Một đề xuất lạ, vô cùng lạ!

Đoàn Bảo Châu

10-9-2023

Văn hoá không phải là một công trình xây dựng mà cứ vẽ ra rồi đổ tiền vào là có được văn hoá. Văn hoá là tất cả những tập tục, thói quen, nếp sống, quan niệm sống, những giá trị vật thể và phi vật thể qua thời gian tích luỹ, phát triển theo một thời gian cả trăm năm, nghìn năm để có được. Văn hoá là một cơ thể sống quá đồ sộ và bao trùm mọi ngóc ngách và hơi thở của cuộc sống.

Vậy các vị ở Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch sẽ làm gì với 350.000 tỉ đồng, tầm 15 tỉ đô la để chấn hưng, phát triển văn hoá?

Ai là người có đủ tầm, đủ tâm để có thể triển khai một dự án to đùng với số tiền khổng lồ như vậy? Người đề xuất dự án “táo bạo” này đã viết được bao nhiêu cuốn sách giá trị về văn hoá để có thể được tin tưởng trao quyền tiêu tiền?

Văn hoá không cần sự vẽ vời mang tên dự án để chấn hưng và phát triển. Nó là một cơ thể sống đang biến chuyển hàng ngày, từng giờ, từng phút.

Không có dự án nào nó cũng vẫn sống và phát triển. Nó không phải là một cái cây để các vị có thể mua một loại thuốc kích thích Made in China, đổ vào là nó lớn lên vùn vụt.

Tôi thấy cái đề xuất này là vô cùng kì cục, vô lý và buồn cười và có thể đây là một thứ văn hoá vẽ dự án ở Việt Nam.

Tôi đã thấy những làng văn hoá mà cái đầu tư duy nhất là cái biển to tướng ở đầu làng, bên trong không có hoạt động gì, hoàn toàn trống rỗng và nhợt nhạt.

350.000 tỉ là số tiền cực lớn, đặc biệt với một đất nước nghèo như Việt Nam. Đề xuất này không nên được phê duyệt và nếu có số tiền này thì nên đầu tư vào những thứ thiết thực cho kinh tế như cơ sở hạ tầng giao thông, trường học, bệnh viện…

Được trao một số tiền lớn, không hiểu bản chất văn hoá là gì, với quan niệm thô thiển về văn hoá, với cách làm cẩu thả, nặng về hình thức thì số tiền xương máu từ thuế của dân sẽ rơi vào túi quan tham.

Quan tham các tỉnh sẽ thi nhau xin ngân sách để “chấn hưng” văn hoá của tỉnh. Tượng đài sẽ mọc lên như nấm, rồi sẽ nứt nát hoang phế. Khi ngắm tượng đài, cái đói, cái đau buồn của dân sẽ không hề được giảm đi mà chỉ tăng lên.

Bao nhiêu phần trăm của số tiền ấy sẽ biến thành biệt phủ và siêu xe cho các cậu ấm, cô chiêu?

Văn hoá không cần dự án để phát triển, văn hoá cần những những cái đầu thông tuệ để khai trí cho dân chúng, cần những con tim thực sự biết đập cho đất nước chứ không phải dạng mồm thì hô “do dân” “vì dân” nhưng đầu thì nhẩm đếm hôm nay nhận được bao phong bì, va li tiền hay “quà” đáng giá tiền tỉ.

Xin hãy dùng thời gian để làm việc thực sự hữu ích cho đất nước, đừng vẽ vời lăng nhăng! Một thứ lăng nhăng được phê duyệt sẽ thấm đẫm nước mắt và mang âm hưởng của tiếng khóc, tiếng rên xiết của dân đen.

Bình Luận từ Facebook

14 BÌNH LUẬN

  1. Mấy ngày gần đây, dư luận xôn xao bàn tàn về đề án chi 350.000 tỷ để xây dựng nền văn hóa nước nhà, tuy không phải là người có hiểu biết nhiều cũng muốn có vài lời muốn chia sẻ cùng các bạn.

