Phải bảo vệ khu rừng ở xã Mỹ Thạnh, huyện Hàm Thuận Nam

Blog VOA

Trân Văn

7-9-2023

Phá rừng để phát triển thủy điện, thủy điện giành nước của thủy lợi, giờ tiếp tục phá rừng để có nước cho thủy lợi rồi sau đó thì sao?

Cuối cùng, đại diện chính quyền tỉnh Bình Thuận đã đáp trả góp ý, đề nghị của nhiều người, nhiều giới về việc đừng triệt hạ một khu rừng ở xã Mỹ Thạnh, huyện Hàm Thuận Nam để thực hiện Dự án Thủy lợi Ka Pét (1).

Theo ông Lê Thanh Sơn – Phó giám đốc Sở NN PTNT Bình Thuận thì: Bắt buộc phải thực hiện công trình này vì cần cung cấp nước sinh hoạt cho khoảng 120.000 người, cung cấp nước tưới cho hơn 7.000 héc ta đất nông nghiệp, cung cấp nước sản xuất cho Khu công nghiệp Hàm Kiệm. Đồng thời lưu ý: Khu rừng sẽ phá không phải rừng già vì đã từng được cho phép khai thác đến năm 2002 mới ngưng, đại thụ cho gỗ quý đã được đốn gần như sạch sẽ. Cây cối trong khu vực cần triệt hạ phần lớn là hỗn giao chỉ có tre nứa, dây leo xen kẽ với cây họ dầu, bằng lăng, căm xe (2)… Ông Sơn nhấn mạnh, việc xây dựng hồ chứa nước ở xã Mỹ Thạnh đã được Thủ tướng duyệt từ năm 1995 nhưng thiếu vốn nên đến 2015 mới làm thủ tục và Quốc hội đã duyệt dự án vào năm 2019.

Nói cách khác, hệ thống công quyền vẫn thế – không thèm bận tâm đến dân ý: Không nên phá rừng, xây dựng hồ chứa nước vì chắc chắn là còn những biện pháp khác để giải quyết nhu cầu về nước sinh hoạt, nước cho sản xuất nông nghiệp, công nghiệp.

Và không chỉ thế…

Hôm 5/9/2023, Phạm Lan Phương (một trong những người phản đối việc phá rừng thực hiện Dự án Hồ Ka Pét) đã lục lọi, nhặt nhạnh những thông tin liên quan đến Rừng phòng hộ Sông Móng – Ka Pét rồi xếp chúng vào một chỗ nhằm chứng minh, dường như mục tiêu chính của Dự án Thủy lợi Ka Pét là… khai thác gỗ chứ không phải để tích nước và cấp nước cho các khu dân cư, sản xuất nông nghiệp, công nghiệp (3)… Chẳng hạn khu rừng mà ông Lê Thanh Sơn vừa khẳng định “không phải rừng già, chỉ là một mảng… hỗn giao” lại từng được Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Bình Thuận khẳng định là… “cánh rừng được đánh giá ít bị tác động nhất mà ở Sông Móng – Ca Pét hàng ngàn cây lim xanh nhiều năm tuổi sừng sững chiếm lĩnh những tán cao đẹp mê mẩn (4).

Vào thời điểm đó (1/2021), Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Bình Thuận còn nhấn mạnh: “Mỗi cây lim xanh trên một trăm năm tuổi có giá trị hàng trăm triệu đồng”. Tương tự, VTV loan báo rộng rãi “Phát hiện quần thể lim xanh quý hiếm, có cây bốn người ôm mới hếtvà lưu ý: “Giá trị kinh tế cao, nên rừng lim Mỹ Thạnh cũng đang đứng trước nguy cơ bị xâm phạm rất lớn, cần được quản lý, bảo vệ nghiêm ngặt(5)… Nay, khi hệ thống công quyền từ địa phương đến trung ương đột nhiên muốn thực hiện “Dự án Hồ Ka Pét”, những nỗ lực nhằm chỉ ra sự bất nhất đáng ngờ trong đánh giá về Rừng phòng hộ Sông Móng – Ka Pét như của Phạm Lan Phương đã khiến bộ phận điều hành Cổng thông tin Đảng bộ tỉnh Bình Thuận vội vàng đục bỏ sạch sẽ những thông tin bất lợi cho dự án.

