Cù Tuấn, biên dịch
8-9-2023
Tóm tắt: Một báo cáo thực địa đến từ mặt trận phía Nam.
Khi binh lính Ukraine tấn công, họ nghĩ rằng họ đã chuẩn bị sẵn sàng cho mọi thứ. Họ đã sai. “Đó là một chuyện đen đủi”, một chỉ huy trung đội có biệt danh Pole, chế tên sau khi làm việc ở Warsaw cả thập kỷ, trước khi về nước chiến đấu. “Tôi không biết liệu các tổ ong đã bị phá hủy trong trận chiến hay do người Nga cố tình tung chúng ra”, anh nói, nhưng trong một khoảnh khắc không thể tin nổi, hàng nghìn con ong giận dữ đã buộc những người thuộc Lữ đoàn số 128 phải bỏ chạy, trong khi quân Nga chạy theo hướng khác, che chắn đường rút lui của họ bằng lựu đạn phóng tên lửa.
Ẩn mình dưới những tán cây khỏi ánh nắng mặt trời và máy bay không người lái của Nga, Pole và hàng chục đồng đội đang chờ được chuyển đến các chiến hào được đào dọc theo những cánh đồng rực rỡ với hoa hướng dương nở rộ. Từ khoảng cách 10km có thể nghe thấy tiếng nổ của đạn pháo Ukraine. Ngoài súng đại bác, lực lượng Ukraine đang chiến đấu với quân Nga trong một cuộc chiến đấu đẫm máu giành giật từng mét đất trong nỗ lực xuyên thủng hàng phòng ngự của họ ở mặt trận phía nam Zaporizhia.
Những người lính này có thể nhận được lệnh tham gia cuộc chiến bất cứ lúc nào, theo chỉ huy đại đội tên Karp, cho biết. Hiện tại, họ đang trong giai đoạn đào tạo. Một chiếc xe chiến đấu bộ binh đến, 15 người đàn ông leo lên và nó lao đi trong một đám khói ngột ngạt, chở họ đến chiến hào. Khi xe đi qua vùng nông thôn phía nam trên quốc lộ đến Orikhiv, những chú chim màu vàng rực rỡ bay ngang qua đường đi.
Hầu hết số lính này đều mới được gọi nhập ngũ. Ngôi làng Piatykhatky gần đó đã được lữ đoàn giải phóng vào giữa tháng 6, nhưng tỷ lệ thương vong trong chiến dịch cao đến mức những tân binh cần phải sẵn sàng để bù đắp số lượng quân số đã cạn kiệt. Một người lính dùng biệt danh Looter nói rằng hầu hết những người thương vong ở Piatykhatky đều bị thương chứ không phải thiệt mạng. Tuy nhiên, anh ấy nói thêm, “Tôi đã gỡ đầu chỉ huy của chúng tôi khỏi chiếc xe tăng của anh ấy”. Có thể giả định rằng các cuộc tập trận tương tự đang diễn ra trên khắp các chiến trường phía Nam vô tận này, khi quân đội Ukraine chuẩn bị thay thế những người bị thương vong trong cuộc phản công bắt đầu vào ngày 4 tháng Sáu.
Cuộc tiến quân về phía nam của Ukraine đang tiến triển một cách chậm chạp. Quân đội Nga đã chuẩn bị những hệ thống phòng thủ vững chắc mà quân Ukraine khó có thể chọc thủng được. Chúng bao gồm máy bay không người lái truyền hình ảnh trực tiếp về người điều khiển, các bãi mìn và số đạn dược còn sót lại. Các rào cản này đã làm gia tăng đáng kể những thách thức mà binh lính Ukraine đang phải đối mặt so với năm ngoái.
“Điều tồi tệ nhất là các dây điện mảnh”, Pole nói. “Mà bạn không thể nhìn thấy vào ban đêm và khiến cả một chuỗi mìn được kết nối với nhau cùng nổ tung”. Các bác sĩ chiến trường yêu cầu giấu tên nói rằng hầu hết thương vong mà họ sơ cứu đều bị thương do mìn.
