Tường An chuyển ngữ
7-10-2024
1. Chúng tôi, những người đứng đầu nhà nước và chính phủ các nước dùng chung tiếng Pháp, đã họp mặt vào ngày 4 và 5 tháng 10 năm 2024, nhân Hội nghị thượng đỉnh Pháp ngữ lần thứ 19 tại Cộng hòa Pháp với chủ đề “Sáng tạo, đổi mới và dùng chung tiếng Pháp”;
2. Khẳng định lại sự gắn bó của chúng ta với các giá trị hòa bình và đoàn kết, các quyền và tự do cơ bản cũng như các nguyên tắc phổ quát của luật pháp quốc tế và đặc biệt là các nguyên tắc của Hiến chương Liên Hiệp quốc;
3. Nhắc lại sự cần thiết phải tôn trọng Hiến chương của Cộng Đồng Pháp Ngữ, Tuyên bố Bamako (2000) và Tuyên bố Saint Boniface (2006), làm nền tảng cho hoạt động của Tổ chức Quốc tế Pháp ngữ (OIF) trong các lĩnh vực hòa bình và an ninh , củng cố và tăng cường dân chủ, ngăn ngừa, quản lý và giải quyết khủng hoảng và xung đột, cũng như nhân quyền;
4. Lên án mạnh mẽ chủ nghĩa khủng bố và chủ nghĩa cực đoan bạo lực, đồng thời bày tỏ lòng thương cảm và đoàn kết sâu sắc với tất cả các nạn nhân; hoan nghênh các hành động phòng ngừa do Cộng đồng Pháp ngữ thực hiện, đặc biệt thông qua mạng lưới FrancoPrev;
5. Khẳng định lại quyết tâm ngăn chặn các tình huống khủng hoảng và xung đột, đồng thời góp phần giải quyết chúng một cách hòa bình, nhằm duy trì hòa bình, dân chủ và tôn trọng nhân quyền, thúc đẩy sự phát triển bền vững của các quốc gia và bảo đảm lợi ích của các quốc gia chúng ta. quần thể;
6. Nhấn mạnh tầm quan trọng của tính liêm chính của các quy trình bầu cử nhằm tổ chức các cuộc bầu cử tự do, đáng tin cậy và minh bạch cũng như đời sống chính trị hòa bình, đồng thời hỗ trợ các hành động kèm theo các quy trình do OIF thực hiện;
7. Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo quyền truy cập của người dân vào thông tin miễn phí, đáng tin cậy, độc lập và đa nguyên, không bị thao túng và ngôn từ kích động thù địch, kể cả trong không gian kỹ thuật số thông qua luật pháp phù hợp; báo động trước sự lây lan của tình trạng rối loạn thông tin và tác động của nó đối với hòa bình và ổn định trong Cộng đồng Khối Pháp Ngữ Thế Giới, kêu gọi OIF tăng cường nỗ lực giúp ngăn chặn và đấu tranh với hiện tượng này;
8. Ghi nhận tầm quan trọng của việc tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực công nghệ số và trí tuệ nhân tạo vì hòa bình và an ninh; hoan nghênh sự đóng góp của OIF cho Hiệp ước Kỹ thuật số Toàn cầu và kêu gọi thực hiện nó;
9. Cam kết tiếp tục nỗ lực xây dựng và phát triển việc thực hiện các kế hoạch hành động quốc gia thực hiện Nghị quyết 1325 “Phụ nữ, Hòa bình và An ninh” của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp quốc, phù hợp với Chiến lược của Khối Pháp Ngữ nhằm thúc đẩy bình đẳng giữa phụ nữ và nam giới, quyền và trao quyền cho phụ nữ và trẻ em được Hội nghị thượng đỉnh Yerevan thông qua năm 2018;
10. Xem xét sự đóng góp cho hòa bình và ổn định quốc tế của các Hoạt động Hòa bình được hưởng lợi từ sự ủy nhiệm của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp quốc, cũng như những thách thức an ninh của đội ngũ và nhân sự trong đó; lên án mọi lời nói căm thù, thông tin sai lệch và tuyên truyền chống lại họ; hoan nghênh và khuyến khích sự đóng góp của Cộng đồng Pháp ngữ cho các Hoạt động Hòa bình;
11. Khẳng định lại nhu cầu cấp thiết phải áp dụng luật pháp quốc tế, các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp quốc, các phán quyết của Tòa án Công lý Quốc tế và, khi thích hợp, theo dõi các ý kiến tư vấn của mình, liên quan đến các tình huống khủng hoảng và xung đột ảnh hưởng đến khu vực nói tiếng Pháp;
12. Nhắc lại nghĩa vụ tôn trọng nghiêm ngặt các nguyên tắc liên quan đến việc tiến hành chiến sự và kêu gọi những kẻ phạm tội theo luật pháp quốc tế phải bị trừng phạt;
13. Đồng thời lên án, về vấn đề này, tất cả các tội ác chiến tranh và các hành vi vi phạm luật pháp quốc tế khác được thực hiện trong bối cảnh xung đột ở Gaza, các cuộc tấn công chết người nhằm vào dân thường và bất kỳ hành vi kích động bạo lực nào; Đồng thời lên án mạnh mẽ việc mở rộng, phá hủy và trục xuất khu định cư; khu bảo tồn của Albania, Bulgaria, Hy Lạp, Moldova và Romania.