    Văn hóa là khái niệm mang nội hàm rộng với rất nhiều cách hiểu khác nhau, liên quan đến mọi mặt đời sống vật chất và tinh thần của con người. Thực tế có nhiều định nghĩa về văn hóa, xin đưa ra định nghĩa về văn hóa của tổ chức UNESCO: “Văn hóa nên được đề cập đến như là một tập hợp của những đặc trưng về tâm hồn, vật chất, tri thức và xúc cảm của một xã hội hay một nhóm người trong xã hội và nó chứa đựng, ngoài văn học và nghệ thuật, cả cách sống, phương thức chung sống, hệ thống giá trị, truyền thống và đức tin”. Với cách định nghĩa trên, văn hoá của một đất nước một dân tộc được hiểu là sản phẩm vật chất cũng như phi vật chất mà đất nước đó, dân tộc đó tạo ra. Hình như các nhà hoạch định chính sách về văn hóa nước nhà chỉ nghĩ tới văn hóa vật chất nên mới có đề án chi 350.000 tỷ để xây dựng nền văn hóa nước nhà mà quên mất việc giữ gìn và phát triển những cái hay cái đẹp của văn hóa phi vật thể.

    Một đất nước có những ngôi chùa to, những tượng đài lớn nhưng vị bộ trưởng bộ văn hóa lại không nhường thảm đỏ dành cho khách liệu có phải là thứ văn hóa mà người Việt ta cần? Thứ văn hóa mà dân tộc Việt cần thời nay là văn hóa ứng xử, ứng xử giữa người với người, giữa người với thiên nhiên một cách khoa học và văn minh. Dùng tiền để tạo ra những công trình kỳ vĩ hoặc kệch cỡm nhưng cách hành xử giữa người với người, giữa con người với thiên nhiên thiếu khoa học, không văn minh chỉ làm cho bộ mặt văn hóa nước nhà trở nên xấu xí và xa lạ với bạn bè mà thôi. Dùng tiền và rất nhiều tiền để chấn hưng văn hóa nước nhà là cách tiếp cận sai lầm của những bộ óc đặt tiền tài lên trên tất cả.

    Thời nay, một đồng công quỹ chi ra thì nửa đồng đã rơi vào túi các quan tham. Nếu không tin nhận định trên, các bạn hãy quan sát tài sản và cách tiêu tiền của quan chức nước nhà và người thân của họ sẽ rõ. Chúng ta nghĩ gì khi thấy cảnh hai hoặc ba bệnh nhân chung một giường, sáu chục học trò học trong một lớp bên những tượng đài đồ số, những chùa chiền miếu mạo nguy nga? Ngành văn hóa có một vị bộ trưởng thiếu văn hóa ứng xử lại đề xuất chi 350.000 tỷ để chấn hưng nền văn hóa nước nhà là điều khá nực cười.
    Văn hóa ứng xử, văn hóa công sở, văn hóa giao thông mới là những điều cần phải chấn hưng trong giai đoạn hiện nay, những cái đó không cần nhiều tiền đâu thưa các quan chức của ngành văn hóa.

    Văn hóa phải thể hiện tính kế thừa có chọn lọc, cái hay cái đẹp của quá khứ cần giữ lại, cái xấu xí, cái kệch cỡm cần loại bỏ kể cả văn hóa vật chất lẫn phi vật chất. Đầu tư để chấn hưng văn hóa là một việc nên làm, nhưng tư duy dùng 350.000 tỷ để chấn hưng văn hóa nước nhà là đề xuất của những bộ óc không bình thường. Khi mà mỗi năm ngành văn hóa cấp phép tới 60 cuộc thi hoa hậu, một hình thức kinh doanh sắc đẹp thì cũng đủ để cho ta thấy, những quan chức hiện nay của ngành văn hóa chưa đủ tầm để hoạch định chính sách chấn hưng nền văn hóa nước nhà.

    Nguồn Mạng.