***

Tháng 1 năm 2015, The Economist – một tạp chí về kinh tế của Anh – từng kể rằng, dẫu thiên hạ luôn xem xét, cân nhắc kỹ lưỡng tác động đến môi trường của từng dự án thủy điện nhưng theo Chương trình Phát triển Liên Hiệp Quốc (UNDP), Việt Nam chưa bao giờ công bố những tài liệu kiểu đó đối với các công trình thủy điện mọc lên như nấm trên khắp Việt Nam. The Economist gọi nỗ lực phát triển thủy điện để thỏa mãn nhu cầu năng lượng cho đến năm 2020, bất kể nỗ lực đó hủy diệt các cánh rừng già, những dòng sông, biến nông dân thành nạn nhân của lũ, lụt, sạt lở, động đất là thiển cận và dự đoán giá sẽ rất đắt. Đối tượng trực tiếp thanh toán các chi phí này sẽ là người nghèo, đặc biệt là thành viên các cộng đồng thiều số (6).

Kế hoạch phát triển thủy điện ồ ạt là con đẻ của chủ trương “công nghiệp hóa theo kiểu rút ngắn, gắn với hiện đại hóa và phát triển kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa” và chỉ khi thủy điện đã trở thành đại họa của nhiều vùng, dân chúng liên tục cất tiếng oán thán, Quốc hội Việt Nam mới cử Ủy ban Khoa học – Công nghệ – Môi trường thẩm tra các công trình thủy điện. Theo ủy ban này, việc quản lý chất lượng, an toàn tại các công trình thủy điện đặc biệt là các công trình thủy điện vừa và nhỏ tiềm ẩn nhiều rủi ro khó lường. Giữa thập niên 2010, chính phủ Việt Nam chính thức thú nhận, những dự án thủy điện vừa và nhỏ là nguyên nhân chính tăng thêm đói nghèo, đẩy người thiểu số tới tột đỉnh của sự bần cùng.

Từ khi có các dự án thủy điện, vào mùa khô, cả điện lẫn nước ở nhiều khu vực cùng thiếu. Hạn hán có xu hướng năm sau nghiêm trọng hơn năm trước. Chuyện xả lũ vô tội vạ của các nhà máy thủy điện sau những trận bão lớn còn làm chết thêm hàng trăm người, phá hủy nhiều khu dân cư, ruộng vườn, khiến hậu quả thiên tai thêm trầm trọng. Phát triển thủy điện ồ ạt trong giai đoạn từ cuối thập niên 1990 đến giữa thập niên 2010 đã làm Việt Nam mất khoảng 20.000 héc ta rừng và hoạt động trồng lại rừng của các chủ đầu tư vào những dự án thủy điện chỉ thể hiện trên giấy (7). Theo nhiều chuyên gia, sở dĩ đầu tư cho thủy điện vừa và nhỏ trở thành phong trào vì chủ đầu tư có quyền khai thác gỗ trên diện rộng.

Phá rừng để phát triển thủy điện, thủy điện giành nước của thủy lợi, giờ tiếp tục phá rừng để có nước cho thủy lợi rồi sau đó thì sao? Cứ nhìn vào mức độ thảm khốc càng ngày càng cao của hạn hán, sạt lở, lũ quét,… tất sẽ nhận ra tương lai thế nào.

Chú thích

(1) https://vnexpress.net/khu-rung-hon-600-ha-sap-bi-pha-lam-ho-thuy-loi-4648600.html

(2) https://tuoitre.vn/lam-ho-ka-pet-binh-thuan-noi-khong-con-cho-nao-khac-tot-hon-20230907075356197.htm

(3) https://khaidon.substack.com/p/canh-rung-600ha-va-nhung-gi-se-bien

(4) https://btgtu.binhthuan.dcs.vn/Tintuc/post/206566/lim-xanh-o-rung-song-mong-capet

(5) https://vtv.vn/trong-nuoc/phat-hien-quan-the-lim-xanh-quy-hiem-co-cay-4-nguoi-om-moi-het-20200530123547782.htm

(6) https://www.economist.com/news/asia/21638178-hydro-electric-projects-can-spell-trouble-rural-poor-full-bursting

(7) https://laodong.vn/xa-hoi/phat-trien-o-at-thuy-dien-vua-va-nho-thu-pham-nuot-rung-gay-lut-loi-845511.ldo

