VOA
Thiều Quang và Nguyên Phong
6-3-2025
Ngọn lửa hay đốm lửa?
Trong Kinh Dịch, Quẻ Càn là biểu tượng của sáng tạo, khởi nguyên và của quyền lực tuyệt đối. Nó đại diện cho sự vận động không ngừng của trời, nơi ý chí mạnh mẽ có thể dẫn dắt cả một thời đại. Nhưng không phải cứ có quyền lực là khởi được Quẻ Càn. Điều kiện tiên quyết là sự tương hợp giữa ý chí của người đứng đầu và sức mạnh nội sinh của dân khí (1).
Ông Tô Lâm từng khẳng định: “Việt Nam không thể phát triển mà tách khỏi dòng chảy của văn minh nhân loại.” Câu hỏi đặt ra là: Việt Nam sẽ nhập cuộc thế nào trong “thời đại số hóa”? Liệu đất nước sẽ chỉ đeo bám theo xu thế, hay đủ khả năng định hình tương lai của chính mình? Và quan trọng nhất: Khi nào Tổng Bí thu Tô Lâm có thể khởi được “Quẻ Càn” để đưa Việt Nam tiến vào “kỷ nguyên dân tộc vươn mình”, kỷ nguyên phát triển thực sự?
Ý chí và dân khí trong “Thời đại số hóa”
Lịch sử đã chứng minh rằng một quốc gia chỉ có thể trỗi dậy khi ý chí lãnh đạo gặp được dân khí trưởng thành. Trước đây, dân khí chủ yếu gắn với khát vọng độc lập dân tộc, nhưng ngày nay, đó là nhu cầu sáng tạo, tự do và hạnh phúc trong một xã hội toàn cầu hóa.
“Thời đại số hóa” đã thay đổi hoàn toàn bản chất của quyền lực. Công nghệ không chỉ là công cụ mà còn mở ra không gian chính trị mới (2). Người dân không còn bị giới hạn trong những khuôn khổ cũ mà trở thành những chủ thể có thể tự tạo ra ảnh hưởng qua mạng lưới kết nối toàn cầu. Sự vận động của dân khí – dân trí – dân sinh hiện đại không chỉ dựa trên lòng yêu nước mà còn dựa trên khát vọng tri thức, sáng tạo và khả năng tự quyết định tương lai của mỗi cá nhân.
Nếu không nắm bắt được xu hướng này, bất kỳ hệ thống chính trị nào cũng sẽ lạc lõng và mất dần khả năng kiểm soát thực tiễn. Điều này đặt ra một bài toán lớn: Liệu Việt Nam có thể phát triển một mô hình chính trị phù hợp với thời đại mới, nơi mà quyền lực không còn chỉ là kiểm soát, mà thật sự trở thành động lực giải phóng năng lượng sáng tạo của cộng đồng? (3)
Khởi Quẻ Càn – Khi nào?
Để khởi được Quẻ Càn, điều kiện tiên quyết là biến người dân từ “đối tượng quản lý” thành “chủ thể sáng tạo”. Đây không chỉ là thay đổi về chính sách mà còn là một cuộc cách mạng trong tư duy lãnh đạo.
Một chính quyền muốn dẫn dắt trong “thời đại số hóa” không thể chỉ dừng lại ở việc sử dụng công nghệ để tăng cường kiểm soát. Họ cần tạo ra một không gian chính trị mở, nơi ý chí lãnh đạo có thể kết hợp với dân khí – dân trí – dân sinh đủ để tạo ra động lực phát triển thực sự. Điều này đòi hỏi một sự đổi mới căn bản và triệt để trong triết lý quyền lực (4):
– Từ kiểm soát sang khai phóng: Quyền lực không còn là công cụ để duy trì trật tự mà phải trở thành động lực thúc đẩy sự đổi mới và sáng tạo.
– Từ tập quyền sang tản quyền: Mô hình lãnh đạo cần dựa trên sự trao quyền, nơi mọi cá nhân đều có thể đóng góp vào tiến trình phát triển chung.
– Từ bảo thủ sang thích ứng: Trong “thời đại số”, tốc độ thay đổi là yếu tố quyết định. Một hệ thống chính trị linh hoạt, sẵn sàng thích nghi với xu thế mới sẽ có nhiều cơ hội thành công hơn.
Tóm lại, khởi được Quẻ Càn không đơn thuần là vấn đề ý chí, mà là bài toán chính trị – liệu Việt Nam có thể xây dựng một hệ thống đủ cởi mở để tương hợp với dân khí “thời đại số” hay không?
