Đọc Bát Phố Hải Phòng của Bảo Sinh

Thái Hạo

18-8-2023

Có mấy câu hỏi muốn thử trả lời:

1. Bảo Sinh “bát phố Hải Phòng” mấy lần?

Xin đọc 2 câu sau đây. Mở đầu, tác giả BS viết: “Không biết duyên cớ gì tôi được mời nhiều lần xuống dự giao lưu văn nghệ giữa Hà Nội và Hải Phòng tại khách sạn Mác-Xim, phố Lý Tử Trọng do Dương Tự Trọng – phó giám đốc Sở Công an Hải Phòng tổ chức”. Cuối đoạn, sau khi gặp phải cô sinh viên trường nhạc “bướm làm tình, tay nhắn tin”, thất vọng, BS viết: “Tôi và Thiệp ra về thấy buồn hẳn chứ không [vui] như mọi lần”.

Mà cả ba lần bát phố Hải Phòng được BS kể thì không lần nào “vui” cả. Như vậy, đúng là BS và các văn nghệ sĩ Hà Nội đã “nhiều lần” đến nhập cuộc theo lời mời của Dương Tự Trọng, chứ không phải chỉ 3. Ba lần được ông kể chỉ là ba lần không vui, những lần vui không kể?

“Đi thực tế sáng tác” như một cách “ngụp lặn vào đời” để lấy chất liệu mà viết, có cần nhiều lần đến thế không khi mà chỉ đến 1 điểm và lặp lại chừng ấy thú ăn chơi?

2. Bảo sinh khen hay chê Dương Tự Trọng?

Nếu đọc lướt thì thấy ông khen, đọc kỹ hơn thì thấy như chê, nhưng đọc kỹ hơn nữa thì không thể kết luận vội vàng.

Những câu thế này thì nếu đọc kỹ sẽ không rõ là khen hay chê: “Dương Tự Trọng học Bách Khoa, người vuông vức, đầy cơ bắp, dáng dấp của một võ tướng, trông phảng phất giống Lã Bố, những tay giang hồ đất Cảng trông thấy đều kính, yêu, nể, sợ”. Ngay cả việc so sánh Trọng với Quan Vân Trường cũng khó mà đoán được ý tác giả. Nhưng khi đã so Trọng với Jean Valjean và Từ Hải thì không thể nghĩ khác được nữa: BS thật lòng khen.

Như chúng ta biết, Jean Valjean là một nhân vật lãng mạn điển hình của văn hào Victor Hugo, người mang số phận bi thảm nhưng giàu tình yêu, nghĩa khí và lòng trắc ẩn sâu xa với con người. Jean Valjean đối lập với Javert – một tên mật thám vô nhân tính luôn săn đuổi những người khốn khổ. Từ Hải trong văn học và ký ức người Việt là một “đấng anh hùng” nghiêng trời lệch nước, khác cả với hình tượng Kim Trọng thư sinh, yếu đuối, mờ nhạt. So sánh Dương Tự Trọng với Jean Valjean và Từ Hải thì về mặt liên văn bản, khó mà cho rằng tác giả chê Dương Tự Trọng.

3. Bảo Sinh có bịa chuyện và đang giễu nhại không?

Rất có thể, vì “nhà văn nói láo, nhà báo nói phét”. Nhưng bịa gì thì bịa, ngay cả bịa đặt về chính mình để “tự treo mình lên” làm một kẻ “tử vì đạo” cũng không sao, thậm chí đáng nể, vì cốt nói cho được sự thật; nhưng bịa về cả những người đã vừa mời chết như Nguyễn Huy Thiệp, Phú Quang thì khó mà chấp nhận được. Người chết không thanh minh được nữa, nếu bịa mà làm hoen ố thanh danh của họ thì trái với đạo làm người, không khác gì “lừa thầy, phản bạn”.

Và nếu bịa thì những người như ông nhà thơ Hồng Thanh Quang, ông ca sĩ Quang Thọ và nhiều nhân vật còn sống khác chắc sẽ phải lên tiếng phản bác chứ khó mà im lặng nhận chịu một sự vu khống trắng trợn và ô uế đến thế.