Đến chiến hào, các chiến binh nhảy xuống xe chiến đấu và thực hành “dọn dẹp” khu vực của quân Nga. Người ta có thể cho rằng họ sẽ chỉ nhìn thấy một lính Nga trực tiếp từ xa hoặc trên màn hình qua những bức ảnh được truyền từ máy bay không người lái. Karp cảnh báo rằng sẽ không phải như vậy. “Tôi nói với họ rằng bạn có thể gặp kẻ thù ở khoảng cách thậm chí hai hoặc ba mét. Nó đã xảy ra với tôi. Tôi đã gặp một sĩ quan Nga ở khoảng cách bốn mét. Tôi giết anh ta ngay lập tức”.
Với bộ râu và mái tóc nổi bật theo phong cách Cossack thời chiến, cạo hai bên và búi tóc trên đỉnh, Karp là một cựu chiến binh tóc hoa râm từng bị mảnh đạn găm vào đầu và cổ trong cuộc tấn công Kherson vào tháng 10 năm ngoái. Anh mới 28 tuổi nhưng đã nhập ngũ từ năm 2014. Điều khiến anh khó chịu hơn hết là những người không ra chiến trường nhưng lại đang chỉ đạo chiến tranh. Một người lính phàn nàn: “Mọi người đều nói ‘Tiến lên, tấn công đi’ nhưng những chuyên gia chiến trận salon này không hiểu thực tế của chiến tranh”. Karp cho biết thêm: “Họ đang dạy chúng tôi cách chiến đấu và câu trả lời của chúng tôi là ‘Hãy đến gia nhập đơn vị của chúng tôi rồi cho chúng tôi biết phải làm gì, và hãy xem lúc đó bạn là anh hùng đến mức nào!’”
Ở phía bắc của những cánh đồng này là con đường chính chạy từ thành phố Zaporizhia đến thị trấn Orikhiv đổ nát. Đây là điểm xuất phát cho một trong những mũi tấn công chính của cuộc phản công. Xa xa có thể nhìn thấy khói bốc lên từ một trạm xăng bị phá hủy và tiếng pháo xé tan sự im lặng trong mùa hè của những cánh đồng.
Một dòng quân liên tục di chuyển qua lại. Xe tăng Leopard do Đức sản xuất chạy ầm ầm. Với tiếng gầm gừ trầm đục, một con vật khổng lồ bằng thép có bánh xích đang đi ngang qua, và quân Ukraine đang rất thiếu một máy rà phá mìn thuộc loại này. Những người lính phụ trách xe này đã xếp những tấm nệm cuộn lại, đặt những hộp và túi đựng đồ nghề lên trên.
Trong các cửa hàng dọc một con đường bụi bặm, những người lính đang mua đồ dự trữ. Nhiều người đi du lịch và chiến đấu với tư cách là những nhóm bạn chiến đấu đã gắn bó chặt chẽ, những người có được những chiếc xe 4×4 chắc chắn, thường được trang trí bằng các nhãn dán như biển báo giao thông có hình Putin bị gạch chéo hoặc một con lợn có màu sắc của cờ Nga. Tiểu đội vận hành bệ phóng tên lửa Grad dừng lại để mua hàng. Họ phàn nàn rằng họ đã được cung cấp tên lửa của Pakistan, một số trong số đó là loại kém chất lượng và tất cả đều kém chính xác hơn nhiều so với kho tên lửa Ukraine đã cạn kiệt từ lâu của họ.
Tại làng Preobrazhenka, ngay trước Orikhiv, Ruslan, một thường dân, nói rằng cuộc phản công đã đẩy quân Nga lùi lại khoảng 5km, đồng nghĩa với việc phải chịu ít pháo kích hơn. Ông nói ở đây không còn trẻ em ở lại nữa, nhưng còn những người già cần được giúp đỡ.
Ông nói ngôi làng vẫn đang bị ném bom và chỉ vào đống đổ nát từng là một tòa nhà. Bom được phóng bằng máy bay đến từ vùng Tokmak bị chiếm đóng, cách xa hơn 35km về phía nam và là một trong những mục tiêu chính của cuộc phản công. Ruslan càu nhàu rằng ngôi làng sẽ được an toàn nếu phương Tây chịu giao số máy bay chiến đấu F-16 mà Ukraine muốn. Ông cho biết người dân ở đây tuy mệt mỏi nhưng tâm trạng vẫn rất tích cực. “Chúng tôi đang chờ đợi chiến thắng”, Ruslan nói, một điều kiện sẽ được thỏa mãn “khi những tên khốn đó bị giết”.