Tổng Bí thư có thể tạo ra nền tảng dân khí đủ mạnh?
Tô Lâm đang ở vị trí có thể quyết định hướng đi của Việt Nam trong giai đoạn lịch sử này. Nhưng để khởi được Quẻ Càn, ông không thể chỉ dựa vào bộ máy kiểm soát mà phải xây dựng một mô hình chính trị cho phép ý chí lãnh đạo và dân khí hội tụ trong cùng một dòng chảy phát triển.
Có hai con đường để lựa trước mắt:
– Giữ nguyên mô hình kiểm soát truyền thống, nơi quyền lực tiếp tục tập trung vào nhà nước, trước hết chỉ chuyên chú vào quyền lực của Tuyên giáo và Công an với một ít điều chỉnh trong chính sách kinh tế và công nghệ. Đây là con đường an toàn nhưng nguy cơ là sẽ tiếp tục bị chậm lụt trước những biến đổi nhanh chóng của “thời đại số hóa”. Tại Hà Nội, mới đây Thủ tướng Malaysia còn đưa ra cảnh báo, trong thế giới chính trị và kinh tế ngày nay, nhiều giá trị bị đẩy xuống hàng thứ yếu, như công lý, bình đẳng, chăm sóc người nghèo bị thiệt thòi… dẫn đến sự ngờ vực đối với lãnh đạo (5).
– Chấp nhận đổi mới mô hình chính trị, trong đó nhà nước không chỉ quản lý mà còn đóng vai trò kích thích sáng tạo, trao quyền cho doanh nghiệp tư nhân và tầng lớp trí thức để tạo ra sự bùng nổ về công nghệ và đổi mới xã hội. Đây là con đường đầy khó khăn nhưng có thể tạo ra đột phá nếu được thực hiện đúng cách.
Câu hỏi đặt ra là: Tô Lâm có sẵn sàng thực hiện một cuộc chuyển đổi thực sự, và đoàn quân theo sau ông với lượng và phẩm như thế nào, hay tất cả chỉ dừng lại ở những điều chỉnh nhỏ trong khuôn khổ cũ? Đoàn người hưởng ứng lời hiệu triệu của ông có đủ đông, đủ mạnh, họ có thực sự là những người ưu tú, có khả năng kiến tạo tương lai, hay chỉ là những kẻ cơ hội sẵn sàng làm hại chính sự nghiệp chính trị của ông?
Nếu không có đoàn quân phía sau?
Trong lịch sử thế giới, những nhà lãnh đạo có tầm nhìn xa luôn biết cách khơi dậy sức mạnh của dân tộc bằng cách tương tác với dân khí thời đại. Nếu Tô Lâm thực sự muốn khởi Quẻ Càn, ông không thể làm điều đó một mình.
Nếu khởi được Quẻ Càn, Việt Nam có thể trở thành một hình mẫu phát triển dựa trên sáng tạo nội sinh, nơi dân khí trưởng thành và ý chí lãnh đạo khai phóng tạo ra một nền tảng vững chắc cho sự trỗi dậy của quốc gia.
Nếu không, ý chí dù mạnh đến đâu cũng chỉ là một “nhát chém” trong hư vô, một “bản nháp dang dở” trong cuốn biên niên sử của thời đại. Và lịch sử sẽ không đợi.
***
Kết Luận Mở: Lịch Sử Không Chờ Đợi!
Lịch sử Việt Nam chưa bao giờ là một đường thẳng, mà luôn là những vòng xoáy với những cơ hội và thách thức lặp lại. Câu hỏi đặt ra không phải là chúng ta có cơ hội hay không, mà là chúng ta có dám nắm lấy cơ hội đó hay không.
Ông Tô Lâm cần phải hành động, và hành động sớm nhất có thể! Nhưng hành động ấy không thể chỉ đến từ một nhóm nhỏ lãnh đạo hay một tầng lớp tinh hoa, mà phải từ một sự tỉnh thức tập thể, nơi mỗi cá nhân tự nhận lấy vai trò của mình trong công cuộc định hình tương lai đất nước.
Lịch sử không thể bị thúc ép, nhưng nó cần và có thể định hướng. Sự thay đổi chỉ có ý nghĩa thực sự khi nó xuất phát từ nội tâm của mỗi con dân nước Việt – từ một nhận thức rõ ràng về trách nhiệm của mình đối với đất nước, đối với thế hệ mai sau.
Một điều có thể đoan chắc: Lịch sử không chờ đợi ai, nhất là từ những người vô cảm trước nỗi nhục quốc thể và nỗi đau của cả một dân tộc!