Đây là chuyện người thật việc thật, vì nếu bịa thì quá trơ tráo, bởi những chuyện này đều gắn với những “địa chỉ thực”, lại còn là những người có nhiều ít tiếng tăm, thậm chí là người đã làm vinh dự cho văn học Việt Nam sau đổi mới như Nguyễn Huy Thiệp. Nếu nói rằng tác giả dùng thủ pháp hư cấu, giễu nhại để nhằm phơi bày thực trạng sa đọa của giới quan lại, thì chẳng hóa ra phát cỏ lại phạt luôn hoa thắm hay sao?

Có chút giễu nhại, nhưng chỉ hơi hướm và mờ nhạt. Muốn biết thế nào là giễu nhại thực thụ thì xin đọc Số đỏ của Vũ Trọng Phụng để xem ông “đánh” Tự lực Văn đoàn điêu luyện và “hiểm độc” như thế nào, nhưng Tự lực dù “cay” đến mấy cũng không làm gì được ông, bởi đó là các nhân vật hư cấu chứ không phải một phóng sự hay bản tin. (Về chuyện hay dở giữa Vũ Trọng Phụng và Tự lực Văn đoàn xin nói sau, khi có dịp).

Tóm lại, gán bút pháp giễu nhại cho Bảo Sinh trong đoản văn này là khiên cưỡng. Cùng lắm chỉ có thể nói rằng ông bịa chuyện, nhưng như đã nói ở trên, bịa như thế thì thật bất hảo.

Tóm lại, về mặt bút pháp thì đây không thể gọi là giễu nhại/ trào phúng đúng nghĩa; mà bịa chuyện thì quá là tồi tệ. Vì bịa thì làm sao mà nói là “thư ký trung thành của thời đại”? Còn bảo rằng hư cấu mà lại vẫn để “tên và lý lịch nhân vật trong chứng minh nhân dân” thì không được, vì ít nhất là vi phạm pháp luật, và các nhân vật này có thể kiện nếu tác giả bịa đặt, bôi nhọ. Nó khác với trường hợp “Lỗ thủng lịch sử” của Nguyễn Hữu Hồng Minh, vì tên các nhân vật trong đó sẽ bị tác giả cãi trắng mà không ai kiện được, vì những Huệ, những Vàng Anh thì đâu chả có!

Vậy, rốt cuộc phải coi là ông BS kể thật, như một thứ bản tin hay phóng sự vậy. Mà đã thật thì là thật tất, không thể chỗ thật chỗ giả được, vì sẽ không đảm bảo tính trung thực và sẽ làm hại người khác.

Đến đây, một khi đã xác định được “bút pháp” của tác giả là tả thực, kể thực chứ không phải hư cấu, thì mọi thứ khen chê cho đến những hành vi mất nết trong bài đều phải coi là thật lòng và xác thực.

Xin nói thêm, BS có công lớn trong việc phơi bày bộ mặt gớm ghiếc của một xã hội đáng ghê sợ, dù những chuyện ông kể ta có thể đã nghe đầy trên vỉa hè. Nhưng gán cho ông những sứ mệnh hay như một thứ thánh tử đạo thì cần thận trọng hơn. Vì cái này phải coi động cơ hoặc tâm thế của tác giả. Rất có thể BS chỉ là một người hồn nhiên như…cô tiên.

Bình Luận từ Facebook

4 BÌNH LUẬN

  1. ‘Để viết được thơ thì phải sống suy đồi’
    -19/08/2023
    https://baotiengdan.com/2023/08/19/de-viet-duoc-tho-thi-phai-song-suy-doi/?unapproved=235557&moderation-hash=d5ee16bc0637845465a9a3b322c5f1e5#comment-235557

    Thái Hạo


    Đêm trắng Trăng huyết Lưu vong
    ************

    Đêm trắng lưu vong
    Mơ mòng Cố quận
    Dù ngày nhớ mong
    Mãi mãi không là Cố Hương !
    Mộng thấy Cò Trắng đồng xanh…

    https://universite-digitale1.com/wp-content/uploads/2018/05/MeVietNam.jpg
    TRIỆU LƯƠNG DÂN VIỆT

