Gieo rắc dối trá và nỗi sợ

Mai V. Phạm

12-1-2019

Một trong những bài học đẫm máu nhất trong lịch sử nhân loại là tên độc tài tàn ác Adolf Hitler (1889 – 1945) với sự trợ giúp của Joseph Goebbels (1897 – 1945) đã gây ra cuộc thảm sát kinh hoàng với người Do Thái bằng sự dối trá và gieo rắc nỗi sợ hãi. Bộ trưởng tuyên truyền Joseph Goebbels, tốt nghiệp tiến sĩ văn chương và có tài diễn thuyết, đã giúp Hitler phát động các chiến dịch lừa dối trên mọi phương tiện truyền thông, để quy tội cho người Do Thái gây ra nghèo khổ, kinh tế kém, và thất nghiệp tại Đức.

Hitler cho rằng, người ta thường nói lời nói dối nhỏ nhặt, ít người dám nói dối lớn (big lie). Và khi lời nói dối lớn được lặp lại nhiều lần, cuối cùng mọi người sẽ tin vào nó. Lời nói dối khổng lồ của Hitler và đồng đảng Nazi đã trở thành “sự thật” trong tâm trí của nhiều người Đức. Đảng Nazi đã mặc cho người Do Thái chiếc áo “phù thủy” ác độc, gieo rắc nỗi sợ trong quần chúng, nhằm thuyết phục người Đức rằng, người Do Thái phải bị tiêu diệt. Chẳng hạn, bộ máy tuyên truyền của Hitler vu khống người Do Thái giết trẻ em theo đạo Kito giáo và dùng máu để cử hành Thánh Lễ.

Hitler nói: “Nỗi khiếp sợ là công cụ chính trị hữu hiệu nhất”. Hitler đã thành công khi dùng nỗi khiếp sợ, kết hợp với dối trá, để khống chế tâm trí và hành vi của nhiều người Đức. Kết quả là gần 6 triệu người Do Thái bị Hitler tra tấn và thảm sát vô cùng man rợ. Martin Luther King viết năm 1963 từ nhà giam, nhắc nhở: “Chúng ta đừng bao giờ quên rằng những gì Hitler đã làm thời Đức quốc xã đều là *hợp pháp*”.

Trump: tuyên truyền dối trá

Hiện tại, chính phủ Hoa Kỳ vẫn đang trong tình trạng đóng cửa (shutdown) kể từ ngày 22/12/2018. Lý do đóng cửa là vì Trump nhất quyết không ký thông qua dự luật ngân sách của Quốc hội, lập luận rằng, nước Mỹ đang đối mặt với mối nguy về tình trạng nhập cư.

Hôm thứ Tư, ngày 19/12/2018, Thượng viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát, đã bỏ phiếu thông qua dự luật ngân sách, nhưng không chấp thuận ngân sách cho bức tường biên giới mà Trump yêu cầu. Chính vì thế, Hạ viện cũng do Đảng Cộng Hòa kiểm soát, đã không bỏ phiếu thông qua dự luật mà Thượng viện đã thông qua.

Tối 3/1/2019, sau khi tuyên thệ kiểm soát Hạ viện, Đảng Dân chủ đã bỏ phiếu thông qua hai dự luật ngân sách, trong đó có một dự luật tương tự với dự luật mà Thượng viện đã thông qua vào ngày 19/12/2018. Lần này, đến lượt Thượng viện, do Đảng Cộng hòa kiểm soát, không bỏ phiếu thông qua các dự luật ngân sách, với lý do Trump sẽ không ký phê chuẩn.

Rõ ràng, đây là một ngụy biện của lãnh đạo Đảng Cộng hòa, đứng đầu là TNS Mitch McConnell, bởi Thượng viện hoàn toàn có thể bỏ phiếu thông qua ngân sách mà không cần Trump ký phê chuẩn. Theo Điều 1, phần 7, Hiến pháp Mỹ, một dự luật sẽ trở thành luật bằng 2 cách: (1) Tổng thống ký phê chuẩn; (2) Tổng thống không chấp thuận nên phủ quyết (veto) nhưng nếu có sự chấp thuận của 2/3 thành viên của mỗi viện, thì dự luật vẫn được thông qua, bất chấp tổng thống có đồng ý hay không.