Tham khảo:
(1) https://trithucvn2.net/van-hoa/mot-so-dao-ly-nhan-sinh-trong-que-can-cua-kinh-dich.html
(2) https://nghiencuuquocte.org/2013/06/03/power-changing-nature/
(4) https://www.voatiengviet.com/a/quyen-luc/1688203.html
Co phai UV THUONG TRUC BCT DCSTQ Dang Tieu Binh khi den vieng tham Mien Bac ( VNDCCH ) thi chu tich HCM da PHAI DI VAO TRONG Nha Khach Chinh Phu o Hanoi, noi Dang Tieu Binh DANG LU TRU, de BAT TAY THAM HOI.
Nghe noi khi do CAN VE cua HCM da CAN NGAN VIEC NAY va, hon nua, Dang Tieu Binh DA KHONG THEM RA CUA DE NGHINH DON HCM.
Dieu nay CHO THAY RO RANG tu CAN BAN DCSVN da la ” DAN EM ” cua DCSTQ.
1. Đặng Tiểu Bình thường được biết đến như một “kiến trúc sư chính của quá trình hiện đại hóa và phát triển kinh tế Trung Quốc”, nhưng ít người biết, những châm ngôn hành động nổi tiếng nhất như thuyết “mèo đen, mèo trắng” hay “mò đá qua sông” lại không hoàn toàn là “phát kiến” của ông. Nó được ông học hỏi từ Lưu Bá Thừa, một người cộng sự chiến trường thân thiết suốt 13 năm của Đặng Tiểu Bình.
Thuyết “mèo đen, mèo trắng” xuất phát từ câu “mèo vàng, mèo đen, chỉ cần bắt được chuột đều là mèo tốt” của Lưu Bá Thừa trong thời gian ông cùng sát cánh với Đặng Tiểu Bình những năm 1930-40 trong cuộc vạn lý trường chinh. “Mò đá qua sông” cũng là câu mà Lưu Bá Thừa đã nói. Thời kỳ lập nước Trung Quốc mới, tướng Lưu Ái Bình nhận lệnh xây dựng trường quân sự, trước khi đi đã đến thỉnh giáo Lưu Bá Thừa. Lưu Bá Thừa nói: “Tôi cho đồng chí sáu chữ và cần phải ghi nhớ. “Hãy mò đá để qua sông””. Đặng Tiểu Bình đã áp dụng chính châm ngôn này trong thời kỳ cải cách mở cửa, khi “mở một con đường máu” là các đặc khu kinh tế.
2. Nhưng chuyện các “ý tưởng lớn” này có phải là phát kiến của riêng ông hay không, đối với Đặng Tiểu Bình, dường như không quan trọng. Ông chưa bao giờ muốn làm nổi bật mình trước tập thể. Chưa từng chính thức giữ các chức vụ nguyên thủ của Trung Quốc, ông luôn “thực sự cầu thị”, không cần hư danh, luôn biết cách lùi lại phía sau, miễn làm sao “được việc là được”. Khi chết, ông được hỏa táng và rải tro cốt xuống biển. Ông có thể xem là một người Cộng sản thực dụng điển hình. Tiếp nhận chủ nghĩa Marx từ những năm 1920 ở tuổi 16-17 khi du học nghề ở Pháp, ông cũng từng được gửi đi học ở Liên Xô, nhưng với ông chủ nghĩa Marx-Lenin chưa bao giờ là một tín điều bất biến. Ông nói: “Học Marx-Lenin phải học cái tinh túy, phải biết áp dụng”, là sự liên hệ lý luận với thực tiễn, chính “thực tiễn là tiêu chuẩn duy nhất để kiểm nghiệm chân lý”. Với châm ngôn này, cùng với thuyết “mèo đen, mèo trắng”, chỉ những gì “có hiệu quả thực tiễn mới là tốt”, luận thuyết nọ, ý tưởng kia dù nghe có vẻ hay ho đến đâu, mà không áp dụng được trong thực tiễn thì phải ngay lập tức vứt bỏ, “không tranh luận” dài dòng. Ở điểm này có lẽ ông khá giống với Lý Quang Diệu của Singapore.
