22-5-2022
Khoa tôi có đủ thành phần dân tộc, ngoài người Kinh, có người Bana, Êđê, Chăm, Giarai, Xơđăng… Một lần, có bạn người Kinh giới thiệu bạn mình là “dân tộc thiểu số”, tôi khuyên: “Không nên dùng khái niệm ‘dân tộc thiểu số’ gây mặc cảm cho bạn. Tất cả các bạn sống trên đất Việt đều là người Việt!“
Gốc của từ “thiểu số” không có nghĩa kì thị. Khi thành cụm từ “dân tộc thiểu số”, nghĩa gốc chỉ là gọi tên cho các dân tộc có số lượng ít hơn một dân tộc chiếm số lượng lớn nhất trong một quốc gia, lãnh thổ. Chẳng hạn, người Hán chiếm đa số trong lãnh thổ Trung Quốc thì tất cả các dân tộc khác như Mãn, Choang, Duy Ngô Nhĩ, Tạng… đều thành thiểu số. Người Kinh chiếm đa số trong lãnh thổ Việt Nam thì tất cả các dân tộc khác như Bana, Êđê, Chăm, Giarai, Xơđăng… đều thành thiểu số v.v…
Khi một dân tộc nào đó tự cho mình là trung tâm của một quốc gia, lãnh thổ, thì khái niệm “thiểu số” mới trở thành kỳ thị. Sự kì thị này bộc lộ ở ý thức rằng, dân tộc nào chiếm đa số thì dân tộc đó thành trung tâm thống trị và làm chủ lãnh thổ, còn dân tộc bị gọi là thiểu số chỉ là ngoại tộc, thậm chí trong lịch sử nhân loại, dân tộc thiểu số còn bị làm nô lệ.
Tính chất nhị nguyên đa số/ thiểu số dẫn đến kỳ thị chủng tộc, giống như cả ngàn năm phong kiến của ta có sự kỳ thị chính gốc/ ngụ cư vậy. Một tộc họ thống trị một làng gọi là chính gốc, còn tộc khác bị gọi là ngụ cư, sống ở rìa làng và không được hưởng mọi thứ quyền như tộc tự cho là chính gốc.
Thực chất đó là tư tưởng lấy thịt đè người, lấy số đông trấn áp thiểu số. Trong khi lịch sử luôn là sự vận động, biến đổi, đa số thành thiểu số, chính gốc thành ngụ cư và ngược lại.
Có ai ngờ một tộc người thiểu số so với thế giới như người Mông, người Mãn lại trở thành trung tâm thống trị một thời của Trung Hoa. Có ai ngờ thổ dân da đỏ, gốc bản địa của châu Mỹ, lại thành thiểu số và ngụ cư khi thực dân châu Âu tấn công và chiếm đất của họ. Người Chăm có ngờ rằng, vào thời Trần, dân số của họ đông hơn dân Đại Việt và hùng mạnh ở phương Nam, bây giờ lại thành thiểu số. Người Khmer là thiểu số ở Việt Nam nhưng không phải là thiểu số ở Cambot…
Cho nên, nói như triết gia giải kiến tạo Derrida, “trung tâm, vì thế, không phải là trung tâm” (The center, therefore, is not the center). Trung tâm chỉ là một kiến tạo ước lệ và giả tạo trong trò chơi của quyền lực.
Chính sự phân biệt đa số/ thiểu số đã tạo nên sự tự kiêu thống trị ở dân tộc chiếm đa số và sự mặc cảm bị trị của dân tộc bị gọi là “thiểu số”.
Trên tinh thần đó, sự kì thị đa số/ thiểu số chỉ còn tồn tại ở các quốc gia độc tài toàn trị, tàn dư phong kiến để lại. Hậu quả, các quốc gia này có chính sách phản động là đồng hoá các dân tộc bị cho là thiểu số. Trong khi các quốc gia văn minh đến nay đã chấp nhận đa chủng tộc trong quan hệ bình đẳng, thậm chí kéo theo nhiều quốc gia còn chấp nhận đa văn hoá, đa ngôn ngữ. Sự chấp nhận như vậy không làm nghèo hay giảm sức mạnh quốc gia dân tộc mà còn tạo ra sự giàu có, đa dạng và gia tăng sức mạnh đại đoàn kết dân tộc, hạn chế tối đa sự tranh chấp, xung đột sắc tộc.
Trong thời đại toàn cầu hoá, Trái đất này là quê hương chung của loài người. Quyền tự do đi lại, tự do cư trú đã thành luật về nhân quyền của Liên Hiệp quốc.
Tôi cứ hình dung, đến một ngày nào đó, với sự mắn đẻ của người Việt, theo truyền thống trăm trứng nở trăm con, người Việt chiếm đa số trên đất Mỹ. Sự kì thị chủng tộc trong tâm lý người da trắng và sự mặc cảm nô lệ của người da đen chẳng phải đã giải quyết dứt điểm từ cuộc cách mạng của Martin Luther King sao?
Theo tôi, điều quan trọng là người Việt trên đất Mỹ ăn ở thế nào để được tôn trọng như một người Mỹ chứ không phải nhờ cậy vào chính sách ngoại giao. Chính sách ngoại giao chỉ là một tương tác yếu của nhân tố ngoại biên.
