ngày 21/12/2011, Hồ Duy Hải viết: “Hôm nay tôi làm đơn này với hy vọng Quốc hội yêu cầu các cơ quan có thẩm quyền xem xét vụ án thật nhiều để đưa vụ án ra ánh sáng pháp luật, nhằm tìm ai là người gây ra vụ án thật sự dựa trên những bằng chứng để lại hiện trường (như vân tay nếu có), nhằm đem lại công bằng cho gia đình người bị hại.

Riêng tôi lúc nhận tội do tinh thần không tốt, do các yếu tố gia đình và xã hội tác động, nhưng tôi không gây ra vụ án. Với chức năng của mình, tôi hy vọng Quốc hội có thể giúp tôi làm rõ mình vô tội. Thời gian xảy ra vụ án đã lâu nên tôi mong tất cả sẽ sớm kết thúc cũng như mong nhận được sự phản hồi của Quốc hội Việt Nam”.

Trong câu “Riêng tôi lúc nhận tội do tinh thần không tốt, do các yếu tố gia đình và xã hội tác động”, chứng tỏ Hồ Duy Hải không dám nói thẳng rằng phải nhận tội do bị tra tấn cực hình, mà phải nói tránh ra là do tinh thần không tốt, do các yếu tố gia đình và xã hội”. Dù vậy, Hải vẫn khẳng định mình không gây ra vụ án đó.

Như vậy, cục diện vụ án Bưu điện Cầu Voi năm 2008 đến nay đã xoay sang một chiều hướng mới, và trách nhiệm thuộc về Cục Điều tra hình sự của Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao.

Đề nghị Cục Điều tra hình sự Viện KSNDTC, cần vào cuộc điều tra, xác minh, và khởi tố CQĐT Công an tỉnh Long An ngay lập tức, tội “Tội làm sai lệch hồ sơ vụ án, vụ việc”, quy định tại điều 375 Bộ luật Hình sự năm 2015, đối với Cơ quan điều tra công an tỉnh Long An. Điều 375 quy định:

1. Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán… mà thêm, bớt, sửa đổi, đánh tráo, huỷ hoặc làm hư hỏng các tài liệu, vật chứng của vụ án hoặc bằng các thủ đoạn khác nhằm làm sai lệch nội dung vụ án, vụ việc, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

2. Phạm tội có tổ chức, dẫn đến việc giải quyết vụ án, vụ việc bị sai lệch, thì bị phạt tù từ 5 năm đến 10 năm.

3. Phạt tù từ 10 năm đến 15 năm, nếu tội làm sai lệch hồ sơ vụ án, dẫn đến việc kết án oan người vô tội hoặc bỏ lọt tội phạm.

Đồng thời, đề nghị Cục Điều tra hình sự Viện KSNDTC khởi tố ông Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình về dấu hiệu bỏ lọt tội phạm, quy định tại điều 369 Bộ luật hình sự năm 2015: “Hành vi không truy cứu trách nhiệm hình sự người có tội”, là hành vi của “người có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng không khởi tố, không truy tố người mà mình biết rõ là có tội”.

Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình đã biết rất rõ những vi phạm nghiêm trọng trong quá trình tố tụng vụ án của Điều tra viên tỉnh Long An như chính ông đã thừa nhận, nhưng ông đã cố tình bỏ lọt tội phạm, không truy tố (5).

Nhà báo Vũ Hữu Sự cho rằng, câu nói của ông Chánh án Nguyễn Hòa Bình: “Trong quá trình tiến hành tố tụng vụ án có một số sai sót, nhưng không làm thay đổi bản chất của vụ án”, là câu nói ngu nhất trong lịch sử tố tụng Việt Nam.

Và với câu nói này cũng đã đủ yếu tố để Cục Điều tra hình sự Viện KSNDTC truy tố ông Chánh án Nguyễn Hòa Bình về tội “có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm”, và phải bị xử lý theo Bộ luật hình sự năm 2015.