3. Không phải là một người ưa lý luận, giáo điều, nhưng Đặng Tiểu Bình chưa bao giờ xem nhẹ vấn đề tư tưởng. Trong bản nhận xét của tổ chức về Đặng Tiểu Bình khi ông được gửi sang Liên Xô học, cho rằng, ông có hai thế mạnh là khả năng “tuyên huấn và tổ chức”. Đây có vẻ là nhận xét xác đáng, bởi sau đó, ông đã phát huy đầy đủ cả hai thế mạnh này ở thời gian trong quân đội, với vị trí chính ủy. Một điểm được Đặng đặc biệt lưu ý và luôn đề cao trong quân ngũ đó là “tư tưởng phải thông suốt”. Trước khi bước vào mỗi trận đánh, ngoài tất cả mọi sự chuẩn bị thường quy khác, ông đều phải chuẩn bị làm sao để “tư tưởng phải thông suốt” từ trên xuống dưới. Điều này, cũng được ông áp dụng nghiêm ngặt cho công cuộc cải cách, mở cửa kinh tế ở Trung Quốc sau này.
4. Một điểm nữa không thể không nhắc đến ở Đặng Tiểu Bình đó là tầm nhìn “sáng suốt đến mức kinh ngạc” của ông về vai trò của “khoa học kỹ thuật và giáo dục”. Ông từng nói: “…khi ra nhận nhiệm vụ chúng ta có thể có hai thái độ, một là để làm quan, hai là để làm một chút gì đó”. Đến tháng 7/1977, sau khi được chính thức phục hồi lần ba, ở tuổi 73, Đặng Tiểu Bình đã quyết định “phải làm chút gì đó”, đó chính là “nắm khoa học và giáo dục”. Ngay sau khi được phục hồi lần ba, ông đích thân chủ trì quản lý công tác khoa học kỹ thuật của Trung Quốc. Lợi dụng tất cả các phương thức cũng như các học giả, chuyên gia trong và ngoài nước về mọi lĩnh vực để bàn bạc quy hoạch phát triển khoa học kỹ thuật cao của Trung Quốc.
Nửa tháng sau, ngày 4/8/1977 Đặng Tiểu Bình đã tham dự cuộc tọa đàm về công tác khoa học kỹ thuật và giáo dục do Trung ương tổ chức. Tham gia tọa đàm có 33 chuyên gia, giáo sư nổi tiếng. Trong ngày đầu tiên của cuộc tọa đàm, ông chỉ đọc một bài khai mạc ngắn gọn, sau đó ông chỉ lắng nghe. Hàng ngày, 8 giờ sáng bắt đầu buổi họp, buổi trưa nghỉ rất ít rồi tiếp tục cho đến chiều tối. Rất ít lãnh đạo cấp cao có thể kiên trì ngồi nghe hàng giờ liền như vậy, đặc biệt ở thời điểm đó tại Trung Quốc, các chuyên gia, giáo sư vẫn bị xem là “đối tượng của chuyên chính của cải tạo”.
Tháng 3/1986, một số nhà khoa học già nổi tiếng như Dương Đại Hoành, Vương Kiềm Xương, Dương Gia Tê, Trần Phương Doãn… đã đưa ra một “Kiến nghị về việc theo đuổi sự phát triển kỹ thuật cao của thế giới”. Đặng Tiểu Bình lập tức chỉ thị: “Kiến nghị này vô cùng quan trọng, trong việc này cần làm nhanh và quyết đoán, không thể kéo dài”. Sau chỉ thị của ông, Quốc vụ viện Trung Quốc đã xây dựng: “Kế hoạch phát triển nghiên cứu kỹ thuật cao của Trung Quốc” (gọi là “Kế hoạch 863” – nổi tiếng).
Thực tế, ông đã theo đuổi mối quan tâm thúc đẩy phát triển khoa học kỹ thuật ở Trung Quốc đến tận những năm cuối đời. Năm 1992, khi đi thăm miền Nam, ông nói: “Tôi nói khoa học kỹ thuật là sức sản xuất số một. Gần hai chục năm nay, khoa học kỹ thuật thế giới phát triển nhanh biết bao? Một đột phá trong lĩnh vực kỹ thuật cao sẽ kéo theo sự phát triển của một loạt ngành nghề khác. Mấy năm gần đây, liệu xa rời khoa học kỹ thuật có thể làm nước ta tăng trưởng được nhanh như vậy không? Phải đề xướng khoa học, dựa vào khoa học mới có hy vọng được”.
Đặng Tiểu Bình rất ít khi nói mình thấy vui về vấn đề gì, thế nhưng, cũng trong chuyến đi thăm miền Nam năm 1992 ông đã bốn lần liên tục dùng từ “vui mừng” khi nói về khoa học kỹ thuật: “Làm khoa học kỹ thuật, càng cao càng tốt, càng mới càng tốt, càng cao càng mới, chúng tôi càng vui mừng. Không chỉ chúng tôi vui mừng mà nhân dân cũng vui mừng, nhà nước cũng vui mừng.”