  2. Nhắn gởi Chị Anh ĐOÀN BẢO CHÂU, Hà Nội

    https://www.youtube.com/watch?v=Op153UDfLrw

    SÂN VẬN ĐỘNG Yves du Manoir THAO TRƯỜNG 100 NĂM Olympic Games Paris 2014 cách nhà tôi ở hơn 34 năm 100 mét un centenaire olympique – Jeux Olympiques de Paris 2024

    Nhân dịp Thế vận Hội Paris 2024, tôi có đề nghị giúp Chị Anh ĐOÀN BẢO CHÂU bằng cách lập Hội Võ thuật Việt Nam tại Thành phố Colombes cách đây đúng 100 NĂM

    https://www.youtube.com/watch?v=0EKrtd-zty4

    Paris 2024 olympics trailer | Paris 2024 | Ville de Paris

    Tôi thấy các đoàn thể thao THÁI LAN, MÃ LAI Á … đã đến thành phố tôi giới thiệu … Riêng với Anh qua vài bài viết tôi thấy Lòng yêu Hà Nội và Nước Việt nên có sáng kiến gợi ý với Anh …

    https://www.youtube.com/watch?v=5bHpzD20MhU

    Enquêtes de région : JO 2024, quels sites verront le jour ?

    Nếu diễn tiến cụ thể tốt đây là dịp và Vận lớn lớn Chị Anh ĐOÀN BẢO CHÂU, Hà Nội nên vận dụng qua sự hổ trợ vào SỰ KIỆN THỂ THAO Tầm vóc HÀNH TINH này …qua những điều Luật Cộng hòa Pháp khuyến khích thành lập tại Pháp và dĩ nhiên cũng là Âu châu nối kết với Bắc Mỹ Hoa Kỳ

    https://www.youtube.com/watch?v=lQLvTKcn2-k

    Paris 2024 Olympics: Will the French capital rise to the challenge? • FRANCE 24 English

    và Gia Nã Đại với các Hiệp hội Thể thao Kiều bào Việt Nam tại Hải ngoại giúp sức phát triển Đất Nước đang mở ra thuận lợi nhất là BẰNG TINH THẦN VÕ ĐẠO VIỆT NAM như Vô Vi Nam mà NHẬT BẢN cùng NAM HÀN đã dựa vào NHU ĐẠO và THÁI CỰC ĐẠO là Cột xương và Tủy sống xây dựng Tổ Quốc họ với Tinh thần Hiệp sĩ đạo

    https://www.youtube.com/watch?v=FwfusSKIISQ

    Stade Olympique Yves du Manoir, Colombes – Hauts-de-Seine

    Tham vọng của tôi nhắm vào ĐỀ ÁN này cùng với Chị Anh ĐOÀN BẢO CHÂU, Hà Nội là Hiệp hội thành lập tại PHÁP và tuần ngay sau đó tôi sẽ xây dựng cho Chị Anh ĐOÀN BẢO CHÂU, Hà Nội trang nhà Giới thiệu với bà con trong và ngoài NƯỚC VIỆT …

    https://www.youtube.com/watch?v=uDEYoBWOo48 PARIS 2024 : À quoi ressemblera la capitale pour les JO ?

    Cố gắng sao PHÁT HUY Tinh thần Võ thuật của Nhà Sáng lập như VÔ VI NAM có Tinh thần Yêu Nước đóng góp phát triển THỂ LỰC giúp ích cơ thể cường tráng phát huy trí tuệ và các thành viên trong và ngoài Quê Hương của Hiệp hội Chị Anh ĐOÀN BẢO CHÂU, Hà Nội

    https://www.youtube.com/watch?v=8ZKED5hUd98

    PARIS 2024 Un avant goût de la cérémonie d’ouverture inédite des JO de Paris 2024

    sau khi xây dựng MẠNG XÃ HỘI hợp tác toàn Thế giới và võ đường tại Paris (nếu làm tốt Chính phủ Pháp theo Luật định đã giúp cho nhiều Hiệp hội như thế cho mọi Quốc gia lập trên Đất Pháp và theo tôi biết có nhiều tổ chức Việt kiều như thế !!) …

    https://www.youtube.com/watch?v=XX0F3DFnaU0

    Stade Olympique Yves du Manoir | Racing Club de France | Google Earth | 2019

    Tiếp đó Hiệp hội này của Chị Anh ĐOÀN BẢO CHÂU, Hà Nội giúp xây dựng VÕ ĐƯỜNG TRÍ TUỆ qua các thành viên đóng góp tiech cực vào các công nghệ mũi nhọn như TOÁN HỌC ứng dụng thẳng vào Điện tử số, thiết kế vi mạch giúp ích con cháu các thành viên học tập và thấu hiểu đến quán triệt