    Nhờ cựu Đại tá Nhà văn PHẠM ĐÌNH TRỌNG mới biết bo..ác nguyễn vịt chiến chén vịt THA HÓA đến độ nào … bài thơ bác được nữ nhạc sĩ QUỲNH HỢP phổ nhạc thật hay (không biết NỮ SĨ Quỳnh Hợp có THA HÓA BĂNG HOẠI VONG THÂN như nguyễn vịt chiến chén vịt với BĂNG ĐẢNG côn đồ côn an HẢI PHÒNG với thằng tướng côn đồ côn an CA…CA hay không ???)

    …. nhưng bo..ác nguyễn vịt chiến chén vịt CŨNG CHẲNG KHÁC gì so với bọn QUAN NHỚN hải k..ân vịt nôm CÁT TẶC bán cả ĐẤT CÁT bán cho bọ KHỰA TÀU xây đảo nhân tạo ngoài khơi để thôn tính VIỆT NAM và thảm sát đồng đội ĐỒNG CHÍ chiến sĩ Hải quân dưới trướng của bọn chúng như thằng đề đốc đô đốc nguyễn văn hiền MÀ CHẲNG hiền CHÚT NÀO !!! MÀ LẠI CHỈ bị án tù treo CHO 1 thằng đề đốc đô đốc nguyễn văn hiền PHẢN QUỐC BÁN NƯỚC HẠI DÂN GIẾT ĐỒNG ĐỘI

    https://vnexpress.net/topic/do-doc-nguyen-van-hien-sai-pham-dat-quoc-phong-24589

    trong khi các cháu HỒ DUY HẢI hay NGUYỄN VĂN CHƯỞNG vô tội lại hàm oan ÁN TỬ HÌNH !!!!

    Nhớ chuyện thằng nguyễn văn lành n..àm thơ cắt mạng ….sống biệt thự Tây sau khi HỒ HỞI ngheo theo sư tổ MAO XẾNH XÁNG dựng tường chèo T(b)ắc kinh đuổi Tây RƯỚC TÀU chống Mỹ CỨU KHỰA …. như hèn tướng nướng quân như nướng thịt chết già 104 trên giường bệnh Giáp cũng sống biệt thự TÂY như tố hữu … gần chết tố hữu cùng vợ bán lại SỔ ĐỎ biệt thự Tây của hắn lấy 7 triệu đô n..a Mỹ kim ….CUỘC ĐỜI cắt mạng THẬT N..À SANG !!!!

    Như các con thằng vịt kìu iêu nước AO nước LÃ ….hoàn thành nhiệm vụ NẰM VÙNG sống tầm gửi ăn bám tại TƯ BẢN GIÃY CHẾT không về xứ sở XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA xả hôi ….như trần bửu kiếm Trưởng đoàn đàm phán MTGPMN

    https://www.diendan.org/nhung-con-nguoi/tran-buu-kiem-1920-2022

    lại qua Pháp sống đến hơn 40 năm sau 1975 mới chết vào tuổi 102 … nói theo kiểu bác HÙ
    BƠ SỮA TƯ BẢN GIÃY CHẾT như địa chủ ÁC GHÊ hay BƠ SỮA TƯ BẢN GIÃY CHẾT TỐT GHÊ !!!

    Xem phóng sự của bo..ác THÔNG NGÔN cả 2 f…ái đoàn Hoà đàm Paris :

    https://www.diendan.org/sang-tac/tham-chi-thu-le

    Lại không về NƯỚC xây dụng như huỳnh hữu nghiệp HÓA THÀNH đại gia dưỡng lão dưỡng già tại Thủ đô Điện ảnh như HOLLYWOOD của châu Âu mà ngay cả giới trung lưu Pháp thật mắt xanh tóc vàng mũi lõ CŨNG KHÔNG mơ SỐNG được như thằng huỳnh hữu nghiệp