Trump muốn có 5.6 tỉ đô để xây bức tường dài hơn 200 dặm (khoảng 322km) dọc biên giới Mỹ-Mexico. Biên giới này có chiều dài gần 2000 dặm, trong đó 654 dặm đã được xây dựng các loại hàng rào và tường. Trump và các cố vấn của ông ta liên tiếp đưa ra những thông tin sai lệch, rồi mặc cho di dân chiếc áo tội phạm, ma túy và khủng bố, để biện minh cho bức tường 5.6 tỉ đô. Số liệu chứng minh tỉ lệ nhập cư bất hợp pháp đã giảm rất nhiều trong thập niên qua và người Mỹ bản xứ có tỉ lệ phạm tội cao hơn di dân nhiều lần.

Trong bài phát biểu được phát sóng trên toàn quốc vào 9 giờ tối 8/1/2019, Trump tiếp tục lặp lại những điều dối trá mà ông ta đã tuyên truyền trong suốt chiến dịch tranh cử tổng thống. Trump lập luận rằng, biên giới Mỹ-Mexico đang đối mặt với “cuộc khủng hoảng nhân đạo” và giải pháp mà ông ta đề nghị là xây bức tường 200 dặm. Phải mất ít nhất 10 năm mới hoàn thành xong bức tường mà Trump muốn. Câu hỏi được đặt ra là: Bức tường này sẽ giúp gì cho cuộc khủng hoảng đang diễn ra?

Sau bài phát biểu của Trump, các tờ báo lớn của Mỹ đồng loạt đăng bài phản biện, vạch trần những lời dối trá của ông ta, gồm báo New York Times, NBC, PolitiFact, Washington Post, FactCheck.org, AP Fact Check, BuzzFeed News, TIME, và thậm chí cả Fox News là đài luôn ủng hộ ông ta, nhưng lần này cũng đã lên tiếng về sự dối trá.

Người dẫn chương trình Fox News là Shepard Smith ngay lập tức vạch trần những tuyên bố dối trá của Trump. Shepard Smith nói: “Thống kê của Chính phủ cho thấy tỉ lệ tội phạm bạo lực gây ra bởi di dân bất hợp pháp ít hơn công dân và di dân hợp pháp. Số liệu thống kê của chính phủ cho thấy phần lớn lượng ma túy heroin không vào Mỹ tại các đường biên giới không kiểm soát, mà tại các bến cảng”.

Shepard Smith nói thêm: “Trump nói cảnh sát và an ninh chính phủ đã yêu cầu 5,7 tỷ đô la để xây dựng một bức tường dọc biên giới Hoa Kỳ-Mexico, nhưng chính Trump mới là người đưa ra yêu cầu đó. Trump đã nói sẽ chịu trách nhiệm về việc đóng cửa chính phủ. Trump lên tiếng chỉ để thỏa mãn những người ủng hộ ông ta”.

Sơ lược vài dốt trá nổi bật trong bài diễn văn của Trump:

– Trump tuyên truyền rằng, nước Mỹ đang có “khủng hoảng” di dân bất hợp pháp tại biên giới. Tuy nhiên, số liệu của chính phủ Trump chứng minh ngược lại. Trong 11 tháng đầu năm 2018, số lượng di dân bất hợp pháp trung bình hàng tháng không cao hơn so với những năm thời Barack Obama, và chỉ bằng 1/3 so với năm 2000 dưới thời tổng thống Bush.

– Trump tuyên truyền rằng khoảng 20.000 trẻ em đã được đưa vào nước Mỹ bất hợp pháp hồi tháng trước bởi những kẻ đồng phạm hung ác và những băng đảng tội phạm. Tuy nhiên, không hề có số liệu, dữ liệu nào chứng minh điều này.