14. Yêu cầu bảo vệ dân thường và nhân viên nhân đạo, cũng như tôn trọng luật nhân đạo quốc tế; bày tỏ mối quan ngại sâu sắc của chúng tôi trước tình hình nhân đạo thảm khốc đang diễn ra ở Gaza, nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết phải đạt được lệnh ngừng bắn ngay lập tức và lâu dài cũng như thả ngay lập tức tất cả các con tin, tăng cường viện trợ nhân đạo và bảo đảm việc vận chuyển và phân phối trên khắp Dải Gaza, loại bỏ tất cả các chướng ngại vật tại các điểm giao nhau khôn ngoan, phù hợp với luật nhân đạo quốc tế cũng như các nghị quyết 2712, 2720, 2728 và 2735 của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp quốc, đánh giá cao về vấn đề này những nỗ lực hòa giải liên tục của Ai Cập và Qatar, các thành viên của Tổ chức chúng tôi;
15. Kêu gọi chấm dứt các nguyên nhân gây ra tình trạng nhân đạo ngày càng đáng báo động ảnh hưởng đến dân thường ở các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng của người Palestine và nhắc nhở Israel với tư cách là Thế lực chiếm đóng về nghĩa vụ của mình phải thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ người dân Palestine và cho phép tiếp cận hàng cứu trợ và tự do đi lại; bảo đảm việc giam giữ hành chính tuân thủ các nghĩa vụ được quy định bởi các công ước quốc tế, đặc biệt là Công ước Geneva ngày 12 tháng 8 năm 1949; và về vấn đề này, hãy kêu gọi trả tự do ngay lập tức cho tất cả những người Palestine bị giam giữ một cách tùy tiện; khu bảo tồn Albania;
16. Lấy làm tiếc về những hậu quả tai hại của cuộc xung đột này đối với nhiều Quốc gia thành viên và chính phủ trong Tổ chức của chúng ta;
17. Nhắc lại sự ủng hộ của chúng tôi đối với các nỗ lực quốc tế nhằm thiết lập nền hòa bình công bằng, lâu dài và toàn diện ở Trung Đông, chấm dứt sự chiếm đóng và công nhận các quyền tự quyết hợp pháp của người dân Palestine, tạo điều kiện cho việc thực hiện giải pháp hai nhà nước và thành lập của một nhà nước Palestine độc lập, có chủ quyền, tồn tại và tiếp giáp trên cơ sở đường biên giới ngày 4 tháng 6 năm 1967 cũng như trên cơ sở các nghị quyết 242, 338, 1397, 1515, 2334 và 2735 của Hội đồng Bảo an. 1991 và Sáng kiến Hòa bình được thông qua tại Hội nghị thượng đỉnh Ả Rập ở Beirut năm 2002; khu bảo tồn Tunisia;
18. Kêu gọi cộng đồng quốc tế duy trì, cho đến khi tìm được giải pháp công bằng và đồng thuận cho vấn đề người tị nạn, sự hỗ trợ công bằng dành cho Cơ quan Cứu trợ và Việc làm của Liên Hiệp quốc dành cho Người tị nạn Palestine ở Trung Đông (UNRWA), góp phần vào sự ổn định của khu vực bằng cách thực hiện sứ mệnh của mình đối với người tị nạn Palestine tại năm trung tâm hoạt động khu vực;
19. Khẳng định quan ngại của chúng tôi về thảm họa nhân đạo đang diễn ra ở Sudan do xung đột giữa lực lượng vũ trang Sudan và Lực lượng Hỗ trợ Khẩn cấp, dẫn đến tình hình an ninh, kinh tế và nhân đạo ngày càng xấu đi, buộc hàng triệu người phải di dời trong nước và hướng tới các nước láng giềng, trong đó có các nước thành viên Cộng đồng Pháp ngữ; và khẳng định tầm quan trọng của việc thực hiện lệnh ngừng bắn ngay lập tức và đảm bảo khả năng tiếp cận viện trợ nhân đạo không bị cản trở;