    https://www.youtube.com/watch?v=LCagXReEQ3M

    La cérémonie d’ouverture des Jeux Paralympiques de Paris 2024

    như NGƯỜI ẤN ĐỘ đã làm có nhiều trang mạng dạy miễn phí công nghệ có hàng triệu người Ấn tham dự cùng nhau học tập …tôi sẽ giúp điều này cho Chị Anh ĐOÀN BẢO CHÂU qua 3 trang mạng ĐẠI HỌC TRỰC TUYẾN Phan Châu Trinh

    https://phan-chau-trinh-university-strategy.online

    https//phan-chau-trinh-university.online

    https//phan-chau-trinh-library.online

    Theo tôi Hội và trang web tôi thiết kế cho Hội của Chị Anh ĐOÀN BẢO CHÂU THÀNH LẬP Chính thức trong vòng MỘT THÁNG đó là chính chúng ta chứ còn PHÁP không có vấn đề gì nhất là MÙA THẾ VẬN HỘI THẾ GIỚI đang đến nhiệm vụ của PHÁP là cổ vũ gà giúp sức tinh thần kể cả vật chất
    VẤN ĐỀ chúng ta cần có TỔ CHỨC để từ đó về mặt Pháp lý PHÁP có thể giúp như chỉ với thành phố Colombes họ đã mời các hội Thái Lan, Mã Lai Á sang thăm … nghĩa là vé máy bay và ăn ở MIỄN PHÍ …
    https://www.youtube.com/watch?v=WMIaq6_RC5Q

    Nữ người Mỹ gốc Việt GIAO PHAN giám đốc cơ quan đóng tàu sân bay của Mỹ giỏi thế nào? | Hậu duệ VNCH

    Đừng đợi chờ gì với 15.000.000.000 đô n..a của bọn bán Nước và hại Dân đầu tư vào VAWN HÓA GIÁO DỤC …chính ra họ phải giúp những NGƯỜI như Chị Anh ĐOÀN BẢO CHÂU và ngay cả tôi với THỰC LÒNG yêu Quê Hương và Đồng bào … chúng vẽ chuyện bầy hầy bát nháo để bỏ túi mỗi thằng hàng trăm triệu đô n..a như xây TƯỢNG thằng hồ chí meo

    https://www.youtube.com/watch?v=MKtTpFYHv7w

    VATV | Bà Giao Phan, Người Phụ Nữ Gốc Việt Tham Gia Đóng Hàng Không Mẫu Hạm USS George H. W. Bush

    TÔI thấy bỏ ra 15.000.000.000 MỸ KIM đặt mua 2 SIÊU HÀNG KHÔNG MẪU HẠM NGUYÊN TỬ Ronald Reagan và Carl Winson CŨNG GIÁ THÀNH bằng chừng ấy 15.000.000.000 MỸ KIM chưa kể cả BẬC ÂN SƯ Mỹ còn tặng không CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ HIỆN ĐẠI thiết kế và sản xuất Tầu ngầm hạch tâm và SIÊU HÀNG KHÔNG MẪU HẠM NGUYÊN TỬ đã có bà CHỊ CẢ

    https://www.youtube.com/watch?v=7n4eBmIGPQk

    Nữ hậu duệ VNCH chỉ huy đóng 3 Tàu sân bay hiện đại nhất cho Hải quân Hoa Kỳ

    https://www.youtube.com/watch?v=XK5v44rScBc

    Chân dung Bóng hồng gốc Việt giúp vận hành mọi tàu sân bay Mỹ, kể cả USS Theodore Roosevelt

    Thân chúc Chị Anh ĐOÀN BẢO CHÂU cùng Võ đường hà Nội khỏe mạnh tiến bộ trong tiến trình trước mắt vào Thời Cơ Mới do chính chúng ta Dân tộc 100 triệu con cháu Trần Hưng Đạo Nguyễn Huệ tự quyết định Vận mệnh cho Con cháu Tương lai của chúng ta

    Có gì Chị Anh ĐOÀN BẢO CHÂU có thể liên lạc trực tiếp qua điện thư sau :
    vien.nguyen1952@gmail.com

    Trân trọng,

    TRIỆU LƯƠNG DÂN VIỆT Nguyễn Hữu Viện

    https://www.hanoiparis.com/construct.php?page=poesie2&idfam=28

    Người phụ nữ gốc Việt điều hành đóng tàu sân bay đắt nhất thế giới
    Thứ Ba, 31/08/2021