(Mọi thông tin, trích dẫn trong bài, nếu không ghi chú gì thêm thì đều được lấy từ cuốn: “Đặng Tiểu Bình – Một trí tuệ siêu việt” của Lưu Cường Luân và Uông Đại Lý, NXB Lao Động, 2006.)
NĐK
Hai TAC GIA cua loat bai nay THAT QUA AO TUONG, co the DO KHONG THAU HIEU HIEN TINH DAT NUOC DANG TRONG QUA TRINH THAU TOM >TAN LUC CS HOA ma To Lam CHI LA KE THUA KE cua HCM, “A Communist Agent” truoc khi chet da DI CHUC uoc mo duoc gap CAC “TAY TO CS” Marx, Lenin, Mao …BEN KIA THE GIOI DE “SUM VAY BAI PHUC”.
Lam gi co viec To Lam QUA MAT duoc cac ” Dong Chi CSVN Lao Thanh “, dang cho TL DUOC lam TBT du biet To Lam CO NHIEU “PHOT” LAM ( luc nao muon “HA BE” la “DEM RA” lam duoc lien )
Khong biet co phai MUC DICH cua HAI TAC GIA la ” MUON DANH LAN CON DEN ” de CUOI CUNG lNHAN DINH VAI TRO “CHINH NGHIA” CUA DCSVN va VIEC CUONG CHIEM VNCH la “CUOC CHIEN CHO CACH MANG va GIAI PHONG” chang ?
Va My se “AN NAM” voi DCSVN la HOP LY.
Co the NHU VAY.
Tác giả theo phe dân chủ không đúng thời điểm nên viết ba phải , không thấy nhắn mạnh dân quyền ,tổ dân sự , tự do ngôn luận , tự do báo chí ????
trước hết phải là nước:
“KHÔNG PHỤ THUỘC!”
……………………….
“Trong thời đại số ,tốc độ thay đổi là yếu tố quyết định “…chưa chắc đã đúng,mà cái quan trọng nhất là những tư duy và sự hiểu biết của con người. Một bài hát lập tức được đưa đến khán giả nhờ kỹ thuật số, nhưng cái hay của nó phần lớn đều phụ thuộc vào con người. Cái quan điểm Vn đã bỏ lỡ cơ hội phát triển trong cách mạng công nghiệp, và bây giờ là cơ hội cuối cùng để vươn lên, phần nào cho thấy sự thiếu hiểu biết về chuyên môn …Nghị định 186 là một ví dụ: người tham gia giao thông phải được học tử tế, sự hiểu biết phải đồng bộ như những chiếc bánh răng trong cái đồng hồ và chỉ có như vậy mới không tạo ra những xung đột khi tham gia vào giao thông.Muốn thiết lập trật tự giao thông, người ta chỉ cần tăng tiền phạt là đủ, nhưng Vn không thể vì người ta không hiểu cách giao thông do không học và luật lệ kém…. do đó họ quá rụt rè, không tự tin… gây nên ùn tắc. Chuyên môn kém, nên cái 186 vô tình “đổ vỏ”cho ngành giao thông….
Thằng hàng xóm bất hảo không bao giờ muốn thấy một nước Việt Nam hùng mạnh.Thế nên họ sẻ phá vỡ tất cả những ý tưởng tiên tiến của dân Việt. Họ không bao giờ để nước Việt phát triển hơn họ. Những lảnh tụ sáng suốt của Vn sẻ bị đặt dưới sự kiểm soat của họ và đã bị kiểm soát thì không bao giờ tiến xa được.Nước Việt ngày nay có quá nhiều tay sai , gián điệp ,những con người vì tư lợi mà bán đứng Vn cho Tàu không thoát khỏi vòng kiêm cô của tàu thì không bao giờ phát triển hùng mạnh được.
“Lịch sử không thể bị thúc ép, nhưng nó cần và có thể định hướng.”
Là định nói cái gì!!!
” … Ông Tô Lâm cần phải hành động, và hành động sớm nhất có thể! …”
Lôi quẻ Càn trong Dịch ra tán quanh. Thích Càn được Càn, thích Khôn được Khôn ư. Tô Lâm là superman, là anh hùng tạo thời thế.
Dịch chi Thời nghĩa đại hỹ tai = nghĩa chữ Thời của Dịch lớn vậy thay.