20. Kêu gọi các quốc gia và tổ chức tài trợ tăng cường hỗ trợ cho kế hoạch ứng phó nhân đạo cho Sudan tiếp tục các cam kết đã đưa ra tại các hội nghị Geneva vào tháng 6 năm 2023 và tại Paris vào tháng 4 năm 2024; hoan nghênh việc tổ chức Hội nghị các lực lượng chính trị và dân sự Sudan vào tháng 7 năm 2024 tại Cairo cũng như cam kết của Ai Cập và Djibouti trong việc tăng cường hợp tác khu vực và quốc tế; kêu gọi tăng cường sự tham gia của dân thường vào tiến trình hòa bình hướng tới một quá trình chuyển đổi dân chủ và phối hợp các sáng kiến khác nhau;
21. Lên án một cách cương quyết nhất những rạn nứt trong trật tự hiến pháp và dân chủ đã xảy ra, đặc biệt là hậu quả của các cuộc đảo chính quân sự;
22. Hoan nghênh việc thông qua phiên họp thứ 127 của Hội đồng Thường trực Cộng đồng Pháp ngữ (CPF) tổ chức vào ngày 19 tháng 6 năm 2024 về “Cơ chế giám sát và đánh giá tình hình của các Quốc gia và chính phủ phải chịu các biện pháp của chính quyền Cộng đồng Pháp ngữ”, thể hiện mong muốn của OIF ủng hộ cách tiếp cận đối thoại với các quốc gia đã trải qua sự rạn nứt của nền dân chủ, thay vì đình chỉ có hệ thống, đồng thời liên tục bảo đảm lợi ích của người dân;
ARMENIA
23. Chúng ta hãy ủng hộ sự tiến bộ mà Armenia và Azerbaijan đạt được trong quá trình bình thường hóa quan hệ giữa họ và đạt được hòa bình lâu dài và công bằng trong khu vực, đồng thời tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ của hai nước và trên cơ sở Tuyên bố Alma Ata năm 1991; hoan nghênh tiến bộ đạt được trong quá trình phân định và khôi phục tuyến đường biên giới giữa các quốc gia trên cơ sở các nguyên tắc được tái khẳng định trong Nghị định thư ngày 19 tháng 4 năm 2024; khuyến khích tiếp tục quá trình này và mở lại các tuyến liên lạc khu vực, đồng thời tôn trọng chủ quyền, quyền tài phán quốc gia và các nguyên tắc bình đẳng và có đi có lại;
24. Về mặt này, chúng tôi hoan nghênh vai trò và mục tiêu của Phái bộ Dân sự Liên minh Châu Âu tại Armenia (EUMA) và sự đóng góp của cơ quan này vào sự ổn định ở các khu vực biên giới nhằm tạo ra một môi trường thuận lợi cho các nỗ lực bình thường hóa giữa Armenia và Armenia, Azerbaijan;
25. Nhấn mạnh việc không thể chấp nhận việc sử dụng vũ lực và kêu gọi kiềm chế mọi lời lẽ hiếu chiến và lời nói căm thù gây bất lợi cho tiến trình hòa bình;
26. Chúng ta hãy nhắc lại lời kêu gọi giải quyết các vấn đề nhân đạo, bao gồm số phận của các tù nhân chiến tranh và những người vẫn bị giam giữ, cũng như những người mất tích; vẫn lo ngại về việc phá hủy tài sản văn hóa ở Nagorno-Karabakh, kêu gọi tuân thủ đầy đủ Công ước La Hay 1954 về Bảo vệ Tài sản Văn hóa trong Trường hợp Xung đột Vũ trang và tái khẳng định của chúng tôi về việc thực hiện sứ mệnh của UNESCO trong và chung quanh Haut -Karabakh; khu bảo tồn Albania;
27. Chúng tôi hoan nghênh những nỗ lực của Armenia, với sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, nhằm đáp ứng những nhu cầu thiết yếu về nhân đạo của 115.000 người tị nạn bị buộc phải di dời khỏi Nagorno-Karabakh; nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục hỗ trợ nhân đạo và bảo vệ các quyền cơ bản của họ; khu bảo tồn Albania
28. Chúng ta hãy thể hiện tình đoàn kết với Cộng hòa Armenia; tái khẳng định cam kết của chúng tôi cùng với người dân Armenia trong việc tiếp tục động lực do Tổng thư ký thúc đẩy trong chuyến thăm của bà tới Yerevan vào tháng 10 năm 2023;
FASO BURKINA
29. Chúng tôi lấy làm tiếc về tình hình an ninh ngày càng xấu đi ở Faso Burkina; chúng tôi lên án các cuộc tấn công khủng bố được thực hiện trong nước và các hành vi lạm dụng đối với dân thường; kêu gọi tất cả các bên liên quan tôn trọng nhân quyền và luật nhân đạo quốc tế;