    Bà Phan Giao hiện đang là Tổng Giám đốc điều hành chương trình đóng tàu sân bay Mỹ và chiếc tàu sân bay nổi tiếng lớn nhất thế giới USS Gerald R. Ford cũng được đóng dưới sự điều hành của người phụ nữ gốc Việt nhỏ bé trên.

    https://www.voatiengviet.com/a/tgd-goc-viet-dieu-hanh-dong-tau-san-bay-hien-dai-nhat-the-gioi/3997200.html

    https://vietnamfinance.vn/nu-ceo-goc-viet-dieu-hanh-chuong-trinh-dong-tau-san-bay-hien-dai-nhat-the-gioi-2017082410214043.htm

    https://pharung.com.vn/index.aspx?page=detail&id=599

  3. Muốn dẹp bỏ thực trạng thối nát, bệnh hoạn, kinh tởm…này triệt để, toàn diện, tận gốc rễ, chỉ có một giải pháp mà thôi: CHÍNH PHỦ PHẢI DO NHÂN DÂN BẦU RA. Không có đảng nào quang vinh muôn năm gì cả. Ai có năng lực thì ra tranh cử và dân sẽ bỏ phiếu theo phương châm “rõ ràng sòng phẳng mẹ nó sợ gì”. Báo chí phải độc lập, Tư pháp phải độc lập, xã hội dân sự phải độc lập, tôn giáo phải độc lập, không đảng điếc nào được cai quản họ cả. Thế thôi. Nhưng đảng CSVN lại không chịu mô hình này. Nó muốn độc tài toàn trị càng lâu càng tốt, để cai trị xã hội VN toàn diện như người ta chăn đàn bò. Nó có sức mạnh bạo lực trong tay để đàn áp triệt hạ những phần tử đối lập. Ai lên tiếng trái ý nó thì nó diệt, vậy thôi.

  4. Tác giả có nói tới những “làng văn hóa”, mình lại thấy có những “ấp văn hóa” rất, rất…vô văn hóa . Đường vào thì loangg lỡ, rác thải sinh hoạt liệng khắp nơi cho mọi người cùng ngửi mùi xú uế, karaoke cứ mở hết công suất cho làng trên, xóm dưới thưởng thức những giọng ca vàng , khi say rượu, vợ chồng, hàng xóm đánh chửi lung tung…Ấp văn hóa là thế đó . Cứ tranh cái bảng hiệu để phô trương, thực chất thế nào chẳng cần biết .

  5. Đất nước này còn cs cai trị là còn dự án vô văn hóa. Vì mọi cái dự án chúng nó làm ra là mục đích bòn rút tiền của dân. Thành ra cái dự án vô văn hóa 350.000 tỷ này thật sự đúng với tên gọi của số tiền khủng như thế.

  6. Chẳng biết đứa chó nào đẻ ra vẽ ra dự án này để rút ruột, hết thứ vẽ rồi bây giờ vẽ ra dự án văn hóa, văn hóa chăn trâu.

    • E rằng cả văn hóa trẻ trâu chúng không thể có.
      Văn hóa của chúng là dối trá, bịp bợm, đồng cốt, lưu manh, ma cô, đầu đường xó chợ.
      Trẻ trâu, ít ra chúng còn cái tâm trong sáng.

  7. Tên bài: Một đề xuất lạ, vô cùng lạ!
    Cái đầu đề nói trên chưa đạt

    Đề xuất của Bộ (vô) Văn Hóa không phải là “vô cùng lạ”, mà là “quái lạ”, “quái đản”.
    Khi chúng nó gọi phản biện là “lợi dụng tự do ngôn luận” để giam cầm người ta, thử hỏi liệu chúng nó có đủ tư cách nó về văn hóa?

    • Họ với các bác cùng lò mà ra cả . Các bác có thỉa tự hào xem mình là những đỉnh cao chói lọi của văn hóa, thì họ có nhiều lý do hơn các bác .