    https://www.diendan.org/Doi-song/tin-buon/huynh-huu-nghiep-1935-2923

    TRÍCH Y NGUYÊN CON

    Hồi Tết, cuối tháng 1.2023, tôi đang ở trong nước, thì được tin anh Nghiệp bị té ngã, Chí Dũng (con trai anh) kịp đi xuống Cannes chăm lo, đưa anh chị trở lại vùng Paris, chị Linh về nhà, rồi anh Nghiệp nhập viện. Về lại Pháp, chúng tôi muốn vào thăm anh, nhưng bác sĩ chỉ cho gia đình. Mùa hè năm ngoái, chúng tôi xuống Nice xem cuộc triển lãm Hàm Nghi, đi lại hơi phức tạp, nên không sang Cannes thăm anh chị. Thế là từ nay…

    HẾT TRÍCH

    Cuộc đời huỳnh hữu nghiệp thật LÀ SANG …. như bọn Nguyễn Đức Phương siêu trùm kinh tài VINA PARIS …. Cứ xem Giáo sư VŨ QUỐC THÚC sống suốt từ 1978 tại căn hộ rẻ tiền cho đến mất 2022 khu HLM thị trấn Nanterre và trùm mật vụ (chính anh BÙI TÍN bảo với tôi năm 1992 có mặt cả nhà văn Vũ Hùng tại nhà tôi Mùa Giáng Sinh 1992 huỳnh hữu nghiệp là mật vụ và kinh tài cánh tay mặt khi LÊ ĐỨC THỌ tại Pháp cứ vào xem Hồi ký LÊ ĐỨC THỌ dày cả 800 trang có nhắc đến huỳnh hữu nghiệp…

    Cannes là Kinh đô Điện ảnh châu Âu và Pháp ngang ngửa với Hồ Ly Vọng bên CALI Hoa Kỳ là nơi nhà cửa vô cùng đắt đỏ …ngay giai cấp trung lưu giàu có PHÁP thật cũng không thể mua nhà hay về dưỡng già tại CANNES !!!

    Cannes và ANTIBES là những vùng đất đắt đỏ…. nơi đó có NGHIÊM PHONG cùi TUẤN hủi siêu trùm rửa tiền con tổng trấn Bắc kỳ nghiêm xuân thiện … nơi đó có con trai Lê Thanh Nghị dạy học

    Sáng ra ao cá tối với Nông thị Xuân
    Cháo yến đồng chấy dọn sẵn sàng.
    Bàn đá kim cương sao cóp Tề sử Đảng
    Cuộc đời cắt mạng thật là so..ang.

    https://immobilier.lefigaro.fr/prix-immobilier/cannes/ville-06029
    Le Figaro
    https://immobilier.lefigaro.fr › … › Alpes-Maritimes
    4 avr. 2023 — Prix d’un appartement par nombre de pièces ; 3 pièces, 6 368 €/m2, 6 164 €/m2 ; 4 pièces, 8 926 €/m2, 8 695 €/m2 ; 5 pièces, 8 673 €/m2, – ; 6 …

    https://www.meilleursagents.com/prix-immobilier/cannes-06400/

    Ngắm biệt thự xa hoa giá 182 tỷ đồng của Bạc Hy Lai tại Cannes Pháp

    Thứ ba, ngày 23/12/2014

    https://danviet.vn/ngam-biet-thu-xa-hoa-gia-182-ty-dong-cua-bac-hy-lai-tai-phap-7777520912.htm

    Sự xa hoa, lộng lẫy của tòa biệt thự rộng hơn 4000 m2 được cho là của cựu Bí thư Trùng Khánh Bạc Hy Lai tại Pháp đang rao bán với giá 8,5 triệu USD (tương đương 182 tỷ đồng) khiến bất cứ ai cũng phải trầm trồ, xuýt xoa.

    Biệt thự “khủng” của Bạc Hi Lai ở Cannes Pháp rao bán 11,17 triệu USD
    https://tuoitre.vn/biet-thu-xin-cua-bac-hi-lai-bi-rao-ban-689046.htm

    TTO – Ngày 22-12, báo chí Trung Quốc đưa tin tòa biệt thự “khủng” của cựu bí thư Thành ủy Trùng Khánh Bạc Hi Lai đã bị rao bán với giá lên đến hơn 6,96 triệu euro (11,17 triệu USD).