30. Chúng tôi ghi nhận sự thiếu tiến bộ rõ rệt trong quá trình quay trở lại trật tự hiến pháp và dân chủ, đồng thời lấy làm tiếc về việc kéo dài thời gian chuyển đổi thêm 5 năm;
31. Chúng ta hãy kêu gọi các chính quyền chuyển tiếp làm mọi thứ có thể để tạo điều kiện cho sự trở lại trật tự hiến pháp và dân chủ nhanh chóng hơn, đồng thời kêu gọi các chính quyền này tôn trọng các quyền tự do công cộng; chúng ta hãy nhắc lại rằng Tổ chức của chúng ta sẵn sàng đối thoại nhằm hỗ trợ Faso Burkina trên con đường này;
SÍP
32. Chúng tôi hỗ trợ nối lại các cuộc đàm phán dưới sự bảo trợ của Liên Hiệp quốc nhằm tìm ra giải pháp phù hợp với các nghị quyết của Liên Hiệp quốc, lâu dài, toàn diện và công bằng đối với vấn đề Síp và thống nhất Síp, người dân và các thể chế của Síp; kêu gọi áp dụng các nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp quốc và đặc biệt là Nghị quyết 1251 (29 tháng 6 năm 1999), nhằm đạt được một Nhà nước Síp có chủ quyền, tư cách quốc tế và quyền công dân độc nhất, được đảm bảo toàn vẹn lãnh thổ và độc lập , bao gồm hai cộng đồng bình đẳng về mặt chính trị, như được mô tả trong các nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an, trong một liên bang hai cộng đồng và hai khu vực, không bao gồm bất kỳ hình thức phân chia hoặc liên minh nào với một quốc gia khác theo một quy định tương thích với Cộng đồng được chấp nhận của Liên minh Châu Âu mà Síp là thành viên một Quốc gia Thành viên;
CỘNG HÒA DÂN CHỦ CONGO
33. Chúng tôi kiên quyết lên án các hành vi vi phạm luật pháp quốc tế, toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền của Cộng hòa Dân chủ Congo, bạo lực chống lại dân thường, các thể chế quốc gia, Phái đoàn của Tổ chức Liên Hiệp quốc vì sự ổn định ở DRC (MONUSCO) , Phái đoàn Cộng đồng Phát triển Nam Phi tại DRC (SAMIRDC) của các nhóm vũ trang, coi thường mọi nỗ lực hòa bình được thực hiện trong tiểu vùng;
34. Chúng tôi vô cùng quan ngại trước tình hình an ninh và nhân đạo tiếp tục xấu đi ở phía đông Cộng hòa Dân chủ Congo (RDC); chúng tôi lên án tất cả các vụ thảm sát dân cư và đánh bom các trại của người di tản, được thực hiện trên lãnh thổ RDC, khuếch đại sự di dời hàng loạt của dân số lên tới hàng triệu người và kêu gọi tất cả các bên liên quan tôn trọng luật nhân đạo quốc tế;
35. Lên án tất cả các nhóm vũ trang hoạt động tại Cộng hòa Dân chủ Congo và bất kỳ sự hỗ trợ từ bên ngoài nào dành cho các nhóm này, đặc biệt là bất kỳ sự hỗ trợ quân sự nào từ bên ngoài; Chúng tôi cũng lên án bất kỳ sự can thiệp quân sự trái phép nào của nước ngoài và yêu cầu rút ngay lập tức các lực lượng quân sự trái phép của chính phủ Cộng hòa Dân chủ Congo trên lãnh thổ của mình; không được Rwanda xác nhận;
36. Chúng ta hãy khuyến khích những nỗ lực nhằm đạt được hòa bình lâu dài trong tiểu vùng thông qua các cuộc đàm phán được thực hiện trong khuôn khổ tiến trình Luanda và Nairobi, với sự trung gian hòa giải do Liên minh châu Phi lựa chọn;
37. Chúng ta hãy tái khẳng định cam kết tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và tính phi vật thể của biên giới Cộng hòa Dân chủ Congo;
38. Chúng ta hãy bày tỏ tình liên đới với những người dân Congo đang bị ảnh hưởng nặng nề và phải đối mặt với hoàn cảnh khó khăn.