Bình Luận từ Facebook

2 BÌNH LUẬN

  1. HOCK GIẢ: BÙI CHÍ VINH

    Không phải tự nhiên mà trời trừng phạt
    Mà lũ lụt mỗi năm mỗi tàn phá kinh hoàng
    Hai tấm bản đồ Việt Nam cách nhau 60 năm đã tự mình tố cáo
    Một bên màu xanh phủ bạt ngàn, một bên ghẻ chóc tan hoang

    Sau 60 năm hết sạch rừng nguyên sinh
    Sau 60 năm mất tiêu rừng phòng hộ
    Những bộ bàn ghế gỗ trắc đỏ đen giá 10 tỉ thị trường
    Tràn ngập phòng khách các quan như thách đố

    Không phải tự nhiên mà những gò đất, núi đồi thay phiên nhau xói lở
    Không phải tự nhiên mà nước ngập lòng dân, ngập tận mái nhà
    Không phải tự nhiên mà Thủy Tinh trong truyền thuyết nổi cơn cuồng nộ
    Khi từ núi đến rừng bị tận diệt xót xa

    Khi di tích của cộng đồng người Chăm ở Bình Thuận chịu phong ba
    Chỉ một tờ giấy phép là tài nguyên trọc lóc
    Ai đứng đằng sau lưng hàng ngàn thủy điện phá sơn hà
    Để hôm nay núi rừng miền Trung rung rức khóc

    Phải gông cổ bọn quan tham nhà rộng cửa cao gỗ lim, gỗ trắc
    Bọn quan tham được ngụy trang bằng các nghề buôn chổi đót, nuôi lợn, bán ve chai thúi cả móng tay chỉ để làm giàu
    Không phải tự nhiên dân lành bị chôn vùi vì lở đất
    Chính bọn buôn thủy lợi, bán môi trường là hung thủ chứ sao !

    NGUỒN MẠNG.

  2. Tôi thực sự rất muốn biết tên những kẻ đứng sau các loại tổ nhóm như Tifosi này. Không những thế, tôi còn muốn biết tên họ đầy đủ của bọn chúng. Không những thế, tôi còn muốn tên họ của bọn chúng được khắc đầy đủ vào bia đá. Chẳng để làm gì cả, chỉ là để ngàn đời sau con cháu chúng ta vẫn có thể phỉ nhổ vào bọn chúng mà thôi.

    Tôi thường cảm thấy kinh tởm nhất khi chạm phải những não trạng nô lệ. Đó có thể không phải là những cái đầu kém cỏi. Đó có thể là những bộ óc thông minh, thậm chí tuyệt vời thông minh, nhưng chúng là những não trạng bị xiềng xích, bị nô lệ trong những thứ tư duy, định kiến hẹp hòi, hoặc tệ hại hơn như não trạng của đám Tifosi này, (có lẽ) đang bị xiềng xích trong cái dạ dày của công danh và lợi lộc mà chúng thờ phụng.

    Với những đám phò quyền, phò lợi lộc như đám Tifosi này, bất cứ điều gì các “ông chủ” của chúng (chính quyền hoặc các doanh nghiệp đang ban phát bổng lộc cho bọn chúng) làm đều đúng, đều cần phải bảo vệ. Bảo vệ bằng tất cả kiến thức và trí thông minh chúng có, bảo vệ bất chấp liêm sỉ, bất kể đạo đức, chứ đừng nói gì đến chân lý hay khoa học. Cùng với đó, bất cứ tiếng nói phê phán, trái chiều nào của người dân, với chúng đều là “đáng nghi”, đều là “phản động”.

    Muốn thấy ví dụ minh họa thì cứ đọc những gì chúng viết ở đây (hình ảnh đi kèm), để bảo vệ cho dự án “Phá hơn 600 ha rừng tự nhiên để làm hồ thủy lợi phát triển kinh tế, ở Hàm Thuận Nam, Bình Thuận” (xem link bài trên VnExpress đi kèm dưới comment).

    Một lần nữa, tôi thực sự rất muốn biết tên những kẻ đứng sau các loại tổ nhóm như Tifosi này. Tôi muốn biết tên họ đầy đủ của bọn chúng. Tôi muốn tên họ của họ được khắc đầy đủ vào bia đá, để ngàn đời sau con cháu chúng ta vẫn có thể phỉ nhổ vào.

    PHẢN ĐỐI PHÁ RỪNG LÀM KINH TẾ!

Comments are closed.