19-10-2022
Chiều hôm nay, tôi tới thăm Nataliya tại Đại sứ quán Ukraina tại Hà Nội. Chúng tôi quen nhau, đầu tiên là qua các sự kiện trên mạng xã hội, từ sau khi cuộc chiến phi nghĩa của Nga nổ ra trước sự bàng hoàng của nhân loại. Khi đó tôi vẫn đang ở Mỹ, và không đêm nào ngủ trọn giấc từ sau ngày 24/2/2022.
Nataliya là Tham biện của Ukraina tại Việt Nam (Nôm na là Phó Đại sứ). Cô là người Ukraina gốc Nga, lớn lên trong những ngày gian khó trước khi Liên Xô sụp đổ, trưởng thành trong lĩnh vực ngoại giao của đất nước Ukraina non trẻ, rồi có một thời gian học tiếng ở Việt Nam trước khi nhận một vị trí tại Đại sứ quán. Cô đã chứng kiến giai đoạn vươn lên mạnh mẽ của nước Việt Nam trong kinh tế thị trường, hội nhập và năng động. Cô đã rất yêu Việt Nam và muốn gắn bó lâu dài với xứ sở.
Khi cuộc chiến nổ ra, Cô đã làm hết sức mình để lên án cuộc chiến phi nghĩa vô nhân tính của Putin, đưa thông tin cập nhật tới nhân dân Việt Nam. Tôi đã rất ấn tượng khi gặp Nataliya trong một cuộc hội thảo online, khi người phụ nữ của đất nước bị xé nát vì chiến tranh, đôn đáo tìm kiếm sự ủng hộ cho quê hương. Tiếc thay, nhiều người Việt Nam đã hiểu rất sai về cuộc chiến phi nghĩa này, lại biện minh cho nó bằng một thái độ ngây thơ tàn nhẫn.
Qua trao đổi từ xa, tôi đề xuất với Nataliya nên tổ chức một cuộc triển lãm tranh của các họa sĩ Việt Nam về chủ đề Ukraina, nơi họ được bộc lộ cảm xúc và quan điểm của họ qua tác phẩm của mình, đồng thời bán đấu giá những tác phẩm ấy để giúp nhân dân Ukraina trong cảnh chiến tranh. Cô đồng ý ngay, chỉ không biết là phải làm thế nào. Rất may là nghệ sĩ Trần Lương đã nhận lời làm curator cho cuộc triển lãm này. Với uy tín to lớn của anh, nghệ sĩ Trần Lương nhanh chóng tập hợp được các nghệ sĩ tài năng và nhiệt huyết. Cuộc triển lãm, lấy tên PEACE FOR UKRAINA, đã rất thành công nhờ sự đóng góp hào phóng của các nghệ sĩ và nhóm của Trần Lương. Số tiền quyên góp được từ việc bán tranh đã được chuyển thẳng về cho Chính phủ Ukraina.
Hôm nay tôi đến thăm Nataliya vào một buổi chiều Thu Hà Nội gió heo may, Cô trao cho tôi lá thư cảm ơn của Đại sứ Ukraina tại Việt Nam, được viết theo lối thư pháp cổ xưa của người Cossark, do một nghệ nhân tại Ukraina thực hiện. Bà là người hiếm hoi vẫn lưu giữ được những nguyên tắc cổ xưa của một nghệ thuật gần như đã thất truyền. Đây là loại chữ thảo được sử dụng trong các văn bản hành chính và quân sự ở Zaporizhia, miền Nam Ukraina, quê hương của những người Cossark, từ cuối thế kỷ XVI. Phong cách hùng tráng của thư pháp, như lưỡi kiếm của người chiến binh vút lên giữa nền nhạc của đàn bundura trong ngọn lửa bập bùng giữa thảo nguyên, đồng thời đậm nét kiêu hãnh của nghệ thuật Baroque.
Cả Nataliya và tôi cùng tin tưởng chắc chắn rằng Ukraina sẽ chiến thắng một ngày không xa, đất nước thanh bình lại nở hoa!!! Ngày ấy sẽ sớm tới thôi, và tôi sẽ đi thăm đất nước tươi đẹp anh hùng ấy!