Sửa đổi việc sử dụng có hệ thống các mạng lưới tội phạm và các nhóm vũ trang hiếp dâm, làm vũ khí chiến tranh, trong đó phụ nữ và trẻ em là nạn nhân đầu tiên, việc tuyển dụng và sử dụng binh lính trẻ em, phá hủy các khu vực được bảo vệ ở Lưu vực Congo, một thế giới được UNESCO công nhận khu di sản, cũng như việc khai thác và xuất khẩu trái phép tài nguyên thiên nhiên sang các nước láng giềng và các điểm đến khác; khu bảo tồn Rwanda
39. Chúng ta hãy ủng hộ những nỗ lực của OIF trong khuôn khổ nhiệm vụ và chương trình của tổ chức này, phù hợp với sự hỗ trợ dành cho các sáng kiến hòa giải khu vực đang diễn ra nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng ở phía Đông RDC; chúng tôi hoan nghênh bà Tổng thư ký về một phái đoàn thông tin đáp lại lời kêu gọi đoàn kết với Cộng đồng Pháp ngữ của RDC;
GABON
40. Chúng tôi lấy làm tiếc về sự phá vỡ trật tự hiến pháp xảy ra ở Gabon vào ngày 30 tháng 8 năm 2023; Chúng ta hãy khuyến khích việc tiếp tục quá trình chuyển đổi do Ủy ban Chuyển tiếp và Phục hồi Thể chế (CTRI) khởi xướng, tuân thủ lịch trình dự kiến do chính quyền đưa ra vào ngày 4 tháng 9 năm 2023;
41. Khuyến khích các cơ quan chuyển tiếp của Gabon bảo đảm rằng tất cả những người bị bắt liên quan đến những sự kiện này đều được xét xử một cách công bằng, minh bạch và phù hợp với các tiêu chuẩn pháp lý quốc gia và quốc tế;
42. Chúng ta hãy lưu ý đến các biện pháp mà các cơ quan chuyển tiếp thực hiện ngay lập tức để đảm bảo tính liên tục của dịch vụ công và hoạt động của các thể chế quốc gia;
43. Chúng tôi hoan nghênh việc tổ chức đối thoại quốc gia toàn diện vào tháng 4 năm 2024 tại Libreville và ủng hộ những nỗ lực hướng tới việc quay trở lại trật tự hiến pháp;
44. Khuyến khích các cơ quan có thẩm quyền của Chuyển đổi tổ chức, trong thời hạn quy định, các cuộc bầu cử kết thúc quá trình chuyển đổi phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế; lưu ý chú ý đến sự tham gia hiệu quả của phụ nữ và thanh niên;
45. Đề nghị Tổng thư ký Cộng đồng Pháp ngữ tiếp tục hỗ trợ quá trình chuyển đổi;
GUINEA
46. Chúng tôi chúc mừng sự trở lại/tái hòa nhập hoàn toàn của Guinea vào Cộng đồng Pháp ngữ;
47. Chúng tôi hoan nghênh các hành động được thực hiện bởi các cơ quan chuyển tiếp ở Cộng hòa Guinea, đặc biệt là việc công bố dự thảo hiến pháp và các cam kết của họ nhằm mục đích đưa quá trình chuyển đổi đi đến hồi kết; và kêu gọi chính quyền Guinea đảm bảo tổ chức các cuộc bầu cử rút lui khỏi quá trình chuyển đổi trong thời hạn quy định;
48. Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo tôn trọng các quyền tự do công cộng và nhân quyền cũng như việc tiến hành toàn diện và đồng thuận trong quá trình bầu cử;
49. Yêu cầu OIF chú ý theo dõi việc khôi phục trật tự hiến pháp và dân chủ ở Cộng hòa Guinea, trên cơ sở các nghị quyết của Hội đồng thường trực Cộng đồng Pháp ngữ ngày 26 tháng 6 và ngày 24 tháng 9 năm 2024, bao gồm cả việc thông qua các biện pháp hạn chế. ban cố vấn đặc biệt và tiếp tục hỗ trợ cho quá trình này;
HAITI
50. Tiếp tục quan ngại, đặc biệt trước sự kéo dài của cuộc khủng hoảng đa chiều ở Haiti; đặc biệt là bạo lực và vi phạm nhân quyền do các băng nhóm vũ trang gây ra cho phụ nữ và trẻ em;
