Giả chết và giả sống

Sau này trong dân gian lưu truyền câu nói, về sau đã trở thành tục ngữ phương ngôn: “Tử Gia Cát năng tẩu sinh Trọng Đạt” (Gia Cát chết vẫn đuổi được Trọng Đạt sống).

Ngày nay thì chả đánh nhau với ai nhưng với người có sức ảnh hưởng lớn thì vẫn phải giả sống là bình thường. Bởi vì cần thời gian để thu xếp nhiều việc hậu sự, phòng bị các nơi hiểm yếu, nhỡ có “thế nực thù đ!t” nhân cơ hội có khoảng trống quyền lực để manh động! Xong xuôi mọi việc thì mới công bố chính thức.

Với người bình thường, khi nhà có tang, có khi cũng mất cả ngày còn chưa phát tang được, vì còn xem ngày, giờ, chờ con cháu ở xa về, rồi chuẩn bị các thủ tục. Ai làm trưởng ban lễ tang, ai đón tiếp khách, rồi thủ tục ma chay… đủ thứ. Nhà càng giàu, quan chức… con cháu đông. Nhất là khi con cháu đang xung đột, không thống nhất được thủ tục, thì còn lâu phát tang nữa.

Dưới thời đệ nhất VNCH thì đã có âm mưu đảo chính giả để phản đảo chính thật. Gọi là chiến dịch Bravo 1 và 2. Đại khái là ông Ngô Đình Nhu chế ra một cuộc đảo chính giả, để những ai muốn làm phản sẽ lộ mặt, rồi hốt sạch để thanh trừng. Nhưng kế hoạch này không thành công, do Tôn Thất Đính làm phản. Thế là anh em ông Diệm bị đảo chính thật.

Trò này gọi là “giả chết bắt quạ” cũng được. Lãnh tụ giả chết để dụ bọn “thế nực thù đ!t” nổi loạn. Sau khi bọn chúng lộ diện thì lãnh tụ phủi đít đứng dậy hốt trọn ổ là êm.

Trò này còn một dị bản êm ái hơn gọi là “Trăm hoa đua nở, trăm nhà đua tiếng”. Bác Mao đã làm, đó là thả cho anh em trí thức văn nghệ sĩ tự do sáng tác, phê bình chế độ. Anh em “trí thức cục phân” đang lúc phê pha vì được tự do tư tưởng thì bị hốt sạch, khóa mõm! Việt Nam cũng đã có giai đoạn đó, nhà văn Dương Thu Hương được tự do sáng tác, rồi bị nhập kho! Cả vụ “Nhân văn Giai phẩm” trước đó nữa chính là copy “Trăm hoa đua nở” kể trên.