– Trump tuyên truyền rằng “bức tường sẽ tự trả tiền” khi ngăn chặn nguồn ma túy bất hợp pháp. Tuy nhiên, theo dữ liệu của chính phủ Trump, phần lớn các loại ma túy hoặc thuốc bất hợp pháp được nhập lậu tại các trạm nhập cảnh hợp pháp. Theo bản báo cáo gần đây nhất của Cơ quan Phòng chống Ma túy (Drug Enforcement Administration), biên giới Tây Nam vẫn là điểm nhập cảnh chính của heroin vào Hoa Kỳ, và phần lớn ma túy nhập vào Hoa Kỳ bởi các cá nhân tại các cảng nhập cư hợp pháp bằng đường biển hoặc đường hàng không.

– Trump tuyên truyền rằng Mexico sẽ trả tiền gián tiếp cho bức tường thông qua hiệp định thương mại USMCA ký kết với Mexico vào cuối tháng 11/2018. Thực tế là hiệp định này vẫn chưa có hiệu lực vì vẫn chưa được Quốc hội thông qua. Quan trọng hơn, theo các nhà kinh tế, hiệp định thương mại này sẽ không tạo ra đủ doanh thu để trả chi phí cho bức tường biên giới. Thêm vào đó, chính các doanh nghiệp và người tiêu dùng sẽ hưởng lợi từ hiệp định này, không phải chính phủ liên bang.

Trump: gieo rắc nỗi sợ

Điểm nổi bật trong những phát biểu bịa đặt, dối trá của Trump chính là gieo rắc nỗi sợ. Trong tất cả cảm xúc, nỗi sợ có khả năng làm tê liệt mọi giác quan, giảm khả năng phân biệt thực và ảo, khiến cho dối trá dễ dàng sinh sôi, nảy nở. Nỗi sợ hãi luôn được các nhà độc tài như Hitler, Stalin, Mao Trạch Đông, Mussolini, Hồ Chí Minh… sử dụng như một công cụ đắc lực để kiểm soát người dân, nhằm duy trì quyền lực cai trị. Ví dụ, ban tuyên giáo Đảng Cộng sản Việt Nam từng nhồi sọ học sinh, rằng “Quân Mỹ – Diệm ăn thịt người” để nhấn chìm quần chúng trong nỗi sợ và thù ghét.

Một người không nắm lịch sử và luật pháp nước Mỹ, nghe Trump đánh đồng di dân bất hợp pháp với tội phạm và khủng bố, sẽ cảm thấy lo lắng, sợ hãi và ủng hộ kế hoạch xây bức tường biên giới của Trump. Tuy nhiên, như phân tích ở trên, hầu như mọi tuyên bố của Trump về tình trạng di dân đều là bịa đặt và dối trá.

Chính phủ Hoa Kỳ bắt đầu cấp quy chế tị nạn cho công dân nước ngoài từ năm 1972. Chương trình tị nạn nhằm trợ giúp và bảo vệ những di dân đang đối mặt với bạo lực, bắt bớ, đàn áp, và sợ hãi khi bị buộc phải quay trở về quê nhà của mình. Tị nạn là quyền con người, được luật pháp quốc tế (Điều 14 – Tuyên ngôn Nhân Quyền) và luật pháp Mỹ công nhận (Refugee Act of 1980 – Đạo Luật Tị nạn).

Theo quy định của Cơ Quan Nhập Tịch Và Di Trú Hoa Kỳ (U.S Citizenship and Immigration Services), bước đầu tiên của quá trình xin tị nạn (apply for asylum), di dân bắt buộc phải có mặt tại Mỹ, hoặc đến xin tị nạn ở các cửa khẩu (“To apply for asylum in the U.S., you must be physically present in the U.S. or seeking entry into the U.S. at a port of entry”). Nghĩa là, di dân nào không có đủ chi phí để vào Mỹ bằng đường hàng không, buộc phải đặt chân qua biên giới Hoa Kỳ để nộp đơn xin tị nạn, nhưng khi đó họ bị nhiều người gọi là “bất hợp pháp”. Để được chấp thuận cho tị nạn, di dân phải chứng minh được nỗi sợ bị bức hại, đàn áp tại quê nhà, đến từ phân biệt chủng tộc, bách hại tôn giáo, bị tước quốc tịch, bất đồng quan điểm chính trị.