51.Chúng tôi kiên quyết lên án hành vi bạo lực chống lại người dân của các băng nhóm vũ trang đang làm tê liệt thủ đô và một số khu vực khác trên lãnh thổ quốc gia, khiến hàng trăm nghìn công dân Haiti phải di dời;
52. Chúng tôi hoan nghênh những nỗ lực của các bên liên quan trong nước và chúng tôi chúc mừng những tiến bộ đạt được trong khuôn khổ đối thoại giữa Haiti nhằm tạo điều kiện cho một quá trình chuyển đổi dân chủ, đặc biệt là việc thành lập Hội đồng Chuyển tiếp Tổng thống, bổ nhiệm Thủ tướng chuyển tiếp, thành lập của một chính phủ chuyển tiếp; về mặt này, hoan nghênh việc thành lập Hội đồng bầu cử lâm thời và vai trò quan trọng của Cộng đồng Caribe (CARICOM) trong việc tạo điều kiện cho đối thoại giữa người dân Haiti;
53. Chúng tôi hoan nghênh những nỗ lực của Cảnh sát Quốc gia Haiti (PNH) và hỗ trợ Phái bộ Hỗ trợ An ninh Đa quốc gia ở Haiti (MMAS) do Kenya dẫn đầu nhằm khôi phục an ninh ở Haiti và tạo điều kiện an ninh có lợi cho việc tổ chức các cuộc bầu cử tự do và công bằng; kêu gọi tất cả các quốc gia và chính phủ thành viên của La Francophonie và cộng đồng quốc tế đóng góp vào hành động của họ thông qua hỗ trợ tài chính, hậu cần, kỹ thuật và nguồn lực hoạt động;
54. Kêu gọi sự hỗ trợ từ cộng đồng quốc tế cho những nỗ lực của chính phủ và Hội đồng chuyển tiếp của Tổng thống, đặc biệt bằng cách tăng cường năng lực hoạt động của PNH để tổ chức các cuộc bầu cử minh bạch và đáng tin cậy vào tháng 2 năm 2026;
55. Chúng ta hãy ủng hộ các sáng kiến của Tổng Bí thư giúp huy động cộng đồng quốc tế hỗ trợ Haiti, với sự hỗ trợ của các quốc gia thành viên và chính phủ và về vấn đề này, chúng tôi hoan nghênh kết quả của ủy ban cố vấn đặc biệt hạn chế về Haiti, cuộc họp vào ngày 18 tháng 1 năm 2024 tại Paris, trong đó các đại diện của chính phủ Haiti, các đối tác khu vực và quốc tế; chúng tôi cũng hỗ trợ các khóa huấn luyện của OIF cho người Créole Haiti, người Pháp và nền đa văn hoá nhằm ủng hộ các quốc gia thành viên MMAS;
LEBANON
56. Chúng ta hãy ủng hộ nền độc lập và chủ quyền của Lebanon; chúng ta hãy mạnh mẽ kêu gọi chấm dứt các cuộc tấn công vào chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Lebanon; Kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức và lâu dài cũng như thực hiện đầy đủ Nghị quyết 1701 đồng thời tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ của Lebanon phù hợp với các biên giới được quốc tế công nhận; chúng ta hãy kêu gọi bảo vệ dân thường; khu bảo tồn Romania;
57. Chúng ta hãy bày tỏ tình liên đới với người dân Lebanon đang phải gánh chịu cuộc khủng hoảng chính trị, kinh tế, tài chính và xã hội trầm trọng hơn do cuộc khủng hoảng ở Trung Đông và các hoạt động quân sự ảnh hưởng đến đất nước này; nhắc lại cam kết của chúng tôi trong việc hỗ trợ các nỗ lực phục hồi thể chế cần thiết để có một hệ thống quản trị hiệu quả;
58. Bày tỏ sự đánh giá cao của chúng tôi đối với mô hình chung sống và đa dạng của Liban được thúc đẩy bởi văn hóa đối thoại và cởi mở như một nguồn hòa bình và ổn định;
59. Chúng ta hãy nhớ lại sự cấp bách của việc tìm ra một giải pháp công bằng và lâu dài cho sự hiện diện của những người tị nạn Syria và Palestine trên lãnh thổ Lebanon; coi rằng giải pháp lâu dài duy nhất là sự trở lại đất nước của họ trong sự an toàn và phẩm giá hoàn toàn và nhắc lại sự cần thiết phải tạo điều kiện cho sự trở lại này, đồng thời tôn trọng chủ quyền và Hiến pháp của Lebanon; trong bối cảnh này, chúng ta một lần nữa chào mừng lòng quảng đại và cống hiến của các cộng đồng sở tại và nhấn mạnh sự cần thiết phải hỗ trợ họ trong những điều kiện giống như các cộng đồng di cư; khu bảo tồn Canada;