      “Văn hoá là tất cả những tập tục, thói quen, nếp sống, quan niệm sống, những giá trị vật thể và phi vật thể qua thời gian tích luỹ, phát triển theo một thời gian cả trăm năm, nghìn năm để có được. Văn hoá là một cơ thể sống quá đồ sộ và bao trùm mọi ngóc ngách và hơi thở của cuộc sống”

      Rất chính xác . Văn hóa XHCN là all those thấm nhuần bản sắc các bác

      “Vậy các vị ở Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch sẽ làm gì với 350.000 tỉ đồng, tầm 15 tỉ đô la để chấn hưng, phát triển văn hoá?”

      Hy vọng họ sẽ làm như nhà văn hóa Nguyên Ngọc

      “Ai là người có đủ tầm, đủ tâm để có thể triển khai một dự án to đùng với số tiền khổng lồ như vậy?”

      Những người nào còn tự hào đã tiến bước trên “Đường Chúng Ta Đi” should be auto-qualified. Nguyên Ngọc, ngoài chức danh nhà văn hóa, đã đào tạo ra hổng ít người . Pick one.

      “Nó là một cơ thể sống đang biến chuyển hàng ngày, từng giờ, từng phút”

      Chỉ nhớ mỗi tế bào của cơ thể sống đó là 1 bản sao chính xác của chính nó, mang cùng bộ DNA

      “bên trong không có hoạt động gì, hoàn toàn trống rỗng và nhợt nhạt”

      Đừng tưởng bở nhá . Ngày xưa Mỹ cứ tưởng như vậy ở Củ Chi & An Phú Đông . Đến chừng phát hiện ra thì cũng ôm càng thôi nhá

      “Khi ngắm tượng đài, cái đói, cái đau buồn của dân sẽ không hề được giảm đi mà chỉ tăng lên”

      Totally worth it. Napoleon có quan niệm khác với ĐBC. Khi chứng kiến các Kim Tự Tháp ở Ai Cập, ông đã nói “Lịch sử đang là chứng nhân của sự hiện diện của ta”

      “Văn hoá không cần dự án để phát triển”

      Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Chu nghĩ khác . Mỗi thời kỳ lịch sử đều để lại những kiến trúc như dấu ấn của thời đại mình . Tính hùng vĩ của kiến trúc tỷ lệ thuận với tính vĩ đại của thể chế

      Cứ theo nhà văn hóa Nguyên Ngọc mà làm . Đặt ra những giải thưởng mang tên phi-XHCN như giải thưởng Nguyễn Đình Chiểu cho văn học cách mạng, giải thưởng Mạc Đĩnh Chi cho sử gia cách mạng, giải thưởng Nguyễn Du cho người từ các thể chế tương đồng có đóng góp cho nền văn hóa cách mạng của các bác . Vũ Hạnh xứng đáng nhưng (vẫn) chưa được giải thưởng . Đem những người như Lữ Phương ra vinh danh, lôi những người có công với Cách mạng như Huỳnh Tấn Mẫm, Cao Huy Thuần, Nguyễn Ngọc Giao, Vũ Quang Hùng, Lê Văn Châu, Nguyễn Đức Tùng, Lê Công Giàu … ra vinh danh . Đem lên Yên Tử, trước bài vị của Sáu Dân Võ Văn Kiệt mà làm lễ . Xây 1 đài tưởng niệm Võ Văn Kiệt trên Yên Tử . Dẹp chùa Trấn Quốc, xây đài tưởng niệm Tướng Nguyễn Trọng Vĩnh vì huân chương chống Mỹ hạng nhứt … Ui, còn khối chuyện để làm . Số 350 000 tỷ đó hổng bõ bèn gì đâu . Đưa xương cốt Klaus Barbie về hòa với xương cốt của Georges Boudarel, sêm xít cả

  8. Người (những người) vẽ ra dự án này hẳn còn rất lơ mơ về khái niệm VĂN HÓA. Tôi thiển nghĩ chấn hưng Văn hóa là cần sự kết hợp thành quả của rất nhiều công việc trên nhiều lĩnh vực chung qui lại nhằm nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho toàn dân cho toàn xã hội bởi nghèo nàn thì lạc hâu và ngược lại không nghèo nàn thì không lạc hậu nghĩa là văn minh như thế có phải là chấn hưng văn hóa.

  9. Những mỹ từ mới để đẻ ra những dự án cho lũ quan tham! Có người đã nói rồi “không ai đi bắt giòi để làm sạch đống phân”.

Comments are closed.