    TRUNG QUỐC
    Bạc Hy Lai phủ nhận ngôi biệt thự sang trọng ở Cannes Pháp
    https://www.rfi.fr/vi/chau-a/20130822-bac-hy-lai-phu-nhan-ngoi-biet-thu-sang-trong-o-phap

    Đăng ngày: 22/08/2013
    TRÍCH Y NGUYÊN CON

    Trong những con người đã tham gia phong trào Việt kiều xuyên suốt nửa sau thế kỷ 20, anh Huỳnh Hữu Nghiệp là một nhân vật vừa tiêu biểu, vừa hiếm hoi. Tiêu biểu : là sinh viên đi từ miền Nam sang Pháp năm 1952, anh đã liên tục tham gia phong trào ủng hộ kháng chiến rồi cuộc đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Hiếm hoi : sau khi tốt nghiệp địa chất học và bảo vệ luận án tiến sĩ cấp 3, anh trở thành “cán bộ thoát ly”, hoạt động toàn phần thời gian cho phong trào với một trợ cấp tối thiểu – kinh tế gia đình một phần lớn dựa trên đồng lương đi làm phòng thí nghiệm của chị Minh Linh. Thời gian anh làm phiên dịch cho đoàn đại biểu MTDTGP ở Hội nghị Paris tất nhiên là “làm chùa” – điều này tôi có thể làm nhân chứng chính xác, mấy năm sau (cuối thập niên 70) làm tham tán ở sứ quán, nhận được lương như cán bộ trong nước, nghĩa là chẳng mấy đồng, đến tuổi về hưu, không được tính trong hưu bổng (cũng như những năm “thoát ly” hoạt động trong phong trào). Cuộc sống về hưu của anh chị, chủ yếu dựa vào tiền hưu bổng khiêm nhường của chị Linh và sự chăm lo của các con.

    HẾT TRÍCH Y NGUYÊN CON

    https://universite-digitale1.com/wp-content/uploads/2018/05/MeVietNam.jpg
    TRIỆU LƯƠNG DÂN VIỆT

  2. Dẫu sao Bảo Sinh cũng nói ra cái mà nhiều người còn mơ hồ về văn nghệ sỹ vừa hồng vừa chuyên.
    Nói “tối hạ thị văn chương” ắt nhiều người bảo cứ nhai lại chuyện cũ, thôi thì chuyện đương thời Chiều Nay.
    Ma Văn Kháng có ví: như cái của đàn ông, hăng lên được một lúc …
    Trong giới vẫn bảo nhau: nhà văn nghệ sỹ không có phòng vệ sinh, vì … họ ỉa vào mồm nhau.
    Xuân Sách viết:
    “Ôi màu tím hoa sim
    Nhuốm tím cuộc đời dài đến thế
    Cho đến khi tóc bạc da mồi
    Chưa làm được nhà
    còn bận làm người
    Ngoảnh lại ba mươi năm
    Tìm mãi nghìn
    chiều hoang
    biền biệt.”
    Người đời đoán viết về Hữu Loan. Và nếu Hữu Loan “còn bận làm người”, thì bọn còn lại, Xuân Sách không loại trừ bản thân, bận làm gì …. có lẽ như Nguyễn Như Phong nói.

  3. Nguyễn Bảo Sinh với Dương Tự Trọng như Lê Học Lãnh Vân & Nguyễn Đức Tùng với Hoàng Phủ Ngọc Tường . Cỡ Thái Hạo thì xách dép cho Nguyễn Đức Tùng & Lê Học Lãnh Vân còn chưa xứng nữa là với Nguyễn Bảo Sinh

    Chứng tỏ Dương Tự Trọng là người có nghĩa khí, có tài làm thơ được báo nhà nước đăng đàng goàng . Thơ Thái Hạo … uh … Ok, cũng có thể gọi là “thơ”. Ở VN đâu thiếu thứ đáng kinh lại được mọi người kính trọng đâu . One mo wouldnt hurt.

BÌNH LUẬN

Xin bình luận ở đây
Xin nhập tên của bạn ở đây