Từ năm 1972 đến nay, trải qua 6 đời tổng thống (Jimmy Carter 1976; Ronald Reagan 1980; George H.W. Bush 1988; Bill Clinton 1992; George W. Bush 2000; Barack Obama 2008), không tổng thống nào đánh đồng di dân với thành phần tội phạm hoặc khủng bố như Trump. Đã rất nhiều lần Trump tỏ thái độ chống nhập cư. Tuy nhiên, trên thực tế, 75% người dân Mỹ, thuộc mọi thành phần đảng phái, cho rằng chương trình nhập cư là một điều tốt cho Hoa Kỳ và chỉ 19% không ủng hộ chương trình nhập cư. Chắc chắn có thành phần bất hảo trà trộn xin tị nạn, nhưng theo các nghiên cứu độc lập và dữ liệu của chính phủ, số lượng đó là rất ít. Không vì con số nhỏ này mà chính quyền Trump đóng sập cánh cửa đối với những người tị nạn.

Thay lời kết

Thay vì cố gắng tạo ra những thay đổi tích cực cho chính sách nhập cư và an ninh biên giới, Trump lại dồn mọi nỗ lực gieo rắc dối trá và nỗi sợ. Số liệu chứng minh rằng phần lớn nhập cư bất hợp pháp không xảy ra tại biên giới Mỹ-Mexico, mà phần lớn là kết quả của nhiều người ở quá hạn visa. Tại biên giới Mỹ-Mexico, đa số phụ nữ và trẻ em xin tị nạn, với cơ hội được chính phủ Mỹ chấp thuận là rất rất thấp.

Hình ảnh những phụ nữ và trẻ em trẻ gầy gò, đáng thương trong các bộ quần áo rách rưới tại các trại tị nạn ở Mỹ, khiến ai có lòng cảm thông, cũng thấy rung động và xót thương. Nhưng có lẽ Trump xem di dân không phải là con người, nên luôn tìm mọi cách để ngăn chặn quyền xin tị nạn mà luật pháp Mỹ và quốc tế đã công nhận.

Hầu hết người Mỹ phản đối việc xây tường và xem nó như một màn trình diễn của Trump và Đảng Cộng hòa. Như Shepard Smith của đài Fox News nói, Trump trốn dưới danh nghĩa “an ninh biên giới” để làm thỏa mãn những người ủng hộ mình.

Một lập luận thường xuyên của Trump để biện hộ cho việc xây bức tường biên giới Mỹ – Mexico là Vatican cũng được bao quanh bởi các bức tường. Thực tế là các bức tường bao quanh Vatican đã được xây dựng cách đây hơn 10 thế kỷ và quan trọng là bức tường không được dùng để ngăn chặn bất kỳ ai đến Vatican. Người dân các nước có thể đến tham quan và chiêm ngưỡng Vatican trong vòng 90 ngày, mà không cần phải xin visa.

Trong khi Hitler gọi người Do Thái là “súc vật” để biện minh cho hành động thảm sát, Trump đánh đồng di dân với tội phạm và khủng bố để gieo rắc nỗi sợ. Trong khi Ronald Reagan ca ngợi người nhập cư và những đóng góp to lớn của họ với nước Mỹ, Trump mô tả người nhập cư phạm tội và ăn cắp công việc của người Mỹ.

Hành vi tuyên truyền dối trá và gieo rắc nỗi sợ của Trump chỉ lừa gạt được những ai từ chối tiếp nhận sự thật mà thôi. Như Abraham Lincoln đã nói: “Bạn có thể lừa gạt được một vài người trong mọi lúc, mọi người trong vài lúc, nhưng không thể lừa gạt tất cả mọi người trong mọi lúc”.