60. Cảm ơn Tổng thư ký của Cộng Đồng Khối Pháp Ngữ đã tiếp tục cam kết sát cánh cùng Lebanon và hoan nghênh sự hỗ trợ của các đối tác quốc tế, đặc biệt là các Bang và chính phủ của La Francophonie, cho sự phục hồi của đất nước;
MALI
61. Chúng tôi lấy làm tiếc về tình hình an ninh ngày càng xấu đi ở Mali; lên án các cuộc tấn công khủng bố được thực hiện trong nước và các hành vi lạm dụng đối với dân thường; kêu gọi tất cả các bên liên quan tôn trọng nhân quyền và luật nhân đạo quốc tế;
62. Chúng tôi lấy làm tiếc về sự chậm trễ được ghi nhận trong quá trình quay trở lại trật tự hiến pháp và dân chủ cũng như việc hoãn cuộc tổng tuyển cử để kết thúc quá trình chuyển đổi; kêu gọi chính quyền Mali làm mọi cách có thể để tạo điều kiện nhanh chóng trở lại trật tự hiến pháp và dân chủ; nhắc lại sự sẵn sàng của OIF để đối thoại nhằm hỗ trợ Mali trong các giai đoạn tiếp theo của quá trình này;
BIỂN NAM TRUNG HOA (Biển Đông: ND)
63. Ghi nhận những quan ngại của một số quốc gia về những diễn biến gần đây ở Biển Đông và thông cáo chung của Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 57 vào tháng 7 năm 2024 tại Viêng Chăn; một lần nữa chúng tôi kêu gọi các bên liên quan giữ gìn sự tin cậy lẫn nhau, kiềm chế mọi hành động có thể làm phức tạp tình hình, làm trầm trọng thêm căng thẳng và đi ngược lại các nỗ lực duy trì hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực; kêu gọi giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hiệp quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS 1982); tái khẳng định tầm quan trọng của việc đảm bảo hòa bình, an ninh, ổn định và tự do hàng hải, hàng không trên vùng biển này, đồng thời hoan nghênh những nỗ lực thực hiện đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và thiết lập Bộ quy tắc ứng xử hiệu quả và thực chất. (COC), phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982;
MOLDOVA
64. Khẳng định lại sự ủng hộ của chúng tôi đối với chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Cộng hòa Moldova trong phạm vi biên giới được quốc tế công nhận; Chúng ta hãy nhắc lại rằng việc đóng quân của lực lượng quân sự Nga trên lãnh thổ Cộng hòa Moldova mà không có sự đồng ý của nước này sẽ cấu thành sự vi phạm chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và tính trung lập được ghi trong Hiến pháp của nước này; do đó yêu cầu rút quân hoàn toàn và vô điều kiện các lực lượng quân sự vũ trang và thiết bị của Liên bang Nga đóng quân trái phép trong khu vực xuyên quốc gia của Cộng hòa Moldova;
65. Chúng ta hãy ủng hộ những cải cách dân chủ đang diễn ra ở Cộng hòa Moldova, đặc biệt là ở trong cuộc chiến chống tham nhũng, kể cả trong bối cảnh tiến trình gia nhập Liên minh Châu Âu;
NIGER
66. Chúng tôi lấy làm tiếc về tình hình an ninh ngày càng xấu đi ở Niger; lên án các cuộc tấn công khủng bố được thực hiện trong nước và các hành vi lạm dụng đối với dân thường; kêu gọi tất cả các bên liên quan tôn trọng nhân quyền và luật nhân đạo quốc tế;