Chỉ nên gọi là dân tộc thiểu số khi
– cộng đồng của dân tộc đó không có lãnh thổ từ hàng trăm, nghìn năm nay do bản thân họ quá kém cỏi trong đấu tranh sinh tồn giữa thiên nhiên và với những cuộc xâm lăng.
– do thất bại trong tranh chấp chủ quyền lãnh thổ với một chủng tộc mạnh hơn và phần lớn chủng tộc của họ đã bị đồng hoá, khiến họ đã mất bản sắc dân tộc, khiến dân tộc họ li tán, chia thành nhiều cộng đồng nhỏ sống rời rạc khắp thế giới mà bất lực không thể phục quốc…
* Phải nói ngay, rằng định nghĩa trên hoàn toàn không bao gồm những cộng đồng người lưu vong, tạm thời mất nước vào tay chế độ thù địch, mà vẫn còn nuôi chí phục quốc dài lâu, còn sinh hoạt chính trị cộng đồng nhằm chung mục tiêu khôi phục chủ quyền, bất kể bao lâu bất kể thất bại, và vẫn biểu dương ý chí không mệt mỏi đó trong sinh hoạt chính trị thế giới bằng tổ chức, phong trào, dư luận, báo chí, tôn thờ quốc ca, quốc kỳ, tự hào truyền thống…
Dù đang tị nạn trên đất nước khác cưu mang họ, họ vẫn cho rằng mình là bộ phận không thể chia cắt với dân tộc, lãnh thổ tạm thời xa cách: trường hợp nầy không thể xem họ là người thiểu số!
Đó trước hết là cộng đồng từ VNCH tị nạn CS;
Mới đây là cộng đồng tị nạn chiến tranh xâm lược Nga từ Ukraine
Cộng đồng tị nạn khủng bố Taliban từ Afghanistan
Xa hơn nữa là các cộng đồng tị nạn chiến tranh và khủng bố từ Syria đang tràn ngập Châu Âu.
Tuỳ theo ý chí của họ, những cộng đồng đó sẽ tự khẳng định họ là ai, mất nước vĩnh viễn để trở thành thiểu số nơi quê hương mới, hay sẽ nuôi giấc mơ và ý chí phục quốc!
Nếu khách quan hơn, CML cũng nên để ý thêm, rằng người thiểu số là một thực thể do lịch sử để lại; không phải họ mới rủ nhau di dân đồng loạt theo thoả thuận giữa 2 chính phủ để dễ bề thực thi thoả thuận nhất định, để hoà nhập sống chung cho vui vẻ cả làng;
cũng không phải họ trên trời rơi xuống.
Người thiểu số luôn thích sống thành cộng đồng riêng, vốn đồng nhất ngôn ngữ, phong tục tập quán, cùng chung nguyên vọng và thích nương tựa tin tưởng nhau, e sợ nghi ngờ và kỳ thị với cộng đồng đa số.
Đồng nghĩa rằng họ không thích hoà nhập vào nhóm đa số đang cầm quyền và điều chỉnh (regulate) cuộc sống của họ, đôi khi xâm phạm lạm dụng họ.
Dĩ nhiên những tộc người như thế luôn có mặc cảm tự ti và ác cảm với cộng đồng đa số, thậm chí tiềm tàng tâm lý thù địch chống đối, bất tuân nếu không bị bắt buộc theo luật lệ chung trên cùng lãnh thổ.
Ngoại bang, lân bang thù địch với nhà nước đa số luôn lợi dụng tình thế nầy, tác động khuynh loát dân thiểu số cho mục tiêu của riêng họ.
Pháp tạo ra FULRO quấy rối nhà nước đa số mãi đến nhiều năm sau 30/4/75;
Mỹ tạo ra Tướng Vang Pao, cựu tư lệnh biệt kích Mèo (biệt kích H’mông), là dân tộc thiểu sô luôn thù địch, đánh phá các chính phủ tại Lào, Bắc VN…
TQ cũng chẳng ngây thơ đàng hoàng gì với các chủng tộc thiểu số ở các tỉnh ven biên giới phía Bắc VN…
* thì sao họ có thể hội nhập vào cuộc sống chung với dân đa số trên cùng lãnh thổ được?
Chuyện nầy – dân thiểu số sống chung và mâu thuẫn với đa số; đa số ức hiếp thiểu số – là to đùng như bầy voi ma mút, có tuổi đời hàng nghìn năm nay, tốn bao giấy mực kể cả xương máu qua bao xung đột…
Chẳng tới phiên ông CML, buồn buồn đem ra tán lại, nhân cớ một đề nghị lãng nhách nào đó, mà chính phủ người ta đã có qui chế hẳn hoi bao năm nay rồi, như còm của Dũng Lý đã nói ở phần fb.
Xì tốp ở đây là vừa.
Đảng các bác vô cùng tinh túy tinh ăn mù làm. Công nhận dt thiếu số Huê kỳ thì chắc sẽ được rát ư chi là nhiều ưu ái, ví như là dt thiếu số sẽ đc cộng thêm điểm khi thi zhocj đại.
Nhưng nói j thì noi tất cả đều là con cháu béc Hồ, từ cửu huyên thất tổ nhà các bác
Việt cộng nó đã có mưu đồ đưa ra đề nghị chính phủ Hoa kỳ công nhận cộng đồng VN là dân tộc thiểu số là họ muốn xoá bỏ.căn cước tị nạn cộng sản của người Việt chứ không phải tự nhiên ông PMC nói với vai trò thủ tưởng.