29-6-2018
Tối qua tôi đọc được một tin thật thật cảm động. 28 hộ dân thoát chết trong gang tấc, nhờ kịp chạy khỏi vụ lỡ núi vùi lấp tan tành tất cả nhà cửa bản làng. Một người phó bản phát hiện vết nứt ở sườn núi, ban đầu chỉ rộng chừng 3 ngón tay, rồi lớn dần, anh kinh hãi chạy đến từng nhà, hết lời kêu gọi, thuyết phục, tổ chức dân di tản thật nhanh. Không thấy nêu tên người phó bản này. Bản Sáng Tùng, xả Tà Ngảo, huyện Sìn Hồ, tỉnh Lai Châu.
Nhìn những ánh mắt thất thần của đám trẻ con mà đứt ruột. Họ vừa rời đi trong đêm thì ngay sau đó, 4g khuya, núi lỡ, đất đá ập xuống chôn vùi hết 25 trong 28 căn nhà họ vừa rời đi. Thật là chỉ trong gang tấc, không có thì giờ hội họp, ra… nghị quyết gì cả.
Tự nghĩ, anh phó bản chỉ làm nhiệm vụ thôi mà, nhưng rồi lại nghĩ, nếu trong máu anh, trong tâm anh, tình thương dân không thành bản năng, thành căn cốt thì làm sao anh cứu được người trong khi nhiều ông quan mackeno, cứ sống chết mặc bây, thiên tai chuyện đất trời, thì có sao?
Cùng lúc, thấy tin anh Quyết FLC đã “quyết” ký thỏa thuận mua cho hãng hàng không Tre (Bamboo Airways, còn bay trên giấy) của anh một thương vụ to cũng kinh hoàng: mua 20 máy bay Boeing 787-9 Dreamliner của Mỹ. Hãng tin Reuters hôm 25/6 cho biết thỏa thuận này trị giá 5.6 tỉ đôla và phía Việt Nam đã đặt cọc vào giữa tháng 6 vừa qua, dự kiến sẽ giao hàng trong thời gian từ tháng 4/2020 cho đến năm 2021.
Anh nói với Washington Post: “Loạt máy bay Boeing 787-9 Dreamliner sẽ gia nhập đội bay của Bamboo Airways để phục vụ các đường bay dài đến thị trường quốc tế. Thỏa thuận với Boeing ngày hôm nay chỉ là bước đầu. Trong tương lai chúng tôi cần đến hơn 100 chiếc máy bay”. Đầu năm nay, tập đoàn FLC đã chi trả trước 1.5 tỷ đôla trong một hợp đồng trị giá 3 tỷ đôla để mua 24 chiếc máy bay A321 của hãng Airbus.
Nhiều chuyên gia phân tích thị trường hay chuyên kinh doanh thương mại hàng không nói: thương vụ này cho thấy người mua rất tự tin và có nhiều tiền, nhưng nhằm mục đích gì mà sẵn lòng bỏ qua một kế hoạch tài chính cơ bản đối với một hãng hàng không, thông thường phải mua một vài chiếc, đưa vào kinh doanh rồi mới phát triển tiếp dựa vào thị trường thì không thể biết. Động thái này thực ra rất táo bạo, rất nguy hiểm.
Tiền nhiều, quyết bạo, tiền của anh Quyết cứ đông như quân Nguyên. Tiền ở đâu ra, khi nhiều dự án anh vẫn nợ dài dài tiền đền bù cho dân, mà tiền thật, đông như quân Nguyên thật? Những đồng tiền vay ngoằn ngoèo, những đường bay (ảo) vòng vèo, bọn tư bản Tây, Mỹ dựa vào những tin cậy, bảo lãnh (nợ) nào mà vô tư ký bán? Không ai có thể biết. Dù mới chỉ là MOU chưa phải hợp đồng nhưng cũng phải ứng tiền rồi, và cổ phiếu của FLC đã nhích lên được 5% rồi?
Tôi ngồi nhìn lại những nét mặt thất thần khi chạy nạn lỡ núi của những đứa trẻ của bản Sáng Tùng, mừng cho chúng thoát chết. Và cũng thầm cầu trời sao cho đám trẻ con vừa thoát chết này, lớn lên sẽ không phải còng lưng trả nợ (nợ công, nợ chung) từ những thương vụ khó hiểu kiểu mua Boeing, Airbus như mua rau mỗi sáng?