67. Chúng tôi rất tiếc vì không có mốc thời gian chuyển tiếp thoát ra sau cuộc đảo chính quân sự ngày 26 tháng 7 năm 2023; kêu gọi các cơ quan chuyển tiếp thiết lập lịch bầu cử nhằm tổ chức, trong ngắn hạn, các cuộc bầu cử tự do, đáng tin cậy và minh bạch nhằm đảm bảo quay trở lại trật tự hiến pháp và dân chủ; chúng ta hãy nhắc lại rằng OIF sẵn sàng cho cuộc đối thoại nhằm hỗ trợ Niger về vấn này;
68. Chúng ta hãy nhắc lại lời kêu gọi tôn trọng các quyền và tự do cơ bản ở Niger;
69. Chúng tôi kết hợp với thông cáo của cuộc họp lần thứ 1212 của Hội đồng Hòa bình và An ninh Liên minh Châu Phi để bày tỏ mối quan ngại sâu sắc của chúng tôi về việc Tổng thống Mohamed Bazoum tiếp tục bị giam giữ và yêu cầu trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện cho ông cũng như những người bị giam giữ khác;
TÂN CALEDONIA
70. Chúng ta hãy ghi nhận bạo lực xảy ra vào tháng 5 năm 2024 ở New Caledonia kể từ khi Quốc hội và Thượng viện thông qua một dự luật hiến pháp liên quan đến khu vực bầu cử New Caledonia; hoan nghênh các biện pháp xoa dịu được chính quyền quốc gia và địa phương thực hiện; Chúng ta hãy kêu gọi đối thoại giữa các bên khác nhau theo tinh thần của Hiệp định Matignon (1988) và Nouméa (1998), vì một vận mệnh chung;
ẤN ĐỘ DƯƠNG
71. Bày tỏ mối quan ngại của chúng tôi về sự gia tăng tình trạng mất an ninh hàng hải ở Hồng Hải và Tây Ấn Độ Dương, đồng thời hoan nghênh vai trò và những nỗ lực liên tục của Ủy ban Ấn Độ Dương, một tổ chức khu vực nói tiếng Pháp và đặc biệt là vai trò của tổ chức này về vấn đề này. hai trung tâm khu vực ở Madagascar và Seychelles;
CHAD
72. Chúng ta hãy ghi nhận việc thông qua hiến pháp mới vào tháng 12 năm 2023 tại Tchad, sau đó là việc tổ chức cuộc bầu cử tổng thống vào ngày 6 tháng 5 và hoan nghênh quyết định tổ chức các cuộc bầu cử lập pháp, cấp tỉnh và thành phố vào ngày 29 tháng 12 năm 2024, như giai đoạn cuối cùng của quá trình chuyển đổi;
73. Chúng tôi hoan nghênh hành động của Tổng thư ký trong việc hỗ trợ quá trình chuyển đổi ở Chad; và nhắc lại sự sẵn sàng của OIF để tiếp tục hỗ trợ cho việc củng cố hòa bình và dân chủ ở Bang này;
UKRAINE
74. Khẳng định lại cam kết của chúng tôi đối với sự thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, chủ quyền và độc lập của Ukraine trong các biên giới được quốc tế công nhận;
75. Lên án mạnh mẽ những hành vi vi phạm luật pháp quốc tế, nhân quyền và luật nhân đạo do Liên bang Nga gây ra bằng hành động xâm lược quân sự vào Ukraine; và lên án các cuộc tấn công nhằm vào cơ sở hạ tầng dân sự gây ảnh hưởng tới an ninh năng lượng trong khu vực và an ninh lương thực trên thế giới; chúng tôi cũng lên án các cuộc tấn công vào tài sản văn hóa;
76. Kêu gọi Liên bang Nga rút hoàn toàn và vô điều kiện các lực lượng quân sự của mình khỏi Ukraina, trong các biên giới được quốc tế công nhận, và vì một nền hòa bình công bằng và lâu dài phù hợp với luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên Hiệp quốc;
77. Chúng tôi hoan nghênh tình đoàn kết của nhiều quốc gia và chính phủ thành viên OIF và quan sát viên đối với người dân Ukraina, đặc biệt là dân thường phải di dời và người tị nạn;
78. Chúng ta hãy khuyến khích Tổng thư ký Khối Pháp Ngữ tiếp tục theo dõi tình hình khủng hoảng trong những quốc gia sử dụng Pháp ngữ và nỗ lực ngăn chặn hoặc giải quyết một cách hòa bình, và chúng tôi cương quyết sẽ tiếp tục cố gắng.